ผู้หญิงทั่วโลกกำลังเห่อกระแสล้างพิษเพราะอยากสวยและมีสุขภาพดี แต่ผู้เชี่ยวชาญเตือนว่า เทคนิค "ดีท็อกซ์" ไม่ได้ให้ผลจริงตามคำโฆษณา และอาจมีอันตรายด้วย
เดวิด เบนเดอร์ นักวิชาการด้านชีวเคมีโภชนาการ แห่งมหาวิทยาลัยคอลเลจ ลอนดอน ประเทศอังกฤษ ได้เสนอในรายงานซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร The Biologist ของสมาคมชีววิทยาอังกฤษ ว่า ร่างกายของคนเรามีระบบกำจัดสารอันตรายที่มีประสิทธิภาพอยู่แล้วโดยธรรมชาติ
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมามีการโฆษณากันว่า การล้างพิษหรือดีท็อกซ์ช่วยรักษาอาการต่างๆ ได้ เช่น อ่อนเพลีย ปวดหัว ปวดหลัง อาการพองบวม ปัญหาผิวหนัง โดยกำจัดสารพิษที่สะสมอยู่ในเลือดและอวัยวะต่างๆ
แต่เบนเดอร์บอกว่า การทำดีท็อกซ์ด้วยวิธีการหลายอย่าง นอกจากเป็นเรื่องเสียเงินมากมายโดยเปล่าประโยชน์แล้ว ยังมีอันตรายด้วย
เมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ผู้หญิงคนหนึ่งเสียชีวิตที่สปาซึ่งให้บริการดีท็อกซ์แห่งหนึ่ง และอีกรายถูกหามส่งโรงพยาบาลที่แคนาดา หลังจากใช้เวลาหลายชั่วโมงด้วยการพอกโคลนและหุ้มแผ่นพลาสติก เพื่อ 'ถอนพิษ' ออกจากผิวหนัง
แพทย์ในควิเบกบอกว่า ผู้หญิงที่เสียชีวิต แชนทัล ลาไวน์ อายุ 35 ปี เสียชีวิตเพราะขาดออกซิเจนและอุณหภูมิในร่างกายสูงมากเกินไป
ศาสตราจารย์เบนเดอร์บอกว่า ร่างกายของมนุษย์สามารถกำจัดสารชีวพิษได้อย่างมีประสิทธิภาพอยู่แล้ว ระบบกำจัดของเสียได้มีวิวัฒนาการมานานนับล้านปี ทำงานทั้งกลางวันกลางคืนเพื่อขจัดสารที่ไม่ต้องการ
ลำไส้คอยป้องกันไม่ให้แบคทีเรียและสารพิษหลายชนิดแพร่ภายในร่างกาย อวัยวะหลายส่วนก็ได้สร้างปฏิกิริยาทางเคมีอันซับซ้อนทั่วร่างกาย ซึ่งช่วยเปลี่ยนอาหารและเครื่องดื่มให้กลายเป็นฮอร์โมน พลังงาน และยา
กระบวนการเผาผลาญภายในร่างกายช่วยย่อยสลายสารเคมีที่ไม่พึงปรารถนา แล้วขับออกทางปัสสาวะและน้ำดี ซึ่งเป็นสารที่หลั่งจากตับไปสู่ลำไส้ เราจึงสามารถขับถ่ายสารเหล่านี้ได้เอง
กลุ่มที่ทำงานด้านวิทยาศาสตร์ได้สนับสนุนข้อสรุปของศาสตราจารย์ผู้นี้ องค์กรรณรงค์ที่ใช้ชื่อว่า Sense About Science ได้ตรวจสอบผลิตภัณฑ์ดีท็อกซ์ 15 ชนิด มีตั้งแต่แผ่นแปะเท้า ไปจนถึงอุปกรณ์ยืดเส้นผมดีท็อกซ์ และขอให้ผู้ผลิตแสดงหลักฐานสนับสนุนคำโฆษณาของตน
องค์กรนี้บอกว่า ไม่มีผู้ผลิตรายไหนแสดงหลักฐานยืนยันคำโฆษณาสรรพคุณของสิ่งที่เรียกว่า การล้างพิษ
อุตสาหกรรมดีท็อกซ์กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว บริษัทวิเคราะห์การตลาด มินเทล เผยว่า เมื่อปีที่แล้วสินค้าดีท็อกซ์ขายดีเป็นอันดับสองรองจากยาแก้หวัด
สปาหลายแห่งมีบริการล้างพิษ ด้วยการให้ลูกค้าแช่เท้าลงในน้ำเกลือที่มีขั้วไฟฟ้าติดตั้งอยู่ สักครู่น้ำจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล มีการโฆษณาว่านั่นเป็นพิษที่ถูกล้างออกจากเท้า
แต่ที่จริง ถึงไม่มีเท้าแช่ลงไป น้ำก็จะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอยู่ดี เพราะเกลือทำปฏิกิริยากับประจุไฟฟ้า ซึ่งจะทำให้เกิดก๊าซอันตราย เช่น ก๊าซไฮโดรเจนและก๊าซคลอรีน
ส่วนพวกอาหารล้างพิษก็จะทำให้ผู้ใช้ขับถ่ายบ่อยขึ้น แต่นั่นไม่ได้เป็นเพราะร่างกายขับสารพิษ แต่เป็นเพราะอาหารดีท็อกซ์เหล่านั้นมีใยอาหารสูงและมีของเหลวมาก ทำให้ของเสียในลำไส้ถูกขับถ่ายได้ง่ายขึ้น
ผู้เชี่ยวชาญของ Sense About Science เตือนว่า น้ำยาดีท็อกซ์บางชนิดมีสารป่วนท้องไส้ ซึ่งทำให้ขับถ่ายมากขึ้น แต่ก็มีฤทธิ์รบกวนการทำงานของยาบางตัว เช่น อาจลดประสิทธิภาพของยาคุมกำเนิด
ดังนั้น ผู้หญิงที่ทำดีท็อกซ์เพื่อลดน้ำหนักตัวอาจเจอผลข้างเคียงอย่างหนึ่ง นั่นคือ การตั้งครรภ์.
ร่างกายของมนุษย์สามารถกำจัดสารชีวพิษได้อย่างมีประสิทธิภาพอยู่แล้ว ระบบกำจัดของเสียได้มีวิวัฒนาการมานานนับล้านปี ทำงานทั้งกลางวันกลางคืนเพื่อขจัดสารที่ไม่ต้องการ
ไทยโพสต์ 19 ธันวาคม 2554