เริ่มแล้ว บังคับใช้ กม.ห้ามใช้ไขมันทรานส์ 9 ม.ค. อย.เผยผู้ประกอบการทราบ เรียกคืนผลิตภัณฑ์อาหารจากท้องตลาดแล้ว ชี้จากนี้ต้องทำใบรับรองยืนยันอาหารนำเข้าปลอดไขมันทรานส์

วันนี้ (9 ม.ค.) นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า สธ.ได้ออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เลขที่ 388 พ.ศ. 2561 เรื่อง กำหนดอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย ซึ่งกำหนดให้น้ำมันที่ผ่านกระบวนการเติมไฮโดรเจนบางส่วนและอาหารที่มีน้ำมันที่ผ่านกระบวนการเติมไฮโดรเจนบางส่วนเป็นส่วนประกอบเป็นอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย มีผลใช้บังคับในวันที่ 9 มกราคม 2562 นี้ เพื่อคุ้มครองสุขภาพของคนไทย ลดความเสี่ยงการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด ถือเป็นประเทศแรกในอาเซียน และได้รับการชื่นชมจาก WHO ที่มีมาตรการทางกฎหมายที่ชัดเจน รับฟังความคิดเห็นจากทุกภาคส่วน เปิดโอกาสให้ภาคเอกชนมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนและสื่อสารถึงผู้บริโภคอย่างมีประสิทธิภาพ

นพ.ปิยะสกล กล่าวต่อว่า กฎหมายฉบับนี้ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้ร่วมมือกับภาคเครือข่าย ทั้งสถาบันการศึกษาและภาคอุตสาหกรรมอาหาร ร่วมกันดำเนินการ โดยได้เตรียมความพร้อมผู้ประกอบการ ทั้งผู้ผลิต ผู้นำเข้า และผู้จำหน่ายอย่างเต็มที่ เพื่อสร้างความเข้าใจและสามารถปฏิบัติให้ถูกต้องตามกฎหมายหลังจากประกาศฯ ฉบับนี้มีผลบังคับใช้ พร้อมจัดทำคู่มือสำหรับผู้ประกอบการและเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงาน รวมทั้งประเด็นถาม - ตอบ เพื่อให้ผู้บริโภคมีความเข้าใจเกี่ยวกับไขมันทรานส์อย่างถูกต้อง

“อย่างไรก็ตาม การห้ามนำไขมันทรานส์มาใช้ในการผลิตอาหาร เพื่อให้ผู้บริโภคลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดจากการบริโภคอาหารที่เป็นแหล่งหลักของไขมันทรานส์ ไม่รวมถึงไขมันทรานส์ที่พบอยู่ในธรรมชาติอยู่แล้ว จึงขอให้ผู้บริโภคตระหนักในการรับประทานอาหารแต่อย่าตระหนกจนเกินไป เพราะการมีสุขภาพที่ดีนั้นมาจากการเลือกรับประทานอาหารที่หลากหลายครบ 5 หมู่ ลดหวาน มัน เค็ม ควบคู่กับการออกกำลังกายและพักผ่อนให้เพียงพอ” นพ.ปิยะสกล กล่าว

นพ.ธเรศ กรัษนัยรวิวงค์ เลขาธิการ อย. กล่าวว่า ขณะนี้ผู้ประกอบการรับทราบและได้เรียกคืนผลิตภัณฑ์อาหารที่มีน้ำมันที่ผ่านกระบวนการเติมไฮโดรเจนบางส่วนเป็นส่วนประกอบ ไม่ให้มีในท้องตลาด ส่วนการนำเข้าผลิตภัณฑ์อาหาร ตั้งแต่วันที่ 9 มกราคม 2562 เป็นต้นไป ผู้ประกอบการจะต้องจัดทำใบรับรองเพื่อยืนยันว่า ผลิตภัณฑ์อาหารที่นำเข้าไม่มีการปนเปื้อนไขมันทรานส์ที่เกิดจากกระบวนการทางอุตสาหกรรมอาหาร

ทั้งนี้ อย.ได้จัดทำแผนตรวจสอบ ติดตาม และเฝ้าระวัง ณ สถานที่ผลิต สถานที่นำเข้า และสถานที่จำหน่ายทั่วประเทศ เพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้บริโภค หากพบการกระทำฝ่าฝืน จะมีโทษตามมาตรา 50 แห่งพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 6 เดือนถึง 2 ปี และปรับตั้งแต่ 5,000 บาท ถึง 20,000 บาท นอกจากนี้ อย. ได้จัดทำสื่อประชาสัมพันธ์ให้ความรู้แก่ผู้บริโภคผ่านช่องทางต่าง ๆ ของ อย. อีกทั้งได้ร่วมกับ สสส. สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล และคนไทยไร้พุง จัดทำข้อมูล Infographics เพิ่มเติม

9 ม.ค. 2562 18:13   โดย: ผู้จัดการออนไลน์

สสจ.สมุทรปราการ สั่งตั้ง คกก.สืบสวนข้อเท็จจริง สถานีอนามัยไม่ส่งต่อเด็กหญิง 6 ขวบ ปวดท้อง ไป รพ. จนสุดท้ายเสียชีวิต พร้อมหาสาเหตุเสียชีวิตจากอะไร พร้อมส่ง รพ.บางพลี ดูแลญาติและครอบครัว พร้อมเยียวยาตามระบบบัตรทอง

จากกรณีข่าวเด็กหญิงวัย 6 ขวบ เรียนอยู่ชั้น ป.1 โรงเรียนแห่งหนึ่งใน ต.บางโฉลง อ.บางพลี จ.สมุทรปราการ มีอาการปวดท้อง ครูประจำชั้นพาไปสถานีอนามัยใกล้โรงเรียน แต่อนามัยไม่ส่งต่อไปยังโรงพยาบาล ทั้งที่อาการหนักเรื่อยๆ จนกระทั่งมารดาทราบเรื่อง และรีบพาไปโรงพยาบาล แต่ก็ไม่ทัน ลูกเสียชีวิตนั้น

วันนี้ (11 ก.ย.) นพ.พรณรงค์ ศรีม่วง นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัด (นพ.สสจ.) สมุทรปราการ กล่าวว่า ขอแสดงความเสียใจกับทางญาติของเด็กที่เสียชีวิต ซึ่งทาง สสจ.ไม่นิ่งเฉย แม้ขณะนี้ยังไม่ทราบรายละเอียด ว่า เสียชีวิตจากสาเหตุอะไร แต่ได้ตั้งคณะกรรมการสืบสวนข้อเท็จจริงเรื่องนี้แล้ว พร้อมทั้งส่งทีมโรงพยาบาลบางพลีลงไปดูแลทางญาติของผู้เด็กที่เสียชีวิต นอกจากนี้ จะมีดำเนินการเยียวยาความเสียหายเบื้องต้นให้กับทางครอบครัว โดยใช้ช่องทางของมาตรา 41 พ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2545 อย่างไรก็ตาม ขอย้ำว่า เรื่องนี้ไม่นิ่งเฉยแน่นอน จะตรวจสอบหาสาเหตุของการเสียชีวิต ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างชันสูตรหาข้อเท็จจริง

11 ก.ย. 2561 17:25   โดย: ผู้จัดการออนไลน์

สธ.เตรียมปรับแก้ร่าง พ.ร.บ.ยา ฉบับใหม่ จ่ายยายึด 3 วิชาชีพตามเดิม จ่อเสนอ ครม.ภายใน ก.ย.นี้ ส่วนพยาบาลไม่ต้องกังวล มีกฎกระทรวงรองรับจ่ายยา ส่วนข้อเสนออื่นๆ เตรียมแนบไปกับร่าง กม.

ความคืบหน้าหลังกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) หารือกับกลุ่มเภสัชกรและกลุ่มพยาบาล เพื่อรับฟังข้อคิดเห็นร่าง พ.ร.บ. ยา พ.ศ. ... ซึ่งพบว่ายังมีข้อเห็นต่าง โดยเฉพาะเรื่องการแบ่งประเภทยา ที่เภสัชกรขอให้มี 3 ประเภท พยาบาลขอให้มี 4 ประเภท และขอให้เปิดช่องให้วิชาชีพพยาบาลจ่ายยาได้นั้น โดยจะเสนอให้ผู้บริหารรับทราบ และประชุมเพื่อหาข้อสรุปในสัปดาห์นี้

วันนี้ (12 ก.ย.) ที่โรงแรมปางสวนแก้ว จ.เชียงใหม่ นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวถึงเรื่องนี้ ว่า จากการหารือ 2 วิชาชีพนับว่าเป็นบรรยากาศที่ดี มีอยู่ 2 อย่างที่ยังเห็นไม่ตรงกันคือใครจะเป็นคนจ่ายยาและเรื่องของการจัดแบ่งประเภทของยา โดยเรื่องการอนุญาตวิชาชีพจ่ายยา มาตรา 22(5) ให้วิชาชีพอื่นจ่ายยาได้นั้น มีข้อห่วงใยเข้ามา จากการหารือได้ข้อสรุปไปแล้วว่า เฉพาะมาตรานี้ให้กลับไปใช้พ.ร.บ.พ.ศ.2510 ตามเดิม ซึ่งปัจจุบันให้แพทย์ ทันตแพทย์ สัตวแพทย์ จ่ายยา และมีเภสัชกรประจำร้านยา ซึ่งก็คงเหมือนเดิม ส่วนข้อห่วงใยวิชาชีพอื่นจ่ายยา อย่างข้อกังวลเรื่องพยาบาลจ่ายยาตามโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ซึ่งปัจจุบันมีการดำเนินการอยู่แล้ว แต่อยากให้มีกฎหมายรองรับนั้น ก็ไม่ต้องห่วง เพราะได้มีกฎกระทรวงรองรับให้จ่ายยาได้ภายใต้ใบสั่งจ่ายโดยแพทย์

“ขอให้พยาบาลไปคุยกันให้เข้าใจมีกฎกระทรวงที่อนุญาตให้พยาบาลสามารถจ่ายยาได้ตามคำสั่งแพทย์เช่นเดียวกับการจัดแบ่งประเภทยาก็ให้แบ่งออกเป็น3ประเภท คือ ยาอันตราย ยาควบคุมพิเศษ และยาสามัญประจำบ้าน” นพ.ปิยะสกล กล่าว

นพ.ปิยะสกล กล่าวต่อว่า ทั้งนี้ในการยกร่างจะเร่งดำเนินการแล้วเสร็จและเสนอเข้า ครม.ได้ในเดือนกันยายนนี้ เพราะสภานิติบัญญัติแห่งชาติระบุว่าการจะส่งกฎหมายเข้าพิจารณาต้องส่งภายในตุลาคมนี้ อย่างไรก็ตามข้อเสนอแนะอื่นๆก็ไม่ได้ละทิ้งแต่จะแนบไปพร้อมกับร่างกฎหมายดังกล่าวด้วย และขอยืนยันว่า สธ.และ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา(อย.)ไม่มีอะไรแอบแฝงทุกอย่างทำตรงไปตรงมาทำเพื่อประโยชน์ประชาชน

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สำหรับข้อสรุปจากการหารือร่วมกันของกระทรวงสาธารณสุข และผู้แทนสภาเภสัชกรรม ผู้สมัครเลือกตั้งกรรมการสภาเภสัชกรรม คณบดีคณะเภสัชศาสตร์ จากมหาวิทยาลัย 6 แห่ง สมาคมวิชาชีพและอื่นๆ ในประเด็นข้อกังวลต่อร่างพ.ร.บ.ยา พ.ศ....เมื่อบ่ายวันที่ 4 ก.ย.ที่ผ่านมา ซึ่งที่ประชุมสรุปประเด็นที่ขอปรับแก้ คือ มาตรา 22 (5) ให้กลับไปใช้ข้อความเดิมตาม พ.ร.บ.ยา พ.ศ. 2510 คือ คง 3 วิชาชีพที่สามารถจ่ายยาได้ส่วนพยาบาลในหน่วยงานรัฐสามารถจ่ายยาได้ตามที่กำหนดในกฎกระทรวง และการโฆษณายาใน มาตรา 137 ให้ใช้ ตาม พ.ร.บ.ยาปี 2510 สำหรับคำนิยามตาม มาตรา 4 ให้แบ่งประเภทยาตามหลักสากล คือ เป็นยาตามใบสั่งยา (Prescription only) ยาจ่ายโดยเภสัชกร (Pharmacist only) ยาสามัญประจำบ้าน และกำหนดร้านขายยา ประเภท ขย.2 ให้ชัดเจน

ส่วนผลหารือกับกลุ่มวิชาชีพพยาบาลเมื่อวันที่ 11 ก.ย.ที่ผ่านมาขอให้บรรจุพยาบาลเป็นวิชาชีพที่ 4 ที่สามารถจ่ายยาได้ และให้แบ่งประเภทยาออกเป็น 4 ประเภท คือ ยาควบคุมพิเศษ ยาอันตราย ยาแผนปัจจุบันที่ไม่ใช่ยาอันตรายและยาควบคุมพิเศษ และยาสามัญประจำบ้าน


13 ก.ย. 2561 18:31   โดย: ผู้จัดการออนไลน์

เปิดปัญหา "รพ.ศรีสังวาลย์" รพ.แห่งเดียวของสมเด็จย่า พบรายรับติดลบตั้งแต่เริ่ม เป็นหนี้ยากว่า 100 ล้านบาท ซ้ำเป็นพื้นที่ห่างไกลพ่วงค่าแรงขั้นต่ำเพิ่ม ต้องจ่ายค่าจัดซื้อต่างๆ ราคาแพงกว่าปกติ เสนอปรับเป็นพื้นที่พิเศษ ช่วยได้รับงบ คน และสิ่งของเพิ่มขึ้น พร้อมปรับแก้กฎหมายให้จัดซื้อและปับเกณฑ์ในรูปแบบพิเศษ พร้อมวอนคนร่วมริจาคซื้อยาดูแลผู้ป่วย

วันนี้ (14 ก.ย.) นพ.พงษ์พจน์ ธีรานันตชัย ผู้อำนวยการโรงพยาบาลศรีสังวาลย์ จ.แม่ฮ่องสอน กล่าวว่า รพ.ศรีสังวาลย์ เป็นโรงพยาบาลที่ได้รับงบประมาณติดลบมาตั้งแต่เริ่ม โดยเฉพาะงบประมาณหลักประกันสุขภาพแห่งชาติหรือบัตรทอง ซึ่งคิดตามรายหัวประชากร โดยได้รับงบประมาณ 85 ล้านบาท แต่ต้องหักเงินเดือนบุคลากรก่อนอยู่ที่ 87 ล้านบาท ขณะที่งบจากกองทุนประกันสังคม เรามีผู้ประกันตน 8,000 คน ได้รับงบ 14 ล้านบาท แต่ต้องจ่ายไปทาง รพ.เชียงใหม่ 10 ล้านบาท เนื่องจากมีการส่งต่อผู้ป่วย เหลือแค่ 4 ล้านบาท นอกจากนี้ รพ.ศรีสังวาลย์ ยังติดหนี้บริษัทยารวมกว่า 100 ล้านบาท ทำให้เวลาสั่งยามามักจะได้ยามาเพียงครึ่งเดียว และไม่ได้รับยาใหม่ๆ ขณะที่การจัดซื้อครุภัณฑ์ สิ่งของจำเป็นในการรักษาคนไข้ พบว่า ในพื้นที่แม่ฮ่องสอนมีราคาสูงกว่าพื้นที่อื่นหลายเท่า เช่น ถังออกซิเจนแพงกว่า 3-4 เท่า โดยซื้อในราคา 19 บาทต่อลิตร ขณะที่พื้นที่อื่นราคาประมาณ 4 บาทต่อลิตร เนื่องจากเป็นพื้นที่ห่างไกลทำให้ค่าใช้จ่ายต่างๆ สูงกว่าพื้นที่อื่น เรียกว่า คนจนต้องใช้ของแพง และล่าสุด หลังจากรัฐบาลประกาศเพิ่มค่าแรงขั้นต่ำ บริษัทที่จัดส่งก็ทำหนังสือเพื่อขอเพิ่มราคาอีก

นพ.พงษ์พจน์ กล่าวว่า ในการแก้ปัญหา เบื้องต้นทางโรงพยาบาลยึดหลักเพิ่มรายรับลดรายจ่าย อาทิ การลดราคาค่าห้องพิเศษ เพื่อดึงให้ผู้ป่วยใช้บริการมากขึ้น เพราะปกติผู้ป่วยจะไปพื้นที่เชียงใหม่มากกว่า เนื่องจากพื้นที่เราค่อนข้างห่างไกล การเพิ่มศักยภาพการบริการตามเงื่อนไขของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ในกลุ่มรักษาโรคร่วม (ดีอาร์จี) เช่น ไตเทียม การผ่าตัดระดับสูง ซึ่งเมื่อทำได้มากก็จะได้งบมากขึ้น การรับบริจาคจากภาคส่วนต่างๆ ซึ่งเงินบริจาคจะมุ่งเอามาใช้ซื้อยารักษาโรคให้กับคนไข้ เพราะส่วนตัวมองว่า พื้นที่นี้หากนำไปซื้อเครื่องมือแพทย์ใหม่ๆ ความถี่ในการใช้งานอาจไม่ได้มาก แต่หากนำไปซื้อยารักษาคนไข้จะช่วยคนไข้ได้จำนวนมาก รวมไปถึงการนำเทคโนโลยีมาใช้เพื่อลดค่าใช้จ่ายต่างๆ เป็นต้น

ผู้สื่อข่าวถามว่า หากแม่ฮ่องสอนเป็นพื้นที่พิเศษจะช่วยแก้ปัญหานี้หรือไม่ นพ.พงษ์พจน์ กล่าวว่า ที่ผ่านมาราคาต่างๆ ในแม่ฮ่องสอนจะแพงกว่า เพราะเป็นพื้นที่ห่างไกล การจัดซื้อต่าง ก็มักได้ราคาพิเศษเพิ่มขึ้น ดังนั้น รายรับก็ต้องพิเศษตามด้วย มิเช่นนั้นทุกอย่างจะเพิ่มเป็นเงาตามตัว ทั้งนี้ หากแม่ฮ่องเป้นพื้นที่พิเศษหรือพื้นที่เฉพาะ เราก็จะได้คนเงินของเพิ่ม อย่างบุคลากรเรามีปัญหาการไหลออก จากการเป็นพื้นที่ห่างไกล ปัจจุบันมีแพทย์ 18 คน มีกุมารแพทย์เพียง 1 คน จึงต้องขอความช่วยเหลือไปทางกระทรวงฯ โดยกรมการแพทย์ได้ส่งผู้เชี่ยวชาญมาช่วย 1 คน เป็นเวลา 1 สัปดาห์ต่อเดือน โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย แต่หากมีหนทางเพิ่มบุคลากรได้ก็จะเป็นเรื่องที่ดีมาก ซึ่งการพิจารณาไม่ใช่แค่จำนวนคนกับปริมาณเท่านั้น แต่ต้องคำนึงถึงลักษณะของพื้นที่ด้วย อย่างการส่งต่อผู้ป่วย เนื่องจากเป็นพื้นที่ห่างไกล หากส่งต่อคนไข้หลายคน บุคลากรก็แทบหมดโรงพยาบาล เพราะเมื่อเวลาส่งต่อไปเชียงใหม่ต้องใช้พยาบาล 2 คน คนขับ 1 คน ไปก็ต้องพักค้าง 1 วัน มิเช่นนั้นก็ขับไม่ไหว เสี่ยงอุบัติเหตุ ซึ่งขณะนี้กำลังทำยูนิตคอร์สเพื่อให้เห็นถึงสภาพความเป้นจริงด้วย ส่วนอุปกรณ์หรือของนั้นมองว่าเมื่อเป็นพื้นที่พิเศษแล้วก็ควรต้องมีการแก้ไขให้การจัดซื้อเป็นแบบพิเศษด้วย

"จากปัญหาเหล่านี้ได้มีการหารือกับผู้บริหารกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) และผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน ถึงแนวทางแก้ปัญหา ซึ่งอยากให้ปรับเปลี่ยนแม่ฮ่องสอนเป็นพื้นที่พิเศษหรือพื้นที่เฉพาะ เนื่องจากแม่ฮ่องสอนเป็นพื้นที่ที่มีความแตกต่าง การดำเนินการต่างๆ รวมทั้งเงื่อนไขการเบิกจ่ายเงินตามกฎเกณฑ์ของ สปสช.จึงทำได้ยาก จึงควรมีการปรับเปลี่ยนให้เป็นพื้นที่พิเศษหรือพื้นที่เฉพาะ ซึ่งจะช่วยให้ได้รับงบประมาณเพิ่มขึ้นตามความจำเป็นของพื้นที่จริงๆ มิเช่นนั้น การแก้ปัญหาต่างๆ จะเป็นการเกลี่ยงบจากพื้นที่หรือโรงพยาบาลอื่นๆมาให้กับแม่ฮ่องสอน ซึ่งไม่ใช่การแก้ปัญหาที่ตรงจุด เพราะการทำเช่นนี้ก็กระทบกับโรงพยาบาลอื่นที่ต้องขาดแคลนงบประมาณเช่นกัน" นพ.พงษ์พจน์ กล่าว

ผู้สื่อข่าวถามว่า หากเป็นพื้นที่พิเศษ จะแก้ปัญหาเหล่านี้ได้ทั้งหมดหรือไม่ นพ.พงาพจน์ กล่าวว่า จะช่วยได้ แต่ตัวกฎหมายต้องมีการระบุให้ชัด่าจะไม่ขัดต่อเงื่อนไขการเบิกจ่ายงบของ พ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545 รวมทั้ง พ.ร.บ. ประกันสังคม ด้วย เนื่องจากสิทธิบัตรทองและประกันสังคมกำหนดการจ่ายเงินรายหัวเท่ากันทั่วประเทศและมีเงื่อนไขปลีกย่อยจำนวนมาก หากมีการประกาศเป็นพื้นที่พิเศษ ก็ต้องมีการเขียนให้ชัดเจนเพื่อจะเบิกจ่ายได้ตามความเป็นจริง

นพ.พงษ์พจน์ กล่าวว่า ขณะนี้ รพ.กำลังจะเปิดหอเทิดพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี เป็นพิพิธภัณฑ์สาธารณสุขของแม่ฮ่องสอน ซึ่งจะเปิดในวันที่ 21 ต.ค. นี้ ซึ่งตรงกับวันพยาบาลสากลและวันทันตสาธารณสุข เป็นพิพิธภัณฑ์แห่งเดียวในแม่ฮ่องสอนเพื่อให้ผู้มาใช้บริการทราบถึงประวัติของรพ. ซึ่งเป็นรพ.ของสมเด็จย่าเพียงแห่งเดียวของประเทศ

14 ก.ย. 2561 15:18   โดย: ผู้จัดการออนไลน์

สภาการพยาบาลขอโทษ เหตุคลิปพยาบาล รพ.พุทธชินราช พิษณุโลก กระชากคนไข้สูงวัย เตรียมตั้ง กก.สอบจริยธรรม ในวันที่ 28 ก.ย.นี้ ยังบอกไม่ได้มีโทษถึงขั้นไหน ขอสอบสวนพิจารณาข้อมูลก่อน ยอมรับดูแล้วรุนแรง แต่การขยับผู้ป่วยต้องใช้แรง 2 คน จ่อลงพื้นที่ย้ำกิริยารุนแรงไม่ใช่มาตรฐาน

จากกรณีคลิปพยาบาล รพ.พุทธชินราช จ.พิษณุโลก กระทำความรุนแรงต่อผู้ป่วยชายวัย 90 ปี ที่นอนอยู่บนเตียงโรงพยาบาล โดยมีการกระชากคนไข้นั้น ทำให้เกิดกระแสวิจารณ์อย่างมาก ซึ่งทางโรงพยาบาลได้ออกมาขอโทษ พร้อมสั่งย้ายพยาบาลรายดังกล่าวไปแล้วนั้น

วันนี้ (26 ก.ย.) ผศ.อังคณา สริยาภรณ์ เลขาธิการสภาการพยาบาล กล่าวถึงเรื่องนี้ ว่า สภาการพยาบาลขอแสดงความเสียใจต่อญาติและสังคมต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ยอมรับว่า เห็นจากคลิปวิดีโอแล้วรู้สึกตกใจมาก อย่างไรก็ตาม เรื่องนี้ทาง รพ.ต้นสังกัดอยู่ระหว่างการสอบสวน ส่วนสภาการพยาบาลก็จะมีการตั้งคณะกรรมการสอบจริยธรรมภายในวันที่ 28 ก.ย.นี้ แต่ยังบอกไม่ได้ว่าจะต้องใช้เวลาในการสอบจริยธรรมนานแค่ไหน ซึ่งการลงโทษมีตั้งแต่การว่ากล่าวตักเตือน ภาคฑัณฑ์ พักใช้ใบอนุญาต ซึ่งสูงสุดนานถึง 2 ปี และถ้ารุนแรงสุด คือ การเพิกถอนใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ แต่ยังบอกไม่ได้ว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นจะเข้าข่ายเป็นความผิดแบบใด เพราะต้องพิจารณาข้อมูลอีกมากตามกระบวนการ อย่างไรก็ตาม ทุกการลงโทษมีผลต่อคนที่ถูกลงโทษทั้งสิ้น ทั้งเรื่องเงินเดือน บำเหน็จบำนาญ และมีประวัติติดตัว

“อยากให้เห็นใจ เพราะมาตรฐานการดูแลคนไข้ในหอผู้ป่วยวิกฤต อยู่ที่พยาบาล 1 คน ต่อ คนไข้ 2 คน แต่เท่าที่ทราบหอผู้ป่วยวิกฤตนี้ พยาบาล 1 คน ต้องดูแลคนไข้ 8 คน เราไม่ได้พูดเพื่อแก้ตัวแทนใคร แต่พูดถึงสถานการณ์จริงที่เกิดขึ้น พยาบาลเราเคารพสิทธิคนไข้ ดูแลคนไข้ตามลักษณะมาตรฐานวิชาชีพ คือ ดูความปลอดภัยเป็นอันดับแรก ดูแลเรื่องความสุขสบายตามมา และส่งเสริมการฟื้นหาย ซึ่งถ้าดูภาพในวิดีโอแล้วตกใจ ดูแล้วรู้สึกรุนแรง แต่ไม่ทราบเหตุของการกระทำ เป็นเรื่องที่ผู้บังคับบัญชาต้องสอบสวนอย่างไร และนี่ไม่ได้เป็นเหตุให้ทำแบบนี้ เราไม่ได้สอนให้ทำรุนแรงกับคนไข้ ที่ผ่านมา ยังไม่เคยมีการร้องเรียนแบบนี้ แต่เราไม่ทราบว่าทั่วประเทศมีตรงไหนอย่างไรบ้าง ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่มีการปรากฎต่อสื่อ เราเองก็ตกใจมาก” ผศ.อังคณา กล่าว

ผศ.อังคณา กล่าวต่อว่า เบื้องต้นจากการสอบถามหัวหน้าหอผู้ป่วยวิกฤตบอกว่า พยาบาลคนนี้ทำงานดีมาตลอด รวดเร็ว ไม่มีกิริยารุนแรง ไม่เข้าใจว่าทำไมถึงทำแบบนี้ ช่วงขณะเกิดเหตุเป็นช่วงที่พยาบาลเห็นคนไข้ขอบเตียง เกรงว่า จะตกจึงใช้แรงกระชาก เพราะปกติการขยับคนไข้ต้องใช้พยาบาลช่วยกันถึง 2 คน และยังมีความเป็นห่วงจึงใช้หมอนรองศีรษะ อย่างไรก็ตาม เรื่องนี้ขอให้รอผลการตรวจสอบเพื่อหามูลเหตุที่แน่ชัด

รศ.ดร.อรพรรณ โตสิงห์ ประชาสัมพันธ์ สภาการพยาบาล กล่าวว่า ตั้งแต่ที่มีการตั้งสภาการพยาบาลมา ก็มีการร้องเรียนการทำงานของพยาบาลเข้ามาบ้าง แต่ไม่ได้ร้องเรียนกรณีทำร้ายร่างกายผู้ป่วย สำหรับกรณีนี้ยังไม่สามารถตอบได้ว่าจะลงโทษอย่างไร ไม่ได้จะปกปิด แต่ต้องสอบสวนตามขั้นตอนก่อน โดยจะคุยกับญาติ คุยเจ้าหน้าที่หอผู้ป่วย ขอให้แน่ใจว่าสภาฯ ไม่เพิกเฉย และยืนยันขอให้ผู้ป่วยและญาติมั่นใจได้ เมื่อผู้ป่วยเข้ารับการรักษาก็จะได้รับการดูแลที่ดีจากพยาบาล เพราะสภาฯ ไม่ได้แค่แถลงข่าว แต่จะลงพื้นที่ ประชาสัมพันธ์ให้ทั่วให้พยาบาลปฏิบัติตามมาตรฐานวิชาชีพ และให้รู้ว่ากิริยาแบบนี้ไม่ได้เป็นการปฏิบัติตามมาตรฐาน เรื่องนี้น่าจะเป็นเรื่องบุคคล และปัจจุบันการเรียนพยาบาลเรามีการคัดคนตั้งแต่แรก มีการทดสอบสภาพจิตใจ อารมณ์ ก่อนเข้าเรียน และระหว่างเรียนด้วย

26 ก.ย. 2561 19:43   โดย: ผู้จัดการออนไลน์

เริ่มแล้ว 1 ต.ค. รพ.สังกัด สธ.ใช้ “ถุงผ้า” ใส่ยาให้ผู้ป่วย 100% แทนการใช้ถุงพลาสติก ลดปัญหาขยะ ลดภาวะโลกร้อน กำชับประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนเข้าใจ เผย รพ.ทรวงอกทำแล้ว 4 เดือน ลดพลาสติก พลาสติก 5.6 หมื่นใบ รวม 4.7 หมื่นบาท

วันนี้ (1 ต.ค.) เมื่อเวลา 13.00 น. ที่สถาบันโรคทรวงอก จ.นนทบุรี นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) พร้อมด้วย นพ.สุขุม กาญจนพิมาย ปลัด สธ. และ นพ.สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ ตรวจเยี่ยมชมโครงการใช้ถุงผ้าใส่ยากลับบ้าน หลังจากประกาศดีเดย์ให้วันที่ 1 ต.ค. 2561 โรงพยาบาลทุกแห่งในสังกัด สธ.ต้องใช้ถุงผ้าใส่ยาให้ผู้ป่วยแทนการใช้ถุงพลาสติก

นพ.ปิยะสกล กล่าวว่า สธ.ได้ประกาศนโยบายให้โรงพยาบาลในสังกัดทุกแห่ง ใช้ถุงผ้าใส่ยาให้ผู้ป่วยแทนการใช้ถุงหิ้วพลาสติก เพื่อลดปัญหาขยะพลาสติก ลดภาวะโลกร้อน ดำเนินการครบ 100% ทุกแห่งพร้อมกันทั่วประเทศ ในวันที่ 1 ตุลาคม 2561 ขอชื่นชมโรคทรวงอกที่ได้ดำเนินการตามนโยบาย และยกเลิกการใช้ถุงหิ้วพลาสติกใส่ยา 100% มาตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2561 ซึ่งได้รับความร่วมมือจากประชาชนเตรียมถุงผ้ามาใส่ยาเมื่อมารับบริการที่โรงพยาบาลเป็นอย่างดี

นพ.สุขุม กล่าวว่า ในวันนี้ได้กำชับให้โรงพยาบาลทุกแห่งของ สธ. ปฏิบัติตามนโยบาย รมว.สาธารณสุข งดใช้ถุงหิ้วพลาสติกใส่ยา โดยประชาสัมพันธ์สร้างความเข้าใจประชาชนที่มารับบริการ ถึงวัตถุประสงค์ของโครงการนี้ ซึ่งเป็นการช่วยกันลดปัญหาขยะพลาสติกที่เกิดขึ้นปีละ 2 ล้านตัน และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง บางชนิดมีสารประกอบ ที่อันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม บางชนิดไม่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ และใช้ระยะเวลาในการย่อยสลายตามธรรมชาตินานถึง 450 ปี นอกจากนี้ สธ.ยังสนับสนุนการรักษาสิ่งแวดล้อม ลดภาวะโลกร้อน ให้บุคลากรสาธารณสุขลดการใช้โฟมใส่อาหาร ใช้บรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และส่งเสริมการใช้พลังงานสะอาดในสถานบริการ

ทั้งนี้ สถาบันโรคทรวงอก ได้เริ่มโครงการใช้ถุงยาใส่ผ้ากลับบ้าน เมื่อวันที่ 13 เมษายน 2561 โดยแจกถุงผ้าแก่ผู้ป่วยในใส่ยากลับบ้าน และในวันที่ 1 มิถุนายน 2561 ยกเลิกการใช้ถุงหิ้วพลาสติก 100% ผลการดำเนินงานตั้งแต่ 1 มิถุนายน-30 กันยายน 2561 รวม 4 เดือน ลดปริมาณพลาสติกได้ 560 กิโลกรัม ลดจำนวนถุงพลาสติกได้ 56,600 ใบ คิดเป็นเงิน 47,600 บาท


1 ต.ค. 2561 20:01   โดย: ผู้จัดการออนไลน์

สนช.ถกปัญหา “บ้านพัก” บุคลากรสาธารณสุข พบยังขาดอีกกว่า 7 พันแห่ง ซ่อมแซมไม่ได้ ปลัด สธ.เผยเป็นนโยบายหลัก เพิ่มขวัญกำลังใจ สั่งผู้ตรวจฯ ทุกเขตสำรวจ เตรียมจัดงบบ้านพักปี 2563 ด้านแพทยสภา ชี้ บางส่วนต้องออกเองกว่า 5 หมื่นบาท เพื่อให้อยู่บ้านพักได้

วันนี้ (2 ต.ค.) นพ.เจตน์ ศิรธรานนท์ ประธานคณะกรรมาธิการการสาธารณสุข สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) กล่าวว่า บ้านพักบุคลากรสาธารณสุขเป็นปัญหามานาน เนื่องจากคนของกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) มีจำนวนมาก ยากที่จะจัดงบให้ทุกคนได้รับที่อยู่อาศัย บางส่วนต้องอยู่เวร 24 ชั่วโมง จึงต้องมีที่พักในโรงพยาบาล ยิ่งโรงพยาบาลห่างไกล ยิ่งจำเป็น ขณะที่การบริหารจัดการระเบียบต่างๆ ที่ไม่อำนวย กว่าจะได้เงินมาใช้ค่อนข้างนาน บุคลากรต้องจ่ายเงินเอง ทำให้ไม่อยากอยู่ในระบบ และ สธ.เน้นหอพักผู้ป่วยก่อน โดยที่พักบุคลากรถูกจัดความสำคัญท้ายสุด ทั้งนี้ เมื่อวันที่ 1 ต.ค.ที่ผ่านมา สนช.ได้เชิญหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมาหารือ และเสนอให้ สธ. จัดความสำคัญเรื่องที่พักมากขึ้น โดยเฉพาะแพทย์ใช้ทุน 3 ปีแรก และพยาบาล 5 ปีแรก ส่วนเรื่องการจัดสรรงบประมาณอาจใช้วิธีเป็นเขตสุขภาพ หรือกลุ่มเครือข่ายในการขอร่วมกัน

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในการประชุม สนช. กองบริหารการสาธารณสุข สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข ได้รายงานผลสำรวจที่พักอาศัยบุคลากรในโรงพยาบาลสังกัด สธ.ทุกระดับ ข้อมูลเมื่อวันที่ 29 ก.ย. 2561 เบื้องต้นพบว่า สถานพยาบาล 7,187 แห่ง จาก 11,710 แห่ง มีบุคลากรทั้งหมด 257,534 คน แบ่งเป็นบุคลากรที่มีความจำเป็นต้องพักอาศัย 130,073 คน บุคลากรที่มีความจำเป็นต้องพักอาศัยและมีที่พักแล้ว 65,225 คน และบุคลากรที่มีความจำเป็นแต่ยังไม่มีที่พักอีก 64,848 คน จำนวนอาคารที่พักที่มีอยู่เดิม 29,476 หลัง แบ่งเป็นบ้านพัก 25,209 หลัง เป็นอาคารพัก 3,657 หลัง แฟลต 610 หลัง ทั้งนี้ ที่พักมีความทรุดโทรม หลายแห่งไม่สามารถซ่อมได้ ทำให้ต้องการที่พักเพิ่ม 7,631 หลัง แบ่งเป็น บ้านพัก 6,258 หลัง อาคารพัก 1,137 หลัง และแฟลต 236 หลัง โดยยังติดปัญหาเรื่องงบประมาณหลายพันล้านบาท สนช.ได้ขอให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องจัดทำรายละเอียดถึงความจำเป็นในการให้สวัสดิการแก่บุคลากร และนำมาเสนอเพื่อหาทางในการจัดสรรงบประมาณแก้ปัญหาระยะยาวต่อไป

นพ.สุขุม กาญจนพิมาย ปลัด สธ. กล่าวว่า ได้หารือกับ สนช.แล้ว อยู่ระหว่างจัดทำรายละเอียด ซึ่งเรื่องนี้ถือเป็นนโยบายแรกๆ ที่ตนตั้งไว้ เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจให้แก่บุคลากร ซึ่งจากการประชุมการจัดสรรงบประมาณปี 2563 ก็มีเรื่องบ้านพักบุคลากรด้วย ซึ่งตนได้มอบหมายให้ผู้ตรวจราชการ สธ.แต่ละเขตไปสำรวจเพิ่มเติม และจัดทำงบประมาณมาอีกครั้ง เพราะบ้านพักบุคลากรถือเป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากที่ผ่านมาบ้านพักเหล่านี้ตั้งมานาน มีความทรุดโทรม ในอดีตก็จะมีการซ่อมแซมปรับปรุงมาตลอด แต่ด้วยงบประมาณจำกัดก็ต้องมุ่งเน้นบริการประชาชนเป็นสำคัญ ส่วนเจ้าหน้าที่บุคลากรก็อดทนมาตลอด แต่ปัจจุบันหลายแห่งซ่อมแซมไม่ได้แล้ว หลายแห่งต้องสร้างใหม่ ซึ่งเรื่องนี้ได้ให้ไปศึกษาและนำรายละเอียดกลับมาเร็วที่สุด ส่วนตัวเลขชัดๆ เท่าไรยังไม่ทราบ แต่มอบหมายให้แต่ละเขตไปดำเนินการแล้ว และให้ส่งกลับมาโดยเร็วที่สุด รวมทั้งในเรื่องของรั้วกั้นตาม รพ.สต. ได้สั่งการให้ดูแลเพื่อความปลอดภัยของเจ้าหน้าที่ทุกคน

พล.อ.ต.อิทธพร คณะเจริญ เลขาธิการแพทยสภา กล่าวว่า แพทยสภาได้สำรวจเบื้องต้นถึงสถานการณ์บ้านพักแพทย์ภาครัฐ โดยสำรวจความคิดเห็นผ่านออนไลน์กว่า 300 คน พบว่า ร้อยละ 54 ระบุว่า สภาพที่พักอาศัยไม่พร้อม ต้องซ่อมแซม โดยที่ต้องซ่อมแซมส่วนใหญ่เป็นเรื่องโครงสร้างชำรุด เช่น ฝ้า เพดาน รองลงมาคือ ห้องน้ำไม่พร้อมใช้ ส่วนเรื่องความสะอาดก็ยังเป็นปัญหา นอกจากนี้ ร้อยละ 27 ระบุว่า ต้องซ่อมแซมบ้านพักก่อนเข้าอยู่ แต่ไม่เสียค่าใช้จ่าย เพราะ รพ.ออก ส่วนร้อยละ 27.6 ต้องเสียค่าใช้จ่ายไม่เกิน 5 หมื่นบาท ทั้งนี้ ข้อมูลจากกองบริหารการสาธารณสุข เห็นว่า มีการขาดที่พักอยู่มากกว่า 7,000 แห่ง ข้อเท็จจริงคือ ใช้งบประมาณจำนวนมากในการสร้างอาคารสำหรับผู้ป่วย แต่ยังขาดงบดูแลบ้านพักบุคลากร ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการเข้าไปดูแลผู้ป่วย ซึ่งการศึกษาพบว่า แพทย์หญิงที่ต้องไปอยู่ต่างจังหวัด ครอบครัวจะให้ความสำคัญเรื่องความปลอดภัยของที่พักมาก ทั้งเรื่องแสงสว่าง พนักงานรักษาความปลอดภัย เพราะมีข่าวเจ้าหน้าที่ถูกทำร้ายโดยมิจฉาชีพเป็นระยะ

“ปีนี้เป็นโอกาสดีที่ปัญหานี้ถูกวางเป็นนโยบายหลักของปลัด สธ. นอกจากนี้ แพทยสภาขอเสนอเรื่องการผลิตแพทย์ ซึ่งปีละเกือบ 3 พันคน สธ.รับไป บรรจุมากกว่า 2,000 คน ข้อเท็จจริงของสถานพยาบาลปัจจุบัน ยังมีที่พักขาดแคลนกว่า 7 พันหลัง ภายใน 5 ปีข้างหน้าจะมีแพทย์บรรจุ ใน สธ.เพิ่มอีกราว 10,000 คนพร้อมกับ อัตราการเพิ่มของพยาบาลซึ่งคงต้องเป็นเงาตามตัว แผนการอนาคตเป็นเรื่องสำคัญที่จะบรรจุคู่ขนาน ทั้งอัตรา กำลังพล และบ้านพักไปพร้อมกัน เพื่อมิให้เกิดปัญหาในอนาคต” พล.อ.ต.อิทธพร กล่าว

2 ต.ค. 2561 16:40   โดย: ผู้จัดการออนไลน์

“หมอธีระวัฒน์” ชี้ ปัญหาผู้ป่วยล้นทะลักหมักหมมกว่า 10 ปี ต้องทำให้ ปชช.เป็น Smart Citizen รพ.รั ฐต้องไม่เป็นตัวประกันของ สปสช. ผ่านการกำหนดวิธีการและเงินในการรักษาแต่ละโรค ย้ำ ไกด์ไลน์ต้องคำนึงปัญหาจริงในพื้นที่ ร.ร.แพทย์ต้องเข้ามาช่วยดูแลด้วย เน้นทำให้คนไม่เป็นโรค ดูแลคนเจ็บป่วยให้ดี ละลายกฎซับซ้อน ให้คนยากจนเข้าถึง

ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หัวหน้าศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว ถึงกรณีผู้ป่วยล้นทะลักโรงพยาบาลรัฐจนเกิดปัญหาโรงพยาบาลแออัด ว่า ต้องยอมรับว่า มีปัญหาหมักหมมมาเป็น 10 ปี ทำให้ประชาชนเป็น Smart Citizen และทำให้โรงพยาบาลรัฐไม่เป็นตัวประกันของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เนื่องจากถูกกำหนดวิธีขั้นตอนและกรอบเงินที่สามารถใช้ได้ในการรักษาแต่ละโรค แต่เงินที่กำหนด ยืดหยุ่นแบบน้อยลงเรื่อยๆ โดยตั้งงบปลายปิด มีเงินเท่าไร ที่เหลือก็ให้ใช้ได้เท่านั้น ที่ใช้ไปแล้วก็ให้ใช้ไปแต่ไม่ส่งเงินให้โรงพยาบาลรัฐก็ขาดทุนไปเรื่อยๆ

ขณะที่ กรอบการรักษา หรือ practice guideline เป็นเรื่องดีที่ผู้ปฏิบัติจะได้ไม่ต้องวกวน ลองผิดลองถูก แต่ไม่สามารถตอบโจทย์ที่หมอผู้รักษาเจอกับผู้ป่วยตรงหน้าได้ การกำหนดแนวทางการรักษาของ สปสช. ตามที่ผู้บริหารได้เคยกล่าวอย่างภาคภูมิใจว่าสามารถกำหนดสิ่งมีชีวิต คือ ผู้ป่วยที่มีโรคต่างๆ ให้เป็นสิ่งไม่มีชีวิตสามารถกำหนดได้ว่าจะปฏิบัติอย่างไรใช้เงินเท่าใด ผู้ที่เขียนกรอบกำหนดเหล่านี้ ต้องประกอบด้วยหมอที่ปฏิบัติงานจริงในพื้นที่ รู้ปัญหาที่เกิดขึ้น และปริมาณงานที่ต้องประสบ การตั้งกรอบโดยอิงจากต่างประเทศอาจไม่ได้ทั้งหมด โดยไม่ได้ควบรวมความเป็นจริงของผู้ที่ทำงานว่ามีตั้งแต่ไม่มีประสบการณ์เลย เช่น แพทย์ฝึกหัด เริ่มจะมีบ้าง เช่น แพทย์ใช้ทุน มีมากขึ้นไปอีก เช่นแพทย์ประจำบ้าน ที่เจอกับสภาพที่หนักที่สุดซับซ้อนที่สุดและจำนวนผู้ป่วย มากเกินกว่าอัตราส่วนที่ควรจะเป็น

โรงเรียนแพทย์มหาวิทยาลัยจะต้องลงมาร่วมกันคิดหาแนวทางในการสร้างระบบและกรอบการปฏิบัติรวมทั้งให้นักเรียนแพทย์ ที่จะต้องลงไปในสนามรบ รู้สถานการณ์จริงเสียก่อนและวิธีการเรียนการสอนต้องตรงเป้าและต้องคิดเป็นโดยมีพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ค่อนข้างแน่นหนาและสามารถคิดเป็นระบบ ทั้งนี้เนื่องจาก guideline ไม่สามารถตอบโจทย์ที่เห็นตรงหน้าได้ทุกอย่าง ข้อคิด คือ จะหาพี่เลี้ยงได้จากที่ไหนอย่างไร เทเลเมดิซีน จะช่วยได้แค่ไหนอย่างไร

เรื่องนี้ไม่ต้องคิดซับซ้อน คิดถึงสุขภาพคนไทยอย่างเดียว ทำอย่างไรให้ไม่เป็นโรค เป็นแล้วทำอย่างไรให้โรคสงบ เกิดเป็นหนักทำอย่างไรให้ไม่ตาย แต่ต้องกลับมามีชีวิตอย่างมีคุณภาพ และคิดเหมือนกันทั้งประเทศว่า เงินก้อนเดียวกันต้องใช้ด้วยกัน และคนที่ต้องการมากที่สุด คือ คนที่ยากไร้ คนจนคนที่เข้าถึงระบบได้ยากที่สุด คิดง่ายๆ เท่านี้ และละลายกรอบกฎระเบียบซับซ้อน

4 ต.ค. 2561 20:40   โดย: ผู้จัดการออนไลน์