แสดงกระทู้

This section allows you to view all posts made by this member. Note that you can only see posts made in areas you currently have access to.


Messages - knife05

หน้า: 1 2 3 [4]
46
กฎหมายการครอบครองกัญชาโดยถูกกฎหมาย เริ่มมีผลบังคับใช้ในรัฐวอชิงตันของสหรัฐฯแล้ว หลังประชาชนร่วมลงประชามติเมื่อเดือนที่แล้ว

โดยนับตั้งแต่เที่ยงคืนที่ผ่านมา ตามเวลาท้องถิ่น (15.00 น. ตามเวลาประเทศไทย) ประชาชนที่มีอายุ 21 ปีขึ้นไป สามารถครอบครองกัญชาได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย ไม่เกิน 1 ออนซ์ หรือ 28.4 กรัม แต่การสูบกัญชาในที่สาธารณะยังคงเป็นสิ่งผิดกฎหมาย

รัฐวอชิงตันอนุญาตให้ใช้กัญชาเพื่อวัตถุประสงค์ทางการแพทย์ นับตั้งแต่ปี 1998 และเมื่อวันที่ 27 พ.ย.ที่ผ่านมา รัฐวอชิงตันเพิ่งบังคับใช้กฎหมายที่อนุญาตให้คู่สมรสเพศเดียวกันสามารถแต่งงานกันได้อย่างถูกกฎหมาย ตามหลังรัฐเมนและแมรีแลนด์ ที่บังคับใช้กฎหมายดังกล่าวเมื่อวันที่ 6 พ.ย. ซึ่งกลายเป็นรัฐแรกสหรัฐฯที่ออกกฎหมายเช่นนี้

เมื่อวันที่ 8 พ.ย.ที่ผ่านมา รัฐโคโลราโด และวอชิงตัน ได้ลงประชามติอนุญาตให้ประชาชนของ 2 รัฐดังกล่าวสามารถขาย หรือเสพกัญชาเพื่อการพักผ่อนหย่อนใจได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย  ตามประชามติดังกล่าวระบุว่า ประชาชนที่มีอายุ 21 ปีขึ้นไป สามารถครอบครองกัญชาได้ไม่เกินคนละ 28.5 กรัม ขณะเดียวกันยังเปิดให้ร้านค้าที่ได้ใบรับรอง สามารถขายกัญชา และจ่ายเงินเข้ารัฐผ่านระบบจัดเก็บภาษีเช่นเดียวกับที่ใช้กับร้านขายแอลกอฮอล์ทั่วไป

อย่างไรก็ดี จะยังคงไม่มีสถานที่สำหรับกัญชาอย่างถูกต้องตามกฎหมายในรัฐวอชิงตัน ไปอีกอย่างน้อยหนึ่งปี  นอกจากนั้น ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่า หน่วยงานที่บังคับใช้กฎหมายของรัฐบาลกลางจะจัดการกับการเปิดเสรีกฏหมายที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติดในรัฐวอชิงตัน และโคโลราโดได้อย่างไร

คำสั่งบุกทลายการค้ายาเสพติดในรัฐที่มีกฎหมายการเปิดเสรี อาจส่งผลกระทบต่อแผนของรัฐบาลในการหารายได้จากการเรียกเก็บภาษี จากตลาดการค้ากัญชาที่ได้รับใบอนุญาตและมีการควบคุม

รัฐโคโลราโด ยังอนุญาตให้ประชาชนสามารถปลูกกัญชาเพื่อใช้เสพเองได้ไม่เกิน 6 ต้น ขณะที่รัฐวอชิงตัน ยังคงห้ามการปลูกกัญชาเพื่อใช้เสพเองตามเดิมต่อไป โดยผู้ต้องการเสพกัญชาต้องหาซื้อจากร้านค้าที่ได้รับอนุญาตแล้วเท่านั้น

ด้านเจ้าหน้าที่อัยการรัฐบาลกลางประจำภูมิภาค กล่าวต่อสื่อท้องถิ่นว่า การปลูก จำหน่าย หรือครอบครองกัญชา ไม่ว่าจะมีปริมาณเท่าใด ยังคงเป็นสิ่งผิดกฎหมายหากมองจากกฎหมายของรัฐบาลกลาง ไม่ว่ารัฐวอชิงตันจะบัญญัติกฎหมายดังกล่าวออกมาหรือไม่ กฎหมายระบุชัดเจนว่า กัญชาถูกจัดให้ยาเสพติดที่อยู่ในประเภทเดียวกับโคเคน เฮโรอีน และยาบ้า และสภาคองเกรสเท่านั้นที่สามารถเปลี่ยนแปลงกฎหมายได้

มติชนออนไลน์  6 ธันวาคม พ.ศ. 2555

47
การบวชเรียนหนึ่งพรรษายังจำเป็นอยู่หรือไม่ ฆราวาสที่มีภาระมากจะนำธรรมะมาใช้อย่างไรในวันที่ทุกอย่างรวดเร็วปานสายฟ้าแลบ...พระภาวนาโพธิคุณ (โพธิ์ จันทสโร) จะมาให้วิสัชนาธรรม

การบวชเรียนหนึ่งพรรษายังจำเป็นอยู่หรือไม่ ฆราวาสที่มีภาระมากจะนำธรรมะมาใช้อย่างไรในวันที่ทุกอย่างรวดเร็วปานสายฟ้าแลบ...พระภาวนาโพธิคุณ (โพธิ์ จันทสโร) จะมาให้วิสัชนาธรรม


พระภาวนาโพธิคุณ (โพธิ์ จันทสโร)เจ้าอาวาสวัดธารน้ำไหล สวนโมกขพลาราม อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี
ในวัฒนธรรมชาวพุทธ ถ้าได้บวชลูกชายเสมือนได้เกาะชายจีวร เชื่อกันว่าแม่พ่อจะได้ขึ้นสวรรค์ทั้งเป็น นี่คือการพัฒนาที่ดีที่สุดคือของชีวิตในช่วงการเปลี่ยนผ่านก่อนที่จะมีครอบครัวไปสู่ความรับผิดชอบอันยิ่งใหญ่

ฟันเฟืองของสังคมที่มีค่าดังกล่าว วันนี้ยังศักดิ์สิทธิอยู่หรือไม่ การเว้นวรรคชีวิตทางโลก เพื่อมุ่งในการศึกษาเล่าเรียนกายใจตนเองไปสู่จุดหมายปลายทางคือ 'พระนิพพาน' ยังเหลืออยู่ในจิตใจของชายไทยหรือไม่ คำตอบนี้อาจพบได้ที่สวนโมกข์ ซึ่งได้จัดอุปสมบทหมู่อีกครั้งเป็นจำนวน 13 รูป หลังจากเว้นช่วงมากว่า 20 ปี

วันนี้ พระ 13 รูป กำลังลาสิขาบท หลังจากเข้าบวชเมื่อพรรษาที่ผ่านมา ออกพรรษาแล้วต่างคนต่างมีภารกิจชีวิตที่ต้องกระทำ สามเดือนในร่มกาสาวพัสตร์แห่งสวนป่าอันเป็นกำลังแห่งการหลุดพ้นจากความทุกข์ ย่อมนำความเปลี่ยนแปลงในชีวิตอย่างใหญ่หลวงมาให้สำหรับผู้ที่ลาสิกขา สามารถนำหลักใจไปใช้ในชีวิตของฆราวาสต่อไป

พระภาวนาโพธิคุณ (โพธิ์ จันทสโร) เจ้าอาวาสวัดธารน้ำไหล สวนโมกขพลาราม อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี ให้หลักใจว่าด้วยเรื่อง การบวชเรียนในช่วงเวลาหนึ่งพรรษายังจำเป็นอยู่หรือไม่ อย่างไรในยุคปัจจุบันที่เต็มไปด้วยความเร่งรีบ การแข่งขัน และความเร็วจะนำเราไปสู่อะไรหากไม่มีอะไรมาติดเบรกความคิด การกระทำเราไว้บ้าง ที่สำคัญคือ ฆราวาสที่มีภาระมากจะนำธรรมะมาใช้อย่างไรในวันที่ทุกอย่างรวดเร็วปานสายฟ้าแลบ

เหตุผลของการจัดบวชพระนวกะที่สวนโมกข์คืออะไร

การบวชเป็นเรื่องใหญ่ สวนโมกข์ไม่ได้บวชพระมานานแล้ว ทำให้เราไม่มีลูกศิษย์โดยตรง ส่วนใหญ่เป็นพระที่บวชมาจากวัดต่างๆ การที่ไม่เป็นลูกศิษย์ไม่เป็นอาจารย์กัน การเรียกใช้ต่างๆ ก็เกรงใจ เราก็อยากจะมีลูกศิษย์ที่นี่โดยเฉพาะเลยปรึกษากับคุณนิคม เจตน์เจริญรักษ์ และอีกหลายๆ คน ก็ไม่คิดว่าจะได้มากขนาดนี้ คือ 13 คน บวชเข้ามาแล้ว ก็มาศึกษาธรรมวินัยกันให้เต็มที่ เรามีกิจกรรมตลอด 3 เดือน เป็นการบังคับจิตใจตนเอง ฝึกจิตใจตามระบบสวนโมกข์ที่เคยปฏิบัติกันมา


การบวชในวงการพระพุทธศาสนาสำคัญมาก ต้องพูดในวงกว้างก่อน แล้วค่อยพูดถึงการบวชในแบบสวนโมกข์
การบวชขึ้นในโลกมีมานานแล้วก่อนพุทธกาล มีนักบวชนอกพุทธศาสนามากมาย ต่อมาเมื่อพระพุทธเจ้าตรัสรู้ แล้วเริ่มประกาศธรรม ก็เป็นเหตุให้กุลบุตรที่ฟังธรรมของพระพุทธเจ้าศรัทธาแล้วออกบวช

พระสงฆ์ในครั้งพุทธกาลที่ออกบวช มาจากวรรณะต่างๆ ตั้งแต่วรรณะกษัตริย์ ซึ่งเป็นพระญาติของพระพุทธเจ้าออกบวชมาก วรรณะพราหมณ์ก็มาบวชมาก พระโมคคัลลานะ พระสารีบุตร พระมหากัสสัปปะ ฯลฯ และคนทั่วไปก็มาบวช
สมัยที่พระพุทธเจ้ามีพระชนม์ชีพ พระองค์ทรงบวชเอง บวชครั้งแรกเรียกว่าเอหิภิกขุอุปสัมปทา บวชอย่างนี้ไม่ยุ่งยากอะไร เอหิภิกขุ ซึ่งแปลว่า จงเป็นภิกษุมาเถิด ธรรมอันเรากล่าวดีแล้ว ท่านจงประพฤติพรหมจรรย์เพื่อทำที่ดีที่สุดแห่งทุกข์ โดยชอบเถิด ตรัสเท่านี้ ก็เป็นภิกษุแล้ว บวชไม่ยาก พระองค์เพียงแค่บอกว่า มา มา มาประพฤติพรหมจรรย์ มาบวชเพื่อทำที่สุดแห่งความทุกข์ให้สิ้นไป

หลังจากนั้นมีคนอยากมาบวชมาก เลยให้ผู้บวชถือไตรสรณคมน์ เรียกว่า ไตรสรณคมนอุปสัมปทา แปลว่า การอุปสมบทด้วยการเข้าถึงไตรสรณะ หมายถึงการบวช ถือเอาพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์เป็นสรณะ ต่อมาพระสงฆ์มีปึกแผ่นมั่นคง ก็อาศัยคณะสงฆ์ มีพระอุปัชฌาย์ และพระกรรมวาจา ต้องมีพระสงฆ์อย่างน้อย 5 รูป ขึ้นไป เรียกว่าญัตติจตุตถกรรมวาจา

การพ้นทุกข์จนถึงนิพพาน จำเป็นไหมต้องออกบวช

ในเพศฆราวาส การปฏิบัติธรรมะชั้นสูงที่จะทำให้จิตขาวสะอาดมันทำได้ยาก ไม่เหมือนนักบวช ที่ไปไหนก็มีปีกเหมือนนก คือเป็นอิสระจากเครื่องร้อยรัดคือครอบครัว ไม่มีภาระก็เหมือนนกที่บินไป


ประเพณีการบวชในเมืองไทย ไม่เหมือนในครั้งพุทธกาล ในสมัยพุทธกาล บวชกันแล้วน้อยมากที่จะสึกออกมา ปัจจุบันบวชไม่กี่วันก็สึก ประเพณีเราไม่เคร่งครัด ไม่เหมือนกับในพม่า ศรีลังกา เขาบวชแล้วไม่ค่อยสึกกัน
วัฒนธรรมไทยสมัยก่อนบวชอย่างน้อย 3 ปี ผู้ชายที่เขาเตรียมจะแต่งงาน เขาจะติดต่อผู้หญิงที่เชาหมั้นไว้แล้ว และขออนุญาตไปบวชก่อน 3 ปี ผู้ชายแบบนี้สึกออกมาครองเรือนแล้ว บ้านเมืองไม่มีปัญหา เพราะมีความอดกลั้น อดทน ดีกว่าคนที่ไม่ได้บวชคนที่บวชแล้วมีความมั่นคงทางศีลธรรมในจิตใจมากขึ้น ประเพณีบวช มีประโยชน์ ถ้ามาอยู่ก็จะได้ศึกษาธรรมะของพระพุทธเจ้าให้มีศีลธรรม ถ้าสึกออกมาก็เป็นฆราวาสที่ดี ประสบความสำเร็จทางโลก

เดี๋ยวนี้เรียนจบมหาวิทยาลัยแล้วไม่บวช มีแต่ความรู้ พอแต่งงานมีครอบครัวอยู่กันไม่เท่าไหร่ ก็เลิกรากันไป ขาดการบังคับจิตใจ ดังนั้นประเพณีบวชมีประโยชน์ ได้ศึกษาธรรมวินัยของพระพุทธเจ้ามาสอนประชาชน ให้คนมีศีลธรรม
เมื่อสึกออกมาเป็นฆราวาสก็เป็นฆราวาสที่ดี ทำให้ประสบความสำเร็จทั้งสามโลก คือ 1.โลกนี้ ฆราวาสธรรม 4 ประกอบด้วย สัจจะ ทมะ (ฝึกตน ข่มจิต รักษาใจ) ขันติ จาคะ (ความเสียสละ) ยังไม่พอ ต้องมีคุณธรรม และจิตใจเหมือนอยู่ในสวรรค์ เป็นข้อ 2. คือ โลกหน้า พุทธศาสนาสอนว่า ธรรมะสำหรับคู่ชีวิตคือ ให้มีศรัทธา ศีล จาคะ และมีปัญญา จะได้ไม่ไปเบียดเบียนกันและกัน ยิ่งถ้ามี เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ที่เรียกว่า พรหมวิหาร 4 ก็เหมือนกับอยู่ในพรหมโลก

และ 3. อยู่เหนือโลก คือเหนือทุกข์ เหนือทุกข์คือ ไม่ยึดมั่นถือมั่นในสิ่งต่างๆ ที่ล้วนแต่ผ่านโลกมาแล้ว รวมทั้งสังขารนี้มันก็เตรียมแก่เฒ่า ชรา และตายไปในวันหนึ่ง

การบวชทั่วๆ ไปในสังคมไทยเดี๋ยวนี้ มักบวชตามประเพณี 10 วัน 15 วัน บางทีเดือนหนึ่ง บางทีก็ไม่ค่อยได้ฝึกสิ่งเหล่านี้ ไม่ค่อยได้ปฏิบัติ ก็ได้แค่ประกันประเพณีไว้ มันไม่ได้ประโยชน์ที่มาบวชกันที่สวนโมกข์ ไม่น้อยกว่า 70% ได้รับประโยชน์ ได้เปลี่ยนวิถีชีวิต เช่น คุณหมอประยูร คงวิเชียรวัฒนะ บวชแล้วสึกไปมีครอบครัว ก็เป็นคนมีธรรมะ สอนธรรมะ ปฏิบัติธรรมะจนตายเลย

ยุคนี้การสอนธรรมะยากกว่าสมัยก่อนอย่างไร

ปัจจุบันหนังสือหนังหาธรรมะมีเยอะมาก สมัยนั้นไม่มี ท่านอาจารย์พุทธทาสตั้งใจบรรยายแล้วพิมพ์ออกมาเป็นหนังสือเยอะ ของท่านพระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต) ก็มีมากมาย และยังอีกหลายๆ ครูบาอาจารย์ แต่สิ่งที่ขาดคือ การปฏิบัติ

สวนโมกข์เราเน้นภาคปฏิบัติ หลายๆ แห่งก็ปฏิบัติกัน ถูกหรือผิด เราก็รู้ไม่ได้ แต่สวนโมกข์มีวิธีปฏิบัติ การปฏิบัติที่ถูกต้องก็คือ กิเลสมันลดลง ให้ทุกข์มันลดลง ถ้าการปฏิบัติไม่เป็นไปเพื่อความทุกข์ลดลง มันก็ยังไม่ได้ผล
คนเราบางคนไม่ยอมที่จะให้ทุกข์ปรากฏออกมา ไม่รู้จักทุกข์แล้วก็ไปฆ่าตัวตาย ก็ต้องกลับมาหาสิ่งที่ถูกต้อง คือ รู้จักทุกข์ เหตุแห่งทุกข์ การดับทุกข์ และหนทางในการดับทุกข์ คืออริยสัจสี่ ทำไมคนทั่วโลกถึงหันมาหาพุทธศาสนากัน เพราะว่า ความก้าวไกลทางเทคโนโลยี ทางวิทยาศาสตร์มากมายแต่เขาก็แก้ไขจิตใจเขาไม่ได้

อาตมาคิดว่า การเจริญทางวัตถุ การติดต่อสื่อสารมันเร็วมาก ถ้ามองในแง่ดี มันมีดี ใช้ให้เป็นประโยชน์ก็เกิดประโยชน์ ใช้ไม่เป็นก็เกิดโทษ

สรุปแล้วทั้งหมดในโลกนี้ไม่มีอะไร มีอยู่สองอย่างคือ พระกับมาร มารก็คือกิเลส คือความทุกข์ ทางที่จะดับทุกข์ ปู่ย่าตายายท่านพูดไว้ว่า แพ้เป็นพระ ชนะเป็นมาร แต่เดี๋ยวนี้มันแพ้แก่มารไปหมด เครื่องมืออะไรมันก็ไปทางมาร นำไปสร้างปัญหามาก

คนที่ไม่มีปัญหา คือ ไม่จมไปกับปัญหา คนที่บอกว่า การเมืองมีปัญหา ถ้าเราไม่ไปเล่นการเมือง ไม่ไปยุ่งกับการเมือง การเมืองก็ไม่เป็นปัญหากับเรา

ในปีต่อๆ ไปจะมีการบวชแบบสวนโมกข์ไหม

อาตมาคิดว่า ถ้ามีประโยชน์ ปีหน้าก็มีอีก ปีต่อไปก็มี เพราะการบวชแบบนี้ เบากายสบายใจ เจ้าภาพไม่ต้องเดือดร้อนอะไร บาตรจีวรทางวัดเตรียมให้หมดเลย การไปบวชตามประเพณีบางทีมันเสียเงินเสียทองเยอะ แต่ที่นี่เราจัดบวชจริง ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายอะไรเลย พระครูศรีปริยัติชยาภรณ์ เจ้าอาวาสวัดเวียง เจ้าคณะอำเภอไชยาก็เอื้อเฟื้อมาเป็นพระอุปัชฌาย์

ต่อไปเราอยากให้ผู้เตรียมบวชมาอยู่ปฏิบัติอย่างน้อย 6 เดือนก่อน มีการฝึกก่อนที่จะบวช ยกตัวอย่างท่านอาจารย์พุทธทาส ท่านก็บวชตามประเพณี 3 เดือน แต่พอบวชเข้ามาแล้วมีประโยชน์ก็บวชต่อ ไม่สึกเลย อาตมาก็เหมือนกัน บวชครั้งแรก ก็ไม่รู้ว่าจะบวชทำไม พอบวชมาแล้วก็ได้ฝึกภาวนากรรมฐาน ทำให้ใจสงบกว่าที่เราไม่ฝึก ก็เลยคิดว่า อยู่อย่างนี้ดีกว่า

รวมทั้งการอบรมชาวต่างชาติที่สวนโมกข์นานาชาติก็ช่วยทำให้เห็นว่า การภาวนามีประโยชน์ต่อโลกมาก มีชาวต่างชาติมาปฏิบัติมากขึ้นเรื่อยๆ เมื่อก่อนอาตมาเคยมีเป้าหมายว่าคอร์สละ 60 คน ตอนนี้มากขึ้น มกราคม กุมภาพันธ์มากันเยอะบางทีเป็นร้อย สองร้อยคนก็มี เมืองไทยมีของดีคือพุทธศาสนา เป็นของดีมาก แต่คนไทยชอบของเทียม

ธรรมะข้อใดจะช่วยฆราวาสพ้นทุกข์ได้ในยุคปัจุบัน

วัฒนธรรมไทยตั้งอยู่บนพื้นฐานพุทธศาสนา ถ้าไม่มีพุทธศาสนา ก็ไม่มีวัฒนธรรม ที่เราขาดกันตอนนี้ คือขาดการปฏิบัติ ไม่ได้ขาดความรู้ทางปริยัติ คนพูดธรรมะเยอะมาก แต่คนปฏิบัติมีน้อย
ท่านอาจารย์พุทธทาสพูดว่า ปล่อยวาง ไม่ยึดมั่นถือมั่น ประโยคนี้ไม่ยาว แต่เราเข้าใจจริงๆ ไหม ถ้ากระทบกับกับอารมณ์แล้วเรายังหวั่นไหวไหม ภูเขาที่มีต้นไม้หนาทึบ ลมพัดมาทั้งสี่ทิศจะพัดภูเขาให้มันกระเทือนไม่ได้ อารมณ์ในโลก ไม่ว่าเป็นอารมณ์ชนิดไหน ถ้าจิตใจเราเข้มแข็ง ก็ไม่กระเทือน

หัวใจของพุทธศาสนาคือความไม่มีตัวตน เมื่อไม่มีตัวตนจะไปกระทบใครเล่า แต่มันไม่ง่าย มันเข้าใจยาก เพราะขาดการปฏิบัติ ดังนั้น จะให้เข้าถึงจริงๆ ฆราวาสเขาต้องหาครูอาจารย์สอนปฏิบัติเพื่อให้เข้าถึงสิ่งนี้

โดย : มนสิกุล โอวาทเภสัชช์
กรุงเทพธุรกิจออนไลน์  11 พฤศจิกายน 2555

48
ห้องพักผ่อนรวม (Common Room) / มารยาทหายไปไหน
« เมื่อ: 15 กรกฎาคม 2012, 21:40:58 »
มารยาทหายไปไหน
อาจมีร้อยพันเหตุผลที่ทำให้เราไร้มารยาทแต่นั่นไม่ใช่ข้อแก้ตัวทำอย่างไรเราจึงจะเป็นคนที่ดีขึ้นได้

หากโลกใบนี้กำลังพุ่งตกนรกก็อาจเป็นเพราะมันบังคับรถด้วยมือข้างเดียวนานๆจะมองถนนสักครั้งขณะก้มหน้าก้มตาพิมพ์ข้อความส่งถึงดวงจันทร์พฤติกรรมหมกมุ่นอยู่แต่กับตัวเองแบบนี้เองที่เราพบเห็นอยู่ทุกหนทุกแห่งทั้งหมดล้วนยืนยันสมมุติฐานที่ว่าผู้คนสมัยนี้ไร้มารยาทยิ่งกว่าคนยุคใดๆ
 
"ผู้คนทุกวันนี้ดูเหมือนจะไร้มารยาทกว่าคนเมื่อ 50 ปีที่แล้วหรือยุคก่อนหน้านั้นเพราะพวกเขาต่างเร่งรีบและ 'ขัดสนเวลา' อย่างไม่เคยเป็นมาก่อน" แพตซีโรว์ผู้เขียนหนังสือThe Little Book of Etiquetteกล่าว"มารยาททั้งหลายหายวับไปจากจอเรดาร์เพียงเพราะผู้คนไม่มีเวลาจะทำตัวดีๆ"
 
เนื่องจากเราติดหนึบอยู่กับเครื่องมือสื่อสารไฮเทคและยังได้รับอิทธิพลจากสื่อหลากรูปแบบก็คงไม่แปลกถ้าจะมีคนตื่นขึ้นมาก็ต่อว่านกที่ส่งเสียงเจื้อยแจ้วยามเช้าว่ามันส่งเสียงรบกวนและต่อไปนี้คือปัจจัยที่ทำให้สังคมของเราไร้มารยาท
 
เน็ตเร็วแต่คนช้า
ทุกวันนี้เราทำได้เกือบทุกอย่างผ่านอินเทอร์เน็ตหรือที่ดียิ่งขึ้นไปอีกคือผ่านการเชื่อมต่อทางโทรศัพท์มือถือของเราบิลค่าใช้จ่ายในเดือนนี้หรือแค่คลิกไม่กี่ครั้งใช้เวลา 30 วินาทีทุกอย่างก็เรียบร้อยอยากได้ตั๋วเครื่องบินหรือแค่คลิกและสั่งพิมพ์ออกมา
 
"การติดต่อสื่อสารกับคนจริงๆอาจทำให้รู้สึกเหมือนวิวัฒนาการถอยหลัง" เฮนรีอัลฟอร์ดผู้เขียนหนังสือชื่อWould It Kill You to Stop Doing That? A Modern Guide to Mannersกล่าว"เราจะรู้สึกว่ามันช้ามากๆ" และนั่นทำให้เราหมดความอดทนเพราะมนุษย์ไม่ได้ทำงานด้วยความเร็วระดับ 4G "ต้องจำไว้ว่าแม่สาวที่นั่งประจำโต๊ะให้เช่ารถยนต์คนนั้นไม่ได้ชื่อว่ากูเกิล" และพนักงานที่ขอให้คุณกรอกแบบฟอร์มเหมือนๆกันถึง 3 ชุดนั้นแทบไม่มีส่วนรู้เห็นกับการตั้งกฎดึกดำบรรพ์แบบนี้เลย
 
"อย่าโกรธเขาเลย" เลสลีย์คาร์ลินผู้เชี่ยวชาญด้านมารยาทของเว็บไซต์ Trip Advisor กล่าว "ไว้ค่อยเขียนจดหมายร้องเรียนถึงบริษัทโดยใช้ถ้อยคำสุภาพแต่หนักแน่นจะดีกว่า"
 
เราทุกคนต่างก็...เอ่อ...เดี๋ยวนะ...ขาดความใส่ใจ
ขึ้นชื่อเลยทีเดียวเรื่องที่คนยืนต่อแถวในร้านกาแฟแล้วยังต้องเสียเวลารอคนแถวหน้าที่สนใจไอโฟนของตัวเองมากกว่าคนขายอุปกรณ์ไฮเทคก่อให้เกิดพฤติกรรมเสียมารยาทรูปแบบใหม่
แต่ "เทคโนโลยีไม่ใช่ตัวปัญหาปฏิกิริยาของเราต่างหากเราติดกับดักเทคโนโลยีเข้าแล้ว!" แอนนามัสสันผู้อำนวยการบริษัท กูดแมนเนอร์ส คอมพานีกล่าว
 
เราตั้งโปรแกรมตัวเองให้คิดว่าทุกๆข้อความใหม่ที่เข้ามาจะเป็นข่าวสำคัญถึงขั้นเปลี่ยนชะตาชีวิตเราได้เราจึงเห็นว่าการรับโทรศัพท์เปิดดูข้อความและเช็กอีเมลสำคัญกว่าการคุยกับคนที่เราอยู่ด้วยขณะนั้น
 
"เรื่องที่ว่าไอทีทำให้คนเสียมารยาทอันนี้จริงแท้แน่นอนจริงพันแปดร้อยห้าสิบเปอร์เซ็นต์เช่นนั่งเรียนหนังสือก็ยังเล่นบีบีตอบเฟซบุ๊กดูหนัง" รศ.ดร. เสรีวงษ์มณฑาผู้เชี่ยวชาญด้านสื่อสารมวลชนและผู้เขียนหนังสือยายเม้าวอนสอนหญิง  กล่าว "ไปกินอาหารกันแทนที่จะช่วยกันดูเมนูปรากฏว่ามีคนหนึ่งดูเมนูแต่พอจะเงยหน้าขึ้นมาปรึกษาเพื่อนทุกคนก็มัวแต่เล่นเฟซบุ๊ก"
 
หากไม่อยากเสียมารยาทดร.เสรีแนะนำว่าควรปิดเสียงอุปกรณ์สื่อสารต่างๆเช่นเครื่องแบล็กเบอร์รีเมื่อหมดช่วงที่ต้องข้องเกี่ยวกับคนอื่นแล้วค่อยมาเปิดดูทีเดียว"ถ้าอยู่คนเดียวที่ไม่ต้องรักษามารยาทก็เปิดได้แต่ถ้าอยู่ในห้องประชุมหรือในที่มีคนอื่นอยู่ด้วยก็ควรปิดเสียงเพื่อไม่ให้รบกวนการพูดคุยของเรา... ถ้าเราเปิดตลอดเวลารับรองเสียมารยาทแน่"
 
เราเคยชินกับการไม่แสดงตัวตน
สังคมออนไลน์ไม่ใช่การพบปะตัวตนกันจริงๆบ่อยครั้งก็ใช้นามแฝงบางคนจึงคิดเหมาเอาว่าจะทำตัวหยาบคายอย่างไรก็ได้หากคนที่ติดต่อด้วยไม่รู้ว่าเราเป็นใครแต่แพตซีโรว์บอกว่า
 
"คนที่ส่งอีเมลหรือข้อความโทรศัพท์โดยไม่ลงชื่อถือว่าไร้มารยาทมาก " เธอบอก "หากจะพูดอะไรร้ายๆก็ขอให้กล้าพอที่จะบอกเขาตรงๆเขียนจดหมายหรืออีเมลและลงชื่อด้วยไม่อย่างนั้นก็อย่าส่งเลยการส่งข้อความก่อกวนคนอื่นโดยไม่ลงชื่อถือเป็นเรื่องหยาบคายและขี้ขลาดตาขาว"

By รอรี อีแวนส์ และสิทิ โรหณี
readersdigestthailand.co.th

49
ข่าวสมาพันธ์ / มหากาพย์เรื่องรถพยาบาล
« เมื่อ: 15 กุมภาพันธ์ 2012, 22:52:27 »


   ขณะนี้ปี 2555 หรือเป็นเวลา 7 ปีแล้วนับจากที่โรงพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุขได้รับรถพยาบาลที่จัดซื้อล็อตใหญ่ 232 คันไปตั้งแต่ปี 2548 โดยในการจัดซื้อครั้งนั้นได้มีการทำ E-auction ถึง 8 ครั้งเปลี่ยนคณะกรรมการกำหนดคุณลักษณะเฉพาะถึง 2 ชุด และใช้เวลาในการจัดซื้อถึง 20 เดือนซึ่งในที่สุดบริษัท โตโยต้า มอเตอร์ ประเทศไทย จำกัดก็ชนะการประมูลในราคาคันละ 1,467,000 บาท โดยไม่รวมอุปกรณ์ทางการแพทย์ คือ เครื่องช่วยหายใจแบบอัตโนมัติ และเครื่องกระตุกหัวใจไฟฟ้าอัตโนมัติ ที่มีการแยกจัดซื้อต่างหาก ทั้ง ๆ ที่ในการเข้าประมูลนั้นบริษัทโตโยต้าเสนอราคาสูงกว่าราคากลางถึงเกือบสองแสนบาท แต่ภายในเวลาเพียงแค่ 3 วันหลังจากที่กรรมการกำหนดสเปคได้เปลี่ยนแปลงสเปคใหม่ 7 รายการ บริษัทโตโยต้าก็สามารถลดราคาลงจนพอ ๆ กับราคากลาง

ในการจัดซื้อครั้งนั้นมีข่าวในหนังสือพิมพ์อย่างต่อเนื่องว่ามีการล็อคสเปค และอุปกรณ์ที่ติดตั้งไม่ปลอดภัยต่อผู้ป่วยในการนำมาใช้จริงโดยเฉพาะอุปกรณ์สำคัญ ๆ เช่น เปลเคลื่อนย้ายผู้ป่วย และอุปกรณ์ปรับออกซิเจน นายพินิจ จารุสมบัติรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขในช่วงเวลานั้นจึงได้ลงนามแต่งตั้งนายบรรลุ ศิริพานิชและนายวิชัย โชควิวัฒนเป็นประธานและเลขาคณะกรรมการตรวจสอบการดำเนินการจัดหารถพยาบาลฉุกเฉินระดับสูงขึ้นในวันที่ 21 พฤศจิกายน 2548 เพื่อลดกระแสการร้องเรียนว่ามีข้อขัดแย้งภายในองค์กรเกี่ยวกับการจัดซื้อหรือมีการทุจริต และคณะกรรมการตรวจสอบชุดนายบรรลุและนายวิชัยก็ไม่ทำให้ผู้แต่งตั้งผิดหวังเพราะคณะกรรมการชุดนี้มีมติเป็นเอกฉันท์โดยในรายงานผลการตรวจสอบการดำเนินการตรวจสอบที่ใช้เวลาเพียงแค่ 7 วัน คือ ในวันที่ 28 พฤศจิกายน 2548 สรุปว่าคณะกรรมการไม่เห็นด้วยกับผลการตรวจสอบสืบสวนของสำนักงานตรวจเงินแผ่นดินเกี่ยวกับการกำหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะ(สเปค) ของรถพยาบาลฉุกเฉินระดับสูงที่ใช้ในการจัดซื้อโดยวิธีพิเศษครั้งล่าสุดว่ามิได้มีการลดคุณภาพและมาตรฐานจากฉบับเดิมเพียงตัดเงื่อนไขที่กีดกันการแข่งขันออกเท่านั้น และบางรายการมีมาตรฐานสูงขึ้นด้วย
อย่างไรก็ดีสำนักงานตรวจเงินแผ่นดินมีความเห็นแย้งกลับและแจ้งให้กระทรวงสาธารณสุขและหน่วยงานต้นสังกัดดำเนินการตั้งแต่มกราคม 2552 ซึ่งมีนายแพทย์ไพจิตร วราชิตเป็นปลัดกระทรวงสาธารณสุขให้ดำเนินการพิจารณาเพื่อลงโทษทางวินัยกับ
 
1)   นายแพทย์ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ ที่มีคำสั่งให้ยกเลิกการเสนอราคาครั้งแรกและสั่งปรับปรุงข้อกำหนดคุณลักษณะเฉพาะให้เหมาะสมซึ่งคณะกรรมการได้มีการปรับปรุงข้อเสนอคุณลักษณะเฉพาะจำนวน 7 รายการทำให้บริษัทโตโยต้า สามารถเสนอราคาได้รายเดียวโดยใช้เวลาเพียงแค่ 3 วัน และจากการสอบถ้อยคำคณะกรรมการกำหนดคุณลักษณะเฉพาะบางท่านให้การขัดแย้งกันในเรื่องการปรับปรุงคุณลักษณะเฉพาะซึ่งเชื่อได้ว่านายแพทย์ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ในฐานะผู้อนุมัติมีพฤติการณ์อันเป็นการเอื้อประโยชน์เพื่อให้บริษัทโตโยต้าได้สิทธิเข้าทำสัญญากับหน่วยงานของรัฐซึ่งป็นความผิดตาม พรบ. ว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคา พ.ศ. 2542 และเป็นการปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบเพื่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใดตามประมวลกฎหมายอาญา

2)   คณะกรรมการกำหนดคุณลักษณะเฉพาะของรถพยาบาลฉุกเฉินระดับสูง พร้อมอุปกรณ์การแพทย์สำหรับติดตั้งประจำกับตัวรถซึ่งประกอบด้วย นายแพทย์สุรวิทย์ เตลธุวานันท์ นายแพทย์เจษฎา จงไพบูลย์พัฒนะ นายแพทย์คิมหันต์ ยงรันตกิจ นายแพทย์ปรณ์ ศิริยง นายแพทย์วิรุฬห์ พรพัฒน์กุล นายแพทย์สมควร หาญพัฒนชัยกูร นายวรินทร์ อุตกฤษฎ์ นายจิรศักดิ์ แม้นจริง พ.ต.ท.สุริยัน วินิจมนตรี นายวินัย พุทธิเบต นายประสาท ตราดธารทิพย์ นายสุรพัธ์ ชัยล้อรัตน์ นายวินัย ฉายากุล นายอัญชลี ภุมมา น.ส.ขนิษฐา มินวงศ์  กำหนดรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะเป็นไปเพื่อเอื้อประโยชน์แก่คู่สัญญาโดยภายหลังจากการเปลี่ยนแปลงรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะ 7 รายการก็สามารถจัดซื้อรถพยาบาลสำเร็จภายใน 3 วัน และถ้านำข้อตรวจพบทั้งหมดมาประกอบการพิจารณาในภาพรวมซึ่งมีข้อบกพร่องก็ยิ่งน่าเชื่อว่าการปรับปรุงรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะทั้ง 7 รายการเป็นการเพื่อช่วยให้บริษัทโตโยต้ามอเตอร์จำกัดโดยบริษัทสุพรีมโพรดักส์จำกัดสามารถจัดหาอุปกรณ์ทางการแพทย์มาจำหน่ายให้สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขได้ตามวัตถุประสงค์ซึ่งเป็นการเอื้อประโยชน์เพื่อให้บริษัทโตโยต้าฯ ได้สิทธิเข้าทำสัญญากับหน่วยงานของรัฐ ซึ่งเป็นความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 และเป็นการปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบเพื่อให้เกิดความเสียหายแก่กระทรวงสาธารณสุขฯ ตามประมวลกฎหมายอาญา

3)   คณะกรรมการจัดซื้อวิธีพิเศษซึ่งประกอบด้วย นายแพทย์มานิต ธีระตันติกานนท์ นายแพทย์เจษฎา โชคดำรงสุข นายแพทย์สมควร หาญพัฒนชัยกูร นายประสาท ตราดธารทิพย์ นายวินัย พุทธิเบต นายไพรัชย์ ชูสิน นางสาวณัฐชนก บุญประกอบ
ไม่ปฏิบัติให้ถูกต้องตรงตามรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะที่กำหนดและระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุปี 2535 อาทิ เช่น
1. ชุดช่วยหายใจชนิดมือบีบ คณะกรรมการจัดซื้อจากแคตตาลอคที่ไม่ชัดเจน การพิจารณาเอกสารประกอบการเสนอราคาในการจัดซื้อพัสดุขัดแย้งกัน
2.ชุดป้องกันกระดูกคอเคลื่อน คณะกรรมการจัดซื้อพิจารณารับเอกสารที่ยื่นเสนอราคาไม่ถูกต้องตามความเป็นจริง ขัดแย้งกัน
3.ชุดปรับความดันออกซิเจน ข้อความในรายละเอียดคุณลักษณะเฉพาะที่ผู้เสนอราคายื่นและข้อความที่ปรากฎในแคตตาลอคขัดแย้งกัน
4. เก้าอี้เคลื่อนย้ายผู้ป่วยชนิดเข็น

คณะกรรมการรพิจารณารับเอกสารที่ไม่ถูกต้อง  สำนักงานตรวจเงินแผ่นดินเห็นว่าคณะกรรมการจัดซื้อโดยวิธีพิเศษดำเนินการเป็นไปเพื่อเอื้อประโยชน์ให้บริษัทโตโยต้าฯ ได้สิทธิเข้าทำสัญญากับหน่วยงานของรัฐซึ่งป็นความผิดตาม พรบ. ว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคา พ.ศ. 2542 และเป็นการปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบเพื่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใดตามประมวลกฎหมายอาญา

4)   คณะกรรมการตรวจรับพัสดุซึ่งประกอบด้วย นายแพทย์กิติตศักดิ์ กลับดี นายแพทย์พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ แพทย์หญิงวารุณี จินารัตน์ นายแพทย์พงษ์ศักดิ์ เอกจริยาวัฒน์ นายสุรพันธ์ ชัยล้อรัตน์ นายสุชาติ ได้รูป นายวัลลภ เตียศิริ นายแพทย์ธำรง ทัศนาญชลี  ตรวจรับพัสดุที่ส่งมอบไม่เป็นไปตามสัญญา 6 รายการ อาทิเช่น
 1. ชุดแผ่นรองหลังผู้ป่วย คณะกรรมการตรวจรับพัสดุเห็นว่าถูกต้อง แต่ความเห็นของผู้เชี่ยวชาญจากการตรวจสอบสรุปความเห็นว่า แผ่นรองหลังมีการโค้งงออย่างเห็นได้ชัดซึ่งอาจเป็นอันตรายในการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยที่มีกระดูกสันหลังหักและอุปกรณ์ไม่มีความแข็งแรงเพียงพอ
 2. ชุดปรับความดันออกซิเจน คณะกรรมการตรวจรับพัสดุเห็นว่าถูกต้อง แต่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาชี้แจงถึงชุดปรับความดันออกซิเจนนี้ว่า เป็นอุปกรณ์ที่ผู้ผลิตมีเจตนาใช้สำหรับงานทั่วไป ไม่จัดเป็นเครื่องมือแพทย์  และคณะผู้เชี่ยวชาญจากโรงพยาบาลรามาธิบดี โรงพยาบาลสมเด็จพระปิ่นเกล้า โรงพยาบาลภูมิพล และโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ต่างไม่ยอมรับอุปกรณ์ที่ส่งมอบนี้  สำนักงานตรวจเงินแผ่นดินเห็นว่า คณะกรรมการตรวจรับพัสดุไม่ได้รายงานกรณีที่มีการส่งมอบพัสดุไม่เป็นไปตามเอกสารแนบท้ายสัญญา และไม่ปลอดภัยต่อการนำมาใช้งานจริงอันเป็นการปฏิบัติไม่ถูกต้องตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ 2535 เห็นควรแจ้งให้กระทรวงสาธารณสุขหรือหน่วยงานที่ต้นสังกัดดำเนินการพิจารณาลงโทษทางวินัย

นอกจากนั้นสำนักงานตรวจเงินแผ่นดินยังแจ้งให้กระทรวงสาธารณสุขแจ้งแก่คณะกรรมการ ป.ป.ช. และผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติเพื่อดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ในฐานะที่เป็นเจ้าพนักงานสอบสวนเพื่อดำเนินคดีอาญาแก่ผู้กระทำความผิดตาม พรบ ว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542 และประมวลกฎหมายอาญากับ นายแพทย์ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ และคณะกรรมการจัดซื้อวิธีพิเศษ รวมทั้งคณะกรรมการกำหนดคุณลักษณะเฉพาะของรถพยาบาลฉุกเฉินระดับสูง พร้อมอุปกรณ์การแพทย์สำหรับติดตั้งประจำกับตัวรถด้วย

ถึงกระนั้นก็ตาม ผ่านไป 3 ปีกว่า จนนายไพจิตร วราชิตปลัดกระทรวงสาธารณสุขซึ่งรับเรื่องแจ้งเตือน จากสำนักงานตรวจเงินแผ่นดินมาแล้วอีกถึง 3 ครั้งสามครา จะเกษียณในอีกไม่ถึง 8 เดือนข้างหน้า ก็ยังไม่ได้ดำเนินการอย่างหนึ่งอย่างใดตามที่ สตง. แจ้งมายังกระทรวงสาธารณสุข  หรือว่าประชาชนต้องฟ้องนายไพจิตร วราชิตปลัดกระทรวงสาธารณสุขกับคณะกรรมการ ป.ป.ช. เสียเองตามมาตรา 157 ประมวลกฎหมายอาญาในฐานที่ปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบเพื่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด ความจริงเรื่องรถพยาบาลจึงจะปรากฎ และสามารถเข้าสู่ขบวนการยุติธรรมได้

นิรนาม

50

                                                           
            แพทยสภาเป็นองค์กรวิชาชีพวิชาการ ถูกจัดตั้งขึ้นตาม พระราชบัญญัติวิชาชีพเวชกรรม ๒๕๒๕ มีวัตถุประสงค์เพื่อ ควบคุมความประพฤติของผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม(แพทย์)ให้ถูกต้องตามจริยธรรมและมาตรฐานวิชาชีพวิชาการ ตามมาตรา ๗ แห่ง พระราชบัญญัติฯ

            ประเทศไทยในฐานะ “นิติรัฐ” (Law Binding State) โดยขอบเขตอำนาจแห่งรัฐ “รัฎฐาธิปัตย์” (Sovereignty) องค์กรนี้ถูกจัดตั้งขึ้นเพื่อ “ให้เกิดความสุขสงบเรียบร้อยขึ้นในสังคม” ในด้านวิชาการวิชาชีพแพทย์ อันหมายถึง “ประชาชนยังคงยินดีและไว้วางใจในการเดินไปให้แพทย์ตรวจรักษา-เยียวยา” และในทางกลับกัน “แพทย์ยังคงมีความชื่นชมยินดี-ด้วยจิตวิญญาณ-เมื่อเห็นประชาชนเดินเข้ามาพึ่งพา” ไม่ได้ถูกบังคับให้ทำงานเพียงแค่ “ทำตามหน้าที่”

            องค์ประกอบของคณะกรรมการแพทยสภาประกอบด้วย ปลัดกระทรวงสาธารณสุข อธิบดีกรมการแพทย์ อธิบดีกรมอนามัย คณบดีคณะแพทยศาสตร์ทั้ง ๑๙ คณะ ศิริราช จุฬาฯ รามาฯ เชียงใหม่ ขอนแก่น สงขลา เป็นต้น และเจ้ากรมแพทย์ทหารบก เจ้ากรมแพทย์ทหารเรือ เจ้ากรมแพทย์ทหารอากาศ แพทย์ใหญ่สำนักงานตำรวจแห่งชาติ รวม ๒๖ ท่านและกรรมการจากการเลือกตั้งโดยแพทย์ ๓ หมื่นกว่าคนทั่วประเทศอีก ๒๖ ท่าน รวม ๕๒ คน

            เป็นองค์คณะที่ใช้อำนาจ “รัฎฐาธิปัตย์” (Sovereign Authority) ในกรอบอำนาจแห่งรัฐตาม พรบ.วิชาชีพเวชกรรม คณะกรรมการดังกล่าวมีลักษณะเป็น “นิติบุคคล” ตามมาตรา ๖

            ภายใต้ “นิติบุคคล” ดังกล่าวให้มีองค์กรทางวิชาการ ในการกำหนด “มาตรฐานวิชาการวิชาชีพ”(Standard of Practice) ในการแพทย์สาขาต่างๆอีก ๑๔ ราชวิทยาลัย อันได้แก่ ราชวิทยาลัยศัลยแพทย์แห่งประเทศไทย ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย ราชวิทยาลัยกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย ราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์แห่งประเทศไทย เป็นต้น ราชวิทยาลัยแพทย์ต่างๆดังกล่าวเป็น “องค์กรลูก” ด้านวิชาการ ภายใต้นิติบุคคลแพทยสภา ได้รับมอบหมายให้ “กำหนดกรอบมาตรฐานทางวิชาการ-วิชาชีพ” ว่าการกระทำเช่นนี้ การรักษาเช่นนั้น...”ที่ถูก” เป็นอย่างไร “ที่เป็นมาตรฐาน” เป็นอย่างไร โดย “เนื้อความมาตรฐานวิชาการดังกล่าว” จากราชวิทยาลัยแพทย์จะถูกนำเสนอขึ้นสู่ “นิติบุคคล”แพทยสภา เห็นชอบและตราเป็น “ข้อบังคับแพทยสภา” ซึ่งมีศักดิ์เป็น “กฎกระทรวง” ซึ่งเป็นกฎหมายตราในราชกิจจานุเบกษาต่อไป

            ดังนั้น “มาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพเวชกรรม” สาขา-ประเด็นต่างๆมีลักษณะและศักดิ์เป็น “กฎหมาย”...ตามขอบเขตที่ “รัฎฐาธิปัตย์”ใช้อำนาจรัฐผ่านองค์คณะแพทยสภา เพื่อให้เกิดความสุขสงบเรียบร้อยของบ้านเมือง

            นอกจากอำนาจทาง “นิติบัญญัติ” หรือการตรากฎหมายที่ “รัฎฐาธิปัตย์”ได้มอบไว้ให้แก่แพทยสภาแล้วนี้ องค์คณะนี้ยังได้รับอำนาจ “กระบวนการยุติธรรม” (Process of Equity) เพื่อผดุงความยุติธรรมตามหมวด ๕ ว่าด้วยการควบคุมการประกอบวิชาชีพเวชกรรมตามมาตรา ๒๖-๓๙ โดยคณะกรรมการมีอำนาจวินิจฉัยชี้ขาดลงโทษแพทย์ผู้กระทำผิด มาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพและผิดจริยธรรม อันหมายถึงเป็นการกระทำโดยไม่สุจริต ตามกรอบแห่งจริยศาสตร์ที่แพทย์พึ่งกระทำต่อผู้ป่วยโดยมีบทลงโทษคือ ๑ ว่ากล่าวตักเตือน ๒ ภาคทัณฑ์ ๓ พักใช้ใบอนุญาต ๔ เพิกถอนใบอนุญาต ซึ่งเป็น “เครื่องมือ” (Impeachment Tools) เพื่อให้ “กระบวนการยุติธรรม” ตามที่รัฎฐาธิปัตย์มอบอำนาจไว้ศักดิ์สิทธิ์และสัมฤทธิ์ผล กระบวนการยุติธรรม (Process of Equity) และ “เครื่องมือ”ในการลงโทษ (Impeachment Tools) ดังกล่าวกระทำภายใต้กรอบอำนาจแห่งรัฎฐาธิปัตย์ได้มอบหมาย...ลงโทษต่อ “บุคคล” คือเป็น “นิติสัมพันธ์”แบบ “อำนาจรัฐ” กระทำต่อ “บุคคล” เป็นอำนาจทางปกครองกระบวนการแสวงหาข้อเท็จจริงและกระบวนการวินิจฉัยตัดสิน คดีความทางการแพทย์ทั้งหมดได้ดำเนินการตาม “พระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครองปี ๒๕๔๒”  เพื่อให้ได้มาซึ่ง “กระบวนการ”ที่ถูกต้อง ครบถ้วนและเป็นธรรม

            ลักษณะคดีที่เข้ามายังแพทยสภามีลักษณะข้อกล่าวโทษเป็น ๒ กลุ่มใหญ่ๆคือ
            ๑. คดีผิดมาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพ(Standard of Practice)
            ๒. คดีผิดจริยธรรม(Medical Ethics)
           
๑. ในเรื่องมาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพนั้น(Standard of Practice) ตามที่กล่าวไว้ข้างต้นว่า “มาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพ” ผ่านข้อบังคับแพทยสภาซึ่งตราลงในราชกิจจานุเบกษานั้น “เป็นกฎหมาย” กฎหมายดังกล่าวมีความชอบธรรม (legitimacy) ในขอบเขตอำนาจ “นิติรัฐ” “รัฐไทย” (Thai Sovereignty)
...ไม่สามารถนำไปใช้กล่าวอ้างได้ในขอบเขตของอำนาจรัฐอื่นๆ....
...ในทางกลับกัน...”มาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพของขอบเขตอำนาจรัฐอื่น...ก็ไม่มีผลทางกระบวนการยุติธรรมใน “รัฐไทย” ไม่ว่าจะอ้างอิงมาจาก “รัฐที่มีระดับการพัฒนาทางเศรษฐกิจที่สูงกว่า หรือต่ากว่า” “รัฐไทย” 

(หมายเหตุ-เช่น กฎหมายมาตรฐานจราจร-การขับขี่จักรยานยนต์-มอเตอร์ไซด์-ต้องสวมใส่หมวกนิรภัยตามกฎหมายไทย ซึ่งเหมือนกับประเทศที่พัฒนากว่าไทย แต่ไม่ผิดกฎหมายในบางประเทศที่เศรษฐกิจด้อยพัฒนากว่าไทย ขณะเดียวกันการขับขี่จักรยานสองธรรมดา กฎหมายไทยและประเทศที่ด้อยพัฒนากว่าเราไม่ได้ระบุให้ต้องสวมหมวกนิรภัย แต่ผิดกฎหมายในประเทศตะวันตก หากขี่จักรยานไม่สวมหมวกนิรภัยเป็นต้น---บริบทและภาวะวิสัยแตกต่างกัน)

ดังนั้นในเรื่อง “มาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพเวชกรรม(แพทย์)” รัฎฐาธิปัตย์ได้มอบหมายให้องค์คณะนี้ใช้อำนาจเต็มทั้ง อำนาจ “นิติบัญญัติ” และ”กระบวนการยุติธรรม” หากหน่วยงานใดมี “ข้อสงสัย” เพื่อ “ตีความ”ในเรื่อง “มาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพเวชกรรม(แพทย์)” มติขององค์คณะดังกล่าวถือเป็นอัน “ยุติ” เพื่อให้เกิดความ “ยุติธรรม” หรือ ธรรมอันเป็นที่ยุติ
ในขอบเขต “รัฎฐาธิปัตย์” ไทย “มาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพ” ซึ่งเป็นกฎหมายมีมาตรฐานเดี่ยว (Singularity of Standardized) หากมีหน่วยงานใด ในขอบเขตอำนาจ “รัฐไทย” ต้องการ “กำหนดมาตรฐานใหม่”...ไม่ว่าจะคัดลอกมาจากประเทศที่มีเศรษฐกิจพัฒนาสูงกว่าหรือต่ำกว่าไทย หรือสอบทานความเห็นจากบุคคลซึ่งกล่าวอ้างว่าเป็น “ผู้เชี่ยวชาญ” ถือว่ามีศักดิ์ต่ำกว่า หรือเป็น “โมฆะ” เนื่องจากเป็น “ความเห็น” ไม่ใช่ “กฎหมาย”

๒. ในคดีความซึ่งกล่าวโทษว่า แพทย์ผิดจริยธรรม(Medical Ethics) กล่าวคือแพทย์ปฎิบัติหน้าที่ด้วยความไม่สุจริต ขัดต่อศีลธรรมอันดี..ในบริบทต่างๆของสังคม ตามแต่ภาวะวิสัยและพฤติการณ์นั้นๆ คดีนั้นๆ แพทย์อาจจะไม่ผิดจริยศาสตร์ในแง่มุมวิชาชีพแต่อาจจะผิดจริยศาสตร์ในกฎหมายอื่นๆของบ้านเมือง เช่น การละเมิด(Violate)  หมิ่นประมาท(Libel) ซึ่งแพทย์ต้องเดินเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมตามกฎหมายอื่นๆต่อไป หากแต่เป็นข้อกล่าวโทษ “ร่วม” ทั้งเรื่อง “มาตรฐาน”(Standard) ตามข้อ ๑ ร่วมกับ เรื่อง ละเมิด(Violate) ตามข้อ ๒ ด้วยนั้น ในส่วนของคดี “มาตรฐาน”ต้องยึดหลัก Singularity of Standardized เพื่อมิให้เกิดความสับสนต่อ แพทย์ผู้ปฎิบัติงานอีกกว่า ๓ หมื่นคนทั่วประเทศ (หมายเหตุ-เช่น ขับขี่จักรยานยนต์ ใส่หมวกนิรภัย-เปิดไฟหน้า-มีใบขับขี่-ไม่เสพของมึนเมา-ขับความเร็วไม่เกินกำหนด ใช้ความระมัดระวัง “ถูกมาตรฐาน” แต่ก็ยังเกิดอุบัติเหตุเฉี่ยวชน ซึ่งถูกร้องเรื่องกระทำละเมิด เป็นการละเมิด ไม่ใช่ฐาน “ผิดมาตรฐาน” หรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง โทษต่ำกว่า กระทำผิดละเมิดร่วมกับผิดมาตรฐานในคดีเดียวกัน)

คดีความที่ร้องมาที่แพทยสภา ทั้งเรื่องมาตรฐานวิชาชีพและจริยธรรมนั้นในปีหนึ่งๆมีประมาณกว่า ๒๐๐ คดี และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นตามความซับซ้อนของสังคมและวิทยาการการรักษาโรค ประมาณ ๑ ใน ๖ หรือประมาณ ๓๐ คดีต่อปี พบว่าแพทย์ “ผิดจริง”...องค์คณะนี้ได้ใช้อำนาจทางปกครองลงโทษแพทย์ ตั้งแต่ว่ากล่าวตักเตือน ภาคทัณฑ์ พักใช้และเพิกถอนใบอนุญาต...คือ “สิ้นสภาพ”ความเป็นแพทย์ กลายเป็น “บุคคลธรรมดา” “สิ้นสิทธิ์” ตามอำนาจแห่ง “รัฐไทย” ในการรักษา-ให้ยา-ผ่าตัด ผู้ป่วยในขอบเขตอำนาจแห่งรัฐไทยได้อีก

บทบาทของ “แพทยสภา” ในฐานะ “นิติบุคคล” ซึ่งเป็น องค์คณะซึ่งได้รับอำนาจจาก “รัฎฐาธิปัตย์” ให้กำหนดมาตรฐานและควบคุมมาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพเวชกรรม(แพทย์) ทั้งอำนาจ “นิติบัญญัติ” และอำนาจ “กระบวนการยุติธรรม” คือ ธรรมอันเป็นที่ “ยุติ” เพื่อให้ “รัฐไทย”เกิดความสุขสงบเรียบร้อยของบ้านเมืองในด้านการแพทย์ และ “รัฐไทย” มีมาตรฐานวิชาการ-วิชาชีพแพทย์มาตรฐานเดียวซึ่งแพทย์ทุกคนต้องถือปฎิบัติ หากหน่วยงานใดภายใต้ขอบเขตแห่ง “รัฎฐาธิปัตย์”(Sovereignty)) มีข้อ “สงสัย”ต้องการการ “ตีความ” “มาตรฐานวิชาการ” ตามราชกิจจานุเบกษาดังกล่าว “ความเห็น” ขององค์คณะแพทยสภาถือเป็นอัน “สิ้นสุด” เพื่อให้ “รัฐไทย” มีมาตรฐานวิชาการทางการแพทย์มาตรฐานเดี่ยว ไม่ได้มี สอง...สามมาตรฐานทั้งนี้  เพื่อ “ให้เกิดความสุขสงบเรียบร้อยขึ้นในสังคม” ในด้านวิชาการวิชาชีพแพทย์ อันหมายถึง “ประชาชนยังคงยินดีและไว้วางใจในการเดินไปให้แพทย์ตรวจรักษา-เยียวยา” และในทางกลับกัน “แพทย์ยังคงมีความชื่นชมยินดี-ด้วยจิตวิญญาณ-เมื่อเห็นประชาชนเดินเข้ามาพึ่งพา” ไม่ได้ถูกบังคับให้ทำงานเพียงแค่ “ทำตามหน้าที่” ขอองค์พระผู้เป็นเจ้าสถิตย์อยู่กับท่านผู้อ่านทุกท่านที่รักในสันติสุขที่องค์พระผู้เป็นเจ้ามอบให้ด้วยเทอญ

นาวาอากาศโท นายแพทย์ธนาธิป ศุภประดิษฐ์
กรรมการแพทยสภา

51
แม้ฝนจะโปรยปรายลงมาไม่ขาดสาย แต่ศาลาสวดพระอภิธรรมงานศพของ “ดุสิต นนทะนาคร” ประธานกรรมการหอการค้าไทย และสภาหอการค้าแห่งประเทศไทยคนที่ 21 เมื่อวันที่ 7 กันยายน 2554 เต็มไปด้วยผู้คนจำนวนมาก ทั้งญาติสนิท มิตรสหาย และเพื่อนร่วมงานร่วมไว้อาลัยจนล้นออกมาด้านนอก

ด้วยความเป็นบุคคลมีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักในหลากหลายวงการ บริเวณโดยรอบศาลาอัดแน่นไปด้วยพวงหรีดตระการตานับพันชิ้น แม้พระจะเริ่มสวดพระอภิธรรมแล้ว พวงหรีดดอกไม้หลากสียังคงทะยอยส่งมาร่วมไว้อาลัยอย่างต่อเนื่อง

เมื่อกลับไปที่งานในอีกหนึ่งวันถัดมา แปลกใจที่เห็นพวงหรีดบางตาลงไปมาก พวงหรีดนับพันชิ้นที่เห็นเมื่อวานอันตรธานไปจากศาลา โดยถูกขนย้ายออกไป และกลายเป็นกองขยะดอกไม้อยู่ท้ายวัด

เจ้าหน้าที่จากหอการค้าไทยรายหนึ่งซึ่งมาช่วยงานเล่าว่า มีผู้ส่งพวงหรีดมาร่วมแสดงไว้อาลัยเป็นจำนวนมาก แต่พื้นที่ศาลามีจำกัด ไม่มีพื้นที่วางพวงหรีดได้เพียงพอ ในแต่ละวัน เจ้าภาพต้องเตรียมสถานที่ไว้รองรับพวงหรีดที่จะเข้ามาใหม่ โดยเอาพวงหรีดดอกไม้ที่แห้งเหี่ยวไปทิ้ง แล้วนำเอาพวงหรีดใหม่แขวนแทน แม้ทางเจ้าภาพของดพวงหรีดแต่ให้บริจาคเข้ากองทุนเพื่อนำไปใช้ในกิจกรรมต้านคอรัปชั่นที่นายดุสิตได้ริเริ่มไว้ก็ตาม

พวงหรีดที่วางเรียงกันตามแนวรั้ว

“เพียงแค่คืนแรกของงานศพประธานหอการค้าไทยมีคนส่งพวงหรีดมาร่วมไว้อาลัยมากถึง 1,200 พวง” เจ้าหน้าที่คนเดิมให้ข้อมูล ไทยพับลิก้าลองคำนวณดู โดยคิดจากราคาพวงหรีดที่มีขายตามร้านค้าทั่วไปและทางเว็บไซต์ต่างๆ ประมาณพวงละ 1,000-3,000 บาท คิดเป็นมูลค่าประมาณ 1.2-3.6 ล้านบาท

หลายคนอาจจะเสียดายเงินที่ต้องจ่ายให้กับพวงหรีดดอกไม้สดที่สวยได้เพียงชั่วคราว แต่มองอีกด้านนั่นหมายถึงเงินสะพัดในธุรกิจพวงหรีด

พวงหรีดบางส่วนสามารถนำกลับมารีไซเคิลได้ บางส่วนต้องปล่อยให้ย่อยสลายตามธรรมชาติและบางส่วนยากต่อการทำลายทิ้ง หรือรีไซเคิลกลับมาใช้ได้ใหม่

ในแต่ละวันวัดดังๆ ที่มีชื่อเสียงในเรื่องการจัดงานศพจะมีพวงหรีดมากน้อยแค่ไหน

งานวิจัยเรื่องธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องกับการตาย โดย ศิรินันท์ กิตติสุข และ วนิพพล มหาชา ระบุว่า วัดทั่วๆ ไปในกรุงเทพฯ มีร้านขายพวงหรีดอยู่หน้าวัดประมาณ 3 ร้าน รวมทั้งร้านที่ขายดอกไม้เป็นหลัก แต่มีบริการเสริมในการจัดดอกไม้เป็นพวงหรีดอีกประมาณ 2-3 ร้าน

หากนำจำนวนวัดที่มีอยู่ทั่วกรุงเทพมหานคร 449 วัด (จากฐานข้อมูลของเว็บไซต์สำนักงานพระพุทธศาสนา) มาคำนวณจะได้จำนวนร้านดอกไม้ที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับพวงหรีดและดอกไม้ที่ใช้ในงานศพประมาณ 2,694 ร้าน ธุรกิจพวงหรีดมีมูลค่าประมาณ 4.3 พันล้านบาท

รายงานการวิจัยยังระบุว่า พวงหรีดทั่วไปมี 3 ประเภท ได้แก่ พวงหรีดที่ทำจากดอกไม้สด พวงหรีดที่ทำจากดอกไม้แห้ง และพวงหรีดที่ใช้วัสดุผ้าขนหนูมาเป็นตัวหรีด ราคาพวงหรีดประเภทดอกไม้สดมีราคาประมาณ 500-3,000 บาท ซึ่งเป็นที่นิยมมากที่สุด รองลงมาเป็นพวงหรีดแบบดอกไม้ประดิษฐ์หรือดอกไม้แห้ง ราคา 500-1,500 บาท สำหรับพวงหรีดที่ทำด้วยวัสดุผ้าเป็นพวงหรีดที่มีผู้นิยมน้อยที่สุดและมีราคาต่ำที่สุด 300-1,500 บาท

พวงหรีดมีแบรนด์ คือพวงหรีดที่ผู้ไว้อาลัยสามารถนำโลโก้ หรือแบรนด์ของบริษัท หรืออาจจะเป็นผลิตภัณฑ์ของผู้ใช้บริการ นำมาไว้บนป้ายพวงหรีดได้

จากวัฒนธรรมสู่ความเคยชิน

พวงหรีดได้กลายเป็นสัญลักษณ์ เรียกได้ว่าที่ไหนมีงานศพที่นั่นต้องมีพวงหรีด

หนึ่งในเจ้าของธุรกิจร้านดอกไม้ นางสาวดิศราพร อิศรากูร ณ อยุธยา ให้ข้อมูลว่า การสั่งพวงหรีดของลูกค้าในแต่ละครั้งมักมาพร้อมกับคำสั่งให้ทางร้านจัดดอกไม้ให้สวยกว่า ใหญ่กว่าพวงหรีดพวงอื่นๆ

พวงหรีดสามารถบอกถึงความสัมพันธ์ของผู้มอบกับผู้เสียชีวิต รวมไปถึงการแสดงสถานะทางสังคม หน้าที่การงานการเงินและเศรษฐกิจของผู้มอบ

การมอบพวงหรีดในงานศพนั้นได้กลายเป็นวัฒนธรรมหรือความเคยชินสำหรับสังคมไทย

จริงๆ แล้ว พวงหรีดในภาษาอังกฤษ คำว่า “Wreath” (รีธ)  ที่มีความหมายว่า พวงมาลา ซึ่งในสมัยก่อนย้อนไปถึงยุคเปอร์เซีย ความหมายของพวงหรีดคือ “a thing bound around” สิ่งที่ล้อมด้วยลักษณะวงกลม ซึ่งอาจจะคล้ายมงกุฎ (diadem)

ในสมัยกรีกโบราณมีการนำดอกไม้ไปเคารพศพผู้ตาย ประเทศไทยรับวัฒนธรรมการเคารพศพ โดยการส่งพวงหรีดหรือดอกไม้ ในสมัยพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 แต่ก่อนนี้พวงหรีดจะไม่สวยหรูหรือมีราคาเหมือนกับในปัจจุบัน มีเพียงก้านกิ่งไม้มาสานขัดกันเป็นวงกลม แล้วนำดอกไม้มาเสียบประดับ ถือว่าเรียบง่ายและเป็นการแสดงออกถึงความเคารพศพอย่างแท้จริง
ทางออกพวงหรีด-ขยะ

ปัจจุบัน การแข่งขันจากคู่ที่เพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็ว รสนิยมของลูกค้า (เจ้าภาพ) ที่เปลี่ยนไป จนถึงแนวคิดเรื่องการรักษาสิ่งแวดล้อม และโลกร้อนที่สร้างกระแสแรงขึ้น กดดันให้ร้านพวงหรีดต้องปรับตัวรับกับสภาพแวดล้อมใหม่

พวงหรีดจึงมีความหลากหลายมากยิ่งขึ้น เช่น พวงหรีดดอกไม้ จันทน์ พวงหรีดต้นไม้ พวงหรีดต้นกล้วยไม้ พวงหรีดสังฆทาน พวงหรีดจักรยาน พวงหรีดนาฬิกา พวงหรีดหนังสือ พวงหรีดเครื่องใช้สำหรับนักเรียนหรือที่เรียกว่า ”กล่องนาบุญ” และพวงหรีดที่เป็นของใช้ เช่น ช้อน จานชาม หม้อหุ่งข้าว กระติกน้ำร้อน พัดลม เป็นต้น

นอกจากนี้ ยังมีพวงหรีดร่วมบุญไทย-จีน โดยวัสดุที่ใช้ทำนั้นจะเป็นพวกแบงก์กงเต็ก ทองแท่ง ชุดชายหญิง เป็นต้น

ในบรรดาพวงหรีดรูปแบบใหม่ๆ บางอย่างก็มีให้พบเห็นบางแล้วตามงานศพต่างๆ แต่บางอย่างอาจไม่ค่อยพบเห็นได้บ่อยนัก หรือไม่เคยเห็นเลย ความแปลกใหม่ของพวกหรีดนั้นไม่สำคัญเท่ากับผู้ได้รับสามารถนำกลับไปใช้ประโยชน์ได้ดี

เพื่อให้เห็นภาพ ไทยพับลิก้าได้คัดเลือกตัวอย่างเว็บไซต์พวงหรีดที่มีรูปลักษณ์ต่างไปจากพวงหรีดดอกไม้ เช่น
พวงหรีดต้นไม้ (http://www.puang-reed.com/)
พวงหรีดหนังสือ (http://banjitsumpat.com/)
พวงหรีดสังฆทาน (http://www.thaitambon.com/)
พวงหรีดพัดลม (ReedDelivery.com) เป็นต้น

พวงหรีดหนังสือธรรมะและพวงหรีดพัดลมกำลังเป็นทางเลือกที่มาแรงในขณะนี้ แม้จะยังไม่สามารถแทนที่พวงหรีดดอกไม้ที่เป็นที่นิยมมากกว่าได้ก็ตาม

หากเปรียบเทียบราคาพวงหรีดดอกไม้สดกับพวงหรีดพัดลมจะพบว่า ราคาพวงหรีดดอกไม้สดนั้นมีราคาอยู่ที่ 800-3,000 บาท ในขณะที่พัดลมขนาดเล็กสุดมีราคาประมาณ 600 บาทจะเห็นได้ว่าราคาพวงหรีดดอกไม้สดหนึ่งพวงสามารถซื้อพัดลมขนาดเล็กได้ 1 ตัว ถ้านำไปซื้อพวงหรีดหนังสือธรรมะในราคาประมาณพวงล่ะ 1,250 บาทจะประกอบด้วยหนังสือขนาด 14.5 ซม.x 21 ซม. จำนวน 13 เล่ม การส่งมอบสิ่งของที่มีประโยชน์มาร่วมแสดงความอาลัย ถือได้ว่าร่วมทำบุญกับผู้ที่ล่วงลับ
กระแสโลกร้อน: วิถีธุรกิจ

ทุกวันนี้ผู้คนหันมาให้ความสำคัญกับเรื่องโลกร้อน ทำให้เกิดธุรกิจใหม่ๆ มากมาย หนึ่งในธุรกิจคือ ธุรกิจเกี่่ยวการให้บริการจัดส่งพวงหรีดที่มีการพัฒนาการส่งพวงหรีดจากดอกไม้สดเป็นพวงหรีดประเภท Re-use ที่สามารถนำไปใช้งานได้จริง เช่น พวงหรีดต้นไม้ พวงหรีดพัดลม พวงหรีดจักรยาน พวงหรีดนาฬิกา พวงหรีดหนังสือ เป็นต้น

พวงหรีดถือเป็นสิ่่งจำเป็นสำหรับงานศพ เพราะพวงหรีดสามารถใช้แทนความรู้สึกเสียใจ การให้เกียรติและไว้อาลัย ซึ่งบริษัทมิส ลิลลี่ ผู้นำด้านธุรกิจดอกไม้สดได้เคยประเมินธุรกิจดอกไม้สำหรับใช้ในการอวยพรในโอกาสต่างๆ ที่มีมูลค่าตลาดโดยรวมกว่า 1,000 ล้านบาท ส่วนดอกไม้ประเภทพวงหรีดมีมูลค่าตลาดโดยรวมถึงกว่า 4,000 ล้านบาท

ร้านของ “ธนาพิสิษฐ์ เฉลยวิมาร” ได้เริ่มต้นธุรกิจนี้จากกระแสโลกร้อนด้วยเช่นกัน การเปิดร้านหรีดเดลิเวอร์รี่ ที่ทำการจัดส่งพวงหรีดต้นไม้ได้รับกระแสตอบรับจากประชาชนผู้สนใจที่หันมาเลือกใช้บริการพวงหรีดที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง

ปัจจุบัน มูลค่าของธุรกิจพวงหรีดดอกไม้สดสำหรับพวงหรีด Re-use มีส่วนแบ่งทางการตลาดอยู่ที่ประมาณ 5-10 % คิดเป็นมูลค่าประมาณ 10-30 ล้านบาทต่อปี

สำหรับราคาพวงหรีดต้นไม้นั้นจะมีราคาตั้งแต่ 900-2,000 บาท ส่วนพวงหรีดพัดลมจะมีราคาตั้งแต่ 900-3,000 บาท ซึ่งในแต่ละเดือนทางร้านเองสามารถจัดส่งพวงหรีดต้นไม้ได้ประมาณ 50-100 ต้น และจัดส่งพวงหรีดพัดลมได้ประมาณ 150-250 ตัว

ในอนาคตธุรกิจนี้มีโอกาสเติบโตขึ้นเรื่อยๆ เนื่่องจากลูกค้าที่เคยเลือกใช้บริการพวงหรีดดอกไม้สดเป็นประจำได้หันมาเลือกใช้พวงหรีดต้นไม้หรือพวงหรีดพัดลมเพิ่มมากขึ้น

นอกจากนี้ หรีดเดลิเวอร์รี่ยังเป็นสื่อกลางในการติดต่อประสานงานในการบริจาคพัดลมให้กับเจ้าภาพอีกด้วย ถ้าทางเจ้าภาพมีความประสงค์จะร่วมบริจาค ซึ่งถือว่าเป็นการร่วมทำบุญให้แก่ผู้ที่ล่วงลับ

thaipublica.org   3 ตุลาคม 2011

52
เคยมีใครเคยวางแผนจัดงานศพให้ตัวเองล่วงหน้าบ้างไหม ถ้ามี.. คุณคิดว่าการจัดงานศพต้องใช้เงินเท่าไหร่?

ในอดีต เมื่อมีคนในครอบครัวเสียชีวิต ต้องนำศพไปตั้งเพื่อบำเพ็ญกุศลที่บ้านของผู้ตาย โดยมีญาติพี่น้องรวมไปถึงเพื่อนบ้านช่วยกันจัดงานศพ เมื่อครบกำหนดฌาปนกิจศพก็เคลื่อนศพไปทำพิธีเผายังสุสานหรือป่าช้าของวัด

ปัจจุบันสภาพสังคมเปลี่ยนแปลงไป การจัดงานศพนิยมไปทำพิธีที่วัด เพื่อความสะดวกต่อการจัดตามพิธีกรรมทางศาสนา เพราะวัดมีบริการครบวงจร ตั้งแต่รับศพ พิธีรดน้ำศพ พิธีลอยอัฐิ ตลอดจนการทำบุญต่างๆ เพียงแค่มีเงิน ก็จะได้ทุกสิ่งที่ต้องการ

ปัจจัยเลือกวัดสวดพระอภิธรรมและเผาศพ 1.เดินทางได้สะดวก 2.มีที่จอดรถ 3.มีศาลาบำเพ็ญกุศลขนาดใหญ่ที่รองรับแขกได้ 4. มีเมรุเผาศพอยู่ในที่เดียวกัน ซึ่งวัดหรือฌาปนสถานมีความพร้อมให้บริการอย่างครบวงจร สิ่่งที่ญาติของผู้ตายต้องเตรียมพร้อมกับการนำศพไปวัด คือใบมรณบัตรมาแจ้งกับฌาปนสถานของวัด ก็ดำเนินพิธีกรรมทางศาสนาได้แล้ว

ส่วนขั้นตอนต่างๆ มีเจ้าหน้าที่บริการจัดงานศพเป็นผู้อำนวยความสะดวกให้ เจ้าภาพแค่เลือกรายการที่วางเรียงรายอยู่ในตู้โชว์ หรือในสมุดภาพถ่ายที่ระบุขนาดของสินค้าและราคา ถ้าจ้าภาพไม่ต้องการใช้บริการ สามารถดำเนินจัดหาอุปกรณ์เครื่องในพิธีศพได้ด้วยตนเอง แต่ก็น้อยคนนักที่จัดการด้วยตัวเอง เจ้าภาพจึงมีหน้าที่เพียงอย่างเดียวคือจ่ายเงินให้วัด

ในแง่บริการแต่ละวัดไม่ได้แตกต่าง แต่ต่างที่ราคา โดยค่าใช้จ่ายในการจัดงานศพประกอบด้วย ค่าหีบศพ ค่าดอกไม้ เครื่องไทยธรรม อาหาร เครื่องดื่ม ค่าศาลาและค่าเผาศพ เป็นต้น

ศาลาที่ใช้ในการตั้งสวดศพ มีให้เลือกหลายขนาด เป็นศาลาธรรมดาหรือศาลาติดแอร์ ค่าบริการมีตั้งแต่ราคาหลักร้อยบาทไปถึงหลายพันบาท

ดอกไม้หน้าหีบศพสามารถแสดงฐานะของเจ้าภาพหรือผู้ตายได้เป็นอย่างดี มีให้เลือกตั้งแต่แบบกอ แบบพุ่ม แบบสวน แบบเลื้อย และแบบโกฐพระราชทาน ราคาเริ่มต้นที่หลักพันไปจนถึงหลักแสน

ส่วนอาหารและเครื่องดื่มมีเมนูไว้ให้เลือก มีขนมธรรมดาจนถึงขนมบนห้าง เช่น สวนดุสิตโฮม เอสแอนด์พีและการบินไทย รวมถึงยี่ห้ออื่นๆ ส่วนอาหารคาวส่วนใหญ่วัดมีร้านประจำ แต่เจ้าภาพต้องการนำมาเองได้ ทางฌาปนสถานมีจาน ชาม ช้อนไว้ให้บริการ ด้านเครื่องไทยธรรมที่ใช้ในพิธีศพมีไว้ให้บริการ บางครั้งวัดมีให้เช่า

นอกจากนี้มีโปรชัวร์หรือแผ่นพับขายบริการ เช่น ธุรกิจจอมมินิเตอร์ ธุรกิจสิ่งพิมพ์ ของที่ระลึก ธุรกิจบริการลอยอัฐิ เป็นต้น

โดยทั่วไป ค่าใช้จ่ายของวัดต่างๆประเมินจากค่าใช้จ่ายการสวดพระอภิธรรมและเผาศพ จะแตกต่างกันไปตามเงื่อนไข 1.ระยะเวลาในการสวดอภิธรรมและเผาศพ (3 วัน 5 วัน 7 วัน) 2.สถานะของวัด เป็นวัดขนาดเล็ก กลาง หรือ ขนาดใหญ่ ซึ่งผลการศึกษาโดยศิรินันท์ กิตติสุขสถิต และวนิพพล มหาอาชา ปี 2549 พบว่า ค่าใช้จ่ายกรณีเป็นวัดขนาดเล็กระหว่าง 3-7 วัน ขั้นต่าประมาณ 9,000 บาท สูงสุด 35,500 บาท วัดขนาดกลาง ระยะเวลาสวดอภิธรรมเท่ากันเสียใช้จ่าย 24,000-63,000 บาท ขณะที่วัดขนาดใหญ่ ค่าใช้จ่ายขั้นต่ำกว่า 30,000 – 70,000 บาทขึ้นไป

อย่างไรก็ตาม ค่าใช้จ่ายดังกล่าวเป็นตัวเลขที่เกิดขึ้นเมื่อ 5 ปีก่อน ผู้สื่อข่าวไทยพับลิก้าได้ลงพื้นที่สำรวจวัดดังๆ ในกรุงเทพมหานคร 7 วัด ได้แก่ วัดพระศรีมหาธาตุวรวิหาร วัดโสมนัส วัดมกุฏกษัตริยารม วัดหัวลำโพง วัดเสมียนนารี วัดตรีทศเทพ และวัดเทพศิริทร์เพื่อหาคำตอบว่า ค่าใช้จ่ายในการจัดงานศพมีการเปลี่ยนแปลงไปมากน้อยแค่ไหน

วัดพระศรีมหาธาตุวรวิหาร

วัดพระศรีมหาธาตุวรวิหาร ฌาปนสถานกองทัพอากาศ ให้บริการครบวงจร โดยคิดค่าศาลาธรรมดาคืนละ 2,000 บาท ศาลาปรับอากาศคืนละ 2,500 บาท

ค่าบำรุงเมรุ 4,000 บาท ค่าน้ำ ค่าไฟ (วันเผา) 2,000 บาท ค่าเจ้าหน้าที่วันละ 440 บาท และค่าของถวายพระคืนละ 1,040 บาท

ค่าใช้จ่ายจำเป็นอื่นๆ ได้แก่ ค่าหีบศพเทพนม ข้างในบุนวมราคาตั้งแต่ 3,450 บาทขึ้นไป ดอกไม้หน้าหีบศพนั้นราคาเริ่มต้นที่ 4,500 บาท

สำหรับอาหารมีให้เลือก อาทิ กาแฟ โอวัลติ ไม่มีขนม ชุดละ 13 บาท กาแฟ โอวัลติน มีขนม 2 อย่าง ชุดละ 45 บาท หรืออาหารถ้วยละ 25-30 บาท สั้งขั้นต่ำ 50 ถ้วย

จากการสอบถามเจ้าหน้าที่เล่าว่า ศาลาจะเต็มตลอดทั้งเดือน เวลาสวดศพเวลา 18.30 น. หากเจ้าภาพประสงค์ให้เลื่อนเวลาสวดศพช้า หรือเร็วขึ้น หรือการสวดพระอภิธรรมมีการพักเบรคในการรับประทานของว่าง หรือสวดเสร็จในครั้งเดียวแล้วค่อยเลี้ยงอาหารก็ทำได้ โดยแจ้งเจ้าหน้าที่ประจำศาลา ส่วนเวลาเผาศพมี 4 เวลา 2 เมรุ วันหนึ่งเผาได้ 8 ศพ เริ่มเผาเวลา 13.00 น. 14.00 น. 16.00 น. และ 17.00 น.

ทั้งนี้ถ้าจัดงาน 3 คืน ประมาณ 60,000 – 90,000 บาท, 5 คืน ประมาณ 80,000 – 120,000 บาท และ 7 คืน ประมาณ 100,000 – 150,000 บาท

วัดโสมนัส

วัดโสมนัสมีหน่วยงานฌาปนสถานกองทัพบกเป็นผู้ให้บริการ โดยฌาปนสถานเป็นคนกลางติดต่อกับร้านค้าข้างนอก ส่วนอาหารว่างจากสวนดุสิตโฮม เอสแอนด์พี และการบินไทย ไว้ให้บริการ ส่วนอาหารคาวมีเจ้าประจำ

รวมไปถึงสินค้าฝากขาย เช่น บริการถ่ายภาพและวีดีโอ บริการลอยอังคาร จอมอนิเตอร์ และของชำร่วย โดยมีแผ่นพับ โปรชัวร์ ให้เจ้าภาพเลือกใช้บริการ

หีบศพจากร้านพรนิมิต มีหลายแบบหลายราคาให้เลือก มีแบบสีขาวเรียบ สีขาวเส้นสน สีขาวเทพนม หีบผ้าตราดเงิน หีบผ้าตราดทองเทพนม หีบผ้าลายหลุย และหีบมุกมีให้เลือกอีก 4 แบบ ขนาดของโลงขึ้นอยู่กับผู้ตายมีอยู่ 3 ขนาดให้เลือก 20,22 และ 24 นิ้ว จากการสอบถามเจ้าหน้าที่ เจ้าภาพส่วนใหญ่เลือกใช้หีบศพเทพนมราคา 4,200 บาท

ดอกไม้มีให้เลือก เช่น แบบกอ สวน เลื้อย และโกฐพระราชทานราคาเริ่มต้นที่ 2,500 บาท โดยต้องใช้ดอกไม้ 2 ชุดคือหน้าหีบศพ 1 ชุดและหน้าเมรุอีก 1 ชุด ของที่ระลึกมีให้เลือก เช่น พัด ร่ม หนังสือ ยาดม หรือเจ้าภาพสามารถเลือกของชำร่วยตามวัตถุประสงค์ี่ที่ต้องการได้

ส่วนบริการถ่ายภาพและวีดีโอขึ้นอยู่กับความต้องการของเจ้าภาพ แต่ในปัจจุบันไม่ค่อยได้รับความนิยมเท่าใดนัก

บริการฝากศพ/สุสาน ส่วนใหญ่จะฝากไว้ 100 วัน แล้วจึงทำการเผา

บริการลอยอัฐิ เริ่มต้นที่ราคา 4,500 บาทสามารถเลือกสถานที่ได้

อาหารและเครื่องดื่มมีของสวนดุสิตโฮม เอสแอนด์พี และการบินไทย โดยมีเมนูให้เลือก ส่วนอาหารคาวนั้นจะเป็นเจ้าประจำ แต่เจ้าภาพสามารถนำมาเองได้ ทางฌาปนสถานก็มีจาน ชาม ช้อนไว้ให้บริการ

ค่าใช้จ่าย ถ้า 3 คืน ประมาณ 50,000 บาท ถ้า 5 คืน ประมาณ 60,000 บาท และถ้า 7 คืน ประมาณ 70,000 บาท

วัดเสมียนนารี

วัดเสมียนนารี ให้บริการงานศพครบวงจร มี 11 ศาลา เป็นศาลาแอร์ 7 ศาลา ศาลาธรรมดา 4 ศาลา วัดสั่งดอกไม้จากร้านดอกไม้เสียงทองปากคลองตลาด ส่วนหีบศพสั่งจากร้านสุริยาหีบศพ (แคราย) อาหารมีแม่ครัวไว้บริการ ราคาต่อรองกับแม่ครัวเอง

อาหารว่างมีให้เลือก กาแฟ ไมโล โอวัลติน ในกรณีไม่มีขนมคิดชุดละ 10 บาท ถ้ามีขนมคิดชุดละ 20 บาท กาแฟ ไมโล โอวัลตินพร้อมขนมของ S&P (เค้ก แซนวิช พาย แยมโรล) ชุดละ 35 บาท จนถึงข้าวต้มหม้อเล็ก 1,000 บาท หม้อใหญ่ 1,500 บาท ขณะที่กะเพาะปลา ก๋วยเตี๋ยวและอาหารประเภทอื่นๆ จะคิดราคาที่หม้อเล็ก 1,500 บาท สำหรับแขก 60-70 คน หม้อใหญ่ 2,000 บาท สำหรับแขก 100-120 คน

ถ้าเจ้าภาพเลือกใช้บริการของวัด โดยจัดงาน 3 คืน ประมาณ 40,000 บาท งาน 5 คืน ประมาณ 60,000 บาท และถ้า 7 คืนประมาณ 70,000 บาท

วัดหัวลำโพง

สำหรับวัดหัวลำโพง วัดเป็นผู้ให้บริการงานศพถ้าเจ้าภาพเลือกใช้บริการของวัด โดยจัดงาน 3 คืนจะค่ามีใช้จ่ายประมาณ 60,000 บาท ถ้า 5 คืน ประมาณ 80,000 บาท และ 7 คืน ประมาณ 100,000 บาท

วัดตรีทศเทพ

วัดตรีทศเทพถ้าจัดงาน 3 คืน ประมาณ 40,000 บาท, 5 คืน ประมาณ 60,000 บาท และ 7 คืนประมาณ 80,000 บาท

วัดมกุฏกษัตริยาราม

ในส่วนของวัดมกุฏกษัตริยาราม วัดเป็นผู้ให้บริการ มีอุปกรณ์ไว้บริการหลากหลาย ตั้งแต่หีบศพราคาเริ่มต้นที่ 2,300 บาทถึงสูงสุด 5,500 บาท

ดอกไม้ ราคา 6,000-20,000 บาท(หากเจ้าภาพนำร้านดอกไม้จากภายนอกมาจัดหน้าศพ ทางวัดคิดค่าบำรุงวัด 1,000 บาท) เครื่องไทยธรรมสามารถเช่าซื้อจากวัดได้ ชุดละ 220 บาท อาหารและเครื่องดื่มมีไว้บริการ ถ้าเจ้าภาพต้องการเป็นของเอสแอนด์พี หรือการบินไทยเ จ้าภาพต้องติดต่อหาซื้้อเอง

อาหารว่างชุดละ 45 บาท ในหนึ่งกล่องมีขนม 2 ชิ้น และน้ำ 1 แก้วพลาสติก เจ้าภาพสามารถเลือกขนม และน้ำได้ว่าจะเอาอะไรตามเมนูที่มีให้เลือก 26 รายการ มีน้ำให้เลือกอีก 4 แบบ ถ้าต้องการเป็นชา กาแฟ หรือโอวัลตินคิดถ้วยละ 20 บาท ถ้ามีของว่างด้วย 45 บาท ของว่างสั่งขั้นต่ำ 30 ชุด (ในกรณีที่สั่งเบเกอรี่ ไม่สามารถยกเลิกและคืนเบเกอรี่ได้)

อาหารถวายพระ 5 อย่าง มีของหวาน 1 อย่าง ผลไม้ตามฤดูกาล 3 อย่าง อาหารถวายพระ 9-10 รูปคิดราคา 250 บาทต่อรูป อาหารเลี้ยงแขกสั่งขั้นต่ำ 20 คนขึ้นไป ถ้าต้องการยกเลิกต้องแจ้งล่วงหน้า 2 วัน

ถ้าเจ้าภาพเลือกจัดงาน 3 คืน ประมาณ 60,000 บาท, 5 คืน ประมาณ 80,000 บาท และ 7 คืน ประมาณ 100,000 บาท

วัดเทพศิรินทร์

วัดเทพศิรินทร์ ถ้าเจ้าภาพเลือกจัด 3 คืน ประมาณ 50,000 บาท, 5 คืน ประมาณ 70,000 บาท และ 7 คืน ประมาณ 90,000 บาท

อย่างไรก็ตาม ความหรูหราใหญ่โตของงานศพเป็นการแสดงให้เห็นถึงสถานภาพและความมีหน้ามีตาทางสังคม รวมไปถึงฐานะทางเศรษฐกิจสังคมของผู้ตายและญาติ

จากงานศึกษาของ “อนันต์ ยูสานนท์” กล่าวถึงค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับงานศพไว้ค่อนข้างละเอียด ในบทที่ว่าด้วยเศรษฐศาสตร์การตายและยกตัวอย่างค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับงานศพของคุณแม่ผู้ศึกษาซึ่งเสียชีวิตเมื่อ พ.ศ.2520 ตั้งบำเพ็ญกุศล บรรจุศพและฌาปนกิจที่ฌาปนสถานกองทัพบก วัดโสมนัส เสียค่าใช้จ่ายทั้งสิ้น 11,555.50 บาท ประกอบด้วย 4 รายการ 1.รับศพไปวัดรวมถึงพิธีอาบน้ำศพ 1,414.5 บาท 2.ค่าใช้จ่ายการสวดพระอภิธรรม 6 คืน 8,488 บาท 3.ค่าใช้จ่ายในการบรรจุศพ และ ค่าใช้จ่ายฌาปนกิจศพรวมถึงพิธีแปรธาตุ 1,653 บาท

จากปี 2520 – 2554 เป็นเวลา 34 ปี จะเห็นได้ว่าค่าใช้จ่ายจัดงานศพมีราคาเพิ่่มขึ้นถึง 10 เท่าตัว

thaipublica.org   22 กันยายน 2011

53
พวงหรีดหลากหลายราคาที่เรียงรายอยู่ตรงหน้าดูตระการตาสำหรับผู้ที่ไม่เคยพบเห็นมาก่อน เพียงคลิ๊กเดียวผ่าน Mesati.com มีสติดอทคอมเว็บไซต์ที่ให้บริการจัดส่งพวงหรีดทั่วประเทศไทย พวงหรีดรูปแบบต่างๆ สนนราคาตั้งแต่ 800 บาท ถึงสูงสุด 3,000 บาทจะปรากฏขึ้นมาให้เลือกในพริบตา

มีสติดอทคอม เว็บไซต์ให้บริการประกาศงานศพออนไลน์ และจำหน่าย/จัดส่งพวงหรีดมีแบรนด์ ทั่วประเทศไทย

นอกเหนือจากคลิ๊กดูพวงหรีดไปทีละหน้าแล้ว มีสติดอทคอมยังทำช่องไว้ให้เลือกจังหวัด วัดที่จะจัดส่งและราคา เพื่อให้ผู้สั่งทราบว่า วัดที่ต้องการจัดส่งพวงหรีดไปนั้นอยู่ในขอบเขตบริการหรือไม่

จุดขายอีกประการหนึ่งของมีสติดอทอมคือพวงหรีดมีแบรนด์ เป็นแบรนด์ของผู้ใช้บริการ เพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่ผู้ที่ต้องการไว้อาลัยให้ญาติมิตรหรือเพื่อนรวมงาน พวงหรีดแบบปกติจะเขียนเพียงชื่อของผู้ไว้อาลัยเท่านั้น แต่พวงหรีดมีแบรนด์ คือพวงหรีดที่ผู้ไว้อาลัยสามารถนำโลโก้หรือแบรนด์ของบริษัทหรืออาจจะเป็นผลิตภัณฑ์ของผู้ใช้บริการ นำมาไว้บนป้ายพวงหรีดได้

บริการเสริมของมีสติดอทคอมถือเป็นตัวช่วยสำคัญ ที่ทำให้เว็บนี้น่าสนใจอย่างมาก เพราะมีบริการประกาศงานศพให้กับเจ้าภาพผ่านทางโซเชี่ยลเน็ตเวิร์ค ทั้งเฟซบุ๊คและทวิตเตอร์ ทำให้ข่าวสารต่างๆ ถูกส่งต่อไปได้อย่างรวดเร็ว เพื่อให้ญาติ พี่น้อง เพื่อน ตลอดถึงผู้ที่เคารพนับถือ ลูกศิษย์ ลูกน้องและผู้เคารพนับถือได้รับทราบข่าวสารข้อมูล

เว็บไซต์มีสติดอทคอม เป็นหนึ่งในธุรกิจเกี่ยวเนื่องกับงานศพที่ทยอยเข้าสู่โลกออนไลน์ ขณะที่“บริการหลังความตาย 24 ชั่วโมง” คือ มอตโตที่สุริยาหีบศพบอกให้ลูกค้าทราบว่า หากท่านมาที่ suriyacoffin.com ก็สามารถเลือกใช้บริการครบวงจรตั้งแต่โลงศพหลากประเภท พวงหรีด ดอกไม้ตบแต่งหน้าโลงศพ จนถึงบริการรถตู้ขนส่งหีบศพได้ทุกที่ทุกเวลา

เช่นเดียวกับรถตู้กาแฟ “โยเกิร์ต คอฟฟี่” เจ้าของสโลแกน “ดื่มทีไร โดนใจทุกที” ก็เลือกโปรโมทกิจการของตัวเองผ่านเฟซบุ๊ค

“โยเกิร์ต คอฟฟี่”ให้บริการเครื่องดื่มด้วยรถตู้เคลื่่อนที่สามารถให้บริการได้ตั้งแต่ 200 – 2,000 แก้วต่อวัน มีรายการเครื่องดื่มให้เลือก ชา กาแฟ โกโก้ร้อน เย็น เป็นต้น เจ้าภาพสามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความพึงพอใจ

โดยเปิดร้านกาแฟเล็กๆ ภายในงานต่างๆ ด้วยการจอดรถเป็นมุมกาแฟน่ารัก โดดเด่นและสวยงาม บริการทั้งในร่มและกลางแจ้ง ไม่ว่างานเล็กหรืองานใหญ่ สามารถเคลื่อนที่ไปจอดได้หมดเพื่อบริการแขกในงาน

การเบ่งบานของธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องกับงานศพในโลกออนไลน์ เติบโตคู่ไปกับตลาดงานศพที่ขยายใหญ่อย่างรวดเร็ว ทั้งยังสะท้อนถึงการปรับโมเดลธุรกิจของบรรดาห้างร้านที่ทำธุรกิจเกี่ยวเนื่องกับงานศพ ดังกรณีร้านจัดพวงหรีด หรือค้าหีบศพให้ก้าวตามโลกที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็วและตอบสนองวิถีการดำเนินชีวิตสมัยใหม่ของผู้คนที่ต้องการความสะดวกสบายและให้ความสำคัญกับเทคโนโลยี

ธุรกิจความตายบนโลกออนไลน์จึงเป็นธุรกิจคู่ขนานที่เพิ่มยอดขายหรือช่องทางเสริมในการประชาสัมพันธ์ให้ห้างร้านของพวกเขาเป็นที่รู้จักมากยิ่งขึ้น มากกว่าจะเข้ามาแทนที่และเบียดบังจนทำให้ร้านค้าดั้งเดิมที่อยู่รายล้อมรอบวัดต้องเลิกกิจการ

ธุรกิจความตายเป็นตลาดที่มีมูลค่ามหาศาล ซึ่งจากการประเมินของศูนย์วิจัยกสิกรไทยในปี 2552 ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการจัดงานศพ มีเม็ดเงินหมุนเวียนประมาณ 35,000 ล้านบาทต่อปี โดยเงินค่าใช้จ่ายเหล่านี้เริ่มคำนวณกันตั้งแต่การเคลื่อนย้ายศพเพื่อนำไปประกอบพิธีทางศาสนาไปจนกระทั่งเผา หรือฝังตามความต้องการของผู้ตายหรือญาติ

1.ค่าใช้จ่ายจิปาถะที่เจ้าภาพงานศพจะต้องจ่าย ค่าใช้จ่ายส่วนนี้แตกต่างกันขึ้นอยู่กับความประสงค์ของเจ้าภาพ โดยแยกเป็นค่าใช้จ่ายสำคัญ ดังนี้

    1) ค่าโลงศพ ราคาโลงศพแตกต่างกันออกไป ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับประเภทของไม้หรือวัสดุที่ใช้ทำโลง เช่น โลงไม้ยาง โลงไม้เนื้อแข็ง โลงไม้อัด และโลงมุก เป็นต้น และความแตกต่างของลวดลายที่ตกแต่งโลงศพ โดยมีราคาโลงศพต่ำสุดประมาณ 3,000 บาทและสูงสุดถึงกว่า 200,000 บาท ซึ่งจะเป็นโลงศพที่มีการติดตั้งอุปกรณ์พิเศษ เช่น โลงศพประดับมุก โลงศพติดเครื่องปรับอากาศ เป็นต้น

    2) ค่าดอกไม้ประดับหน้าศพและเมรุ ค่าดอกไม้ประดับหน้าศพและเมรุอยู่ในช่วง 8,000-15,000 บาท ทั้งนี้ค่าใช้จ่ายแตกต่างกันตามประเภทดอกไม้ ปริมาณของดอกไม้ที่ใช้ และรูปแบบของการจัดดอกไม้ เช่น การจัดแบบสวนน้ำตก เป็นต้น นอกจากนี้ในบางกรณีเจ้าภาพงานศพต้องการเปลี่ยนดอกไม้ใหม่ เนื่องจากดอกไม้ดังกล่าวมีอายุการใช้งานประมาณ 2-3 วัน สำหรับผู้ตั้งสวดพระอภิธรรมหลายวันอาจจะต้องสั่งเปลี่ยนดอกไม้ 2-3 ชุด นอกจากนี้ในวันเผาเจ้าภาพบางรายต้องการตกแต่งเมรุให้ดูสวยงามด้วย

    3) ค่าอาหารเลี้ยงแขก ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับอาหารที่จัดเลี้ยงหลังการสวดพระอภิธรรมในแต่ละคืน จะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับรูปแบบของอาหาร เช่น การเลี้ยงข้าวต้ม เลี้ยงของว่างประเภทน้ำชา-กาแฟ เป็นต้น ซึ่งถ้าเจ้าภาพให้ทางวัดจัดการให้นั้นทางวัดจะคิดเป็นค่าใช้จ่ายต่อหัว โดยให้ทางเจ้าภาพประมาณจำนวนแขกในแต่ละคืนมาให้ ในบางกรณีที่เจ้าภาพสั่งอาหารมาเองค่าใช้จ่ายก็ขึ้นอยู่กับประเภทและจำนวนแขกเช่นกัน จากการสำรวจข้อมูลเฉพาะวัดในกรุงเทพฯราคาในการจัดเลี้ยงอาหารงานศพแต่ละคืนเฉลี่ยประมาณ 2,000-5,000 บาท

    ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจำนวนแขกที่มาร่วมงาน แต่หากเจ้าภาพมีฐานะเลี้ยงเป็นโต๊ะจีนก็จะเริ่มต้นที่ราคา 5,000 บาทไปจนถึง 10,000 บาท ซึ่งค่าอาหารนี้ยังไม่นับรวมในกรณีที่เจ้าภาพต้องการเหมาให้ทำอาหารถวายพระฉันเช้า ฉันเพลในระหว่างที่ตั้งศพ และเลี้ยงพระรวมทั้งญาติในวันที่มีการเผาศพด้วย นอกจากนี้เจ้าภาพบางรายยังมีการว่าจ้างในการเลี้ยงพระในวันครบรอบ 7 วันอีกด้วย

    4) ค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ด ค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ดนี้จะแตกต่างกันอย่างมากโดยบางวัดจะแจกแจงรายการค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ดเหล่านี้มาให้เจ้าภาพพิจารณาอย่างละเอียด แต่บางวัดจะเก็บค่าใช้จ่ายส่วนนี้ในลักษณะเหมารวม โดยค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ดที่สำคัญคือ ค่าบำรุงศาลา ซึ่งค่าใช้จ่ายในส่วนนี้ยังแตกต่างกันที่ขนาดของศาลา ประเภทของศาลา และจำนวนวันที่ตั้งศพ กล่าวคือ ถ้าศาลาขนาดใหญ่ค่าใช้จ่ายจะสูงกว่าศาลาขนาดเล็ก และถ้าศาลาที่มีเครื่องปรับอากาศค่าใช้จ่ายจะสูงกว่าศาลาธรรมดา

    ค่าธรณีสงฆ์กรณีที่ญาติต้องเก็บศพผู้เสียชีวิตไว้ก่อนยังมิได้ประกอบพิธีเผาหรือนำไปฝัง วัดจะมีโกดังเก็บศพไว้ และกำหนดให้เก็บศพไว้ไม่เกิน 100-150 วัน เสียค่าบำรุงวัด 500-1,000 บาท ค่าบำรุงเมรุและค่าน้ำมันเผาศพประมาณ 2,000 บาท เจ้าหน้าที่จัดการศพทั้งรดน้ำศพและเผาศพประมาณ 1,000 บาท ค่าผ้ามหาบังสกุล/ผ้าบังสกุล เครื่องไทยธรรมถวายพระสวดอภิธรรมรวมทั้งดอกไม้ธูปเทียนถวายพระประมาณ 1,000 บาท/คืน ซึ่งยังไม่นับรวมค่าถวายสังฆทาน หรือติดกัณฑ์เทศน์ เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ดอื่นๆ ได้แก่ ค่าเครื่องตราสัง ค่ารถไปรับศพ ค่าแรงคนงานไปรับศพ ค่าแรงงานคนงานบรรจุศพ ค่าสายสิญจน์ ค่าเฝ้าจุดธูปหน้าศพกลางวัน-กลางคืน ค่าดอกไม้จันทน์เผาศพ ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับของระลึกในงานเผาศพอีกด้วย นอกจากนี้เจ้าภาพบางรายยังมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมเป็นเงินสินน้ำใจเพิ่มเติมให้กับเจ้าหน้าที่ที่ดูแลศาลาด้วย

2.รูปแบบของพิธีกรรมทางศาสนา จากการสำรวจพบว่ารูปแบบของพิธีกรรมทางศาสนา เป็นปัจจัยสำคัญประการหนึ่งที่ทำให้ค่าใช้จ่ายงานศพแตกต่างกัน โดยค่าใช้จ่ายเบ็ดเตล็ดต่างที่กล่าวมาแล้วข้างต้นนั้นเป็นพิธีงานศพแบบไทย ส่วนในกรณีที่เป็นงานศพแบบจีนนั้นจะมีค่าใช้จ่ายส่วนเพิ่มในกรณีที่ทำพิธีกงเต็ก และค่าหลุมฝังศพ กล่าวคือ

    1) การทำพิธีกงเต็ก เจ้าภาพจัดงานศพจะมีค่าใช้จ่าย 2 ส่วนคือ ค่าใช้จ่ายให้กับคณะที่จัดพิธีกงเต็ก และค่าใช้จ่ายเพิ่มให้กับทางวัด โดยค่าใช้จ่ายให้กับคณะที่จัดพิธีกงเต็กนั้นแตกต่างกันในกรณีที่เป็นกงเต็กใหญ่หรือเล็ก กล่าวคือกงเต็กใหญ่จะมีพระสวด 9 รูป สวดตั้งแต่ 9 โมงเช้าถึง 4 ทุ่ม ค่าใช้จ่ายเฉลี่ยประมาณ 20,000 บาท ส่วนกงเต็กเล็ก นิมนต์พระสวด 3-7 รูป สวดตั้งแต่ 4 โมงเย็นถึง 4 ทุ่ม ค่าใช้จ่ายเฉลี่ยประมาณ 10,000-18,000 บาท ซึ่งค่าใช้จ่ายนี้ยังไม่รวมเครื่องกระดาษและของไหว้ในพิธีที่เจ้าภาพจะต้องจัดเตรียมเอง โดยค่าใช้จ่ายในส่วนนี้แตกต่างกันโดยมีราคาตั้งแต่ 3,000-20,000 บาท นอกจากนี้เจ้าภาพยังมีค่าใช้จ่ายส่วนเพิ่มให้กับทางวัด โดยในวันทำพิธีกงเต็กนั้นทางวัดจะคิดค่าอนุญาตทำพิธีกงเต็ก ค่าบำรุงเตาเผาเครื่องกงเต็ก และค่าตำรวจรักษาการคืนทำกงเต็ก ค่าใช้จ่ายเฉลี่ยในส่วนนี้จะแตกต่างกันในแต่ละวัดอยู่ที่ประมาณ 500-1,000 บาท

    2) ค่าหลุมฝังศพ จะมีราคาตั้งแต่ 10,000 บาท ถึง 1,000,000 บาทขึ้นไปทั้งนี้ขึ้นกับทำเล สำหรับทำเลปานกลางก็จะมีราคาประมาณ 1 แสนบาท แต่ถ้าทำเลดีก็จะมีราคา 2-3 แสนบาทขึ้นไป โดยในงานแบบจีนจะมีส่วนเพิ่มคือ เสื้อผ้าของญาติที่จะใช้ทำพิธีกงเต็ก ค่าจัดพิธีกงเต็ก ของไหว้ศพ เครื่องกระดาษ(ใช้เผา) ค่าดูฮวงจุ้ย และอื่นๆ

    อย่างไรก็ตามในปัจจุบันชาวไทยเชื้อสายจีนบางส่วนไม่ได้เคร่งครัดที่จะต้องมีพิธีกงเต็ก หรือการฝังศพ โดยหันมาเผาศพผู้ที่เสียชีวิตเช่นเดียวกับพิธีของคนไทยมากขึ้น ซึ่งบางครั้งเป็นความประสงค์ของผู้ที่เสียชีวิตที่ไม่ต้องการให้เป็นภาระกับลูกหลานมากนัก

3.สถานที่จัดงานศพ สถานที่จัดงานศพก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ค่าใช้จ่ายในงานศพนั้นแตกต่างกัน ในกรณีที่เป็นการจัดงานศพในกรุงเทพฯ และจังหวัดที่เป็นศูนย์กลางธุรกิจ กับจังหวัดทั่วๆ ไป ค่าใช้จ่ายจะแตกต่างกันอย่างมาก โดยเฉลี่ยแล้วค่าใช้จ่ายจะแตกต่างกันประมาณ 3 เท่าตัว เนื่องจากงานศพในต่างจังหวัดมักจะจัดอย่างเรียบง่ายกว่าและมีค่าใช้จ่ายต่ำกว่า

4.วัดที่จัดงานศพ การเลือกวัดที่จัดงานศพก็มีผลต่อค่าใช้จ่ายเช่นกัน โดยเฉพาะระหว่างวัดที่เป็นพระอารามหลวง วัดขนาดใหญ่และวัดขนาดเล็ก กล่าวคือ ค่าใช้จ่ายในการจัดงานศพในวัดที่เป็นพระอารามหลวงนั้นจะสูงที่สุด รองลงมาคือวัดขนาดใหญ่ ส่วนวัดขนาดเล็กนั้นค่าใช้จ่ายก็จะไม่สูงมากนัก นอกจากนี้ค่าใช้จ่ายในวัดเดียวกันยังแตกต่างกันในกรณีที่เลือกขนาดของศาลาแตกต่างกัน กล่าวคือ ถ้าเป็นศาลาขนาดใหญ่ก็จะมีค่าใช้จ่ายสูงกว่าศาลาขนาดเล็ก รวมทั้งถ้าเป็นศาลาที่มีการติดตั้งเครื่องปรับอากาศค่าใช้จ่ายจะเพิ่มขึ้นไปอีก

ธุรกิจเกี่ยวเนื่องผุดเป็นดอกเห็ด

ธุรกิจงานศพเติบโตมากมายแค่ไหน สามารถประเมินได้จากการผุดขึ้นของธุรกิจเกี่ยวเนื่องใหม่ๆ อาทิ ธุรกิจรับจัดงานศพอย่างครบวงจร เนื่องจากการจัดงานศพนั้นมีรายละเอียดปลีกย่อยค่อนข้างมาก ทำให้เกิดธุรกิจรับจัดงานศพอย่างครบวงจรครอบคลุมการบริการอย่างครบวงจรตั้งแต่การแต่งหน้าและฉีดยาศพ จัดหาวัด ขอใบมรณะบัตร จัดเตรียมพิธีรดน้ำศพ ติดต่อขอน้ำหลวงอาบศพ จัดทำพิธีบรรจุศพ จัดทำพิธีสวดพระอภิธรรมหรือพิธีกงเต็กและงานฌาปนกิจหรือพระราชทานเพลิงศพ รวมถึงงานอื่นๆ ทั้งการ์ดงานศพ ดอกไม้ อาหารว่าง บอร์ดภาพถ่าย ของชำร่วย/หนังสือที่ระลึก และบริการเสริมในการจัดงานได้ เช่น พิธีลอยอังคาร การนำผู้ร่วมงานไปยังที่ฝังศพ เป็นต้นเพื่ออำนวยความสะดวกให้กับเจ้าภาพที่ไม่มีเวลา และไม่ต้องการยุ่งยากในการจัดงานให้ครบถ้วนตามประเพณี

ลูกค้าเป้าหมายของธุรกิจรับจัดงานศพอย่างครบวงจรนั้นส่วนใหญ่จะเป็นลูกค้าระดับบนหรือลูกค้าที่มีรายได้สูง โดยมีระดับราคาตั้งแต่ 120,000 –400,000 บาท ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับจำนวนวันที่จะจัดพิธีศพ และรายละเอียดปลีกย่อยต่างๆตามความต้องการของลูกค้า ซึ่งคาดว่าธุรกิจนี้จะมีผู้ประกอบการที่มีฐานะเป็นบริษัทผู้จัดงานสนใจเข้ามาทำธุรกิจลักษณะดังกล่าวเพิ่มขึ้น เพราะยังเหลือช่องว่างทางการตลาดมาก

ธุรกิจงานศพครบวงจร

    1.ธุรกิจแต่งหน้า/แต่งตัวศพ ก่อนที่จะนำร่างผู้ตายไปประกอบพิธีกรรมทางศาสนา ญาติๆจะจัดการอาบน้ำแต่งตัวให้ผู้ตายเสียใหม่ ด้วยเชื่อว่าจะทำให้ผู้ตายมีเสื้อผ้าดีๆใส่ติดตัวไปยังภพภูมิใหม่ด้วย นอกจากนั้นยังมีการแต่งหน้าให้ดูดี มีสีสัน เพื่อให้ผู้ตายดูดี และไม่เป็นที่หวาดกลัวของแขกเหรื่อที่มาร่วมไว้อาลัย หากผู้ตายเสียชีวิตที่โรงพยาบาล ส่วนใหญ่เจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลก็มักจะเป็นผู้แต่งหน้าศพให้ โดยมีทั้งเจ้าหน้าที่ซึ่งโรงพยาบาลว่าจ้างมาจากภายนอก และบุคลากรของโรงพยาบาลเอง ปกติมีค่าใช้จ่ายประมาณศพละ 1,000-2,000 บาท ค่าฉีดฟอร์มาลินปกติอยู่ที่ 500 บาท แต่หากเสียชีวิตด้วยโรคเอดส์ค่าฉีดยาศพจะสูงถึง 1,500-2,000 บาท เพราะจะคิดค่าความเสี่ยงด้วย

    2.ธุรกิจจัดกงเต๊ก กงเต็กหมายถึงการที่ลูกหลานทำบุญกุศล ทั้งทำแทนผู้ตายและทำให้ผู้ตายเพื่อให้ผู้ตายได้กุศลผลบุญมากพอที่จะขึ้นไปสวรรค์ โดยพิธีกงเต็กมี 3 แบบคือ แบบพระจีนเป็นผู้ทำพิธี ถ้าต่างนิกายกันจะมีรายละเอียดที่แตกต่างกัน แบบคนธรรมดาเป็นผู้ประกอบพิธี โดยจะเป็นผู้ชายสวมชุดพระจีนสีขาว และแบบกงเต็กจีนแคะ การทำพิธีกงเต็กจะใหญ่หรือเล็กขึ้นอยู่กับจำนวนพระที่นิมนต์มาสวด โดยถ้าเป็นกงเต็กใหญ่ก็จะต้องนิมนต์พระมาสวด 5 รูปขึ้นไป และถ้าเป็นกงเต็กเล็กก็จะมีการนิมนต์พระมาสวดรูปเดียวหรือ 3-5 รูป

    ปัจจุบันผู้ที่ดำเนินการธุรกิจจัดพิธีกงเต็กนั้นส่วนใหญ่จะเป็นผู้ที่ดำเนินธุรกิจนี้มาเป็นเวลานาน และจะได้รับการติดต่อในลักษณะบอกต่อๆกัน หรือการให้เบอร์โทรศัพท์ที่ติดต่อได้ไว้กับทางวัดที่อนุญาตให้มีการทำพิธีกงเต็กในวัดได้ ค่าใช้จ่ายนั้นเป็นการตกลงกันระหว่างเจ้าภาพและผู้ดำเนินการธุรกิจจัดพิธีกงเต็ก นอกจากนี้ธุรกิจต่อเนื่องจากธุรกิจกงเต็กคือ ธุรกิจเครื่องกระดาษ ของไหว้ รวมทั้งชุดที่ใส่เฉพาะในพิธีกงเต็กที่ทำจากผ้ากระสอบและผ้าดิบ

    3.ธุรกิจเสื้อผ้าไว้ทุกข์ โดยทั่วไปจะเป็นเสื้อผ้าสีดำ แต่สำหรับชาวจีนจะนิยมใส่สีขาวทั้งชุดในระหว่างพิธีสวดศพ ในกรณีที่เป็นลูกหลานหรือญาติสนิทจะต้องซื้อเสื้อผ้าเพื่อใส่ไว้ทุกข์ ซึ่งโดยปกติจะไว้ทุกข์ประมาณ 100 วัน สำหรับผู้หลักผู้ใหญ่หรือทำงานมีชื่อเสียงทำให้ต้องได้รับเชิญให้ไปร่วมงานพิธีศพ ทำให้ต้องมีการเตรียมเสื้อผ้าสีดำไว้อย่างน้อย 3-5 ชุด ดังนั้นผู้ประกอบการจำหน่ายเสื้อผ้าสำเร็จรูปจึงมักจะมีชุดดำไว้จำหน่าย เนื่องจากสามารถขายได้เรื่อยๆ ทุกเทศกาล

    4.ธุรกิจของที่ระลึกในงานศพ ซึ่งทำให้เกิดเงินสะพัดในธุรกิจผลิตของชำร่วย และปัจจุบันนิยมแจกหนังสือเป็นของที่ระลึก โดยถ้าเป็นงานศพของผู้มีฐานะทางสังคมก็จะมีการจัดพิมพ์หนังสือที่ระลึกเฉพาะงานขึ้นมาโดยเฉพาะ ซึ่งหนังสือเหล่านี้บางเล่มเป็นที่ต้องการของตลาดหนังสือ เนื่องจากเป็นที่นิยมของผู้อ่านมาก ทำให้มีการนำมาจำหน่ายต่อเป็นหนังสือมือสองอีกด้วย แต่ถ้างานศพที่ไม่ใหญ่โตมากนักก็มักจะเลือกหนังสือเกี่ยวกับธรรมะมาแจกเป็นหนังสือที่ระลึกในงานศพ ซึ่งทำให้เกิดเม็ดเงินสะพัดในธุรกิจสิ่งพิมพ์ นอกจากนี้เจ้าภาพบางรายนิยมแจกของที่ระลึกในลักษณะของชำร่วย โดยติดสติ๊กเกอร์ว่าเป็นของที่ระลึกพิธีศพผู้ใด ของที่นิยมได้แก่ ที่รองแก้ว ยาหม่อง ยาดม ฯลฯ

    5.ธุรกิจแคทเทอริ่ง ธุรกิจการจัดเลี้ยงอาหารในช่วงที่พระสวดอภิธรรม มูลค่าธุรกิจนี้อยู่ในเกณฑ์สูงทำให้บรรดาผู้ประกอบการที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจอาหาร และเบเกอรี่เล็งเห็นช่องทางธุรกิจ โดยการเข้าไปเสนอตัวเป็นผู้จัดการด้านอาหารให้เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับเจ้าภาพทั้งในลักษณะเป็นการจัดเลี้ยง หรือในลักษณะของการจัดอาหารกล่อง เครื่องดื่มประเภทต่างๆ รวมทั้งของว่าง นับว่าเป็นการสร้างช่องทางธุรกิจเพิ่มขึ้นให้กับธุรกิจแคเทอริ่ง ซึ่งเป็นธุรกิจจัดเลี้ยงนอกสถานที่ที่มุ่งเจาะตลาดสัมมนาและงานต่างๆ เช่น งานเปิดตัวสินค้า หรือร้านค้า เป็นต้น โดยค่าใช้จ่ายจะขึ้นอยู่กับประเภทอาหารและจำนวนแขกที่มาในงานเป็นสำคัญ

    6.ธุรกิจร้านถ่ายรูป/วิดีโอ ธุรกิจร้านถ่ายรูป/วิดิโอได้รับอานิสงส์จากงานศพเช่นกัน โดยเจ้าภาพงานศพบางรายต้องการอัดขยายรูปของผู้เสียชีวิตเพื่อนำไปตั้งไว้หน้าศพในระหว่างวันที่สวดอภิธรรมศพ และวันที่เผาศพ นอกจากนี้เจ้าภาพยังถ่ายภาพพิธีศพ และบรรดาผู้เข้ามาร่วมงานเก็บไว้เป็นที่ระลึกอีกด้วย อาจจะดำเนินการเองหรือจ้างช่างถ่ายรูปมาดำเนินการให้ ในปัจจุบันยังมีธุรกิจรูปแบบใหม่คือ บริการแสดงภาพและความรู้สึกที่มีต่อผู้เสียชีวิตผ่านจอภาพพลาสม่าที่ติดตั้งที่ศาลาสวดอภิธรรม เช่น แสดงประวัติของผู้เสียชีวิต แสดงภาพและความรู้สึกประทับใจ แสดงคำไว้อาลัยของครอบครัวและผู้ร่วมงานต่อผู้เสียชีวิต เป็นต้น โดยมีการจัดแสดงทุกวันที่มีการสวดอภิธรรม และเมื่อเสร็จสิ้นงานก็จะมอบซีดีให้กับเจ้าภาพงานศพ

thaipublica.org  20 กันยายน 2011

54
ใครเป็นใคร ในกลุ่มนี้

สุรีรัตน์ ตรีมรรคา
ที่ปรึกษา เครือข่ายผู้ติดเชื้อ เอช ไอ วี / เอดส์ ประเทศไทย

ณัฐกานต์ กิจประสงค์
คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

สุภัทรา นาคะผิว
ประธานคณะกรรมการองค์การพัฒนาเอกชนด้านเอดส์ และ ผอ. มูลนิธิศูนย์คุ้มครองสิทธิด้านเอดส์

กชนุช แสงแถลง
ผู้ประสานงานเครือข่ายองค์กรผู้บริโภค

บารมี ชัยรัตน์
ที่ปรึกษาสมัชชาคนจน

ชโลม   เกตุจินดา
เภสัชกรจากสมาคมผู้บริโภคสงขลา

สวัสดิ์   คำฟู
เครือข่ายผู้บริโภคภาคเหนือ

ประคำ ศรีสมชัย
ผู้ประสานงานเครือข่ายผู้บริโภคจังหวัดกาฬสินธุ์

รุ่งเรือง   กัลย์วงศ์
ผู้ประสานงานศูนย์หลักประกันสุขภาพประชาชนจังหวัดพิจิตร

จรรยา แสนสุภา
ศูนย์ประสานงานหลักประกันสุขภาพประชาชนจังหวัดมหาสารคาม



55
ศาสตราจารย์เกียรติคุณนายแพทย์ประเสริฐ ทองเจริญ
 ที่ปรึกษาคณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล และที่ปรึกษากรมควบคุมโรค
 กระทรวงสาธารณสุข อดีตที่ปรึกษาองค์การอนามัยโลก(WHO) วันนี้ในวัย 79 ปี
 ได้ให้แง่คิดที่น่าสนใจในการดำเนินชีวิตผ่าน"มติชนออนไลน์"
 พร้อมสะท้อน 4 นิสัยเน่าเสียของคนไทยในยุคปัจจุบันที่ทำให้คุณหมอประเสริฐรับไม่ได้

 คุณหมออายุใกล้ 80 ปี ทำอย่างไรถึงมีสุขภาพแข็งแรง และอารมณ์เบิกบานได้ตลอดเวลา
 ความเป็นอยู่ในชีวิตประจำวันต้องได้กิน ได้นอนพอ ถ่ายอุจจาระ ไม่ท้องผูก
 ไม่ท้องเสีย และได้อออกำลังกาย หลายคนมักพูดว่า ไม่มีเวลา ผมก็ไม่มีเวลา
 แต่ผมอาศัยเดิน เช่น การเดินจากป้ายรถเมล์มาบ้าน ก็ได้เหงื่อบ้าง
 เป็นการออกกำลังกายโดยไม่ต้องเสียเงิน ถ้ามีลูกก็ชวนลูกเดิน
 ไม่ต้องไปออกกำลังกายหักโหม หรือเดินขึ้นบันได ช่วยทำให้หัวใจได้ออกกำลัง
  แต่ถ้าหากมีโรคหัวใจ ไม่ควรหักโหมอย่างนั้น ผมเผอิญไปทดสอบหัวใจยังดีอยู่
 ถัดไปเรื่องความเครียด พยายามอย่างเครียด อะไรลืมได้ลืม อะไรทิ้งได้ทิ้ง
 ความเครียดสำหรับตัวผมเอง มีความเครียดจากการเดินทาง
 ผมไปทำงานที่ศิริราชทุกวัน ก็แก้ปัญหาด้วยการออกแต่เช้าตี 5.45
 น.ออกจากบ้าน จะไม่พบความเครียดในการเดินทาง
 และเวลากลับบ้านก็กลับเร็วหน่อย เพราะไปแต่เช้า กลับเวลา15.00 น. หรือหาก
 15.00 น.เปิดวิทยุฟังบอกรถติด
  ก็อาจจะกลับช้าหน่วยสัก 1 ทุ่ม 2 ทุ่ม ค่อยกลับ
 ลดความเครียดในการเดินทาง ลดความเครียดในการใช้ชีวิตประจำวัน
 ผมเป็นคนที่ค่อนข้างระมัดระวัง ผมกินบำนาญ ผมรายได้ทั้งเดือนมาเฉลี่ยว่า
 ต่อวันมีรายได้เท่าไหร่ ผมพยายามใช้ให้อยู่ในกรอบอันนั้น เช่น
 ผมมีวงเงินใช้ 100 บาท ต่อวัน หากวันนี้ผมใช้เกินไป 120 บาท
 พรุ่งนี้ผมจะใช้เพียง 80 บาท ให้ถั่วเฉลี่ยกันไปให้ได้ อย่าขนาดว่า
 เคร่งครัดกับตัวเองจนขยับตัวเองไม่ได้
 ถ้าเราไม่สุรุ่ยสุร่ายใช้จ่ายมากไปพออยู่ได้
  หากเย็นนี้ทำกับข้าวเหลือ พรุ่งนี้ก็ห่อไปทานกลางวันที่ทำงานได้
 เมื่อก่อนแม่ให้ห่อข้าวไปโรงเรียน อายเพื่อน กลัวเพื่อนจะว่า
 พ่อแม่ไม่มีสตางค์ไปซื้อข้าวกิน อายเขา แต่ทุกวันนี้ผมกลับภูมิใจว่า
 พ่อแม่หัดเราไว้ ผมไปอยู่เจนีวาก็เอาข้าวกล่องไปกิน
 ผมมีความรู้ในการปรุงอาหารอยุ่บ้าง ผมไม่มีความเดือดร้อนการกินการอยู่
 ผมไม่เที่ยวกลางคืนมานานแล้ว นอนสัก 6 ชั่วโมง แต่ถ้าไม่ได้ 6
 ชั่วโมงไม่ต้องไปเคร่งเครียด
 ถ้ามีเวลาว่างมีงานอดิเรกด้วยการเขียนหนังสือ เขียนทิ้ง ๆ ไปบ้างก็ได้
 เปิดคอมพิวเตอร์ดูข้อมูล ดูข่าว ดูอีเมลล์บ้าง
 ในอินเตอร์เน็ตข่าวทุกอย่างอัพเดท ทำให้เรามีชีวิตอยู่ในโลกปัจจุบัน
 จะไม่เครียด ต้องรู้จักปล่อยว่าง

 การเสพสื่อในยุคนี้ มีข้อควรพิจารณาอย่างไร
 ต้องระมัดระวัง เพราะสื่อบางอย่างช่วยให้เครียดมากกว่า คลายเครียด ต้องเลือกสื่อ

 ความเหมาะสมของการดื่มในช่วงสูงวัย
 การดื่มถ้าสมมติจะดื่มบ้าง พอให้เจริญอาหาร สดชื่นบ้าง ไม่ควรบังคับ
 หรือห้าม ยกเว้นถ้าไม่ชอบดื่ม ถ้าอยากจะดื่มก็ให้ดื่มบ้าง
 มีคนที่ผมรู้จักคนหนึ่งดื่มบรั่นดีวันละ 1 เป็ก และดื่มมา 30 ปีแล้ว
 อยู่มาวันหนึ่งตรวจพบความดันโลหิตสูง
 ลูกชายและลูกเขยซึ่งเป็นหมอห้ามไม่ให้ดื่ม แต่ปรากฎว่า ความดันก็ไม่ลดลง
 วันหนึ่งมาคุยกับผม ผมบอกให้ลูกชายและลูกเขยเอาหูไปนาเอาตาไปไร่
 และให้ดื่มได้ตามปกติ ปรากฎว่า ผ่านไป 1 สัปดาห์ความดันลดลง
 การที่ความดันเพิ่มจากความเครียด บังคับจิตใจกันมากความดันเลยไม่ลด
 พวกที่มีสตางค์ดื่มไวน์ยังไงก็ไม่เมา

 เทคนิคการเลี้ยงลูกให้เป็นคนดี
 การห่วงลูกห่วงหลานต้องห่วงพ่อแม่ก่อน
 ต้องสอนพ่อแม่ให้เลี้ยงลูกอยู่ในกรอบ อย่าปล่อยตามใจ ผมมีลูก 3 คน
 ผมเลี้ยง และมีการลงโทษ หากบอกว่า อย่าแล้วยังทำจะต้องถูกทำโทษ
 ผมบอกตะเกียบกายสิทธิ์ ฝ่ามือผัดเผ็ดก็มี
 แต่การทำโทษต้องมีเหตุผล ถามเขาว่าทราบใช่มั๊ยว่า ทำไมต้องถูกลงโทษ
 เขาก็บอกอย่างนั้นอย่างนี้ก็รู้ตัว ผมบอกลูกเสมอว่า
 เลี้ยงลูกต้องมีเหตุผล
 ปัจจุบันเด็ก ๆ คุยโทรศัพท์มือถือนาน
 เราเตือนบอกคุยโทรศัพท์นานเสียเงินมาก พ่อแม่ต้องทำงานหนัก
 และการคุยโทรศัพท์นานมีผลกระทบต่อคลื่นสมอง
 นักวิจัยยังถกเถียงกันเรื่องนี้ว่า มีผลกระทบต่อสมอง
 และให้มีการทำกิจกรรมร่วมกันในครอบครัว
 คุณหมอทำงานแบบไม่มีวันเกษียณ
 ถ้ายังทำงานไหว แม้จะต้องนั่งรถเข็นไป ก็ยังอยากไปทำอยู่ เพราะผมถือว่า
 คนเราจะเป็นคนที่มีประโยชน์ต่อเมื่อเราทำประโยชน์
 ถ้าหากเราไม่ได้ทำประโยชน์ ก็เท่ากับเราไม่มีประโยชน์ คนเราจะนึกว่า
 ตัวเองวิเศษไปคนเดียวไม่ได้หรอก
 ต้องทำประโยชน์ต้องเอื้อเฟื้อซึ่งกันและกัน อยู่ที่ทำงานเดือนหนึ่ง 1-2
 ครั้ง ผมจะทำกับข้าวให้กับผู้ร่วมงานรับประทาน
  คนที่มีความคิดเห็นแตกต่างกัน เราจะพยายามปรับให้เข้าหากัน เช่นว่า
 คนนี้คิดถูกแล้ว แล้วคุณจะว่าอย่างไร คุณคิดใหม่สิ จะได้ไม่ทะเลาะกัน
 ทุกวันนี้แตกแยกกัน
 ที่ผมเคยเห็น สามี-ภรรยา 2 คู่ ทำงานอยู่ที่เดียวกัน
 สามีของฝ่ายหนึ่งได้เลื่อน 2 ขั้น ภรรยา 2 คนทะเลาะกัน ทำไมสามีเธอได้ 2
 ขั้น สามีเธอเสนอหน้า เลียเจ้านายใช่หรือไม่ แต่ถ้าหากได้กินข้าวด้วยกัน
 แชร์ความรู้สึกกัน มันจะไม่ทะเลาะกัน
 ผมมีความสุขในการที่ได้ไปทำงาน เด็ก ๆ ยังยอมรับนับถือเรา
 อันนั้นอันนี้เป็นอย่างไร อาจารย์คิดว่าอย่างไร ผมบอกผมคิดอย่างนี้
 ผมอาจจะคิดผิดก็ได้ อย่าไปคิดว่า ลื้อคิดผิด อั๊วคิดถูก
 คนเราทำไมจะคิดผิดไม่ได้ คนเราทำไมจะล้มเหลวไม่ได้ ผมไม่ถือเลย เช่น เด็ก
 ๆ ตั้งไข่ ต้องหกล้มหลายครั้ง กว่าจะเดินได้
 ตอนหกล้มไม่ใช่ความผิดของเด็ก
  ผมก็พยายามพูดอย่างนี้
 หลานผม สมัยที่เกิดการชุมนุนเสื้อเหลือง ผมบอกหลานว่า ฟังได้
 แต่อย่าเพิ่งปักใจ 100% ว่า คนนั้นผิด คนนี้ถูก คนที่เราคิดว่า
 ถูกอาจจะผิด คนที่เราคิดว่า ผิดอาจจะถูก เพราะฉะนั้นอย่าเพิ่งปักใจ
 ดูเหตุแวดล้อมอะไรต่าง ๆ ก่อน หลานก็บอกผมว่า เขาฟังสนธิ(ลิ้มทองกุล)
 พูดก็น่าฟัง พูดเก่ง แต่ว่า เขาไม่รู้ว่า เขาจะเชื่อได้หมดหรือเปล่า
 เขาพูดอย่างนี้ ผมพอใจแล้ว
  ให้เขาแบ่งใจไว้สักนิดว่า อาจจะจริงก็ได้ ไม่จริงก็ได้ เราก็ชมหลานว่า
 ถูกต้อง ต้องคิดอย่างนี้ เราต้องคิดว่า เราไม่ได้อยู่ในเหตุการณ์
 ไม่ได้ฟังมาแต่ต้น เราฟังสิ่งที่เขาเหล่ามา
 ประโยคเขาอาจจะเล่าไม่หมดก็ได้ เขาอาจจะเล่าไม่จบก็ได้
 เขาอาจจะทิ้งไว้ให้เราคิดต่อ แล้วเราก็คิดต่อ ไปในทางที่ผิดเอง
 เราต้องค่อย ๆ สอนเขาอย่างนี้ เขาก็เดินต่อไปได้

 คนไทยเชื่ออะไรง่ายๆ จริงไม่จริงก็ไม่รู้ แต่เชื่อไปแล้ว
 ผมมีความรู้สึกไม่ดีกับคนไทย 4 เรื่อง

 1) คนไทยเชื่อง่าย เชื่อข่าวลือ ไม่สอบสวนว่า ต้นตอมาอย่างไร เช่น
 ถ้ามีคนไปลือว่า คุณยิ่งลักษณ์ (ชินวัตร) เป็นผู้ขายแปลงเพศมา
 อาจจะมีคนเชื่อ และบอกว่า ปกติ ตระกูลนี้ต้องคางเหลี่ยม จะสวยได้อย่างไร
 คนไทยเชื่อข่าวลือมาก เชื่อง่าย เชื่อข่าวลือ ของจริงมีคนชี้แจงจะไม่ฟัง
 ข่าวร้ายมาที่ 1 ข่าวลือมาที่ 2

 2) สิ่งที่ผมไม่ชอบมากขณะนี้คือ อยากได้ของฟรี คนขายหวยถึงรวย
 กล้วยออกปลีกลางต้น ก็ไปขูดเลข ไหว้ ต้นไทรมีอะไรออกมาผิดปกติ
 ก็ไปไหว้แล้ว เมื่อไหร่จะเลิกนิสัยอยู่เฉย ๆ แล้วรวย ผมว่า ไม่มี
 ตอนนี้ผมนั่งดูอีเมลล์และเก็บพวก Spam ทุกวัน ผมกำลังเก็บไว้
 พวกต้มตุ๋นทั้งหลาย
 เช่น ท่านถูกรางวัลที่ 1 จำนวน 10 ล้านดอลลาร์ ผมก็ถามตัวเองว่า
 ผมไปทำอะไรถึงถูกหวย Yahoo โปรโมชั่น ผมก็ไม่เคยใช้ Yahoo
 เขาจะให้โปรโมชั่นผมได้อย่างไร
 บางทีมีเรื่องธนาคารในอัฟริกาจะโอนเงินมาให้ ผมจะนำมาวิเคราะห์
 และพิมพ์แจกว่า ผมไม่เชื่อเพราะอะไร ตอนนี้มีเมียคนที่ 2 ของกัดดาฟี
 จะเอาเงินออกจากประเทศอย่างไร ช่วยรับไว้หน่อยได้หรือไม่ ภรรยาคุณสุริยะ
  จึงรุ่งเรืองกิจก็มี เป็นลูกสาวคุณวัฒนา อัศวเหมก็มี
 ผมจะวิเคราะห์ให้ฟัง ว่าคนพวกนี้เขาไม่สิ้นไร้ไม้ตอกหรอก
 เขาจะลงทุนโยกย้ายอะไรเขามีวิธีทำ ถ้าเขาเชื่อให้ผมทำ แสดงว่า
 เขาอยากจะเจ็งเร็ว ๆ ผมจะมีปัญญาไปทำอะไร ประโยคชอบขึ้นว่า Can I trust you ถ้ามึงเชื่อกูก็โง่เต็มที่

 3) เรื่องไม่ดีของคนไทยเรื่องที่สามคือ วิสัยทัศน์มองใกล้ ไม่ค่อยมองไกล
 ผมไม่ได้ว่า ทุกคน คนส่วนหนึ่งชอบชักจูงคนส่วนใหญ่ให้เชื่อตาม คือ
 คนมองใกล้ไม่มองไกล

 4) เรื่องไม่ดีเรื่องที่สี่ของคนไทยคือ คนไทยนับถือคนรวย เห็นว่า
 คนรวยเป็นคนดี แม้แต่พระในวัดดังองค์หนึ่ง ที่ผมทราบเรื่องนี้
 เพราะพ่อเพื่อนผมเป็นคนนำมาบวช จนได้เป็นพระดังอยู่ในเขตกรุงเทพฯ
 มีโยมอุปัฏฐากไปเรื่อย จนกระทั่งตอนหลังคุณพ่อพระไม่ไป เวลาคนจะมาหา
 ให้ลูกศิษย์ไปดูว่า คนที่จะมาพบนั่งรถอะไรมา เสียพระไปแล้ว คนเขาจะเดินมา
  หรือพายเรือมาก็เป็นเรื่องของเขา มันจะมาหาที่พึ่งทางใจก็ให้เขาพบสิ
 นี่ขนาดเป็นพระ แล้วคนธรรมดา
 ผมเคยด่าพระในใจครั้งหนึ่ง ทนไม่ไหว
 สมัยที่ใครต่อใครไปรุมที่วัดพระธรรมกาย
 มีพระผู้ใหญ่องค์หนึ่งที่อยู่วัดนี้ ได้รับรถเบนซ์จากวัดพระธรรมกาย
 ก็มีหนังสือพิมพ์ไปสัมภาษณ์ว่า จริงหรือไม่ว่า
 วัดดังกล่าวเอารถมาถวายท่าน พระองค์นั้นตอบว่า
 ผิดด้วยหรือที่อาตมาจะนั่งรถเบนซ์
 ผมดูทีวีแล้ว หลุดปากออกมาทันที่ว่า ผิดตั้งแต่แม่เอ็งคลอดเอ็งออกมา
 ทำไมไม่ให้สำลักน้ำคร่ำตาย ไม่ใช่ผิดวันนี้ มันผิดตั้งแต่ตอนเกิดแล้ว
 เป็นพระผู้ใหญ่พูดอย่างนั้นได้อย่างไร ควรจะพูดว่า
 ได้รับกิจนิมนต์ต้องเดินทางบ่อย ปลอดภัยดี ผมก็ไม่ว่าอะไร แต่กลับตอบว่า
 ผิดด้วยหรือ ที่อาตมานั่งรถเบนซ์ ผมรับไม่ได้ คือ มันแสดงให้เห็นว่า
 คนรวยคือ คนดี
  บางคนอาจจะรวยขึ้นมาด้วยการค้าของผิดกฎหมาย ฟอกเงิน

 ตลอด 79 ปีปรัชญาชีวิตที่ตกผลึกแล้วคืออะไร
 ช่วยตัวเองให้ได้ แล้วเราจะมีแรงช่วยคนอื่น
 การที่จะช่วยให้ตัวเองอยู่รอดได้ เป็นเรื่องของความมัธยัสถ์ สมถะ
 เรื่องของความเอาใจใส่ ดูแลตัวเอง ให้เรารอดปลอดภัยได้ ถ้าเรามีความรู้
 เราสามารถที่จะช่วยคนอื่นได้ อันนี้ถือสิ่งที่ผมทำ เมื่อผมแต่งงาน
 ยังไม่มีเงิน เวลาผมทำอะไร ผมต้องบอกภรรยาก่อนว่า อย่าหวังได้เงิน
 ได้กล่องก็ยังดี
  เมื่อก่อนผมทำคลินิกที่บ้าน เพื่อนบ้านผมไม่เคยเก็บสตางค์
 อย่างน้อยช่วยดูแลบ้านกัน หรือเราเลี้ยงสุนัขอาจไปทำเสียงดังให้รำคาญ
 เขาก็เกรงใจไม่ว่า เรา บ้านผมมีอาหารอะไรก็ทำแบ่งกันกินให้เพื่อนบ้าน

 นี่คือ ปรัชญาและความคิดที่ตกผลึกแล้วของคุณหมอประเสริฐ
 ผู้ใดจะเอาแนวคิดดี ๆ ไปใช้ คุณหมอไม่สงวนลิขสิทธิ์

57
คุณเคยคิดไหมว่า แท้จริงแล้ว คุณกำลังใช้ชีวิตอย่างไร เพื่ออะไรกันอยู่...???

คุณอาจกำลังสร้างฐานะ คุณอาจกำลังสร้างชื่อเสียง คุณอาจกำลังทำทุกอย่างตามแต่ความอยากในใจจะสั่งให้ทำ ตามความเคยชินของสังคม

แต่...ไม่ว่าคุณจะใช้ชีวิตอย่างไร ดำเนินชีวิตเพื่ออะไรก็ตาม ขอเพียงอย่างลืมไปว่า...
ตัวคุณเองที่เกิดมาบนโลกใบนี้ แท้จริงแล้ว ก็เปรียบได้ดั่งเทียนเล่มหนึ่งที่ถูกจุดขึ้นแล้ว เพื่อรอวันดับ...นั่นเอง

การแสวงหาลาภ ยศ ชื่อเสียง เงินทอง เปรียบเหมือนดั่ง การแกะสลัก ประดับประดาเนื้อเทียนของตัวคุณเอง ให้มีสวยงาม แต่ไม่ว่า เนื้อเทียนจะสวยงามมากเพียงใด คุณจะมีลาภยศ ชื่อเสียงมากขนาดไหน เนื้อเทียน หรืออายุขัยของคุณ ก็ย่อมละลายลงทุกวันๆ อยู่ดี

เมื่อเนื้อเทียนละลายลงทุกวันๆ.. สิ่งที่แน่นอนที่สุด คือ ความดับไปเป็นธรรมดา แล้วคุณจะมัวหลงไปกับการเพิ่มลวดลายบนเนื้อเทียน หรือการแสวงหาชื่อเสียง เงินทอง ว่าเป็นทุกสิ่งของชีวิต ไปเพื่ออะไรกัน...?

สิ่งสำคัญ คือ การละลายของเทียนจะช้า หรือเร็ว ย่อมขึ้นอยู่กับ ความร้อนแรงของเปลวไฟบนเทียน ซี่งหมายถึง การหวั่นไหวของอารมณ์ และจิตใจ ไปกับเรื่องราวต่างๆรอบตัวคุณ

เวลาคนเราโกรธ แล้วปล่อยให้การกระทำเป็นไปตามความโกรธ ทำทุกอย่างตามอารมณ์ ก็เหมือนดั่งการปล่อยให้เปลวไฟบนเทียนร้อนแรงแผดเผาตัวคุณเอง

เปลวไฟที่ร้อนแรง และสั่นไหว ก็ยิ่งเผาเนื้อเทียนให้ละลายลงเร็ว ยิ่งขึ้นไปอีก
ทุกครั้งที่คุณกำลังจะโกรธ ลองถามตัวเองดูซิครับว่า คุณจะเผาตัวเองให้มอดไหม้เป็นจุล สนองความสะใจ ความไม่พอใจไปเพื่ออะไร...?

สติ คือ สิ่งที่ใช้ควบคุมไฟบนเทียน ของเพียงใช้ชีวิตด้วยสติ ก็ถือว่าได้ควบคุมเปลวไฟเอาไว้แล้วนั่นเอง

ไม่ว่าคุณจะใช้ชีวิตให้เป็นเทียนแบบไหน เทียนที่เกลี้ยงเกลา เทียนที่มีลวดลายพองาม หรือเทียนที่งดงามประดับประดาไปด้วยเพชรนิลจินดาต่างๆ ท้ายสุดเทียนก็คือเทียน...เทียนที่ถูกจุดขึ้นแล้ว ย่อมรอวันดับลงไปเหมือนกันอยู่ดี

ไม่วันใดก็วันหนึ่งเทียนย่อมดับลง ชีวิตย่อมจบลง... ทุกสิ่งย่อมดับไปเป็นธรรมดา เป็นสิ่งที่ย่อมเกิดขึ้นอย่างแน่นอน

หากคุณรู้ว่าจะเป็นวันพรุ่งนี้
คุณจะยังใช้ชีวิตแบบตอนนี้กันอยู่หรือเปล่า...?
คุณจะยังทำแบบเดิมกับคนที่คุณรักอยู่หรือเปล่า...?
คุณจะยังทำทุกอย่างเพื่อลาภยศ ชื่อเสียง เงินทอง กันอยู่หรือเปล่า...?

ขอเพียงใช้ชีวิตด้วย สติ ไม่ลืมไปว่า ตัวเราก็เป็นเพียง เทียนเล่มหนึ่งที่ถูกจุดขึ้นแล้วเพื่อรอวันดับ คุณก็จะพบกับคำตอบ จุดเทียนอย่างไรให้กับชีวิต...? ที่เกิดขึ้นแล้วจากใจของตัวคุณเอง

...................................................................
จุดเทียนยังไง... ให้ชีวิต ?
เรื่อง ชัยพัฒน์ ทองคำบรรจง
จัดพิมพ์โดย สำนักพิมพ์ อะธิงก์

59
ประเภทตัวอยู่แต่ใจไม่อยู่เนี่ย มีปัจจัยอะไรบ้างที่ทำให้ยังออกจากราชการไม่ได้ ?
ไม่ใช่ออกจากราชการไม่ได้ แต่ไม่ออกเอง
อยู่ราชการเป็น sideline ไปงั้นๆ
เอาใจไปอยู่กับงานส่วนตัว(คลืนิค หรือ รพ.เอกชน หรืองานอื่นๆ)แทน
ศักยภาพของแพทย์แต่ละคน, ความต้องการของแพทย์สาขานั้นๆในหน่วยงานเอกชน ก็อาจเป็นปัจจัยเหมือนกัน เพราะเอกชนก็มีการเลือกบุคลากรเหมือนกัน

60
มีคนส่งคลิปรายการเหมือนจะชื่อ "สุขาอยู่หนได๋" หรืออะไรสักอย่างของดาราที่ชื่อ "ได๋" - ฟังแล้วอาจน่าหมั่นไส้ว่านี่คืออาการดัดจริตของคนที่แอบหลงว่าตนเองเป็นชนที่มีปัญญา - ฉันคือหนึ่งในนั้น - คือมีอคติกับความบันเทิงของมวลชน ยิ่งเป็นมวลชนกระฎุมพี ยิ่งไม่อยากปะทะสังสรรค์ เพราะไม่อยากระเบิดความรำคาญออกมาเป็นภาษาที่หยาบคาย ดังนั้น จึงหลีกเลี่ยงที่จะดูละครหลังข่าว เกมโชว์ ทอล์กโชว์ ข่าวซุบซิบบันเทิง

เมื่อเป็นเช่นนั้นเสียแล้ว ฉันจึงไม่รู้จักดาราหรือนักร้องร่วมสมัยคนใดเลย รวมทั้งคนที่ชื่อ "ได๋" ไม่นับว่าดาราสาวสวย หนุ่มหล่อทั้งหมดในวงการมีหน้าตา ทรงผม และสีผิว ที่ใกล้เคียง คล้ายคลึงกันจนยากที่แยะแยะว่าใครเป็นใคร สุดท้ายฉันก็ยอมแพ้ ยกเลิกความพยายามที่จะจดจำ

เขียนมาทั้งหมดเพื่อจะบอกว่าฉันไม่รู้จัก "ได๋" แต่รายการของเธอตอน "จับจ๊ะแจ๊ซ" ทำให้ฉันอึ้ง อึดอัด หายใจไม่ออก

ก่อนจะรู้สึกเวทนาสำนึกระฎุมพีไทยอย่างสุดซึ้ง

เปิดรายการมาด้วย

- ได๋ใส่เสื้อกล้าม กางเกงขาสั้น นอนเกลือกกลิ้งอยู่บนเตียงพร้อมกระดาษและปากกา ใส่แว่น - แปลว่า - หญิงสาวชนชั้นกลาง และช่วยไม่ได้ที่เธอผุดผ่อง สะอาดสะอ้าน แต่ไม่ได้แปลว่าเธอไม่มีสมอง เธอไม่ครุ่นคิด (สำแดงผ่าน กระดาษ ปากกา และแว่นตา)

- ความสุขอยู่ที่ไหน ได๋ถามตัวเอง ความสุขอยู่ที่ตัวเอง ความสุขของได๋อยู่ตรงที่ได้ไปพบปะพูดคุยกับคน บันทึกผ่านไดอารี่ อันเป็นเสมือนการดีท็อกซ์ความคิด เพราะหากคิดแล้วไม่ได้ระบายออกบ้างก็เหมือนคนไม่ได้ขี้อาจเป็นมะเร็งในที่นี้อาจเป็นมะเร็งความคิด - แปลว่า - สิ่งที่ได๋พูดอาจถกเถียงได้จากหลายมุมมองทางศาสนา ปรัชญา ประวัติศาสตร์ เถียงได้แม้กระทั่งว่า นิยามของความสุขคืออะไร

แต่ทั้งหมดนี้ต้องการสื่อให้เห็นว่า ได๋ไม่ใช่ดารากิมกลวง รู้จักตั้งคำถาม เปรียบเทียบ และไม่อยากทำไรตื้นเขินเหมือนที่คนอื่นทำ (ชั้นเหนือกว่าพวกหล่อนดาราดาดๆ นะยะ) เพราะได๋บอกว่า เธอไม่ต้องการทำรายการแบบ "สวัสดีค่าคุณผู้ชม ขอต้อนรับเข้าสู่รายการ - (ทำเสียงแหลม)

ภาพตัดมาที่เธอไปพบ จ๊ะ เทอร์โบ เจ้าของเพลงคันหู เธอบอกว่า อยากไปทำความรู้จักจ๊ะ เพราะคิดว่าเธอไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการพิพากษาที่ตัดสินเธอจากเพลงและท่าเต้น คันหู เท่านั้น

จากนั้นเธอพาจ๊ะไปร้อง คันหู ในเวอร์ชั่นของแจ๊ซ ก่อนจะจบแบบที่เธอคิดว่ามันสะเทือนใจคือสารภาพกับจ๊ะว่ามีหลายโรงแรมที่เธอขอเข้าไปใช้สถานที่แล้วปฏิเสธไม่ให้ใช้เมื่อบอกว่าแขกรับเชิญคือจ๊ะ (ภาษากายคือดวงตาเต็มไปด้วยความสะเทือนใจพร้อมทั้งมือที่เอื้อมไปจับแขนของจ๊ะอย่างต้องการจะปลอบประโลม ส่วนปฏิกิริยาของจ๊ะคือ "งงๆ"

(ไม่เห็นจะน่าสะเทือนใจอะไรขนาดนั้น ไม่เข้าใจว่า พี่ทำไมต้องทำหน้าเศร้าขนาดนั้น)

"จับจ๊ะแจ๊ซ" ในรายการ "สุขาอยู่หนได๋" ทำให้ฉันนึกถึงบทกวีของ Rudyard Kipling ที่ชื่อ The White Man"s Burden (1899) ว่าด้วย "ภาระของคนผิวขาว" ที่พูดถึงความจำเป็นของอเมริกาในการเข้าไปยึดครองฟิลิปปินส์

ทั้งนี้ การเข้าไปปกครองประเทศที่ยัง "ไร้เดียงสา" เหล่านี้ก็เพื่อผลประโยชน์ของคนพื้นเมืองที่ยังไม่ประสีประสาเหล่านั้น เพราะคนผิวขาวจะนำเอาความรุ่งเรือง ปัญญา องค์ความรู้ ศาสนา (ที่ดีกว่า) เหตุผล ฯลฯ มาปรับปรุงคุณภาพชีวิตของคนพื้นเมือง

เช่น จากที่เคยนับถือผีสางนางไม้ก็ให้หันมานับถือพระเจ้า จากที่เคยอยู่ในเวทมนตร์ ไสยศาสตร์ก็ให้หันมาเรียนวิทยาศาสตร์

จากที่เคยใช้หมอผีรักษาโรคภัยไข้เจ็บก็ให้หันมาไว้วางใจการแพทย์แบบตะวันตก

จากที่เคยเดินเปลือยกายโทงเทงก็ให้หันมารู้จักการใส่เสื้อผ้า

จากที่เคยใช้มือกินข้าวก็ให้หันมาใช้ จาน ชาม ช้อน ส้อม มีด

จากที่เคยกินอาหารไม่ถูกสุขลักษณะ ก็ให้เรียนรู้เรื่องโภชนาการ และวัฒนธรรมการกิน ดื่มอย่างมีอารยะ

ในที่จะขอละเว้นไม่พูดเรื่อง "การขูดรีดส่วนเกินทางเศรษฐกิจ" ของลัทธิจักรวรรดินิยม แต่จะพูดถึงด้านอัปลักษณ์ของแนวคิด "ภาระของคนผิวขาว" ในเชิงวัฒนธรรมที่โหดร้ายไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าในเชิงเศรษฐกิจ

เพราะภาระของคนผิวขาวนั้นอบอวลไปด้วยการดูถูกมนุษย์บนฐานของชาติพันธุ์ โดยยึดเอาวัฒนธรรมความเป็นคนผิวขาวเป็นศูนย์กลางของจักรวาลและสูงส่งกว่าใครในโลก ก่อนจะ "ธุดงค์" ไปทั่วโลกเพื่อ "โปรดสัตว์" ยังดินแดนต่างๆ

โดยไม่ได้สนใจว่าคนเหล่านั้นต้องการอะไร

แต่เรามีหน้าที่ไปบอกเขาว่า "เขาควรจะต้องการอะไร"

"จับจ๊ะแจ๊ซ" ได๋ เดินทางไปพบจ๊ะ ด้วยศีลธรรมอันสูงส่งและอยากจะไปให้ Morral Support เพราะเธอบอกว่า "อยากไปกะเทาะเปลือก ผู้หญิงคนหนึ่งที่สังคมพิพากษาไปแล้วว่าเป็นคนไม่ดี" - ตรงนี้เป็นการวาง "ทุน" ทางศีลธรรมให้แก่ตัว ได๋ เองว่า เหตุใดเธอจึงมีความชอบธรรมพอที่จะเข้าไป กอบกู้ชีวิตของ "จ๊ะ" ขึ้นมาใหม่ได้

(แปลว่า - ฉันเป็นคนดีพอนะ, ฉันเล็งเห็นแล้วว่ามนุษย์กินคนเหล่านี้จริงๆ แล้วไม่ใช่คนดุร้าย ป่าเถื่อน เพียงแต่เขาได้รับการสั่งสอนที่ผิดๆ มาเท่านั้น ถ้าเราไปสอนเขาให้เดินไปถูกทางแล้วละก็ เขาจะกลับตัวกลับใจเป็นคนดีๆ ได้เหมือนพวกเรานี่ล่ะ งุงิ)

ในบทสนทหนาระหว่างได๋กับจ๊ะ สิ่งที่เราได้ยินคือ จ๊ะฟังว่าได๋พูดอะไร แต่ได๋ไม่ฟัง (ฟังแต่ไม่ได้ยินว่าจ๊ะพูดว่าอะไร?")

เริ่มตั้งแต่เธอใช้ "วัตถุ" มา "ล่อ" น้องจ๊ะ ด้วยการบอกว่า จะพาไปซื้อเสื้อผ้าประตูน้ำ (ทำไมประตูน้ำ ก็คนอย่างน้องจ๊ะ หรือน้องจ๊ะอาจจะบอกเองว่าชอบไปประตูน้ำ) เหตุที่เอา "วัตถุ" นำ เพราะในจิตไร้สำนึกของคนขาวย่อมมองว่าคนพื้นเมืองขาดแคลนและกระหายในวัตถุ ดังนั้น ได๋ จึงตั้งหน้าตั้งตาใช้วัตถุซื้อมิตรภาพตั้งแต่

- เดี๋ยวพาซื้อเสื้อผ้าที่ประตูน้ำ

- เดี๋ยวส่งครีมล้างหน้าไปให้ หน้าจะขาวเด้งวิ้งๆ เหมือนพี่ - ในตัวรายการทำกราฟิกวิ้งๆ ขึ้นให้ดูด้วย)

- จะรับค่าตัวหรือรับเป็นเสื้อผ้า

- ถ้ายอมร้องเพลงแจ๊ซจะยกชุดสวยๆ ที่เตรียมมาให้

ส่วนจ๊ะรับไมตรีทางวัตถุที่ได๋ทอดมาให้ มิใช่เพราะความตะกลาม ขาดแคลน เธอรับมาด้วยเหตุผลเดียวคือ "ไม่มีเหตุผลอะไรที่จะไม่รับ", "ให้ก็เอาแต่ไม่ได้ขอ และถ้าไม่ให้ก็ไม่ได้เดือดร้อนอะไร"

ได๋สำแดงความเป็นคนผิวขาวที่เปี่ยมเมตตาต่อคนพื้นเมืองต่อด้วยการพยายามพูดสำเนียงเหน่อๆ แบบน้องจ๊ะ เพื่อจะบอกว่า "นี่ไง พี่เป็นพวกเดียวกับหนูนะ พี่ไม่ใช่คนถือตัวเล้ยยย" พูดไปขำไป - เราพึงรู้ว่า ถ้าคนกรุงเทพฯ พยายามพูดเหน่อ มันจะน่ารัก แต่ถ้าคนสุพรรณฯ พยายามดัดสำเนียงให้เหมือนคนกรุงเทพฯ จะถูกคนกรุงเทพฯ ค่อนให้อีกว่า กระแดะ ดัดจริต ลืมกำพืด

ได๋ถามถึงค่าตัว ถามว่าเก็บเงินได้เท่าไหร่ ร้องเพลงมากี่ปีแล้ว ทั้งหมดนี้ imply หรือส่อนัยอยากสื่อสารตรวจสอบว่า จ๊ะได้ค่าแรงที่เป็นธรรมไหม คนพื้นเมืองที่น่าสงสารอาจถูกนายทุนใจร้ายขูดรีดเอารัดเอาเปรียบอยู่ก็ได้

คำตอบของจ๊ะน่าสนใจมาก ฉันไม่ได้สนใจว่าจ๊ะเก็บเงินได้เท่าไหร่ แต่เธอบอกว่า เธอร้องเพลงออกแขกลิเกมาตั้งแต่เด็กๆ เพราะที่บ้านเป็นคณะลิเก เล่นลิเกกันทั้งบ้าน ปู่ ย่า ตา ยาย พ่อ แม่

ได๋ไม่ได้ฟัง ไม่ได้ยินว่า ครอบครัวของจ๊ะเป็นครอบครัวศิลปินพื้นบ้าน เป็นศิลปินกันทั้งเนื้อทั้งตัว จ๊ะร้องเพลง เต้น และ perfrom ได้เหมือนเรากินข้าว

จ๊ะเกิดมาพร้อมกับชีวิตของนักแสดง วัฒนธรรมของการเลี้ยงชีพด้วยการแสดง สั่งสมทักษะนี้มาจนเป็นเรื่องสามัญ ระบบค่าตอบแทนจะเป็นธรรมหรือไม่เป็นธรรมเป็นสิ่งที่จ๊ะจะเรียนรู้เอง ประเมินด้วยตนเอง (อีกทั้งตัวฉันก็จะไม่เข้าไปตัดสิน)

ทว่า สำหรับได๋ คำว่า "เป็นลิเกกันทั้งบ้าน" ไม่มีความหมายอะไรกับเธอเลย เพราะในสายตาของคนผิวขาว ศิลปะการแสดงของคนท้องถิ่นนั้นเป็นแต่สิ่งน่ารักน่าเอ็นดู หาได้มีคุณค่าอื่นแต่อย่างใดไม่

ยังไม่หนำใจ คนผิวขาวยังขอร้องให้จ๊ะพูดอย่างมีหางเสียงลงท้ายด้วยคำว่า "คะ ขา" พลาง เอียงคอมอง "สิ่งมีชีวิตแสนไร้เดียงสาน่ารักซื่อใส" นี้อย่างพึงใจ อิ่มเอม ระคนขบขัน ลางทีก็ส่ายหัวระอาใจ

ไม่นับคำถามแบบ

"อยากดังมั้ย", "อยาก", ทำไมถึงอยากดัง", "ดังแล้วก็มีเงิน มีเงินก็ซื้อรถ ซื้อบ้าน ให้เงินพ่อแม่ไว้ใช้" - สิ่งที่จ๊ะพูดคือความจริงแสนสามัญที่คนผิวขาวอย่างได๋ก็ทำในสิ่งเดียวกัน ตระหนักในสิ่งเดียวกัน ทว่า ไม่กล้าพูดออกมาอย่างไม่สะทกสะท้านอย่างจ๊ะ เพราะอาภรณ์ของคนผิวขาวคือ Morral ที่ต้องพอกให้หนาเตอะเข้าไว้

เฉกเดียวกับลัทธิจักรวรรดินิยมที่เข้าไปสูบกินทรัพยากรในดินแดดต่างๆ อย่างเหี้ยมโหด พร้อมๆ กับการสอนพระคัมภีร์แก่คนพื้นเมือง

ฉากที่น่าสนใจอีกฉากหนึ่งคือ ได๋กับจ๊ะนั่งรถกระบะไปยังสถานที่ที่จ๊ะไปร้องแจ๊ซ

คำถามคือทำไมต้องเป็นรถกระบะ?

เพราะได๋คิดว่านี่คือการลงไปสัมผัสกับความเป็นชาวบ้าน ขณะที่รถกระบะแล่นไปบนถนน เธอแหกปากตะโกนถามผู้คนบนถนนด้วยอาการค่อนไปทางคุ้มคลั่ง เพื่อสำแดงความ อปกติ ของเหตุการณ์ที่เธอรู้อยู่แก่ใจว่าเธอมีความเป็นดารามากกว่า ดังกว่า ที่พยายาม fake ตนเองให้ติดดินเพื่อจะเชิดอีกฝ่ายหนึ่งที่อยู่ต่ำกว่าให้ดูสูงขึ้นอย่างวิปริต

"รู้จักจ๊ะ คันหูมั้ย?"

"นี่ดารานะ"

"นี่จ๊ะ เทอร์โบ"

ถัดมาคือจุดพีคของรายการภาระของคนผิวขาวนั่นคือ ได๋ต้องการ purify เพลง "คันหู" ด้วยการให้ไปอยู่ในเวอร์ชั่นของ Jazz

"เคยฟังแจ๊ซมั้ย"

"ไม่เคย"

"คิดว่าร้องได้มั้ย"

"ไม่รู้หนูร้องแต่ลูกทุ่ง"

นอกจากจับจ๊ะไปแจ๊ซ ได๋ยังจับจ๊ะ แต่งหน้า ทำผม แต่งตัว ทำท่ายั่วยวนอย่างที่เธอคิดว่ามัน Classy - ทำผมยุ่งๆ หน่อย ดูเป็นธรรมชาติ ได๋ไม่ได้สนใจว่าจ๊ะพูดอะไรหรือรู้สึกอย่างไร เพราะเธอมัวแต่เคลิบเคลิ้มกับผลงานของเธอในขณะที่จ๊ะบอกว่า

"จะทำอะไรก็ทำ หนูจะได้กลับบ้าน"

ความวิตถารอย่างยิ่งในรายการนี้ของการปฏิบัติภารกิจของคนขาว (ที่ในบริบทไทยคือขาวด้วยการเป็นลูกครึ่งจีนหรือลูกครึ่งอื่นๆ บวกกับการใช้ไวต์เทนนิ่ง ฉีดกลูต้าฯ บวกการศึกษาแบบล้าหลังอนุรักษนิยมคับแคบ โถมทับด้วยช่องทางอันตีบตันในการเข้าถึงอาหารทางปัญญาที่มากกว่าหนังสือเบสต์เซลเลอร์และธรรมะย้อมใจที่อ้างว่าเป็นปรัชญาอันลึกล้ำ) คือการใช้พลงแจ๊ซเป็นสื่อบอกความ classy ทั้งๆ ที่ดนคนตรีแจ๊ซคือวิญญาณของคนผิวดำผู้ถูกถูกความรันทดที่สะท้อนออกมาในท่วงทำนองของสิ่งที่เรียกว่าแจ๊ซ

แจ๊ซไม่ใช่ชุด LBD สีดำ ไม่ใช่โรงแรมหกดาว (แม้จะสมมุติ) ไม่ใช่ความ classy, sophisticated ที่ได๋บอกว่า ถ้าจับจ๊ะมาแจ๊ซได้มั่นจะเก๋กว่า จะอารยะกว่า จะหลุดพ้นจากความป่าเถื่อน ไร้รสนิยมได้มากกว่า

ขอยืนไว้อาลัยแด่ชนชั้นกลางผิวขาว (กลูต้าฯ แอนด์ไวต์เทนนิ่ง) ของไทย อาเมน

คำ ผกา 
มติชนออนไลน์  19 ธันวาคม พ.ศ. 2554

หน้า: 1 2 3 [4]