แม้ว่าโลกจะรู้จักมังกร ตั้งแต่เด็กจนผู้เฒ่าชรา แต่ทว่าในทัศนะของตะวันตก กับตะวันออกนั้นกลับมองเห็นมังกรที่ต่างกันในหลายๆ เรื่อง เว็บไซต์ About.com เคยรวบรวมภาพยนตร์ที่โ่ด่งดัง ซึงมีตัวละครเป็นมังกร 10 เรื่อง ทั้งที่เป็นอสูรร้าย และที่เป็นเทพผู้พิทักษ์ ในมิติแห่งจิตวิญญาณ อันสะท้อนทัศนคติความต่างของวัฒนธรรมตะวันตกและตะวันออก
สำหรับวัฒนธรรมตะวันออก มังกรบูรพานั้น บางครั้งมีคำเรียกในภาษาจีน ว่าหลง มีความแตกต่างจากมังกรประจิม (ตะวันตก) ทั้งในเชิงสัญลักษณ์ รูปลักษณ์ คติและความผูกพันกับชีวิต
โดยความนัยของมังกร สำหรับชาวตะวันออกโดยเฉพาะวัฒนธรรมของชาวจีนนั้น มังกรจัดเป็นเทพ สัตว์ศักดิ์สิทธิ์ ที่ทรงพลัง ปัญญาญาณและคุณงามความดี องอาจกล้าหาญ ไม่ยอมแพ้ต่ออุปสรรค ถือเป็นตัวแทนของสัตว์ประจำทิศทั้งสี่ โดยเป็นเทพเจ้าแห่งบูรพาที่อยู่ได้ทั้งบนท้องฟ้า น้ำ และแผ่นดิน คอยปกปักษ์พิทักษ์ปัดเป่าขจัดภัย มีความเป็นมิตร มากกว่าความร้ายกาจ เป็นสัญลักษณ์ที่นำมาซึ่งความสุข และความอุดมสมบูรณ์ของบ้านเมือง ชื่อภาษาจีนเกี่ยวกับมังกร ยังนิยมตั้งให้เป็นมงคลกับบุตรด้วย เช่น เล่ง หลง
ขณะที่มังกรตะวันออกได้รับความรักและเคารพสักการะ แต่กับฟากฝั่งตะวันตกนั้น ความเชื่อเกี่ยวกับมังกร กลับตาลปัตรตรงข้ามสุดขั้ว เพราะเชื่อว่ามังกรเป็นจอมอสูร ความเชื่อเหล่านี้ ยังสะท้อนอยู่ในวรรณกรรม หรือเทพนิยายตะวันตกจำนวนมาก ที่ให้ภาพมังกรเป็นสัญลักษณ์แห่งการรุกราน เป็นคำสาปที่ต้องชำระปลดปล่อย เป็นผู้ร้ายที่ต้องการฮีโร่มาล่าปราบ จนเมื่อโลกได้มีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมสื่อสารถึงกันมากขึ้น โลกทั้งสองฟากฝั่งจึงได้รับรู้คติความเชื่อฯ ที่แตกต่างของกันและกันเกี่ยวกับ "มังกร" จนอาจกล่าวได้ว่า ทัศนคติเกี่ยวกับมังกรของชาวตะวันตกนั้น เปลี่ยนแปลงไปมากขึ้น
เพื่อต้อนรับปีมังกร อันเป็นปีแห่งความรุ่งเรืองตามคติความเชื่อทางวัฒนธรรมจีน เว็บไซต์ About.com ได้รวบรวมภาพยนตร์ซึงมีตัวละครเป็นมังกร 10 เรื่อง ทั้งที่เป็นอสูรร้ายผู้รุกราน กับ มังกรที่เป็นมิตรผู้น่ารักของมนุษย์ และเทพผู้พิทักษ์ ในมิติแห่งจิตวิญญาณ อันโด่งดังได้รับความนิยม มีอาทิ
1. 'Pete's Dragon' (1977) (มังกรของพีท)
มังกรจอมเปิ่น ที่เป็นเพื่อนของเด็กกำพร้าอายุ 9 ขวบคนหนึ่งชื่อ พีท (Pete) ซึ่งถูกรับไปเลี้ยงเป็นบุตรบุญธรรมโดยครอบครัวสองสามีภรรยาใจร้าย ใช้งานเด็กเยี่ยงทาส พีทได้มังกรเป็นเพื่อนคู่หู คู่คิดและผู้คุ้มครอง จนที่สุดก็สามารถพาเขาหนีออกจากบ้านผจญภัยไปแสนไกล
2. 'Dragonslayer' (1981) พ่อมดพิชิตมังกร
เรื่องราวของพ่อมดน้อยกล้าหาญ ที่ถูกส่งไปปราบมังกรซึ่งมักล่าสังเวยชีวิตเด็กหญิงในหมู่บ้านไปคนแล้วคนเล่า เพื่อแลกกับการไม่มารุกรานหมู่บ้านและอาณาจักรอันสงบสุข
3. 'The Neverending Story' (1984) มหัศจรรย์สุดขอบฟ้า
บาสเตียน หนุ่มที่เพิ่งสูญเสียแม่ และกำลังหมดหวังกับทุกสิ่งทุกอย่าง โดนเด็กอันธพาลที่โรงเรียนกลั่นแกล้งทำร้าย จนต้องวิ่งหนีเข้าไปหลบอยู่ในร้านหนังสือ ที่นั่นเขาได้พบกับหนังสือเรื่องเล่าไม่รู้จบ หนังสือที่เล่าถึงจินตนาการ และความศรัทธาในจินตนาการ และเป็นจุดเริ่มต้นของการผจญภัยอันไม่รู้จบเช่นกัน มังกรในนิยายเรื่องนี้ มีทั้งมังกรที่ชั่วร้าย และมังกรที่ดี ซึ่งนำโชคและคอยช่วยเหลือตัวเอกตลอดเวลา
4.'Dragonheart' (1996) มังกรไฟ หัวใจเขย่าโลก
มังกรตัวสุดท้าย กับอัศวินนักล่ามังกร ที่ร่วมมือกันหยุดยั้งความชั่วร้ายจากจิตใจละโมภของมนุษย์ด้วยกันเอง
5. 'Mulan' (1998) มู่หลาน
มังกรมูซู ของมู่หลานในเรื่องนี้ มีรูปลักษณ์ความเป็นมังกรตะวันออกชัดเจน ทว่าบทบาทที่ปรากฎอยู่ในเรื่องเป็นเพียงออกมาเรียกเสียงหัวเราะถูกใจเด็กๆ ในภาพยนตร์อนิเมชั่นที่โทนเรื่องออกไปในแอ็คชั่น และมีความรุนแรงอยู่ในที
6. 'Spirited Away' (2001) มิติวิญญาณมหัศจรรย์
เด็กหญิงวัย 10 ขวบ ได้เข้าสู่โลกมิติทางวิญญาณ พบทั้งเทพเจ้า และเหล่าอสูร มนุษย์ที่กลายร่างเป็นสัตว์ ในเรื่องราวสุดจินตนาการ กับการเรียนรู้ถึง "ความอยู่รอด" และ "การอยู่ร่วม"
7. 'Reign of Fire' (2002) กองทัพมังกรเพลิงถล่มโลก
ควินน์ เด็กชายอายุสิบสองปีในลอนดอน ไปปลุกมังกรยักษ์ขึ้นมาจากการหลับไหลอยู่นานนับพันปีเข้าโดยบังเอิญ กระทั่งยี่สิบปีต่อมา โลกต้องเผชิญกับการคุกคามของมังกรยักษ์นี้ ควินน์ (คริสเตียน เบลล์) เมื่อเติบโตมากลายเป็นหัวหน้าตำรวจดับเพลิง ก็มีหน้าที่กำจัดมังกรไฟ เพื่อปกป้องชุมชนเล็กๆ ของเขาไว้
8. 'Harry Potter and the Goblet of Fire' (2005) แฮร์รี่ พอตเตอร์ กับถ้วยอัคนี
คำขวัญของโรงเรียนพ่อมดฮอว์กวอร์ต มีว่า "Draco dormiens nunquam titillandus." ซึ่งเป็นภาษาละติน ความหมายว่า "อย่าปลุกมังกร ตื่นจากหลับไหล" โดยในภาพยนตร์เรื่องนี้ เป็นตอนที่ทดสอบความสามารถของเหล่าพ่อมดน้อยด้วยการเผชิญกับมังกร
9. 'Dragon Wars' (2007) วันสงครามมังกรล้างพันธุ์มนุษย์
ตำนานมังกรของวัฒนธรรมเกาหลี ซึ่งทุก ๆ 500 ปี สวรรค์จะให้รางวัลแก่งูยักษ์หรือ อิมูกิ ตอบแทนความดีที่ปฏิบัติและอนุญาตให้กลายร่างเป็นมังกรสวรรค์ได้ โดยอิมูกิต้องตามหาอัญมณีสวรรค์ ก่อนที่ บุราคิ งูชั่วร้ายจะค้นพบ
10. 'How to Train Your Dragon' (2010)อภินิหารไวกิ้งพิชิตมังกร
การผจญภัยของไวกิ้งหนุ่มน้อย กับวิถีแห่งการต่อสู้ตามขนบของไวกิ้ง เรื่องเล่าเกี่ยวกับการเปลี่ยนผ่านวุฒิภาวะจากวัยเยาว์เป็นผู้ใหญ่ ซึ่งต้องผ่านการพิสูจน์ก้าวข้ามความกลัว มังกรในภาพยนตร์เรื่องนี้มีลักษณะบาดเจ็บ ไม่สมบูรณ์ และได้รับมิตรภาพจากไวกิ้งหนุ่มน้อยที่อยู่ในสภาวะคล้ายๆ กัน กระทั่งกลายเป็นเพื่อนกันในที่สุด
ASTVผู้จัดการออนไลน์ 28 มกราคม 2555
