โจรจีนจับเด็ก เป็นตัวประกันในห้องแห่งหนึ่งบนอาคารสูง
เรียกร้อง 3 ข้อ มิฉะนั้นจะฆ่าเด็กเสีย

ที่ห้องติดกัน รัฐบาลจีนส่งนักเจรจาไปต่อรองเพื่อแก้สถานการณ์
หัวหน้านักเจรจาของรัฐบาลจีนเข้าเจรจา
เมื่อการเจรจาเริ่มขึ้น หัวหน้านักเจรจาได้ที ก็เอาปืนยิงโจร ตกจากอาคาร เสียชีวิต
การเจรจาเป็นที่ยุติ เสียค่าใช้จ่ายประมาณ 35 เซ็นต์ (ค่าลูกปืน)

ถ้าเป็นในสหรัฐอเมริกาจะเป็นดังนี้
•ต้องปิดถนนไม่น้อยกว่า 48 ชั่วโมง
•ใช้เวลาราว 12 ชั่วโมงในการเจรจา
•ใช้เงิน 5 ล้านเหรียญในกระบวนการยุติธรรม
•และต้องจ่ายเป็นค่าอาหารค่าดูแลสุขภาพของโจร ในคุกอีกด้วย

นี่คือ เหตุผลที่อธิบายว่า เหตุใดสินค้าจีนจึงมีราคาถูกกว่าสินค้าอย่างเดียวกันของสหรัฐอเมริกามาก!!

แล้วการเจรจาแบบไทยๆ ล่ะเป็นยังไง
(เสียค่าเยียวยา ค่าฟื้นฟู ค่าปลอบขวัญ ค่าโง่ ค่าอะไรๆอีก....)

ตามตำรา บอกว่า คนที่มี IQ 120 ขึ้นไปถึงจะตอบได้
ถ้า

2 + 3 = 10
7 + 2 = 63
6 + 5 = 66
8 + 4 = 96

แล้ว

9 + 7 = ?

มีค่า เท่าไหร่?

 เป็นที่ทราบกันดีว่าขณะนี้ทางสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติได้ผู้นำคน ใหม่แล้ว หลังจากที่ได้สูญเสียเลขาธิการคนเก่าไป สำหรับท่านที่มารับตำแหน่งหน้าที่สำคัญในครั้งนี้ ท่านเป็นคนที่ร่วมยืนเคียงบ่าเคียงไหล่กับ นพ.สงวน นิตยารัมภ์พงศ์ มาโดยตลอด เป็นผู้ที่ช่วยกันบุกเบิกในเรื่อง 30 บาท รักษาทุกโรค โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะให้คนไทยมีสุขภาพที่ดีและเข้าถึงการเข้ารับ บริการให้มากที่สุด
        หลายคนคงจะรู้จักนายแพทย์ท่านนี้ดีอยู่แล้ว เนื่องจากท่านเป็นผู้มีบทบาทไม่น้อยในแวดวงสาธารณสุข และกองบรรณาธิการวารสารวงการแพทย์ก็ได้รับเกียรติจาก "นพ.วินัย สวัสดิวร" เลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ คนใหม่ มาร่วมพูดคุยและแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในการทำงาน รวมไปถึงแนวคิดต่าง ๆ ในการบริหารงานของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.)
        นพ.วินัย ได้เริ่มเล่าถึงการเข้ามาทำงานที่ สปสช. แห่งนี้ว่า "ผมเริ่มเข้ามาทำงานที่ สปสช. (สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ) เมื่อเดือนมิถุนายน 2546 เข้ามาทำงานในตำแหน่งรองเลขาธิการ มีหน้าที่หลัก ๆ ในการบริหารกองทุน งานของที่นี่มีหลายอย่างไม่ว่าจะเป็นงานในเรื่องของการที่จะมีส่วนร่วมกับ ภาคประชาชน หรือการขยายกองทุน เป็นต้น แต่ตัวผมเองนั้นมีหน้าที่หลักก็คือการคำนวณงบประมาณ อย่างการเหมาจ่ายรายหัวควรจะเป็นเท่าไร ได้เงินมาแล้วจะจัดสรรอย่างไร นั่นก็คือหน้าที่หลักที่ผมรับผิดชอบมาโดยตลอด ส่วนเรื่องอื่นก็จะเป็นเรื่องของการบริหารบุคคล ผมก็จะมีส่วนร่วมด้วยเพราะจะเป็นคณะกรรมการ การคัดเลือกคน การจัดหาบุคคลที่จะมาดำรงตำแหน่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น ผู้อำนวยการสำนักงาน และที่สำคัญคือ เป็นผู้ที่รับผิดชอบในการขยายสำนักงาน สาขาเขต เนื่องจากตอนที่เราเริ่มนั้นไม่มีเขต ขณะนี้เราก็มีอยู่ทั้งหมด 12 สาขา ผมก็มีส่วนในการวางโครงสร้าง ของเขตว่าควรจะเป็นอย่างไร ควรมีคนกี่คน และเขตจะทำหน้าที่อะไร ควรจะตั้งอยู่ที่ไหน จังหวัดใด งานพวกนี้ก็เป็นแบบคร่าว ๆ แต่ ก่อนหน้าที่จะมาทำงานที่นี่ ผมทำงานอยู่ที่กระทรวงสาธารณสุข ดำรงตำแหน่งรองอธิบดีกรมการแพทย์ และเคยดำรงตำแหน่ง นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดนครสวรรค์และยโสธร (สสจ.) เคยทำงานที่โรงพยาบาลจังหวัดและ โรงพยาบาลอำเภอ โดยภูมิหลังนั้นเรียกได้ว่าทำมาหมดแล้วที่เกี่ยวกับด้านสาธารณสุข และเข้าใจถึงระบบสาธารณสุขดี เพราะได้ทำมาทุกระดับ ก่อนที่จะได้รับหน้าที่ที่ สปสช."
        "มีหลายคนถามผมว่าอะไรที่ทำให้ผมตัดสินใจลาออกจากงานราชการ ทั้งที่การเป็นข้าราชการมีความก้าวหน้าให้ผมอย่างแน่นอน ซึ่งท่านอธิบดีกรมการแพทย์ในสมัยนั้น ท่านเสรีก็ได้ถามผมว่าแน่ใจแล้วหรือที่จะลาออกและตัดสินใจแบบนั้น อย่างผมนี้ซี 10 คงไม่หนีไปไหนอย่างแน่นอน ท่านกล่าวอย่างนั้น เราก็ตอบไปว่าเรามั่นใจ สิ่งที่ผมตัดสินใจออกมาทำอาจจะเป็นเพราะท่านสงวนก็ว่าได้ ผมเชื่อมั่นในแนวคิดในเรื่องของความตั้งใจที่จะสร้างระบบขึ้นมา และอีกเหตุผลหนึ่งก็คงจะเป็นตอนที่ผมได้เป็น สสจ. ที่ จ.ยโสธร ตอนนั้นผมได้เข้าร่วม Health Care Reform ตอนนั้นได้ประสบการณ์ที่ว่าหากเราทำในเรื่องของการจัดระบบการจัดการงานแบบใหม่ที่เป็นแนวคิดปัจจุบันให้เป็นเรื่องที่น่าสนใจมากพอ เราจัดการงบประมาณแบบนี้แล้ว จะทำให้หน่วยบริการรู้สึกถึงความเป็นเจ้าข้าวเจ้าของประชาชนที่เขาดูแล มากกว่า ย้อนกลับไปถึงตอนที่ท่านสงวนได้ชักชวนให้มาทำงานที่นี่ ผมก็รู้สึกว่าน่าสนใจเพราะว่าผมเชื่อว่าองค์กรนี้จะเป็นองค์กรที่มีบทบาท สำคัญในการพัฒนาระบบบริหารสาธารณสุขของประเทศไทย ผมต้องเรียนว่าในการตัดสินใจแบบนี้ในเรื่องของโอกาสความก้าวหน้านั้นจบไปเลย ผมไม่ได้คิดว่าท่านสงวนจะเสียชีวิตและไม่ต้องการให้เป็นเช่นนั้น เราสูญเสียบุคลากรที่มีค่าของประเทศไปท่านหนึ่ง ในเรื่องของการก้าวหน้าในการทำงานของผม ขอบเขตของผมก็คงจะเป็นแค่รองเลขาธิการเท่านั้น ซึ่งมันต่างจากที่อยู่ที่กระทรวงสาธารณสุขที่จะสามารถไปได้อีกไกล ผมเชื่อว่าหากเรามองไป กว่าที่เราจะเป็นระดับซี 10 นั้นมันอยู่ที่การเมืองเป็นหลัก ผมไม่ถนัดในเรื่องนั้น ก็เลยคิดว่าหากอยู่ตรงนี้คงจะสบายใจกว่า ข้อดีอีกข้อที่ตัดสินใจมาคือพอได้มาทำงานแล้วผมก็จะสะสมประสบการณ์ ผมจะมีความเชี่ยวชาญทางด้านนี้เป็นอย่างดี เข้าใจในระบบการทำงานในเรื่องนี้อย่างต่อเนื่อง 5 ปีที่ผมทำงานมา ผมก็จะเข้าใจกระบวนการในการคำนวณว่าจะเหมาจ่ายเท่าไร ทำการเจรจาต่อรองต่อไปกับสำนักงานว่าจะทำอย่างไร และจะทำการเจรจาอย่างไรทั้งภาคเอกชนและทางกระทรวงสาธารณสุข เพราะเราต้องทำทุก ๆ ปี"
        เมื่อถามถึงนโยบายและวิสัยทัศน์ในการบริหารสำนักงานหลักประกัน สุขภาพแห่งชาติ ว่าท่านมีแนวคิดอย่างไร นพ.วินัย กล่าวว่า "ต้องกล่าวก่อนว่าวิสัยทัศน์ของ สปสช. ตั้งแต่แรกเริ่มมาแล้ว เราจะสร้างระบบหลักประกันสุขภาพให้ประชาชนได้เข้าถึงด้วยความมั่นใจ ทั้งผู้ให้และผู้รับบริการมีความสุขทั้งสองฝ่าย แต่ทีนี้คำว่า เข้าถึง หมายความว่าเวลาที่เจ็บป่วย หากมีหน่วยบริการใกล้ ๆ ไม่ว่าจะเป็นการบริการปฐมภูมิหรือการบริการที่ดีเยี่ยม ในโรคหัวใจ โรคมะเร็ง เราก็จะต้องมาจัดระบบให้มันดี ไม่ว่าจะเป็นคนภาคเหนือ ภาคอีสาน ทำอย่างไรให้มีการขยายหน่วยบริการ ทำอย่างไรจะให้มีแพทย์ มีเจ้าหน้าที่เข้าไปอยู่ตรงนั้นได้ บางอย่างก็ไม่สามารถทำเองได้ ต้องเข้าไปร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ ด้วย ไม่ว่าจะช่วยประสานงาน ผลักดันให้หน่วยงานอื่นในการทำงาน โดยเฉพาะในเรื่องของคน ในส่วนของโรงเรียนแพทย์ แพทยสภา กระทรวงสาธารณสุข เราอยากที่จะมีส่วนร่วมในการที่ไปช่วยผลักดัน การเข้าถึงของประชาชน ทั้งหน่วยบริการและผู้ให้บริการ เรื่องของเครื่องมือ ยารักษา ซึ่งมันเกี่ยวข้องกับงบประมาณ เราก็พยายามทำหน้าที่ในการที่จะทำให้สิ่งเหล่านั้นเพียงพอกับความต้องการ ประชาชนจะมั่นใจในการเข้าถึงบริการได้ก็ต้องมีคุณภาพของการบริการเข้ามาด้วย เราก็ต้องกลับไปดูเรื่องของการกำกับดูแลคุณภาพของผู้ให้บริการด้วย หากทำสองอย่างนี้ได้ ประชาชนก็จะเข้าถึงระบบบริการด้วยความมั่นใจ หรือสร้างหลักประกันสุขภาพให้ประชาชนด้วยความมั่นใจ ส่วนทางด้านผู้ให้บริการก็จะต้องมีความสุข ผมคิดว่าหากผู้ให้บริการไม่มีความสุขระบบก็จะไม่ยั่งยืน และหากผู้ให้บริการมีความสุขในการทำงาน ประชาชนก็จะเป็นผู้รับความสุขนั้นด้วย ในเรื่องที่จะทำให้แพทย์ พยาบาล หรือแม้แต่เจ้าหน้าที่มีความสุข ก็จะต้องร่วมมือกัน ในเรื่องนี้ สปสช. ไม่สามารถทำคนเดียวได้ คงจะต้องร่วมมือกัน เรื่องแรกเป็นเรื่องของเงินที่ให้ผู้อำนวยการโรงพยาบาล เราก็จะต้องทำให้พอและต้องจ่ายให้ทางโรงพยาบาลรวดเร็ว ถูกต้อง ครบถ้วน นั่นเป็นแนวคิดที่อยากจะทำ ไม่ใช่ว่าได้เงินมาก็มากองไว้ที่เราไม่ยอมแจกจ่ายไป เพราะฉะนั้นทางเราจะต้องจัดระบบจัดสรรเงินให้เกิดสภาพคล่องด้วย ในส่วนของโรงพยาบาลเอง หากดูเรื่องของงบประมาณในตอนเริ่มเราได้งบประมาณ 1,200 บาทต่อหัว แต่ตอนนี้เราได้ 2,100 บาทต่อหัว ซึ่งทุก ๆ 1 บาทเท่ากับ 46 ล้าน เราเพิ่มมา 900 บาทในช่วงเวลาที่ผ่านมา ในช่วงเวลา 3-4 ปีที่ผ่านมาเราเพิ่มงบประมาณถึง 4 หมื่นกว่าล้านบาท หากถามว่าตรงนี้พอหรือไม่ ผมคิดว่าภาพรวมคงน่าจะพอ แต่ว่าการกระจายนั้นมันอาจจะไม่ได้แบบ 100 เปอร์เซ็นต์ทั้งหมด เพราะเมื่อเรามีเงินพอดี แต่เผอิญว่าแบ่งแล้วโรงพยาบาล นี้ได้มากหน่อย หรือบางโรงพยาบาลอาจจะได้น้อยหน่อย ทีนี้กระบวนการในการแบ่งเนื่องจากจะต้องใช้ข้อมูลพื้นฐานเยอะหน่อย และมีปัจจัยที่แตกต่างของแต่ละโรงพยาบาล เช่น โรงพยาบาลที่อยู่ในเมืองอาจจะมีรายได้จากอย่างอื่น มีข้าราชการประกันสังคมมากกว่า แต่โรงพยาบาลที่อยู่ต่างจังหวัดอาจจะมีรายได้จากพวกข้าราชการ ประกันสังคมน้อยกว่า เหล่านี้เป็นรายละเอียดที่จะต้องค่อย ๆ ทำให้ไฟล์จูนให้เหมาะ เมื่อเราทำไปเรื่อย ๆ แล้วเข้มแข็ง สามารถที่จะดูได้ว่าในพื้นที่ของโรงพยาบาลไหนที่มีปัญหา โรงพยาบาลไหนที่ได้เยอะไป เพราะฉะนั้นมันเป็นรายละเอียดที่ผมจะต้องทำให้มันไฟล์จูนให้ได้ว่าจะทำอย่างไรที่จะให้ระบบงบประมาณของ โรงพยาบาลทุกแห่งมันไม่ติดขัด แต่ในส่วนของผมนั้นไม่ค่อยจะวิตกกังวลเรื่องของงบประมาณมากนัก ผมเชื่อว่าอนาคตของวงการสาธารณสุขหรือการบริการสาธารณสุขจะเป็นวิกฤตที่คน มากกว่าเรื่องเงิน เพราะคนจะเป็นปัญหาหัวใจหลัก ปัจจุบันนี้เนื่องจาก Medical Hub มันรุ่งเรือง ลองนึกภาพว่าแพทย์ที่มีความสามารถไปอยู่ที่โรงพยาบาลเอกชนกันหมด เนื่องจากได้รับค่าตอบแทนสูง ซึ่งอาจจะดึงมาจากโรงเรียนแพทย์ หรือดึงมาจากหัวเมืองใหญ่ และต่อจากนั้นจะมีแพทย์ที่ไหนไปอยู่ชนบท ที่สำคัญคือว่าระบบของเรานั้นเรารู้แน่นอนว่าจะต้องมีผู้ป่วยเพิ่มขึ้น คนเข้าถึงบริการได้ดีขึ้น ที่นี่ทำงานมากขึ้นแต่ว่าบุคลากรผู้ให้บริการอาจจะไม่พอและลดน้อยถอยลงไป สิ่งเหล่านี้จะเป็นปัญหาใหญ่ไม่ใช่แค่ปัญหาเล็ก ๆ แต่เป็นปัญหาระดับชาติ เรียกได้ว่าเข้าขั้นวิกฤตเลยก็ว่าได้ แต่เรื่องเหล่านี้มันแก้ไขได้ยาก ก็จะต้องใช้หน่วยงานหลายแห่ง เพราะ สปสช. เองก็ไม่ได้รับผิดชอบโดยตรง พอพูดเรื่องคนต้องดูแล้วว่าจะเพิ่มการผลิตได้อย่างไร อย่างไรก็ต้องใช้คน เมื่อผลิตแล้วและส่งไปอยู่จะให้เขาสามารถอยู่ตรงนั้นได้อย่างไร ระบบการจ่ายค่าตอบแทนจะเป็นอย่างไร ความก้าวหน้าของเขาจะเป็นอย่างไร รายได้จะสามารถเลี้ยงดูครอบครัวได้หรือไม่ สิ่งเหล่านี้เป็นปัจจัยที่ทำให้ระบบให้คนอยู่ในภาครัฐ มันไม่ง่าย ไหนจะมีแรงดูดจากภาคเอกชนอีก วิสัยทัศน์ภาครวมก็คือ 1. ให้ประชาชนเข้าถึงบริการด้วยความทั่วถึงและด้วยความมั่นใจ 2. ผู้ให้บริการต้องมีความสุขในการทำงาน ผู้ให้บริการอาจจะไม่มีความสุขใน เรื่องของภาระงานและจำนวนบุคลากรที่ไม่เพียงพอ ดังนั้น เรื่องนี้ถือว่าเป็นปัญหาที่จะต้องช่วยกันแก้ไขให้ได้ วิงวอนทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องไม่เช่นนั้นระบบบริการสาธารณสุขของเราจะเกิด วิกฤตอย่างแน่นอน"
        "ในเรื่องของเป้าหมายในการดำรงตำแหน่งเลขาธิการ สปสช. ภายใน 4 ปีนี้ ผมเปรียบการแก้ไขปัญหาสาธารณสุขของประชาชนเหมือนกับเรากำลังจะไปออกรบ เราต้องจัดทัพของเราให้ดี จัดแม่ทัพนายกอง จัดขบวนทัพ พัฒนาคนของเราให้เป็นนักรบ หรือใช้คำว่าพัฒนาให้เป็นมืออาชีพ และองค์กรของเราจะต้องเป็นองค์กรที่ High Performance จริง ๆ แล้วมีเรื่องมากมายที่จะทำ แต่หลัก ๆ แล้วอยากให้เป็นอย่างนั้น ซึ่งจริง ๆ แล้วปัญหาสาธารณสุขนั้นมีมากมาย อย่างเรื่องโรคไตที่เรารับมาอยู่ในความดูแล ก็ต้องไปพัฒนาตรงนั้นให้ดี หากถามว่าจะทำอะไรให้สำเร็จ ผมมองในเรื่องของการผลิต เรื่องของระบบบริการสาธารณสุข ผมอยากจะพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิที่เรียกว่า "ใกล้บ้านใกล้ใจ" ให้เห็นเป็นรูปธรรมให้ชัดเจน เพราะจุดนั้นเป็นจุดที่ผมคิดว่าประชาชนจะได้ประโยชน์อย่างแน่นอน ผมจินตนาการว่าหากเราสร้างหน่วยบริการที่ทำให้ประชาชนรู้สึกใกล้ชิดกับ ผู้ให้บริการ แพทย์เคยไปเยี่ยมบ้าน รู้จักทุกคนในครอบครัว ผู้ป่วยหนึ่งคนมีที่ปรึกษา เข้ามาที่โรงพยาบาลแล้วรู้สึกอบอุ่นใกล้ชิดเหมือนมาหาญาติ สิ่งเหล่านี้เป็นหลักสำคัญในการพัฒนาระบบใกล้บ้านใกล้ใจ หน่วยบริการนั้นไม่ต้องใหญ่ มีพยาบาล 2-3 คน มีแพทย์ครอบคลุมคนในละแวกนั้นประมาณ 5,000-10,000 คนเท่านั้น หากพัฒนาระบบนี้ให้ดีเราจะเห็นภาพของการที่ประชาชนจะเข้าถึงบริการได้ง่าย เราสามารถจัดระบบส่งต่อตรงนั้นไปให้หน่วยที่มีบริการที่มากกว่า เราไม่จำเป็นต้องไปสร้างทุกอย่างให้พร้อมในอำเภอใดอำเภอหนึ่ง ผมเน้นย้ำเสมอว่าจะทำอย่างไรให้ประชาชนเข้าถึงบริการ"
        เมื่อถามถึงเรื่องของงานที่จะสานต่อจาก นพ.สงวน นพ.วินัย กล่าวว่า "ประเด็นที่ท่านเลขาธิการคนก่อนได้สอนไว้ก็คือในเรื่องของการทำมิตรภาพบำบัด ท่านกล่าวเสมอว่าต้องการที่จะส่งเสริมในด้านจิตอาสา โดยผู้ป่วยที่เป็นโรคเรื้อรัง อย่างโรคมะเร็งจะต้องเผชิญความทุกข์อย่างมีความอบอุ่น เป็นในรูปแบบของเพื่อนช่วยเพื่อน เรื่องนี้เป็นประโยชน์ของ ผู้ป่วยที่เป็นโรคเรื้อรัง คนที่เป็นโรคเหล่านี้น่าจะมีโอกาสได้มีเพื่อน ให้กำลังใจกัน ได้พูดคุยกัน ให้ความทุกข์นั้นมันคลายลงได้ ในโครงการมิตรภาพบำบัด เพื่อนช่วยเพื่อน จะเป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้เกิดความสุขได้ ทางเราก็จะไปร่วมกับมูลนิธิของท่านเลขาธิการที่ได้ตั้งขึ้นเพื่อจะช่วยให้ โรงพยาบาลต่าง ๆ ได้มีกิจกรรมต่าง ๆ เหล่านี้"
        ต่อข้อซักถามว่าในมุมมองของท่านนั้น ขณะนี้ สปสช.เป็นอย่างไร นพ.วินัย กล่าวอีกว่า "ผมมองว่า สปสช. เป็นองค์กรที่มีทีมที่เข้มแข็ง มีเจ้าหน้าที่ที่มีความสามารถเยอะ มีเครื่องไม้เครื่องมือที่ใช้ดำเนินการที่ดี โดยรวมถือว่าเป็นองค์กรที่ดี เราได้รับการประเมินในทางที่ดี แต่มันก็มีเรื่องที่จะต้องไฟล์จูน เช่น การพัฒนาระบบการตัดสินใจของส่วนนำที่จะต้องรอบคอบ รวดเร็ว โดยที่มีความเป็นเอกภาพ เพื่อที่จะได้นำพาองค์กรให้ไปได้ดี ถูกทาง และจะต้องเข้าใจในทิศทางเดียวกัน เจ้าหน้าที่หรือระบบที่เราวางไว้มันดูลงตัวแต่มีอีกหลายเรื่องที่จะต้อง พัฒนา เช่น ข้อมูลจาก โรงพยาบาลต่าง ๆ ข้อมูลจากรายบุคคล หากมีข้อมูลเยอะมันก็จะสามารถคาดการณ์อะไรได้ดี เหมือนกับรู้เขารู้เรา เรารู้ว่าปัญหาคืออะไร แนวโน้มจะเป็นอย่างไร เรารู้ว่าจะต้องใช้งบประมาณเท่าไร หากเราวางแผนได้ดีทุกอย่างก็ดีตามมา เพราะมีการเตรียมการมาเป็นอย่างดี ดังนั้น ในเรื่องของความผิดพลาดก็น่าจะน้อยลง"
        เมื่อถามถึงปัญหาในเรื่องของ CL นพ.วินัย ได้ให้คำตอบว่า "ในเรื่องของ CL นั้น ต้องบอกก่อนว่า ภารกิจของผมคือจะทำอย่างไรให้ประชาชนเข้าถึงบริการ ยานั้นเป็นส่วนหนึ่งของการเข้าถึงบริการ ในเมื่อภารกิจของเราต้องพยายามทำให้ประชาชนเข้าถึงบริการ เราก็จะต้องมาคิดให้ชัดเจนว่าจะทำอย่างไรให้ประชาชนเข้าถึงยา การจะใช้มาตรการเจรจาต่อรอง การจัดการการต่อรองในส่วนกลางเพื่อให้มีพลังในการเจรจาต่อรองนั้นมีมากขึ้น คือบางอย่างอาจจำเป็นต้องซื้อ หรือให้องค์การเภสัชกรรมมาช่วยในการจัดการเรื่องของยาที่มีราคาแพง หรือแม้กระทั่ง CL ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบ แต่เราก็ไม่คิดว่าจะมีความจำเป็นต้องทำ หากเราเจรจาต่อรอง แต่อย่างไรก็ตาม เรื่อง CL เป็นเรื่องที่ใหญ่เกินไปสำหรับ สปสช. เราอาจจะเป็นคนทำข้อมูลว่า ผู้ป่วยที่เราดูแลมีผู้ป่วยประเภทใดที่ยังต้องการยาที่มีราคาแพง และยานั้นยังอยู่ในสิทธิบัตรหรือไม่ หากเป็นเช่นนั้นในขั้นแรกเราอาจจะรวมกันเจรจากับทางบริษัทยาว่า เรามีผู้ป่วยอยู่ 10,000 คน ยาของคุณที่เราต้องการใช้มีเท่านี้ ทางคุณเคยขาย 100 บาท หากรวมกันซื้อโดยไม่ต้องไปทำการตลาด ขอลดเหลือ 10 บาทได้หรือไม่ เมื่อถึงตอนนั้นการเจรจาทุกอย่างตกลง เราก็จัดระบบ หากทางเขามั่นใจว่ามีการซื้อจริงก็ไม่จำเป็นต้องมาเดินขายซื้อบ้างไม่ซื้อ บ้าง เขาอาจจะมีการลดราคาให้ได้ หลักการก็คือว่า สปสช. มีหน้าที่ในการทำให้ผู้ป่วยเข้าถึงบริการ และยาก็เป็นส่วนหนึ่งของการเข้าถึงบริการ นั่นคือหน้าที่และภารกิจหลักของ สปสช."
        ต่อข้อซักถามในเรื่องของการลดเบี้ยการประชุมของทาง สปสช. ที่รัฐมนตรีว่าการสาธารณสุขประกาศว่าควรจะลดลง นพ.วินัย เสนอความคิดเห็นว่า "เรื่องที่ รมว.สาธารณสุขได้ให้ข่าวว่าจะลดเบี้ยการประชุมของทาง สปสช. จริง ๆ แล้วก็ไม่ได้เกี่ยวกับผมสักเท่าไร เนื่องจากผมไม่ได้เบี้ยประชุม ผมเป็นเลขาธิการของคณะกรรมการ ไม่ได้อยู่ในคณะกรรมการ ในกฎหมายเขียนชัดเจนว่าผมดำรงตำแหน่งเลขาธิการ ไม่มีสิทธิโหวต ไม่มีสิทธิใด ๆ ทั้งสิ้นในกรรมการ เป็นเพียงเลขานุการในคณะกรรมการและไม่ได้รับเบี้ยการประชุมตรงนั้น ในส่วนของเบี้ยประชุมนั้นท่านรัฐมนตรีมีอำนาจตามมาตรา 23 ของ พ.ร.บ. ในการกำหนดเบี้ยประชุม ในส่วนของเบี้ยประชุมมีระเบียบในส่วนของกระทรวงการคลัง กรรมการที่มีรัฐมนตรีเป็นประธานและกรรมการที่ลงท้ายด้วยแห่งชาติ อัตราจะอยู่ที่เท่าไรมันก็จะมี Rate ของมัน และหากลงท้ายด้วยแห่งชาติต้องทำหน้าที่ในการดูแลเรื่องเงินด้วย มีความเสี่ยงอาจจะต้องรับผิดชอบทางแพ่ง ก็จะมีอัตราของมัน เพราะฉะนั้นใน พ.ร.บ.มาตรา 23 ได้บอกไว้ว่ารัฐมนตรีเป็นผู้กำหนดเบี้ยประชุมให้แก่คณะกรรมการและอนุกรรมการ ที่เกี่ยวข้อง ผมมีหน้าที่เพียงแต่ให้ข้อมูล หากท่านต้องการข้อมูล และท่านจะเป็นผู้ตัดสินใจเอง"
        นพ.วินัย กล่าวปิดท้ายว่า "ผมทราบดีว่าผู้ให้บริการทุกคนเหนื่อยกับการทำงาน ท้อแท้ และน่าเห็นใจเป็นอย่างมาก บางครั้งเหมือนกับว่า สปสช. ได้หน้า แต่เมื่อบริการมีปัญหาก็มาต่อว่าโรงพยาบาล สปสช. ไม่ต้องมารับรู้ ไม่ต้องมาเกี่ยวข้อง แต่มันไม่ใช่อย่างนั้น เราทำคนละหน้าที่กัน มีบทบาทที่ต่างกัน และเราพยายามที่จะช่วยในเรื่องของมาตรา 41 หน้าที่ของเราก็คือหางบประมาณและจัดงบประมาณช่วยเสริมในสิ่งที่จะช่วยเสริมได้ และพยายามที่จะจัดในส่วนของการสมานฉันท์ระหว่างผู้ให้บริการและผู้รับบริการ ผมเข้าใจดีถึงความยากลำบากในการทำงาน มองภาพและเป็นห่วงถึงวิกฤตที่จะเกิดขึ้นในอนาคตว่ากำลังคนของเรากำลังจะไม่พอ หากระบบยังเป็นเช่นนี้ต่อไปก็จะไม่มีใครมาอยู่ทำงาน รัฐบาลต้องลงมาแก้ไขปัญหาในส่วนนี้ไม่ใช่เพียงแค่กระทรวงสาธารณสุข แต่มันกลายเป็นปัญหาระดับประเทศไปแล้ว สุขภาพที่ดีของประชาชนเป็นหน้าที่ของรัฐบาล เพราะฉะนั้นหากจะให้ผู้รับบริการมีความสุข ผมก็จะต้องมีเงินงบประมาณพอและการกระจายเป็นไปอย่างรวดเร็ว"

เผลอแผล็บเดียว สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ก็ก้าวสู่ปีที่ 7 แล้ว ตลอดระยะเวลา 6 ปีที่ผ่านมา สปสช.ได้สร้างหลักประกันสุขภาพครอบคลุมคนไทย 47 ล้านคน ให้ได้รับหลักประกันสุขภาพ การรักษาพยาบาล การป้องกันโรค การฟื้นฟูสุขภาพ และการส่งเสริมป้องกันโรคอย่างครอบคลุม ทั่วถึง และเท่าเทียม ด้วยระบบการให้บริหารที่ไม่น้อยหน้าระบบประกันสุขภาพอื่นๆ ของไทย
      
       ปัจจุบันสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ อยู่ภายใต้การบริหารงานของ นพ.วินัย สวัสดิวร ซึ่งต้องรับภาระหนักในการดูแลสุขภาพของคนเกือบทั้งประเทศ ต่อจาก นพ.สงวน นิตยารัมภ์พงศ์ อดีตเลขาธิการ สปสช.คนแรกที่เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งปอด จึงถือว่าไม่ใช่เรื่องง่าย
      
       ในวันสบายๆ นพ.วินัย ได้เปิดใจกับ ASTVผู้จัดการรายวัน ถึงการทำงานในช่วงเวลา 1 ปี ที่ผ่านมา
      
       การรับไม้ต่อจากคุณหมอสงวน เป็นเรื่องที่น่าหนักใจ เพราะหมอสงวนเป็นคนที่มีความสามารถสูง เป็นคนดีมีบารมี มีคนรู้จัก และให้ความสนใจ นั่นคือ ข้อหนักใจ แต่ข้อสบายใจ คือ หมอสงวน ได้วางรากฐาน ระบบต่างๆ ไว้อย่างดีเยี่ยม ทีมงาน สปสช.ก็ไม่เปลี่ยนแปลง ทำให้งานที่ต้องสานต่อเชื่อมโยงกันได้อย่างสบาย อย่างไรก็ตาม ก็มีความกังวลอยู่บ้างเกี่ยวกับกรณีที่อาจเกิดการเปรียบเทียบระหว่างเลขาฯ คนเก่า และเลขาฯคนใหม่ นพ.วินัย บอกยิ้มๆ
      
        และภายหลังจากลงมือสู้งานหนักตลอด 1 ปี นพ.วินัย มองว่า ภาระงานต่างๆ ในการสร้างระบบหลักประกันสุขภาพ เพื่อประชาชน มีเรื่องอีกมากมายที่ต้องทำ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถึงแม้ประชาชนจะมีสิทธิในการรักษาพยาบาลอยู่แล้ว แต่ในทางปฏิบัติการเข้าถึงบริการจริงๆ ยังไม่เกิดขึ้น ซึ่งสาเหตุที่สำคัญ เนื่องมาจากการขาดแคลนบุคลากร ทำให้บุคลากรที่ให้บริการไม่เหมาะสมกับภาระงาน ยกตัวอย่างเช่น การกำหนดสิทธิประโยชน์เรื่องไตวาย ผู้ป่วยไตวายเรื้องรังสามารถฟอกเลือดหรือเปลี่ยนไตได้ จึงถือว่ามีสิทธิเต็มที่ แต่การเข้าถึงกลับยังคงเป็นปัญหา
      
       นพ.วินัย อธิบายเพิ่มว่า ขณะนี้การมีสิทธิกับการเข้าถึงยังไม่ไปในทิศทางเดียวกัน ซึ่งการมีระบบบริการที่ดีจะต้องมีบุคลากร มีการวางระบบการบริหารจัดการที่ดี เช่น การรักษามะเร็ง หัวใจ ก็ต้องมีแพทย์เฉพาะทาง หรือการมีระบบปฐมภูมิที่มีคุณภาพ อย่างไรก็ตาม แต่ละเรื่องไม่ใช่ สปสช.สามารถทำคนเดียวได้ เช่น การเพิ่มบุคลากรทางการแพทย์ การกระจายบุคลากร ฯลฯ เป็นเรื่องนอกเหนือจากสิ่งที่ สปสช.รับผิดชอบทั้งหมดโดยตรง แต่ก็ไม่ใช่ไม่ทำอะไรเลยเพราะปัญหานี้เป็นเรื่องใหญ่ และเป็นเรื่องยากที่จะต้องทำ โดยที่ผ่านมา สปสช.จะใช้วิธีพยายามกระตุ้น ผลักดัน ส่งเสริม ทั้งทางตรง และทางอ้อม
      
       ในโรงพยาบาลเล็กๆ มีหมออยู่เวรคนเดียวก็ไม่ไหว หากมีผู้ป่วยที่เป็นโรคไต มะเร็ง ผ่าตัดฉายแสง ผ่าตัดสมอง เส้นเลือดแตก ก็จำเป็นต้องส่งต่อ แต่กว่าจะหาเตียงได้เป็นเรื่องยากลำบากมาก ต้องอาศัยการส่งต่อไปยังโรงพยาบาลหลายๆ แห่ง เนื่องจากขาดแคลนบุคลากรในโรคที่ต้องใช้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หรือเครื่องมือที่มีความพร้อม โรงพยาบาลรัฐบางแห่งจึงต้องเสียค่าใช้จ่ายให้กับโรงพยาบาลเอกชนใกล้เคียงในพื้นที่ในการส่งต่อเพื่อรักษาคนไข้ ถือเป็นข้อจำกัดที่ปัญหาระบบบริการที่ไม่สามารถรองรับความต้องการได้ นพ.วินัย ให้ภาพของปัญหาใหญ่ในระบบสาธารณสุข

 เลขาธิการ สปสช.บอกอีกว่า จะเห็นว่า ปัญหามันโยงใยเชื่อมโยงกระทบถึงกันไปหมด รวมถึงนโยบายเมดิคอลฮับ หรือศูนย์การแพทย์ในภูมิภาค โดยการดำเนินการนโยบายนี้จำเป็นต้องหันมามองคนไทยด้วยว่า หากผลักดันเมดิคอลฮับให้ต่างชาติมารักษาที่ไทยมากขึ้น จะต้องคิดด้วยว่าจะทำอย่างไรกับการขาดหมอในโรงพยาบาลอำเภอ
      
       ขณะที่ปัญหาด้านงบประมาณ ซึ่งที่ผ่านมา ดูเหมือนเป็นปัญหาใหญ่ของระบบสุขภาพมาโดยตลอด แต่ปัจจุบัน นพ.วินัย มองว่า เรื่องงบประมาณ น่าจะเพียงพอ กับการให้บริการประชาชน เพราะตอนนี้ถึงจะมีเงินมากขึ้นเท่าไร่แต่โรงพยาบาลก็ไม่สามารถจัดบริการได้มากขึ้น เพราะจำนวนบุคลากรที่จำนวนเท่าเดิม ทุกวันนี้การให้บริการของผู้ให้บริการถือว่าเต็มกำลังแล้ว แม้ความต้องการรับบริการมีมากขึ้น แต่โรงพยาบาลก็เต็มพิกัดแล้ว ดังนั้น ด้วยข้อจำกัดนี้ การเพิ่มเงินเท่าตัวก็ให้บริการเพิ่มเท่าตัวไม่ได้
      
       ในมุมมองของหน่วยบริการงบประมาณที่ได้รับจึงน่าจะพอ แต่หากเราสามารถขยายบริการเพิ่มขึ้น มีหมอ พยาบาล เพิ่มขึ้น เงินก็ต้องเพิ่มมากขึ้น ซึ่งยังต้องใช้เวลาในการผลิตบุคลากร และรักษาบุคลากรเหล่านั้นให้อยู่ในระบบด้วย ปัญหาในปัจจุบันจึงไม่ใช่เรื่องของเงินเพียงอย่างเดียว การเพิ่มเงินเหมาจ่ายรายหัวเพียงอย่างเดียวไม่ใช่ทางแก้ระบบสาธารณสุขอย่าง แน่นอน สำหรับวิธีแก้ปัญหาที่ดีที่สุด คือ การแก้ปัญหาการขาดแคลนแพทย์ เพิ่มจำนวนแพทย์ให้มากขึ้น ซึ่งจะช่วยเพิ่มศักยภาพการให้บริการที่ดีขึ้นได้ โดยการประกาศเป็นวาระชาติ มีการแก้ไขกันอย่างครบวงจร
      
       นพ.วินัย บอกถึงความคาดหวัง และความตั้งใจในการทำงาน เมื่อก้าวสู่ปีที่ 7 ว่า สปสช.จะเน้นให้ประชาชนเข้าถึงบริการสุขภาพมากขึ้น โดยเฉพาะโรคเรื้อรังที่มีค่าใช้จ่ายสูง เช่น โรคมะเร็ง โรคหัวใจ โรคเบาหวาน พร้อมทั้งส่งเสริมการพัฒนาระบบบริการสุขภาพระดับปฐมภูมิ ซึ่งเป็นหัวใจของระบบสาธารณสุข เพื่อประชาชนมีสถานพยาบาลใกล้บ้านใกล้ใจ ที่เป็นหน่วยบริการประจำของครอบครัวอย่างแท้จริง พัฒนาระบบการส่งต่อที่มีประสิทธิภาพ ง่าย และสะดวก เป็นระบบส่งต่อที่ไม่ปล่อยให้คนไข้หรือญาติต้องเคว้งคว้าง รวมทั้งการวางระบบการส่งเสริมป้องกันโรค โดยเฉพาะโรคที่เกิดจากพฤติกรรมเสี่ยง โดยพยายามวางระบบบูรณาการให้สมบูรณ์ในทุกระดับ และมุ่งเน้นการบริหาร สปสช.ให้เป็นองค์กรโปร่งใส มีประสิทธิภาพ เป็นองค์กรที่จิ๋วแต่แจ๋ว เพื่อการสร้างหลักประกันสุขภาพที่มีคุณภาพ เป็นธรรม และยั่งยืน

11/02/09

ใครๆ ก็ประนามกันทั้งนั้นแหละ แม้แต่พวกเสื้อแดงเอง(บางส่วน)
พวกเราจะออกมาประนามพวกเสื้อแดงหรือไม่ เสียงสะท้อนของสังคมก็คงไม่มากไปกว่านี้หรอก
(มันมากมายมหาศาลอยู่แล้ว)

สิ่งที่น่าตำนิ น่าจะเป็นรัฐบาล และกลไกของรัฐ
นอกจากไม่รู้จักป้องกัน (ก็เห็นๆอยู่แล้วแถวนั้นมีรพ.อยู่ ก็ยังปล่อยให้พวกนั้นปิดกั้น
อย่างนี้ คือ ไม่ทำ primary prevention)
แล้วยังไม่รักษาอีก (ถ้าบอกว่าอีกไม่นาน ให้อดทนๆ อีกสักหน่อย
อย่างนี้ก็ delay-treatment)
คอยแต่จะฟื้นฟูเยียวยา (ให้มีผู้เสียหายก่อนแล้วค่อยดำเนินการ
อย่างนี้ rehabilitation ยัีงไงก็ทุพพลภาพ หลงเหลือ deficit มากมาย)

ก็เหมือนปัญหาสาธารณสุขนั่นแหละ รัฐทำอะไรบ้าง
ล้มเหลวตั้งแต่ป้องกัน
แก้ไขก็ไม่เป็น
แล้วเยียวยาก็ไม่เป็นธรรมอีก

นี่แหละภาระกิจของสมาพันธ์ฯ ขยับกันหน่อย ตื่นตัวกันได้หรือยัง

อเมริกาส่งนักบินไปในอวกาศเจอปัญหาปากกาเขียนไม่ออก
ไม่สามารถเขียนบันทึกได้
นักวิทยาศาสตร์ระดมปัญญาเพื่อประดิษฐ์ปากกา
ที่สามารถเขียนในภาวะไร้แรงโน้มถ่วงได้
ต้องทุ่มเงินหลายร้อยล้านเหรียญและใช้เวลาไปหลายปี

ในที่สุดได้ปากกาที่สามารถเขียนได้ทุกพื้นผิว
แม้ใต้น้ำก้อเขียนได้
ถือว่าประสบความสำเร็จอย่างใหญ่หลวง

แต่นักบินอวกาศรัสเซีย ประสบปัญหาเดียวกัน
ใช้ดินสอเขียนแทนปากกา

เมื่อคุณเจอปัญหา ลองเปลี่ยนวิธีคิด
แล้วคุณจะประหลาดใจ

น่าเสียดาย ที่เรามีพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ
         แต่ เรากลับศรัทธาไสยศาสตร์หัวปักหัวปำ   
 น่า เสียดาย ที่เรามีพระมหากษัตริย์ที่แสนดี
         แต่ เรากลับมีคนโกงกินเต็มบ้านเต็มเมือง   
น่าเสียดาย ที่เรามีวัดอยู่เกือบทุกหมู่บ้าน/ตำบล
         แต่ เรากลับมากด้วยคนขาดจริยธรรมอยู่ทั่วไป
น่าเสียดาย ที่เราสถาปนาประชาธิปไตยตั้งแต่ พ.ศ. 2475
         แต่ เรากลับมีปฏิวัติ/รัฐประหารมาแล้ว 14 ครั้ง   
   น่าเสียดาย ที่เรามีมหาวิทยาลัยมากมายติดอันดับโลก
         แต่ เรากลับโชคร้ายที่คนไทยชอบดูดวงบวงสรวงเทพยดา 
น่าเสียดาย ที่เรามีป่าไม้-แม่น้ำ-ธรรมชาติอุดมสมบูรณ์
         แต่ เรากลับเทิดทูนการทำลายแทนการรักษา   
น่าเสียดาย ที่เรามีศิลปวัฒนธรรมเป็นของตนเอง
         แต่ เรากลับเก่ง "การลอกเลียนแบบ" เป็นที่สุด
น่าเสียดาย ที่เรามีสื่อมวลชนมากมายไร้พรมแดน
         แต่ เจ็บปวดเหลือแสนเมื่อสื่อมวลชนมุ่งแต่การขายสินค้า 
น่าเสียดาย ที่เรามีกฎหมาย
         แต่ เรากลับปล่อยให้มี การใช้กฎหมู่จนเป็นเรื่องธรรมดา  
น่าเสียดาย ที่เรามีหนังสือมากมายหลายพันเล่มในห้องสมุด
         แต่ สถิติสูงสุดคือเราอ่านหนังสือกันปีละ 8 บรรทัด 
น่าเสียดาย ที่เรามีอินเทอร์เน็ตใช้ก่อนประเทศในโลกที่สาม
         แต่ เรากลับเสื่อมทรามเพราะใช้ส่งภาพถ่ายคลิปโป๊   
น่าเสียดาย ที่เรามีโทรทัศน์หลายสิบช่อง
         แต่ เรากลับจ้องจะดูแต่ละครน้ำเน่า   
น่าเสียดาย ที่เรามีพ่อแม่อยู่ในบ้าน
         แต่ เรากลับปล่อยให้ท่านอยู่อย่างเปลี่ยวเหงา
น่าเสียดาย ที่เราสามารถกลับตัวเป็นคนดีได้
         แต่ เรากลับชอบใจที่จะเป็นคนเลวตลอดกาล   
น่า เสียดาย ที่เราเป็นอิสระจากความอยากได้
         แต่ เรากลับพึงใจอยู่กับการสนองความอยาก
น่าเสียดาย ที่เราบรรลุนิพพานได้ในชาตินี้
         แต่ เรากลับยินดีอยู่แค่การทำบุญให้ทาน