วธ.ประกาศ'ส้มตำ-ปลาร้า-หมากเก็บ-ภาษากฺ๋อง-อักษรล้านนา-ผูกเสี่ยวขึ้นทะเบียน 70 มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมปี55
นายสนธยา คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) กล่าวในการประกาศขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ปี 2555 พร้อมมอบนโยบายเกี่ยวกับการปกป้องคุ้มครองมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ ว่า กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) ได้ประกาศขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ อย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ ปี 2542 รวม 80 รายการ เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนตระหนักถึงคุณค่าของมรดก ภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ยกย่องภูมิปัญญาของบรรพบุรุษและอัตลักษณ์ของกลุ่มชนที่มีอยู่ทั่วประเทศ เพื่อให้เกิดความภาคภูมิใจและยอมรับในความแตกต่างทางวัฒนธรรม นอกจากนี้ยังเตรียมการเพื่อรองรับการเข้าเป็นภาคีอนุสัญญาว่าด้วยการสงวนรักษามรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ของยูเนสโกในอนาคต
นายสนธยา กล่าวว่า ปีนี้ได้ประกาศขึ้นมรดกภูมิปัญญา จำนวน 70 รายการใน 7 สาขา ดังนี้
1.สาขาศิลปะการแสดง 13 รายการ 2 ประเภท คือ ประเภทดนตรี 5 รายการ ได้แก่ ดนตรีของกลุ่มชาติพันธุ์ลีซู,ซอสามสาย,เพลงหน้าพาทย์,กันตรึม,เจรียงและกาหลอ และประเภทการแสดง 7 รายการ ได้แก่ ก้านกกิงกะหร่า,ฟ้อนม่านมุ้ยเชียงตา,รำฝรั่งคู่,ละครดึกดำบรรพ์,โนราโรงครู,มะโย่ง และรองเง็ง
2. สาขางานช่างฝีมือดั้งเดิม 11 รายการ 4 ประเภท คือ ประเภทผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า 5 รายการ ได้แก่ ผ้าทอไทครั่ง,ผ้าทอไทลื้อ,ผ้าทอกะเหรี่ยง,ผ้าทอไทยวน และผ้าทอผู้ไทย ประเภทเครื่องรัก 2 รายการ ได้แก่ เครื่องมุกไทย และเครื่องรัก ประเภทเครื่องโลหะ 2 รายการ ได้แก่ ขันลงหินบ้านบุและบาตรบ้านบาตร ประเภทงานศิลปกรรมพื้นบ้าน 2 รายการ ได้แก่ สัตตภัณฑ์ล้านนาและโคมล้านนา
3.สาขาวรรณกรรมพื้นบ้าน 14 รายการ 2 ประเภท คือ ประเภทนิทานพื้นบ้าน 12 รายการ ได้แก่ นิทานพระร่วง,นิทานตาม่องล่าย,พระสุธนมโนห์ราภาคใต้,วันคาร,ตำนานเจ้าหลวงคำแดง,ตำนานพระธาตุดอยตุง, ตำนานเจ้าแม่สองนาง,ตำนานอุรังคธาตุ,ตำนานหลวงปู่ทวด,ตำนานนางโภควดี,ตำนานสร้างโลกของภาคใต้และวรวงศ์ ประเภทตำรา 2 รายการ ได้แก่ ปักขะทึนล้านนา และตำราศาสตรา
4.สาขากีฬาภูมิปัญญาไทย 8 รายการ 3 ประเภท คือ ประเภทการเล่นพื้นบ้าน 3 รายการ ได้แก่ ไม้หึ่ม,หมากเก็บ และเสือกินวัว ประเภทกีฬาพื้นบ้าน 4 รายการ ได้แก่ หมากรุกไทย,ตะกร้อลอดห่วง,วิ่งวัว และวิ่งควาย และประเภทศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัว ได้แก่ เจิง
5.สาขาแนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม สาขาแนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม 7 รายการ 2 ประเภท คือ ประเภทขนบธรรมเนียมประเพณี 5 รายการ ได้แก่ การผูกเกลอ,การผูกเสี่ยว,เทศน์มหาชาติ,พิธีทำบุญต่ออายุ และการแต่งกายบาบ๋า เพอนารากัน ประเภทงานเทศกาล 2 รายการ ได้แก่ สารทเดือนสิบและประเพณีรับบัว
6.สาขาความรู้และแนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล 11 รายการ 4 ประเภท คือ ประเภทอาหารและโภชนาการ 6 รายการ ได้แก่ สำรับอาหารไทย,แกงเผ็ด,แกงเขียวหวาน,ส้มตำ,น้ำพริก และปลาร้า ประเภทการแพทย์แผนไทยและการแพทย์พื้นบ้าน 3 รายการ ได้แก่ ลูกประคบ,ยาหอมและหมอพื้นบ้านรักษากระดูกหัก ประเภทโหราศาสตร์ ดาราศาสตร์และไสยศาสตร์ ได้แก่ คชศาสตร์ชาวกูย และประเภทชัยภูมิและการตั้งถิ่นฐาน ได้แก่ ดอนปู่ตา และ
7.สาขาภาษา 6 รายการ 2 ประเภท คือ ประเภทภาษาไทยถิ่น 3 รายการ ได้แก่ อักษรธรรมล้านนา, อักษรไทยน้อย และอักษรธรรมอีสาน ประเภทภาษากลุ่มชาติพันธุ์ 3 รายการ ได้แก่ ภาษาชอง,ภาษาญัฮกุร และภาษากฺ๋อง
การประกาศครั้งนี้ถือเป็นหัวใจในการสืบทอดมรดกทางวัฒนธรรมสู่รุ่นลูกหลาน เพราะสิ่งที่เป็นมรดกวัฒนธรรม ชื่อบ้านนามเมือง ภาษา การแสดงพื้นบ้านค่อยๆจากหาย เนื่องจากเทคโนโลยี วัฒนธรรมสมัยใหม่เข้ามา พอกัมนัมสไตล์เข้ามาเด็กเต้นได้ เราจะสร้างภูมิคุ้มกันเด็กอย่างไร ส่วนตัวแล้วสมัยเด็กตนยังเคยเล่นไม้หึ่ง หมากเก็บ แต่เด็กปัจจุบันไม่รู้จักแล้ว วธ.จึงได้กำหนดยุทธศาสตร์ คือ สืบสาน การรักษาไว้เนื้อแท้ดัั้งเดิม สร้างสรรค์ นำสิ่งดั้งเดิมเสนอในรูปแบบทันสมัย บูรณาการ คือ ความร่วมมือทุกหน่วยงาน ไปสู่เรื่องการนำวัฒนธรรมไปต่อยอดทางเศรษฐกิจ ท่องเที่ยว สร้างรายได้ ดังนั้น การปกป้องภูมิปัญญา ถือว่า สำคัญที่สุด เก็บเป็นฐานข้อมูลให้คนรุ่นใหม่เห็นคุณคำเพื่อไม่ให้สูญหายไปจากชุมชน
ASTVผู้จัดการออนไลน์ 14 ธันวาคม 2555
