บ่ายของวันนี้ที่เขียนต้นฉบับ ได้สอนนิสิตแพทย์ปีที่ 4 ซึ่งไม่ช้าไม่นานจะกลายเป็นคุณหมอเต็มตัว ต้องเผชิญกับปัญหาร้อยแปด วิชาที่สอนเป็นเรื่องสมองอักเสบ ยกตัวอย่างคนไข้ 6 ราย และให้วางแผนการวินิจฉัย การรักษา ขณะเล่าถึงคนไข้แต่ละราย ยังจำได้ถึงความยากลำบากแสนเข็ญของโรค ที่คนไข้แต่ละคนเป็น หลายคนไม่ได้โชคดี ไม่หายสนิท บางคนเสียชีวิต หลุดปากไปว่าโชคไม่ดีนะมาเป็นหมอ ดูเด็กๆจะไม่ค่อยเข้าใจนักว่าทำไมถึงพูดเช่นนั้น จนเมื่อถึงตอนเฉลยถึงวิธีคิด การแยกแยะปัญหา วิธีการวินิจฉัยซึ่งไม่สามารถทำได้จากการ ซักประวัติ ตรวจร่างกาย หรือแม้แต่คอมพิวเตอร์สมองอย่างเดียว ต้องการตัวช่วยอื่นๆอีกมาก จึงค่อยๆรู้ว่าทำไมต้องเรียนเยอะขนาดนี้ ทำไมต้องนั่งติดตามความก้าวหน้าของวิทยาการ การพัฒนาของตัวโรคที่แยบยลขึ้น และนี่เป็นเพียงโรคเดียวเท่านั้น
ตัวหมอเองน่าจะโชคดีมหาศาล ที่ผ่านมาในอดีต คนไข้น่ารัก และระยะห่างระหว่างเรา หมอกับคนไข้ ไม่ได้มากมายขนาดนี้ เทียบกับปัจจุบัน ความคาดหวังกับผลการรักษามีมากเหลือเกิน ความตระหนักในการป้องกันตัวเองจากโรค ความระมัดระวังรักษาสุขภาพค่อยๆถดถอย เพราะมีหลักประกันสุขภาพที่นักการเมืองยื่นให้ โดยโยนภาระหน้าที่ตั้งแต่ การบริหารโรงพยาบาล การบริหารงบที่ได้น้อยนิด แต่ต้องเลี้ยงโรงพยาบาล เลี้ยงเพื่อนๆพยาบาล เภสัช และบุคลากรอีกมากมาย ให้มีชีวิตอยู่ได้ไม่ลำบาก และยังต้องเป็นหมอที่เก่งกาจ สามารถติดตามการรักษาที่มีความก้าวหน้าตลอดเวลา ทั้งนี้ต้องรวมถึงการกำหนดการให้ใช้ยาเท่าที่อนุญาต ทั้งๆที่คนไข้ที่มีอาการหนัก มีภาวะแทรกซ้อน ต้องใช้ยาขนาดหนักขึ้น จึงจะรักษาชีวิตอยู่ได้ การเบิกจ่ายจากรัฐใช้กำหนดกฎเกณฑ์ซึ่งอาจจะดูไม่ยุติธรรมนัก เสมือนซ่อมรถยนต์ มีอัตราบริการตายตัวถ้าเปลี่ยนยาง แถมคุณภาพยาที่อนุญาติให้ใช้ ยังต้องหวาดเสียวว่ามีหลักประกันแค่ไหนว่ามีประสิทธิภาพจริง
ทั้งนี้น่าจะอธิบายได้ว่าทำไมนิสิตแพทย์หน้าตาสดใสร่าเริง ผ่านไปไม่กี่ปี หลายๆคนดูหดหู่ หม่นหมอง ถามผู้ยิ่งใหญ่ทั้งหลาย ณ หอคอยงาช้างว่า หมอ พยาบาล บุคลากรสาธารณสุขทั้งหลายที่อยู่ในหน่วยงานของรัฐ ทุกจังหวัดของประเทศ เมื่อไรจะมีภาระตรงกับที่เล่าเรียนมา ไม่ต้องเป็นนักเศรษฐศาสตร์ คิดบัญชีหนี้ท่วมท้น รับคำติเตีอนจากคนไข้จนด้านชา ช่วยเด็กๆเหล่านี้เถอะครับ และน้องๆที่ตรากตรำอยู่ทั่วประเทศ โดยมีฐานะเป็นเพียงลูกจ้างชั่วคราว หยุดแสวงหาฐานเสียงทางการเมืองและหยุดกรองคนดีจากระบบเถอะครับ
ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา
ศูนย์ปฏิบัติการโรคทางสมอง
คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
October 17 at 11:45am near Bangkok
http://www.facebook.com/thiravat.hemachudha/posts/10151294837651518
