เรียนเพื่อนร่วมวิชาชีพการบริการทางสาธารณสุข

ต่อกรณีการประท้วงยับยั้ง ร่าง พรบ. คุ้มครองผู้เสียหาย ฯ ด้วยการชุมนุมประท้วงและแต่งชุดดำ
ที่หน้ากระทรวงสาธารณสุข วันที่ 30 ก.ค. นี้ มีประเด็นที่น่าจะได้ทำความเข้าในกันดังนี้

ประการที่ 1. ทุกคนรับรู้ว่าความผิดพลาดในการบริการทางการแพทย์ (medical error) เกิดขึ้นได้ในเวชปฏิบัติ
เช่นที่อเมริกาซึ่งเป็นประเทศที่มีความเจริญทางการแพทย์ คาดว่าคนตายปีแสนรายจาก medical error   
ดังนั้นการเยียวยาผู้ที่ได้รัีบผลกระทบจึงควรเป็นสิ่งที่ควรจะกระทำตามหลักมนุษยธรรม

ประการที่ 2.  แพทย์หมดเกียรติยศ ศักดิ์ศรี ในหนทางการแสดงความคิดเห็นแล้วหรือ จึงต้องใช้การชุมนุมประท้วง และ การแต่งชุดดำ เช่นนี้
ต่อกรณี ร่าง พรบ. คุ้มครองผู้เสียหาย  ถ้าเราใช้ยาแรง ตั้งแต่แรก ต่อไป เชื้อก็ดื้อยา หากจะคัดค้านอะไรเราต้องทำเช่นนี้อีกหรือไม่
แล้วเราจะเอา ความน่าเคารพ น่าเชื่อถือ อะไร ไปพูดกับสังคมให้เชื่อเราได้อีก แพทย์เรามีเกียรติ มีศักดิ์ศรีในสังคม ได้ด้วยการช่วยเหลือชีวิตและปลดเปลื้องความทุกข์ของเพื่อนมนุษย์และการใช้ วุฒิภาวะในการแก้ไขปัญหาให้คนไข้
ดังนั้น บรรดา ผู้ทำวิชาชีพบริการทางการแพทย์ น่าจะใช้วิธีการที่มีวุฒิภาวะ ด้วยการการพูดคุยเจรจากันกับผู้ร่าง กม.คุ้มครองผู้ไดัรัีบความเสียหายจากการบริการทางสาธารณสุข  ไม่น่าจะใช้วิธิการประท้วง การแต่งดำ มันทำให้เราเสียหายในสถาบันวิชาชีพมากกว่าผลที่ได้รับ  และทำให้วิชาชีพเราจะยิ่งตกต่ำมากขึ้นในสังคม  ต่อไป อะไร มีปัญหา เราก็จะใช้วิธีนี้ในการต่อสู้เช่นนั้นหรือ
เราเลียนแบบภาพใหญ่ในสังคมหรือเปล่าที่ต่อสู้ในสภาไม่ได้ก็ออกมาต่อบนท้อง ถนน
ซึ่งมันเป็นวิธีของผู้ด้อยอำนาจในสังคม  ในการเรียกร้องต่อผู้มีอำนาจ
จึงสงสัยว่า เครดิตความน่าเชื่อถือของแพทย์ หมดไปแล้วหรือในการที่จะพูดจากกันบนโต๊ะ ดี ๆ
ถ้าต้องทำถึงขนาดออกมาชุมนุมนี้เรื่อยไป แสดงว่า สังคมเขาไม่ฟังเราพูดแล้ว


ประการที่ 3. พวก เรากลัวอะไรในกฎหมายนี้   ผมเชื่อว่าพวกเราหลายคนต้องการทักท้วงด้วยใจอันบริสุทธิ์ 
แต่ผมก็ยังคิดว่ามีบางคนที่ไม่ได้ทำด้วยจิตที่เป็นกุศลเท่าใดนัก
สิ่งหนึ่งที่ได้ยินมาคือ เรื่องเราต้องส่งเงินเข้ากองทุนตาม กม. นี้
ซึ่ง รพ. ในภาครัฐไม่มีปัญหาเพราะเป็นเงิน รพ. อยู่แล้ว
คนที่ได้รับผลกระทบน่าจะเป็น รพ.เอกชนมากกว่า
เป็นไปได้หรือไม่ที่มีผู้ที่ไม่ต้องการสมทบ ขยายเรื่องนี้ให้บานปลายใหญ่โต
จริงแล้วโรงพยาบาลชุมชนเป็นจุดเปราะบางมากกว่าเพราะมีแพทย์จบใหม่ไปอยู่
รพช. มีเครื่องมืออุปกรณ์ที่ไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ แต่ไม่ได้แสดงท่าทีรุนแรงแต่อย่างใด
จริงแล้ว เรื่อง พรบ. นี้ ทำกันมากครึ่งค่อนปีแล้ว  แพทยสภารับรู้ทุกขั้นตอน
เหตุใดจึงไม่ได้บอกให้พวกเรารับรู้ตั้งแต่แรก  เพิ่งจะมาตีข่าวช่วงนี้
ฤาไม่สามารถต่อสู้ทางเหตุผลกับคณะทำงานของกฤษฏีกาได้ จึงต้องออกมาใช้กำลังแพทย์
ฤาใกล้ ฤดูการเลือกตั้งอีกแล้ว  แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าคนที่ออกมาเรียกร้องตอนนี้ต้องการหาเสียงแต่อย่างใด
แต่กลัวคนที่ไม่ได้ออกมาแต่ใช้สถานการณ์นี้เป็นประโยชน์ในการสร้างฐานอำนาจ ในแพทยสภา   
เหตุการณ์นี้คล้ายกับเหตุการณ์เมื่อออก มาตรา 41 พรบ.หลักประกันสุขภาพ ฯ  แพทย์ลุกขึ้นมาประท้วง
ผมก็เป็นคนหนึ่งนี้ร่วมลงชื่อประท้วงกับเขาด้วยในตอนนั้น ด้วยเชื่อตามสิ่งที่เล่ากันมา
ประเด็นเหล่านี้แพทยสภารู้เรื่องนี้น่าจะบอกความจริงว่ากระบวนการเป็นมา อย่างไร

ประการที่ 4. ใน การต่อสู้เรียกร้องของแพทย์ครั้งนี้ความรู้สึกร่วมอาจ จะรุนแรงกว่าเดิม
เพราะเพิ่งผ่านเหตุการณ์เรื่องหมอถูกฟ้องคดีอาญา
ซึ่งบางทีเราก็ได้รัีบข้อมูลที่เกินความจริงที่โอเวอร์เช่น หมอถูกใส่กุญแจมือ หรือถูกเข้าห้องขัง ซึ่งไม่เป็นความจริง
และแพทย์น่าจะได้รับรู้และเรียนรู้กันว่าจริง ๆ แล้วทำไมเหตุการณ์ถึงได้กลับมาบานปลายไปขนาดนั้น ทั้ง ๆ ที่เรื่องราวกำลังจะลงเอยอยู่แล้ว เขาเล่าว่าเพราะมีหมอผู้ใหญ่จากกรุงเทพ ไปแนะนำว่าอย่าขอโทษ อย่าไปงานศพ เดี๋ยวจะแสดงว่าผิด
จนกระทั่งเกิดเป็นตราบาปในวงการแพทย์ และ เป็นบาปบริสุทธิ์ให้กับคนไข้ และแพทย์ รพ.จังหวัดที่ต้องรับการส่งต่อ
คนไข้จาก รพช. จำนวนมาก ไส้ติ่งอักเสบผ่ากันข้ามวันข้ามคืน จนไส้ติ่งแตกมากขึ้น  แทนที่ รพ. จังหวัดจะเอาเวลาไปผ่าคนไข้ยาก ๆ ผมเชื่อว่าโดยธรรมชาติแล้วไม่มีใครอยากขึ้นโรงขึ้นศาล ถ้าไม่ได้รับความเดือดร้อนหรือความไม่เป็นธรรม และถ้ามีการชดเชยเยียวยาแล้วก็จะช่วยไม่ต้องไปฟ้องร้องต่อไปอีก เพราะฟ้องไปจะคุ้มเสียหรือไม่ เช่น เสียจากถูกมองแง่ลบ เวลาไปหาหมอ หมอก็จะหวาดระแวง เสียเวลาทำงานเสียค่าทนายแและก็เสียความรุ้สึก  ถ้าท่านเคยได้รับความไม่เป็นธรรมท่านจะซาบซึ่งได้ดีกว่าคำอธิบายใด ๆ
ในขณะที่ รพ. ขอนแก่น คนไข้ผ่าตา ตาบอดจำนวนมาก แต่กลับไม่โดนฟ้องอะไรเลยแถมเป็นข่าวครึกโครม
เราน่าจะเรียนรู้สิ่งดี ๆ ที่เกิดขึ้นเพื่อมาสร้างความสัมพันธ์ที่ดี มากกว่าการสร้างภาพ ลบ ๆ ขึ้นมา
ถ้ามี พรบ นี้ คนไข้ ที่ รพ. ขอนแก่นก็จะได้รับการเยี่ยวยาจาก กม. ฉบับนี้ไปด้วย
เราสร้างสิ่งดี ๆ ให้กับสังคมไม่ดีกว่าหรือครับ และสิ่้งนี้น่าจะจรรโลงเกียรติยศ ศักดิ์ศรีของวิชาชีพได้ดีกว่าสิ่งใด
คนไข้ยังรู้สึกดีกับหมอ หมอก็รู้สึกดีกับคนไข้

ประการที่ 5. การ ที่แพทย์และวิชาชีพอื่น ๆ ร่วมกันประท้วงต่อเรื่องนี้จึงต้องดูว่า
เราประท้วงอะไร เราประท้วงหลักการ หรือ เนื้อหารายละเอียด
เราควรใช้วิธีการประท้วงและแต่งดำ หรือ มีวิธีการอื่นใดที่ดีกว่าหรือไม่
เพราะสุดท้ายต้องสู้กันด้วยเหตุผลมากกว่า
เราศึกษาประเด็นกันชัดเจนดีแล้วหรือ หรือเราเชื่อเพราะเล่าตาม ๆ กันมา เชื่อเพราะตรรกะ
หรือเชื่อเพราะคนที่พูดที่บอกน่าเชื่อถือ
เราใช้ evidence-based กันเพียงใด
เราศึกษาความเป็นมาเรื่องนี้กันมากน้อยเพียงใด เราได้ยินคนที่เขาสนับสนุนและคัดค้านเท่านั้น
แต่ก็น่าเห็นใจที่เรายุ่งจนไม่มีเวลาศึกษา จึงต้องอาศัยผู้รู้แทน ซึ่งผู้รู้ก็มีทั้งจิตบริสุทธิ์และที่ไม่ใช่

ประการที่ 6. เราใช้การให้คำปรึกษา (counseling) กันในเวชปฏิบัติเพื่อให้เกิดการสื่อสารสองทางกับคนไข้
เพื่อรับฟังปัญหาและทางเลือกของผู้ป่วย
แต่ตอนนี้เรากลับเลือก วิธีการปลุกระดมฝ่่ายเดียว เราไม่ฟังคนอื่นเลยหรือเปล่า
ทำไมไม่คุยกับ คนร่าง พรบ. ดี ๆ ว่าปัญหาคืออะไร ถ้าเราเห็นด้วยในหลักการว่า
เราต้องการให้ กม.นี้เป็นเครื่องมือในการชดเชยเยี่ยวยา   เพราะใน มาตรา 41 ใน พรบ หลักประกัน ฯ ไม่มีกลไกอันนี้
กม.ใหม่นี้ก็จะได้ทำให้เกิดการชดเชยมีประสิทธิภาพมากขึ้น
เราน่าจะแก้ปัญหาแบบที่มีวุฒิภาวะ ด้วยเหตุด้วยผล  และชี้ให้ตรงประเด็น
จากรายการดีเบทในทีวีมาสองสามรายการ แพทย์เราไม่สามารถทำประเด็นให้กระจ่างได้อย่างตรง ๆ เพียงพยายามพูดว่า
แพทย์ทำงานหนักแบบขอความเห็นใจ แต่ไม่ได้ตอบโจทย์ว่า เมื่อคนไข้เกิดความเสียหายขึ้นเราจะช่วยกัน
ช่วยเหลือเยียวยาอย่างไร  ในเวทีสาธารณะ เราต้องสู้ด้วยเหตุและผลในประเด็็นมากกว่า
และ แสดงออกด้วยน้ำใจต่อกัน มากกว่าเอาชนะ
ถ้าคิดว่าวิชาชีพเรายังมีศักดิ์ศรี มีอำนาจบารมี ก็ควรใช้หลักเมตตากรุณาธรรม
เครือข่ายผู้ป่วยที่เกิดขึ้นก็คงไม่ใช่ว่าเกิดขึ้นมาเองหรืออยู่ ๆ ก็ลุกขึ้นมาร้องเรียนแพทย์
ผมเชื่อว่าเขาได้รัีบความสูญเสียจริง แล้วพวกเราไม่สามารถให้ความกระจ่างกับเขาได้
และครั้้งนี้เขาก็ต้องการเรียกร้องที่จะมีระบบอะไรมารองรับ

ประการสุดท้าย เราจะหาทางออกร่วมกันอย่างไร
เราน่าจะมาใช้ใจคุยกันกับผู้ที่เรียกร้องต้องการ พรบ. ว่าหรือว่าที่ต่อสู้เรียกร้องเืพื่อผู้ป่วยต้องการอะไร
มีปัญหาอะไร และต้องการ พรบ. ออกมากอย่างไร ส่วนในมุมมองแพทย์ เรามีข้อจำกัดอย่างไร
เช่น  ในกรณีไม่ต้องจ่ายเงิน ในข้อ 6 (2)พูด เรื่องมาตรฐานวิชาชีพ ซึ่งในร่างที่ฝ่ายประชาชนเสนอไปไม่มีข้อนี้
และก็ให้ออกได้ เพราะฝ่ายผู้ต้องการ พรบ ไม่ได้ต้องการ แต่ แพทยสภา เป็นผู้เติมลงไปเอง
เราไม่ควรไปแสดงออกที่บ่งบอกถึงการตอกลิ่มความขัด แย้งระหว่างแพทย์กับคนไข้อีกต่อไปเลย   
คนไข้ส่วนใหญ่ก็ยังเคารพนับถือแพทย์และเพื่อนร่วมวิชาชีพทางการแพทย์อยู่  และสังคมส่วนใหญ่ก็ยังให้เกียรติพวกเราอยู่
เราควรรักษาต้นทุนทางสังคม ไว้ในยามที่สามารถช่วยเหลือสังคมได้จะดีกว่า
เรามาพูดคุยร่วมกัน แบบขอนแก่นโมเดล ที่คนไข้ต้องตาบอดจากการติดเชื้อระหว่างการรักษายังคงรักษากับแพทย์อยู่
ไม่ออกมาฟ้องร้องแม้จะเป็นข่าวดังทั่วประเทศ เราก็ควรมองว่านี่คือน้ำใจคนไข้เช่นกัน
ถ้าเราส่งเสริมสิ่งเหล่านี้ให้มากขึ้น รู้จักการตอบสนองในทางบวกเหมือนที่ รพ.ขอนแก่น
เราก็จะได้ไม่ต้องทำ defensive practice
เราน่าจะพลิกวิกฤตินี้เป็นโอกาส
ในการสร้างบรรยากาศความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างแพทย์กับผู้ป่่วยในระดับภาพรวม
ในการสร้างความเข้าใจกันกับกระทรวงสาธารณสุขและ สปสช. ในข้อจำกัดในทรัพยากรที่ได้รับ หรือระบบที่ไม่เื้อื้ออำนวยต่อการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ แล้วส่งผลต่อการ บริการที่เสียงต่อความผิดพลาดเสียหาย
รวมถึงสื่อสารกับสังคมในข้อจำกัดของการ บริการทางการแพทย์ แม้ว่าประเทศที่เจริญแล้วก็เกิดขึ้น เพราะเมื่อใดที่เกิดปัญหา
กับผู้ป่วยทางสื่อ แพทย์ก็จะเป็นจำเลยไว้ก่อน
เวลานี้น่าจะเอาสรรพกำลังที่บริสุทธิ์มาสร้างสรร สิ่งดี ๆ ในวิชาชีพ มากกว่าการเอาชนะทางแง่กฎหมาย
อย่างไรเสียแพทย์กับคนไข้ก็ต้องอยู่ร่วมกันตราบเท่าที่ยังมีคนเจ็บป่วย และแยกกันไม่ออก

ในเมื่อเราเห็นด้วยว่าความเสียหายจากการบริการควรได้รับการเยียวยา เราก็ควรให้ กฎหมายนี้ผ่านเข้าสภา เพื่อรับหลักการ
เพื่อให้เดินหน้าต่อไปได้  เพราะเรื่องนี้ทำกันมานานแล้ว
เรื่องนี้ก็ยังไม่สายที่เราจะปรับแก้กันในวาระสองในสภาผู้แทนต่อไป
และเราควรได้พูดคุยกันแบบนั่งจับเข่าคุยกันมากกว่ายืนกอดอกคุยกัน
การประท้วงเอาชนะ ต่อไปก็อาจจะแพ้ทั้งหมอทั้งคนไข้ และสังคมก็แพ้เพราะแพทย์กับคนไข้ทะเลาะกัน
คนที่ได้กลับเป็นนักการเมืองและผู้บริหาร และฝ่ายที่ได้ผลประโยชน์จากการยับยั้งกฎหมายนี้ครับ

หากเห็นว่าจดหมายนี้เป็นประโยชน์ โปรดส่งต่อไปยังเพื่อนร่วมวิชาชีพต่อไป ขอบคุณครับ

นพ.สุธีร์ รัตนมงคลกุล

อาจารย์ภาควิชาเวชศาสตร์ป้องกันและสังคม
คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

ภาพนี้ดูเหมือนนกตัวนี้บินเร็วมากๆ
คล้ายการบินของเครื่องบินไอพ่น มีทางสีขาวตามมาเป็นแนว

แต่จริงๆแล้ว มีคนจัดฉาก จัดมุมกล้อง ให้ นก ตัวนี้ดูวิเศษสุดยอด

นั่น...เป็นความสำคัญผิด อีกแล้ว

ก็แค่...........นกธรรมดาๆตัวหนึ่งเท่านั้นเอง

*ค่าโทรมือถือเท่ากันทั่วประเทศ *
กทช.
กำหนดให้คิดค่าบริการการใช้โทรศัพท์มือถือทั้งในเครือข่ายและนอกเครือข่ายใน
ราคาเท่ากันทั่วประเทศ เริ่มวันที่ 1 ก.ย.นี้
ซึ่งเบื้องต้นคาดว่าจะอยู่ที่นาทีละ 1 บาท
ส่วนโปรโมชั่นค่าโทรเดิมของผู้ให้บริการแต่ละรายจะสิ้นสุดลงในวันที่ 31 ส.ค.นี้

ส่วนการประกาศคงสิทธิ์หมายเลข
ซึ่งผู้ใช้บริการสามารถเปลี่ยนค่ายผู้ให้บริการโดยใช้หมายเลขเดิมได้นั้น
จะเริ่มต้นในวันที่ 1 ก.ย.เช่นเดียวกัน

พ.ร.บ.คุ้มครองผู้เสียหายจากบริการ สาธารณสุข แพทย์กลายเป็นผู้ร้ายจริงหรือ?

จากการที่สมาคมผู้บริโภค เครือข่ายผู้เสียหายจากทางการแพทย์ และเครือข่ายต่างๆ ได้มีการแถลงการณ์เกี่ยวกับการยืนยันที่ว่า "ร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้เสียหายจากบริการสาธารณสุข พ.ศ. ..." ที่กำลังจะเข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรในเดือน สิงหาคมที่จะถึงนี้ เป็นเครื่องมือที่สำคัญต่อการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งระหว่างแพทย์และคนไข้ และจะช่วยไม่ให้เกิดการฟ้องอาญาต่อแพทย์ โดยหลักการนี้มีหัวใจที่สำคัญคือ การช่วยเหลือเยียวยาผู้เสียหายจาการรับบริการสาธารณสุขโดยที่จะไม่มีการ พิสูจน์ความผิดและผู้ที่กระทำความผิด และเป็นระบบที่มุ่ง"ชดเชยความเสียหาย" มิใช่การมุ่งหาผู้กระทำความ ผิดมาลงโทษแต่อย่างใด แต่ถึงกระนั้นทางแพทย์เองก็เกิดความกังวลและตระหนกต่อประเด็นนี้เป็นอย่าง ยิ่ง

ผู้สื่อข่าวมติชนออนไลน์ได้สัมภาษณ์ นายแพทย์พงษ์พิสุทธิ์ จงอุดมสุข ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) เกี่ยว กับประเด็นที่กำลังเป็นข้อโต้เถียงในปัจจุบัน

จริงๆแล้ว กฏหมายมีความน่ากลัวอย่างที่คนเขาตกใจกันหรือไม่?

ต้องถามว่าจริงๆแล้วความน่ากลัวอยู่ตรงประเด็นไหน เนื่องจากจริงๆแล้วเจตนารมณ์ในการเขียนจดหมายฉบับนี้มีความชัดเจนอยู่แล้ว ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่ากฏหมายไม่ได้ตั้งใจให้เกิดผลกระทบกับฝ่ายหนึ่งฝ่ายใด และก็มีการคาดหวังกันส่วนหนึ่งว่าการช่วยเหลือเยียวยาผู้ที่ได้รับความสูญ เสียนั้น ส่วนหนึ่งจะส่งผลกระทบทางอ้อมให้การฟ้องร้องของแพทย์ลดลง ฉะนั้นถ้ามองจากเจตนารมณ์จริงๆก็ไม่น่ากลัว แต่ปัญหาก็คือ ความกลัวและความวิตกกังวลที่เกิดขึ้นในหมู่ของผู้ประกอบวิชาชีพเกิดจากการตีความว่าผลกระทบของ กฏหมายนั้นอาจจะไม่เป็นไปตามเจตนารมณ์

นั่นหมายความว่าแพทย์ก็มีความเสี่ยงที่จะการโดนลง โทษทางอาญา และอาจโดนเพิกถอนใบอนุญาต?

จริงๆแล้วกฏหมายไม่ได้เขียนอะไรที่เกี่ยวกับเรื่องการฟ้องทาง คดีอาญาไว้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งร่างที่เสนอโดยกระทรวงสาธารณสุข เพราะฉะนั้นการฟ้องคดีอาญา เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชนอยู่แล้ว ที่จะฟ้องร้องในกรณีที่เกิดความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการรักษา และสามารถพิสูจน์ได้ว่าเกิดจากความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง การฟ้องเป็นสิทธิที่เกิดขึ้นก่อนที่จะมีกฏหมายนี้ และสิทธินั้นไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงหลังจากที่มีกฏหมายฉบับนี้ แต่ประเด็นที่มีการวิตกกังวลกันก็คืออยากจะให้มีการเขียนในกฏหมายฉบับนี้ว่า ไม่ให้มีการฟ้องคดีอาญา แต่กฏหมายฉบับนี้ไม่ได้ระบุไว้ ซึ่งก็ไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงสภาพปัจจุบัน แต่ก็ไม่ได้ทำให้สภาพที่เป็นอยู่ปัจจุบันแย่ลง

กฏหมายนี้มีหลักการที่สำคัญ ที่นอกเหนือจากการช่วยเหลือเยียวยาผู้ที่ได้รับความเสียหายจากการใช้บริการ ทางการแพทย์ โดยไม่มีการเน้น "การพิสูจน์ถูกผิด" โดยแยกออกจากการเยียวยาอย่างชัดเจน กฏหมายแพ่งผูกสองประเด็นนี้ เข้าไว้ด้วยกัน เพราะทุกครั้ง การที่มีการเยียวยาได้ ต้องมีการพิสูจน์ได้ว่า มีผู้กระทำผิดจริง กฎหมายแพ่งจึงสามารถใช้บังคับผู้กระทำความผิดมาเยียวยาผู้เสียหายได้

โดยกฏหมายนี้ใช้หลักการที่ว่า "No False" เน้นในประเด็นไม่มีการพิสูจน์ถูกผิด เน้นการเยียวยาผู้ได้รับความเสียหายเป็นประเด็นสำคัญ ความวิตกกังวลที่เกิดขึ้นจากประเด็นทางกฏหมายแพ่งก็น่าจะผ่อนจากหนักให้เป็น เบาได้
แต่บางคนกลับมองว่า การไม่พิสูจน์ถูกผิดกลับกลายเป็นผลเสีย เนื่องจากเท่ากับเป็นการส่งเสริมให้มีการกระทำผิดหรือไม่ แต่เรากลับมองว่าจริงๆแล้วกระบวนการในการทำให้ผู้ที่มีปัญหาในการรักษา มาตรฐานในการประกอบอาชีพ มีกฏหมายประเภทอื่นๆที่รองรับอยู่แล้ว โดยที่กฏหมายนี้ไม่จำเป็นต้องไปเกี่ยวข้อง และปล่อยให้กลไกทางกฏหมายอื่นดำเนินสภาพไปตามปกติ

แต่ก็มีความกังวลว่ากฏหมายฉบับนี้จะเป็นประตู ที่เปิดไปสู่กระบวนการใช้กลไกของแพทยสภาได้ง่ายขึ้น

การฟ้องร้องหรือร้องขอให้แพทยสภามีการสอบสวนความประพฤติของ แพทย์ มีการดำเนินการอยู่แล้ว เรื่องนี้จึงไม่ได้ทำให้สถานการณ์เปลี่ยนแปลงไปแต่อย่างใด จากเดิมที่อาจจะเคยร้องเรียนหน่วยงานต้นสังกัด หรือร้องเรียนต่อศาล ซึ่งแพทยสภาสามารถหยิบมาเป็นกรณีในการสอบสวนการกระทำผิดของแพทย์สภาพการณ์ ของเรื่องนี้ก็ไม่ได้ต่างไปจากเดิม เพียงแต่ว่าต่อไป ผู้เสียหายอาจจะไม่ไปฟ้องร้องต่อหนังสือพิมพ์หรือศาล แต่มาร้องเรียนที่สำนักงานกองทุนที่ตั้งขึ้นมาใหม่โดยตรงเพื่อโน้มน้าวให้คน เข้ามาใช้กลไกนี้แทนการฟ้องร้องผ่านศาล

โดยโครงสร้างที่ว่า นี้ จะทำให้มีคณะกรรมการเกิดขึ้นมาอีกชุดหนึ่ง หลายคนได้วิจารณ์ว่าคนที่อยู่ในคณะกรรมการกลุ่มดังกล่าว มีความครอบคลุมตัวแทนทุกฝ่ายเพียงพอหรือไม่

ภายใต้โครงสร้างของกฏหมายฉบับนี้ จะมีกรรมการในระบบนโยบายชุดหนึ่ง ซึ่งทำหน้าที่ในการกำหนดกรอบนโยบายในการบริหาร รายละเอียดบางเรื่องที่ไม่ได้เขียนชัดเจนไว้ในกฏหมายก็จะต้องให้กรรมการเป็น ผู้กำหนด ซึ่งรวมถึงอัตราการชดเชยความเสียหายต่างๆ การดูแลในระบบปฏิบัติการนั้นเป็นหน้าที่ของสำนักงานซึ่งจะดำเนินการตามนโบาย ที่คณะกรรมการกำหนด ส่วนการดำเนินการพิจารณาในรายกรณี ก็จะเป็นหน้าที่ของคณะอนุกรรมการ โดย

-พิจารณาว่าเข้าข่ายที่จะใช้กฏหมายนี้หรือไม่

-ความเสียหายนั้นมีมูลค่าของการชดเชยตามหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการกำหนด เป็นอย่างไร

เมื่อดูจากคณะกรรมการชุดใหญ่ ก็จะประกอบด้วยคนที่เกี่ยวข้องที่สามารถให้มุมมองในเชิงนโยบายได้ ซึ่งประกอบด้วย สถานพยาบาล หน่วยราชการ ผู้เสียหาย ผู้ทรงคุณวุฒิ ซึ่งพิจารณาแล้วก็น่าจะไม่มีปัญหาอะไรในเชิงองค์ประกอบ แต่ข้อถกเถียงส่วนใหญ่ก็คือ การอยากให้มีผู้แทนของผู้ประกอบวิชาชีพและสถานพยาบาลมากขึ้น เนื่องจากเป็นผู้ที่มีความรู้ในด้านนี้ดีที่สุด

เนื่องจากกฏหมายฉบับนี้ไม่เน้นพิสูจน์ถูกผิด จึงอาจไม่จำเป็นต้องใช้ความรู้และความเชี่ยวชาญทางการแพทย์เฉพาะด้านมากเท่า ที่ควร แค่สามารถระบุได้ว่าความผิดพลาดนั้นเกี่ยวข้องกับการรักษาพยาบาล และไม่เข้าข่ายการยกเว้นในการที่จะจ่ายเงินช่วยเหลือ เพราะฉะนั้นคณะอนุกรรมการชุดดังกล่าวก็จะยังคงมีบุคลากรทางการแพทย์อยู่ เพียงแต่ไม่ได้เป็นเสียงส่วนใหญ่เท่านั้นเอง โดยมีหน้าที่ในการพิจารณาจำนวนเงินเพื่อชดเชยความเสียหาย ซึ่งเกี่ยวข้องกับทางการแพทย์น้อยมาก แต่มีความต้องการผู้เชี่ยวชาญทางด้านสังคมศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ ซึ่งมีความเกี่ยวข้องมากกว่า

ส่วนการวิพากษ์วิจารณ์กันว่าจะมีการใช้เสียง ข้างมากหรือไม่ น่าจะเป็นการตีความที่เกินกว่าสิ่งที่กฏหมายต้องการอยากจะให้เป็น โดยผู้ที่คัดค้านมีความเห็นว่ากรรมการอาจจะใช้เสียงข้างมากในการพิจารณาหรือ ไม่ ซึ่งเป็นการตีความหลักการเขียนกฏหมายมาตรฐานทั่วไปในเรื่องของกรรมการไปเป็น รูปธรรม ว่านี่คือสิ่งที่จะใช้เสียงข้างมากเพื่อนำไปสู่การตัดสินใจ ซึ่งดูเป็นความวิตกที่เข้าใจได้ และน่าเห็นใจอย่างยิ่ง

ในกรณีที่มีความเสียหายเล็กๆน้อยๆ ซึ่งมิได้เกิดจากผลการรักษา หรือเกิดจากความเจ็บป่วยของผู้ป่วยที่ไม่สามารถรักษาได้ นั้นคงไม่สามารถทำได้ในทุกกรณี แต่ในกรณีขนาดใหญ่ที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ นั้นยังคงมีความจำเป็นอยู่

เข้าใจว่าร่าง กฏหมายนี้ประกอบด้วยร่างของผู้ประกอบวิชาชีพ ผู้เสียหายและร่างที่เป็นส่วนกลางของรัฐบาล ใช่หรือไม่

ร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) เท่าที่ทราบมีทั้งหมด 7 ร่าง ซึ่งได้แก่

-ร่างพระราชบัญญัติของกระทรวงสาธารณสุข

-ร่างพระราชบัญญัติของคุณสารี อ๋องสมหวัง กับประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง จำนวน 10,631 คน

ส่วนที่เหลืออีก 5 ร่างพ.ร.บ. นั้นเป็นร่างของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) โดยมีชื่อของส.ส. ที่ยื่นเสนอ ในนามของตนเองคนละร่าง

สิ่งที่จะต้องจับตา ดูก็คือการแปรญัตติในชั้นกรรมาธิการ ซึ่งอาจจะทำให้เจตนารมย์ที่กล่าวมาเบื้องต้นมีการเปลี่ยนแปลงหรือไม่

ถ้าเราสามารถใช้ข้อมูล หลักการและเหตุผลโดยตัดความรู้สึกอคติของทั้งสองฝ่ายบางส่วนออก ก็จะเป็นสิ่งที่ดีมาก ซึ่งในบางครั้งในเวลาที่สังคมต้องการการปฏิรูปไปสู่ความสมานฉันท์ ความเป็นเอกภาพ ภราดรภาพ ทั้งสองฝ่ายต่างจำเป็นต้องทำความเข้าใจกันมากขึ้น เนื่องจากหลายครั้งเป็นลักษณะของการตั้งแง่กันว่า ทำไมอีกฝ่ายจึงไม่เข้าใจฝ่ายตนเอง

กลุ่มเครือข่ายแพทย์ ผู้ประกอบวิชาชีพ กล่าวว่า ร่างพ.ร.บ.นี้ ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างหมอกับผู้รักษาพยาบาลห่างออกไปยิ่งขึ้น และแพทย์ โรงพยาบาล ป้องกันความเสี่ยงของตนเอง โดยการบวกค่าความเสี่ยงทั้งหมดลงในค่ารักษาพยาบาล ซึ่งเป็นผลเสียทั้งสองด้าน และเป็นสิ่งที่ควรจะพูดถึงเพื่อให้สังคมเข้าใจว่ามันเป็นเช่นนั้นจริงหรือ ไม่

อันดับแรก เราต้องไม่ให้วัฒนธรรมการ ฟ้องร้องกลายเป็นวัฒธรรมหลักของคนในระบบสุขภาพในประเทศไทย เนื่องจากเป็นที่ปรากฏแน่นอนแล้วว่าประเทศที่มีวัฒนธรรมเช่นนี้ย่อมมีค่าใช้ จ่ายสูงตามไปด้วย โดยทุกคนจะทำเวช ปฏิบัติเชิงป้องกัน (Defensive Medicine) ทุกครั้งที่มีความ กังวลต่อผลการรักษา ซึ่งภาระจะตกอยู่กับตัวผู้ป่วยเองทั้งสิ้น

ทั้งนี้เราจะสามารถป้องกันวัฒนธรรมการฟ้อง ร้องได้โดยเราต้องสร้างระบบที่ต่างฝ่ายต่างมีความไว้วางใจซึ่งกันและกันมาก ขึ้น ผู้ป่วยที่มีประสบการณ์ที่ไม่ดีต่อผู้ประกอบวิชาชีพบางคน ก็ต้องเข้าใจว่าผู้ที่ประกอบวิชาชีพส่วนใหญ่ก็ยังประกอบวิชาชีพตามมาตรฐาน ที่ควรจะเป็น โดยมีความรับผิดชอบอยู่ในระดับที่สามารถยอมรับได้ เพราะฉะนั้น ประสบการณ์ส่วนบุคคลบางครั้งก็ไม่ควรไปเหมารวม ให้เกียรติและพูดคุยกันอย่างเข้าใจว่าทุกวงการก็มีบุคคลที่มีปัญหาอยู่ ในส่วนของผู้ประกอบวิชาชีพก็ควรจะมีความเข้าใจว่าไม่ใช่ผู้ป่วยทุกคนที่ต้อง การฟ้องร้องดำเนินคดีกับแพทย์ เนื่องจากพบว่ามีผู้ป่วยจำนวนมากมีความเคารพศรัทธาต่อแพทย์เช่นกัน และเราต้องทำความเข้าใจว่าในสังคมส่วนใหญ่แล้วไม่ได้เป็นเช่นนั้น อย่าด่วนสรุปว่าใครที่จะมาสร้างความเดือดร้อนให้กับตนเอง

เมื่อแต่ละฝ่ายมีความไว้วางใจกัน ความหวาดระแวง การตั้งป้อมตรวจสอบแต่ละฝ่ายก็จะลดลงด้วย ซึ่งจะนำไปสู่การพูดคุยเพื่อช่วยกันแก้ไขปัญหา แทนที่จะผลักความผิดไปที่ใครบางคน ซึ่งหลายครั้งก็พบว่าในความเสียหายต่างๆก็ไม่มีผู้ที่ทำความผิดจริงๆ เป็นสิ่งที่สามารถเกิดขึ้นได้ แม้ว่าจะได้ทำในสิ่งที่ดีที่สุดก็ตาม

สถิติของการฟ้องร้องของผู้เสียหายจากการรับบริการทางสาธารณสุข มีสถิติย้อนหลังมากน้อยเพียงใด

คดีที่มาสู่แพทยสภานั้น ในช่วงก่อนปี 2540 เฉลี่ยแล้วประมาณ 50-60 รายต่อปี แต่หลังจากช่วงปี 2540 เศษที่ผ่านมา จนกระทั่งถึงปัจจุบัน เฉลี่ย 200 รายต่อปี ซึ่งคิดเป็นประมาณ 4 เท่า ซึ่งนี่ก็เป็นส่วนหนึ่งที่กระตุ้นให้แพทย์เกิดความหวาดกลัว เนื่องจากเป็นจำนวนที่เพิ่มขึ้นมากในระยะเวลาสั้นๆ

หากร่างพ.ร.บ. นี้ จำนวนเรื่องที่ไปสู่แพทยสภาก็น่าจะลดลงหรือไม่

การฟ้องแพทยสภา เป็นการฟ้องเพื่อให้มีการดำเนินการเอาผิดกับแพทย์ในเชิงของมาตรฐานในการ ประกอบวิชาชีพ ส่วนการฟ้องศาลเพื่อต้องการเรียกร้องเงินชดเชย หรือกรณีอาญาก็เพื่อลงโทษแพทย์ที่ทำผิดในเชิงละเมิดต่างกรณีไป กองทุนที่ตั้งขึ้นมาใหม่ เน้นในเรื่องของการลดการฟ้องร้องทางแพ่ง ความเดือดร้อนที่ได้รับการชดเชย ก็ จะลดอารมณ์คุกรุ่นที่อาจต้องการดำเนินการทางกฏหมายลงได้ ผู้ที่ได้รับความเสียหายก็จะมีการตอบสนองที่รู้สึกว่าตนเองไม่ได้รับความ เป็นธรรม ถ้าระบบได้สร้างความรู้สึกที่ว่าระบบมีความเป็นธรรม และแก้ไขปัญหา การดำเนินการต่อเนื่องก็น่าจะลดลงด้วย

โดยสมมุติฐานนี้มีหลัก ฐานยืนยันของกรณีการดำเนินการตามมาตรา 41 โดยพบว่าผู้ฟ้องร้องจำนวนหนึ่งเปลี่ยนใจไม่ฟ้องร้อง เพราะได้เงินชดเชยตามมาตรา 41 ซึ่งเกิดจากความสนใจ และเอาใจใส่ของผู้ให้บริการในความพยายามที่จะให้ผู้ป่วยได้รับเงินชดเชย ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยรู้สึกว่าตนเองได้รับความเป็นธรรมและการเหลียวแลจากเจ้า หน้าที่รัฐ

ในหลายเวทีของเครือข่ายผู้ป่วย ผู้ที่มักจะตกเป็นจำเลยอยู่เสมอก็คือแพทยสภา ที่ว่าทำงานล่าช้า และปกป้องพวกพ้อง

นี่คือปัญหาที่สะท้อนเรื่องความไม่ไว้วางใจของประชาชน ซึ่งเป็นปรากฏการณ์ที่จำเป็นต้องมีการทำการศึกษาต่อไป เรื่องความล่าช้า ในกรณีของศาล เราจะพบว่ามีความล่าช้าค่อนข้างมาก แต่ก็ไม่มีการตั้งคำถามต่อความไม่เป็นกลางหรือไม่เป็นกลาง แต่เนื่องจากสถาบันศาลค่อนข้างมีความน่าเชื่อถือ และมีทุนทางสังคมที่ค่อนข้างสูงมาก จนคนทั่วไปไม่มีการตั้งคำถาม แต่เราจะทำอย่างไรให้แพทยสภา ที่มีเจตจำนงในการที่มีกลไกเช่นนี้ออกมาเพื่อรักษามาตรฐานในการประกอบ วิชาชีพ สามารถทำให้คนเกิดความรู้สึกศรัทธาด้วย เช่นเดียวกับ กลไกความยุติธรรม ความศรัทธาเกิดจากการมองปัญหาที่ดำรงอยู่และจุดที่ทำให้คนรู้สึกเช่นนี้ เกิดจากอะไร ข้อเท็จจริงคือคนเริ่มศรัทธาน้อยลง ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าคนไม่ศรัทธา เราโทษคนไม่ศรัทธาไม่ได้ เราต้องมาพิจารณาว่าเกิดจากประเด็นใดกันแน่

ในกรณีที่มีการจ่าย ค่าเสียหาย ระหว่างคนรวย และคนจน มีหลักการในการจ่ายอย่างไร

ในระหว่างการร่างกฏหมายจะมีอยู่สองแนวคิด คือแนวคิดตามหลักกฎหมายแพ่ง คือการคำนึงถึง "ฐานานุรูป" คือ ซึ่งเมื่อเวลาที่เราพูดถึงคนที่ได้รับความเสียหายจน ไม่สามารถประกอบอาชีพเลี้ยงตนเองได้ เขาประกอบอาชีพอะไร สามารถหารายได้ได้เท่าไหร่ และชดเชยไปตามจริง ซึ่งในกรณีนี้วงเงินจะแตกต่างกันมากขึ้นอยู่กับผู้ได้รับความเสียหายเป็น อย่างไร ซึ่งในการยกร่างก็มีความต้องการให้มีการชดเชยอย่างเหมาะสม เพราะมิฉะนั้นจะกลายเป็นกองทุนที่มีขนาดใหญ่เกินความจำเป็น โดยมองว่าน่ามีการเสนอด้วยอัตราเดียวโดยไม่คำนึงถึงฐานานุรูป ซึ่งไม่ว่าคนจะมีฐานะร่ำรวยอย่างไรก็จะได้อัตราเดียวกับผู้ที่มีฐานะด้อย กว่า แต่หลักการนี้ไม่ได้มีการเขียนมาตราไว้ในกฏหมายชัดเจนให้อยู่ในอำนาจของคณะ กรรมการ เพราะฉะนั้นก็ขึ้นอยู่กับคณะกรรมการว่าจะมีการตัดสินอย่างไร

คุณหมอมีความคาด หวังเพียงใดว่ากฎหมายตัวนี้จะผ่านความเห็นชอบจากสภาได้ทันเวลาหรือไม่

เนื่องจากนี่เป็นขั้นตอนทางรัฐสภา และเป็นกฏหมายที่เกี่ยวข้องกับด้านการเงิน ดังนั้นจึงจะมีการพิจารณาที่ลึกลงในรายละเอียด และมีความเกี่ยวข้องกับบุคคลหลายกลุ่ม การถกเถียงในประเด็นนี้อาจต้องใช้เวลานานกว่าปกติ  เนื่องจากเป็นกฏหมายที่คนมีความคิดเห็นแตกต่างกันมาก และสังคมต้องจัดการความแตกต่างนี้เพื่อนำไปสู่ข้อยุติให้ได้

ส่วนข้อกล่าวหาที่ ว่า มีการหาเสียงกันในแพทยสภา จริงหรือไม่

มันน่าจะเป็นการพูดโดยที่ไม่มีข้อมูลหลักฐาน ใดๆ เป็นการคาดการณ์กันไปที่ทำให้เกิดความรู้สึกว่า ทำไมเราไม่มาพูดกันในเนื้อจริงๆ ต่างคนต่างไปพูดเรื่องอื่นที่ไม่เกี่ยวข้องกับกฏหมาย การไม่พูดในทำนองนี้น่าจะทำให้เกิดบรรยากาศที่ดีได้

ทางกระทรวงสาธารณ สุขพยายามที่จะเปิดเวทีเพื่อให้ทั้งสองฝ่ายมาพูดกันเกี่ยวกับกฏหมายฉบับนี้ พร้อมกันหลายครั้ง แต่ดูเหมือนว่าก็ยังไม่มีการเปิดใจที่เพียงพอ

การมีเวที เป็นเครื่องมือหนึ่งในการที่ใช้ทำความเข้าใจและจัดการกับความเห็นที่แตกต่าง แต่คนที่มา มาด้วยความยึดมั่นถือมั่นและความพยายามที่จะเข้าใจอีกฝ่ายมีไม่มากพอ ประกอบกับความวิตกที่เกิดจากการมองเรื่องเหล่านั้นที่แตกต่างกันไป เวทีก็จะกลายเป็นเวทีขัดแย้ง ไม่ใช่เวทีเพื่อสมานฉันท์ เห็นได้จาก หลายเวทีที่หลายฝ่ายมีความยึดมั่นถือมั่น ซึ่งก็ไม่มีความสุขเท่าไหร่ที่เห็นการเผชิญหน้าเช่นนั้น ยังอยากจะเห็นความถ้อยทีถ้อยอาศัย และคุยกันเพื่อหาทางออกให้กับการแก้ปัญหานี้ในระยะยาว อาจจะเป็นกลไกอื่นที่ช่วยลดการเผชิญหน้าที่ไม่ให้ทั้งแพทย์และคนไข้ ซึ่งต่างฝ่ายต่างจำเป็นต้องพึ่งพาอาศัยกัน และอยู่กันแบบลงตัว ต่างฝ่ายต่างได้รับการให้ความสำคัญและดูแลกันได้ตามสมควร

วันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 เวลา 19:35:14 น.  มติชนออนไลน์

A man walks into a drug store with his 8-year-old son. They happen to walk by the condom display,

and the boy asks, "What are these, Dad?"
The man matter-of-factly replies, "Those are called condoms, son. Men use them to have safe sex."

"Oh I see," replied the boys pensively. "Yes, I've heard of that in health class at school."
He looks over the display and picks up a package of three and asks, "Why are there three in this package."
The dad replies, "Those are for high-school boys. One for Friday, one for Saturday, and one for Sunday."

"Cool!" says the boy. He notices a pack of six and asks "Then who are these for?"
"Those are for college men," the dad answers, "Two for Friday, two for Saturday, and two for Sunday."

"WOW!" exclaimed the boy. "Then who uses these?" he asks, picking up a 12-pack.
With a sigh, the dad replied, "Those are for married men. One for January, one for February, one for March and one for...."