ต่อมาเป็นการอภิปรายของนพ.สมศักดิ์ โล่ห์เลขา นายกแพทยสภา ได้กล่าวถึงปัญหาของรัฐสวัสดิการด้านสุขภาพ( socialized medicine ) ในต่างประเทศว่า
1.ผุ้ป่วยที่ไม่ฉุกเฉิน จะต้องรอนาน
2.มาตรฐานทางการแพทย์ลดลง
3.มีปัญหาเรื่องจริยธรรม
4.แพทย์หันไปทำงานอื่น
5.ไม่มีเงินซื้อเครื่องมือใหม่
6.รัฐบาลมีเงินไม่พอ ต้องเพิ่มภาษีรายได้
7.การรักษาจะกลับสู่ธรรมชาติ
8.ค่าใช้จ่ายของรัฐบาลจะสูงขึ้นเรื่อย
9.ประเทศที่มีจำนวนแพทย์เวชปฏิบัติ ใกล้เคียงกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ มีแค่ 3 ประเทศ คืออังกฤษ แคนาดา เบลเยี่ยม การจะพบผู้เชี่ยวชาญต้องรอหลายเดือน
ประเทศอื่นจะมีผู้เชี่ยวชาญมากกว่า
10. ความเอื้ออาทร ความกตัญญู การบริจาคเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยที่ยากไร้จะหายไป กลายเป็นหน้าที่รัฐบาล
11.การกระจายแพทย์จะทำได้ยาก ถ้าความเจริญของท้องถิ่นไม่เท่ากัน
12.ประชาชนไม่มีแรงจูงใจที่จะดูแลรักษาสุขภาพของตนเองและครอบครัว
นพ.สมศักดิ์ ยังได้กล่าวถึงผลกระทบของระบบสวัสดิการด้านสุขภาพจากรัฐบาลว่า
1.จะช่วยคนรวยหรือช่วยคนจน
2.การเจ็บป่วยทุกชนิดต้องไปพบแพทย์ทั่วไปก่อน
3.เงินจำกัด การรักษาก็ต้องถูกจำกัด
4.ยา Brand name จะถูกตัดออก เปลี่ยนไปใช้ generic name
5.โรคที่มีการพยากรณ์โรคไม่ดีจะถูกทอดทิ้ง
6.ผู้ป่วยจะอยู่โรงพยาบาลนานขึ้น เนื่องจากไม่ต้องจ่ายเงิน
7.ความสัมพันธ์ระหว่างแพทย์และผู้ป่วยลดลง มีความระแวงมากขึ้น
8.การรักษาจะเลือกวิธีที่ราคาถูกที่สุด ไม่ใช่เหมาะสมที่สุด
9.ผู้ป่วยมีเวลาปรึกษาแพทย์น้อยลง
10.เสรีภาพในการดูแลผู้ป่วยทั้งของแพทย์และผู้ป่วยลดลง
11.สิทธิผู้ป่วยหายไป
12.โรงพยาบาลเล็กๆจะมีรายได้เพิ่ม แต่โรงพยาบาลใหญ่จะล้มละลาย
13.โรคที่ควรพบผู้เชี่ยวชาญอาจไม่ได้รับการส่งต่อ แต่โรคที่มีค่าใช้จ่ายในการรักษาสูงแต่ค่า DRG ต่ำ จะถูกส่งต่อไปยังโรงพยาบาลใหญ่
นพ.สมศักดิ์ได้สรุปว่า ยุทธศาสตร์ของระบบหลักประกันดี แต่ยุทธวิธีต้องแก้ไข
จุดอ่อนที่ควรแก้ไขคือ
1.ต้องการสร้างสุขภาพ แต่โฆษณาแต่ซ่อมสุขภาพ เน้นเรื่องรักษา
2.สร้างความคาดหวังเกินจริง
3.พิจารณาชั้นเดียวไม่ได้คิดถึงผลกระทบ และปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
4.ค่าประกันคน ถูกกว่าค่าประกันรถยนต์
5.ใช้มาตรฐานเดียวแทนที่จะมีมาตรฐานขั้นต่ำแล้วมีการเสริมตามความเหมาะสม
6.หลักการรับประกันจะต้องรับจำนวนมาก เพื่อประกันความเสี่ยง(ด้านการเงิน) แต่ทำให้ต้องรับภาระงานมากเกินไป
7.สถาบันใหญ่ควรเป็นแกน มีเครือข่ายไปดูแลพื้นที่บริการ
8.ต้องทำให้มีแรงจูงใจในการทำความดี
9.ควรช่วยคนที่จำเป็นต้องช่วยเท่านั้น
10.ทำโครงการใหญ่ใช้เงินมาก ขณะที่รัฐไม่มีเงินในคลัง
และนพ.สมศักดิ์ ยังได้กล่าวถึงปัญหาการฟ้องร้องแพทย์ที่เพิ่มมากขึ้น จำนวนผู้ได้รับความช่วยเหลือเบื้องต้นมากขึ้น แพทย์ลาออกมากขึ้น
และยังได้เสนอว่าถึงเวลาที่ควรแก้ไขแล้ว และยังได้อ้างคำกล่าวของ Edmund Burke ว่า
“The only thing necessary for evil to triumph is that good people do nothing”
