สธ.แจงข่าว สสจ.สั่งใช้ยากัญชารักษาผู้ป่วยประคับประคองเป็น KPI ย้ำใช้ดูแลบรรเทาปวดได้จริง ส่วนเรื่อง KPI สื่อสารคลาดเคลื่อน คนฌพสต์คัดบางถ้อยคำออก ทำเข้าใจผิด
จากกรณี ผศ.นพ.สมิทธิ์ ศรีสนธิ์ นายกสมาคมแพทย์นิติเวชแห่งประเทศไทย และกรรมการแพทยสภา โพสต์เฟซบุ๊กระบุมีการสั่งการจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) แห่งหนึ่งให้แพทย์สั่งจ่ายกัญชาในผู้ป่วยแบบประคับประคอง (palliative care) ทุกเคส คล้ายให้เป็นตัวชี้วัด (KPI) พร้อมแนบข้อมูลว่าไม่เป็นไปตามไกด์ไลน์การใช้กัญชาทางการแพทย์ของกรมการแพทย์ จนเกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ ต่อมา ผศ.นพ.สมิทธิ์ ได้ตัดคำว่า สสจ. ตัวชี้วัดออกจากโพสต์
เมื่อวันที่ 15 พ.ค. นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีนี้ ว่า ทราบเรื่องนี้แล้ว เบื้องต้นต้องแบ่งออกเป็น 2 ประเด็น คือ
1.การใช้ประโยชน์ทางการแพทย์จากกัญชา มีข้อมูลการศึกษาว่า สามารถใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ได้จริง โดยในกลุ่มผู้ป่วยมะเร็ง ผู้ป่วยแบบประคับประคอง เนื่องจากช่วยบรรเทาอาการปวดได้ และกัญชาทางการแพทย์ก็มีตำรับจำนวนมากที่มีการศึกษาวิจัยเป็นที่รองรับ และ
2.เรื่อง KPI ตรงนี้ทราบว่าเป็นการสื่อสารที่คลาดเคลื่อน เนื่องจากมีการตัดถ้อยคำออก และเหลือเฉพาะบางถ้อยคำไว้ เมื่อมีการเผยแพร่ในโซเชียลมีเดีย ทำให้เข้าใจคลาดเคลื่อน
นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด (นพ.สสจ.) แห่งหนึ่ง กล่าวว่า เป็นเรื่องน่าเสียดายที่มีการเผยแพร่ข้อมูลไม่หมด ทำให้คนเข้าใจคลาดเคลื่อนเรื่องการใช้กัญชาทางการแพทย์ เนื่องจากข้อมูลจริงๆ เริ่มจากการประชุมผู้บริหารเกี่ยวกับประเด็นสุขภาพ ซึ่งมีการหารือแนวทางการให้บริการประชาชนให้เข้าถึงสุขภาพทุกกลุ่มวัย ตั้งแต่หญิงตั้งครรภ์ เด็กแรกเกิด วัยรุ่น วัยทำงาน ผู้สูงอายุ ไปจนถึงการดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรัง โรคมะเร็ง และผู้ป่วยแบบประคับประคอง ซึ่งพบว่า มีผู้ป่วยประคับประคองกลุ่มหนึ่งที่ติดเตียงอยู่บ้าน ปกติจะมีทีมลงเยี่ยมบ้านอยู่แล้ว จึงเสนอว่าควรให้การดูแลอย่างดีที่สุด
กลุ่มที่เจ็บป่วยประคับประคอง จะมีทีมลงไปดูแล มีการใช้ทั้งยาแผนปัจจุบัน และแผนไทยที่มีกัญชาเป็นส่วนผสม เป็นสูตรตำรับที่เป็นยากินถึง 15 ขนาน โดยนำมาใช้บรรเทาอาการเจ็บปวด ช่วยให้ผ่อนคลาย ไม่ทนทุกข์ทรมาน ซึ่งเราไม่ได้บอกว่าเป็นยารักษา แต่กลับมีกลุ่มแพทย์จำนวนหนึ่งเข้าใจคลาดเคลื่อน และนำข้อมูลไม่ครบไปเผยแพร่ ประกอบกับไปเอาไกด์ไลน์จากกรมการแพทย์มาตีแผ่ว่า กรมการแพทย์ไม่ได้แนะนำใช้ในการรักษา เมื่อเผยแพร่ออกไปคนก็เข้าใจผิด นพ.สสจ.รายนี้กล่าว
นพ.สสจ.รายนี้ ยังกล่าวอีกว่า จริงๆ สูตรกัญชาที่เป็นตำรับแพทย์แผนไทยก็ใช้กันมานาน เป็นการบรรเทาอาการ หรือแม้แต่สูตรตำรับ ยาศุขไสยาศน์ ก็ช่วยเรื่องทำให้เจริญอาหารมากขึ้น และหลับพักผ่อนดี อย่างไรก็ตาม ส่วนเรื่องที่แชร์กันว่าเป็น KPI ก็เป็นเรื่องเข้าใจผิดอีก เพราะจริงๆ KPI กำหนดเรื่องการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคองไม่ต่ำกว่า 5% ให้สามารถใช้กัญชาทางการแพทย์ช่วยตรงนี้ได้ แต่จากการประชุมมองว่า หากสามารถขยายการดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้มากขึ้นย่อมดี หากขยายได้ และอยู่ในเกณฑ์ที่ใช้ได้ก็จะเป็นประโยชน์ไม่ใช่หรือ วัตถุประสงค์เราไม่ได้มองที่ KPI แต่เรามองว่า ผู้ป่วยประคับประคองควรได้ประโยชน์อย่างทั่วถึงมากที่สุด แต่กลายเป็นว่าการสื่อสารออกไปทำให้เกิดความเข้าใจผิดกันหมด
"ประเด็นสำคัญคือ เราต้องการสื่อสารไปถึงผู้ที่โพสต์ข้อมูลว่า ขออย่าตัดบางถ้อยคำ หรือเข้าใจวัตถุประสงค์ผิด เพราะหลักสำคัญเราต้องการช่วยเหลือผู้ป่วยประคับประคอง ไม่ให้ทรมานกับภาวะโรคระยะสุดท้าย แต่กลับสื่อสารคลาดเคลื่อน ซึ่งไม่ก่อประโยชน์อะไร" นพ.สสจ. ฝากทิ้งท้าย
15 พ.ค. 2566 ผู้จัดการออนไลน์
