เมื่อวันที่ 6 สิงหาคม ที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ นายวิทยา บุรณศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวภายหลังประชุมผู้บริหาระดับสูงกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ว่า ในการประชุมมีการพูดถึงการเตรียมพร้อมด้านสาธารณสุขเพื่อเข้าสู่ประชาคมอาเซียนในปี 2558 โดยได้เร่งรัดนโยบายของนายกรัฐมนตรีในเรื่องการพัฒนามาตรฐานอาหารไทย สินค้าโอท็อป สินค้าแปรรูปทุกชนิดที่อยู่ในภาชนะบรรจุเสร็จพร้อมปรุงและพร้อมบริโภค ให้เข้าสู่มาตรฐานการผลิตที่ดีขั้นพื้นฐานหรือ ไพรมารี่ จีเอ็มพี (Primary GMP) เพื่อให้พร้อมก่อนเข้าสู่ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนหรือ AEC ในปี 2558 เพื่อให้สินค้าไทยทุกประเภทมีมาตรฐานสากล โดยมอบนโยบายให้สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เร่งพัฒนาด้านวิชาการ อบรมผู้ประกอบการทุกจังหวัดร่วมกับสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ เพื่อสร้างความมั่นใจคนไทยและอาเซียน ที่จะได้บริโภคสินค้าที่มีคุณภาพและความปลอดภัยให้ได้โดยเร็วที่สุด ไม่ต้องรอ 3 ปีที่จะมีการบังคับใช้จริง
นพ.ไพจิตร์ วราชิต ปลัดกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขได้ให้เตรียมข้อมูลเรื่องความพร้อมการเข้าสู่อาเซียนของประเทศไทยในด้านการแพทย์และสาธารณสุข เพื่อเสนอนายกรัฐมนตรีในวันที่ 20 สิงหาคมนี้ ซึ่งมีทั้งหมด 3 เรื่องได้แก่ 1.ระบบบริการทางการแพทย์ โดยจะเพิ่มการผลิตแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์เพื่อรองรับการเปิดเสรีอาเซียน ให้ประชาชนไทยและต่างชาติได้รับบริการที่มีคุณภาพ 2.ด้านอาหาร ได้มอบหมายให้ อย.ดูแลโดยได้เตรียมแผนดำเนินการพัฒนาให้สินค้าโอท็อปทั้งหมด ให้ได้มาตรฐานการผลิตที่ดีขั้นพื้นฐาน และ 3.การควบคุมโรคติดต่อจะต้องพัฒนาระบบให้ได้มาตรฐานอนามัยระหว่างประเทศหรือไอเอชอาร์ ( IHR : International Health Regulation)
นพ.ไพจิตร์กล่าวว่า ประเด็นด้านการบริการทางการแพทย์นั้น สิ่งสำคัญคือต้องมีบุคลากรสาธารณสุขให้เพียงพอ เพื่อไม่ให้กระทบกับการบริการของประชาชนคนไทย หากมีการเปิดเสรีดังกล่าว โดยเฉพาะวิชาชีพแพทย์ พยาบาล และทันตแพทย์ ซึ่งสถานการณ์ล่าสุดที่มีการสำรวจความต้องการในปี 2558 นั้น พบว่าสาขาวิชาชีพแพทย์ ณ ขณะนี้มีกำลังผลิตต่อปีอยู่ที่ 2,500 อัตรา ซึ่งในส่วนของภาครัฐยังขาดแคลนอยู่ที่ 10,719 อัตรา ขณะที่ความต้องการสำหรับรองรับอาเซียนอยู่ที่ 1,200 อัตรา รวมแล้วยังขาดแคลนแพทย์อยู่ที่ 11,974 อัตรา ส่วนสาขาวิชาชีพพยาบาล กำลังผลิตอยู่ที่ 10,000 อัตราต่อปี ภาครัฐยังขาดแคลนอยู่ที่ 16,030 อัตรา ความต้องการสำหรับรองรับอาเซียนอยู่ที่ 5,454 อัตรา รวมความขาดแคลนพยาบาลอยู่ที่ 21,628 อัตรา และสาขาวิชาชีพทันตแพทย์ กำลังผลิตอยู่ที่ 800 คนต่อปี ซึ่งภาครัฐยังขาดแคลนอยู่ที่ 2,900 อัตรา ความต้องการสำหรับรองรับอาเซียนอยู่ที่ 345 อัตรา รวมขาดแคลนทันตแพทย์ทั้งหมดอยู่ที่ 3,267 อัตรา
นพ.พิพัฒน์ ยิ่งเสรี เลขาธิการ อย.กล่าวว่า ปัจจุบันมีผู้ประกอบการสินค้าโอท็อปประมาณ 20,000 รายทั่วประเทศ เฉลี่ย 200-300 รายต่อจังหวัด อย.ได้มอบอำนาจให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดออกใบอนุญาตประกอบการได้ หากระบบการผลิตได้ตามเกณฑ์มาตรฐานจีเอ็มพีขั้นพื้นฐาน เช่น เกณฑ์ความสะอาดสถานที่ความปลอดภัย คุณภาพวัตถุดิบที่ใช้ ระบบการควบคุมคุณภาพ ขณะนี้ อย.ได้จัดอบรมผู้แทนจังหวัดไปแล้ว 2 รุ่น เพื่อนำไปถ่ายทอดสู่ผู้ประกอบการในพื้นที่ โดยได้มอบประกาศนียบัตร ให้ผู้ประกอบการที่พัฒนาผ่านเกณฑ์แล้วประมาณ 400 ราย จะดำเนินการส่วนที่เหลือให้ครบโดยเร็วที่สุด
