ภาพ : ปริศนาดวงตา
ภาพโดย : National Geographic
คำบรรยายภาพ : ดวงตาปูดโปนรูปร่างคล้ายผ้าโพกศีรษะนี้เอื้อให้มองเห็นในสภาพแสงน้อย และพบในแมลงชีปะขาวเพศผู้บางชนิดเท่านั้น
ช่างภาพผู้หลงใหลการถ่ายภาพโลกใบจิ๋วอาศัยเทคโนโลยีกล้องจุลทรรศน์กำลังขยายสูง เผยความน่าอัศจรรย์แห่งดวงตาของเหล่าแมลงตัวเล็กจ้อย
ผมสนใจเรื่องวิวัฒนาการเป็นพิเศษ และตลอดระยะเวลาอันยาวนาน ดวงตาก็มีพัฒนาการในการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมต่างๆได้อย่างน่าทึ่ง แมลงชีปะขาวเพศผู้ในภาพนี้มีดวงตาปูดโปนขนาดใหญ่รูปร่างคล้ายผ้าโพกศีรษะ [เป็นที่มาของชื่อ turban eyes) มันใช้ดวงตานี้ในการสอดส่องมองหาเงาร่างของเพศเมียท่ามกลางแสงสลัวยามโพล้เพล้ ลองคิดจินตนาการว่า ถ้าคุณมีชีวิตอยู่ได้เพียงแค่วันเดียว เฉกเช่นชีปะขาวเพศผู้เหล่านี้ คุณคงไม่เสียเวลาไปการกิน แต่คุณต้องมีดวงตาขนาดใหญ่เอาการเพื่อตามหาเพศเมียให้พบก่อนที่ตัวเองจะตายลง
ผมเป็นนักวิจัยมะเร็ง แต่ก็ทำงานเป็นช่างภาพแนววิทยาศาสตร์โดยใช้นามปากกาว่า ไมโครนอต (Micronaut) ด้วยที่ใช้คำว่า ไมโคร ก็เพราะผมเชี่ยวชาญการถ่ายภาพสิ่งของเล็กๆ โดยใช้กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนแบบส่องกราด (scanning electron microscope) ที่สถาบันชีววิทยาศาสตร์ในเมืองมุทเทนซ์ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ส่วนคำว่า นอต นั้นมาจากว่าผมรู้สึกเหมือนตัวเองเป็นนักบินอวกาศ (astronaut) ผู้ท่องไปในโลกใบจิ๋วและค้นพบสิ่งต่างๆ ภาพที่ได้จากกล้องเป็นภาพขาวดำ และผมต้องใช้เวลาร่วมสัปดาห์กว่าจะเติมสีเข้าไป งานวิจัยเช่นนี้ไม่เพียงสำคัญในเชิงวิทยาศาสตร์เท่านั้น แต่ยังสวยงามสุดๆ อีกด้วย
เรื่องโดย มาร์ติน เอิกเกร์ลี
มิถุนายน 2558
