ตอนที่ 1
"ขบวนการนักฉวยโอกาส" - อภิชาติ ทองอยู่
"วิกฤติสีขาวกับการเปลี่ยนระบบประเทศ"- นาวิก การเกิด
"เครือข่ายของการเชื่อมโยงองค์กรอิสระ --> เปลี่ยนประเทศไทย" จาก คสน.

ตอนที่ 2
"เป็นความพยายามสร้างอำนาจใหม่ขึ้นมา" -สส.นพ.วรงค์ เดชกิจวิกรม ปชป.
"ผมว่าวันนี้ตัวใครตัวมัน" -นพ.วิชัยโชควิวัฒน
"เมื่อเขามาจากกฎหมาย เราก็เอากฎหมายนี่แหละจัดการเขา" -พญ.อรพรรณ์ ดิลกเมธากุล

ตอนที่3
"กองทุนอิสระ" -แก้วสันต์ อติโพธิ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ตอนที่ 1
ขบวนการนักฉวยโอกาส
อภิชาติ ทองอยู่
http://bit.ly/dgPKvV

การทำงานภายใต้แบรนด์ ‘เอ็นจีโอ’ ตั้งแต่ ต้นทศวรรษ 2520 เป็นการทำงานตามอุดมคติ หรืออุดมการณ์ ที่ซึมซับมาจากความเคลื่อนของนักศึกษาปัญญาชนฝ่ายซ้าย ความโดดเด่นของการทำงานเพื่อสังคมยุคนั้น เพราะเบื่อการพล่ามพูดของบรรดาอภิชน ข้าราชการ และนักวิชาการขี้โม้มากเรื่องทั้งหลาย จึงผันตัวเองไปทำงานขลุกอยู่ในหมู่บ้านชนบท ขับเคลื่อนตัวเองแบบนักแสวงหา
เนื่องจากเป็นช่วงเวลาที่ความเคลื่อนไหวของฝ่ายซ้ายปิดฉากตัวเองลง เกือบสิ้นเชิง ลมหายใจสุดท้ายในการต่อสู้ของกลุ่มปัญญาชนและพรรคคอมมิวนิสต์ไทย มีสัญญาณจะยุติลงตั้งแต่ช่วงปี 2518 เป็นต้นมา ช่วงเวลานั้นเป็นการดิ้นเฮือกสุดท้ายของอุดมการณ์ฝ่ายซ้าย
          เอ็นจีโอ จึง กลายเป็นคลื่นใหม่ของการทำงานเพื่อสังคม รับบทบาทการแสวงหาแนวทางการพัฒนา ซึ่งแน่นอนว่า ความคิดของคนทำงานกลุ่มใหญ่ยังอิงอยู่กับคราบไคลของฝ่ายซ้ายแบบ มาร์กซ์ - เหมา ไม่มากก็น้อย การทำงานของกลุ่ม เอ็นจีโอ ใน ช่วงต้นทศวรรษ 2520 ถึงกลางทศวรรษ 2530 เป็นการทำงานพัฒนาชนบทที่สวนกระแสการพัฒนาของรัฐ ซึ่งมีทิศทางแบบสั่งการ มุ่งขับเคลื่อนสังคมชนบทให้เข้าไปซุกอยู่ใต้ระบบทุนและประชาธิปไตยที่อำพราง อยู่ภายใต้เผด็จการราชการและอภิชนในสังคมไทย
          การทำงานของกลุ่ม เอ็นจีโอ ยุค นั้นได้สร้างบทบาทและการยอมรับขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ค่อยๆ เปลี่ยนแปลงคลี่คลายปัญหาในการทำงานพัฒนาในแบบสั่งการของรัฐ และการทำงานสงเคราะห์แบบมักง่ายของบรรดาอภิชนและชนชั้นสูงทั้งหลาย ให้ค่อยๆ หมดบทบาทลง พร้อมหันมาสู่กระบวนการทำงานแบบมีส่วนร่วมมากขึ้น
          รวมไปถึงกระตุ้นให้กลุ่มวิชาการในสถาบันต่างๆ เข้าร่วมพัฒนาองค์ความรู้ เปิดพื้นฐานความเข้าใจในเรื่องความต่างทางวัฒนธรรมและความหลากหลายทาง วัฒนธรรมขึ้น ซึ่งได้นำไปสู่การแตกตัวต่อยอดการทำงานเพื่อสังคมขึ้นอีกหลากหลายแนวทาง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเด็ก สตรี สิทธิมนุษยชน สิ่งแวดล้อม จนถึงเรื่องการพัฒนาประชาธิปไตย ฯลฯ
          อย่างไรก็ตามการพัฒนาองค์ความรู้ที่สร้างขึ้นนั้นยังไม่สมบูรณ์ ยังอยู่ในช่วงกำลังพัฒนา ความไม่สุกงอมทางความคิด ความอ่อนเยาว์วุฒิภาวะของคนทำงาน ความจำกัดของทุนสนับสนุนการทำงาน และแรงกระแทกของกลุ่มที่เสียประโยชน์ทางสังคมเศรษฐกิจ ฯลฯ
          มูลเหตุหลากหลายเหล่านี้ได้เปิดช่องโหว่ให้เกิดความขัดแย้งในกลุ่ม เอ็นจีโอ ทำให้มีการแทรกตัวของบรรดา ‘นักฉวยโอกาส’ ซึ่งโดดเข้ามาในกระแสงานที่กำลังเคลื่อนตัวอยู่
          ขณะเดียวกันกระแสการเปลี่ยนแปลงของทุนที่สนับสนุนทุนการทำงาน โดยเฉพาะทุนจากต่างประเทศได้ปรับเปลี่ยนทิศทางจากการให้เปล่าเป็นการสมทบแบบ มีส่วนร่วม
          เหตุปัจจัยโดยรวมนี้ มีผลทำให้เกิดความสับสนแตกแยกในหมู่เอ็นจีโอขึ้น การทำงานเกาะติดหมู่บ้านชนบทต้องสะดุดหยุดลง ขาดความต่อเนื่องไปโดยปริยาย การทำงานแบบเปิดตัวรณรงค์โหมกระแสประเด็นต่างๆ เป็นช่วงๆ กลายเป็นงานที่หาทุนได้ สร้างภาพ สร้างตัวตนได้เหมาะกับกำพืดของการหาอยู่หากินมากกว่า การทำงานที่มุ่งคุณภาพจึงหมดบทบาทลง
          การ เติบโตของการทำงานในทิศทางใหม่กับการหาอยู่หากินแบบใหม่ เปิดทางให้บรรดานักฉวยโอกาสเข้ามาใช้กระแสการทำงานเพื่อสังคมสร้างภาพ สร้างทุนทางสังคมให้ตัวเอง บางคนเปิด ตัวได้ไม่นานก็ได้รับการยอมรับ สร้างทุนทางสังคมได้ต่อเนื่อง! ประดิษฐ์ภาพตัวเองให้เป็นผู้ทรงคุณธรรมบ้าง ผู้รอบรู้ล้ำลึกบ้าง ผู้ยืนหยัดทำงานกับผู้ยากไร้บ้าง ผู้รู้ดีในเรื่องสื่อเรื่องแส่สารพัดเรื่อง จนบางคนสถาปนาตัวเป็นราษฎรอาวุโส ขึ้นชั้นเทพไปนู่นเลยก็ไม่น้อย!
          การไต่เต้าทางลัดเส้นทางนี้ สามารถเชื่อมต่อกับอำนาจการบริหารประเทศได้ไม่ยาก อาศัยใช้กลุ่มคนทำงานในสังคมฐานล่างหนุนเสริม และจัดการวางแผนออกแบบสร้างเรื่อง สร้างองค์กร แล้วเชื่อมต่อกับฝ่ายบริหารเพื่อจัดตั้งล้วงงบรัฐมาใส่องค์กร ขณะเดียวกันก็ปั่นข่าว ทำเรื่องที่ประดิษฐ์คิดสร้างขึ้นมาให้กลายเป็นเรื่องจำเป็นคอขาดบาดตายของ สังคม
          จากนั้นก็ตั้งองค์กร ตั้งกติกา ตั้งพรรคพวกเข้าไปทำงาน ที่สำคัญคือ ต้องสร้างภาพเป็นผู้ทรงคุณธรรมเพื่อลดภาพเละเทะมูมมามลง จากงานหนึ่งสู่อีกงานหนึ่ง จากองค์กรหนึ่งสู่อีกองค์กรหนึ่ง เรื่อยไป โดยเรียกกันว่าองค์กรอิสระบ้าง กองทุนอิสระบ้าง หรืออะไรก็ได้เพื่อดึงงบหลวงออกมาใช้กัน ที่สำคัญคือต้องใช้กันแบบอิสระ อย่าให้ตรวจสอบได้ง่ายๆ และต้องใช้ชื่อกลุ่มหรือองค์กรที่ดูดีมีคุณธรรม สังคมฟังแล้วน้ำหูน้ำตาไหล มาจนถึงวันนี้ก็ยังเตรียมคลอดกันอีกหลายองค์กร!
          ขบวนการแอ๊บงบทางลัดฝูงนี้ เล่นกันหนักข้อน่าวิตกยิ่ง ประเทศต้องเสียงบก้อนใหญ่ให้เครือข่ายอุปถัมภ์นักแอ๊บจอมฉวยโอกาสไปถลุงกัน มันมือ แถมสร้างความป่วยไข้ฟูมฟายให้สังคมตลอดเวลา เล่นกันอย่างนี้ยังมีหน้าไปมองคนอื่น กลุ่มอื่น ว่าเลวกว่าพวกตัวอีกต่างหาก ถ้าขบวนการที่ทำกันอยู่เป็นเรื่องถูก ดี เป็นความก้าวหน้าของสังคมแล้วล่ะก็ รับรองไม่มีเรื่องอะไรจะสามานย์ไปกว่านี้อีกแล้ว! เชื่อเถอะ
          เชิญเสพ ไทยแลนด์ ฟอรัม ว่าด้วยประเด็น กองทุนอิสระ ได้ตามอัธยาศัยเทอญ

วิกฤติสีขาว กับการเปลี่ยนระบบประเทศ
นาวิก การเกิด
http://bit.ly/c5IFVV
 
ในขณะที่ความปรองดอง และการปฏิรูปการเมือง กำลังถูกขับเคลื่อน (เท่าที่ทำได้) โดยที่ฝ่ายรัฐบาลพยายามผลักภาระ และ ‘จัด’ เป้าหมายให้ฝ่ายที่เรียกได้ว่า มี ‘ต้นทุน’ เป็นผู้ขับเคลื่อน
          ฝ่ายที่เรียกได้ว่ามีต้นทุนทางสังคม ก็กำลังถูกตรวจสอบอย่างเข้มข้น จากผู้ร่วมวิชาชีพ โดยอาศัยจุดเริ่มต้นจากความขัดแย้งระหว่าง หมอกับหมอ เอ็นจีโอและผู้ป่วย โดยมีสมรภูมิหลักอยู่ที่กระทรวงสาธารณสุข และค่อยๆ ขยับขยายพื้นที่การปะทะไปยังภูมิภาคต่างๆ ทั่วประเทศ
          ฝ่ายหนึ่งมีเครือข่ายเป็นแพทย์ชนบท และองค์กรเอกชน รวมทั้งมูลนิธิต่างๆ ที่จัดตั้งขึ้นมาโดยไม่แสวงหาผลกำไร
          อีก ฝ่ายเป็นกลุ่มแพทย์ในกระทรวงสาธารณสุข และกลุ่มแพทย์พยาบาลที่ประจำอยู่ในโรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลจังหวัด รวมไปถึงระดับอนามัยชุมชน
          ทั้ง 2 ฝ่ายต่างมองหาจุดอ่อนของแต่ละฝ่ายมาโจมตีกันและกัน
          โดยผ่ายแรกนั้นมองว่า ข้อโต้แย้ง หรือการไม่เห็นด้วยกับการขับเคลื่อนเพื่อให้ประชาชนเข้าถึงบริการทางการ แพทย์ และการชดเชยความเสียหายของประชาชนนั้น เป็นเพราะฝ่ายคัดค้านมีผลประโยชน์แอบแฝง หรือไม่ก็เพราะไม่ต้องการสูญเสียผลประโยชน์ที่มีอยู่ในมือ
          เพราะ หน่วยงานที่จะเกิดขึ้นใหม่ตามร่างกฎหมายนั้น จะต้องมีกองทุนที่จะดึงเอาเม็ดเงินส่วนหนึ่งมาจากโรงพยาบาลเหล่านั้น รวมทั้งโรงพยาบาลเอกชน เพื่อไปตั้งเป็นกองทุน และมีคณะกรรมการกองทุนเป็นผู้อนุมัติการใช้จ่าย
          ขณะที่ฝ่ายคัดค้านกลับมองว่า สิ่งที่ได้รับการผลักดันจากฝ่ายตรงกันข้ามคือการทำลายระบบสาธารณสุขโดยรวม และทำลายระบบการบริหารราชการแผ่นดิน ซึ่งแต่เดิมขับเคลื่อนโดยกระทรวงสาธารณสุข ที่มีระบบการจัดการงบประมาณอิงกับระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน การเบิกจ่ายเงินงบประมาณต้องขึ้นอยู่กับความเหมาะสมกับปัญหาในพื้นที่ ความเหมาะสมที่ใช้จำนวนประชากรเป็นตัวตั้ง และมีการประเมินผลโดยเอาสุขภาวะของประชาชนเป็นหลัก
          ที่สำคัญ ฝ่ายหลังนี้ยืนยันว่าระบบการอนุมัติเม็ดเงินงบประมาณ การจัดซื้อจัดจ้างถูกตรวจสอบ โดยยึดเข้ากับประชาชน เพราะมีตัวแทนประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมทั้งทางตรงและทางอ้อม
          ขณะ เดียวกันก็โจมตีว่า ฝ่ายที่ผลักดันนั้น พยายามจะทำให้ระบบที่จะสร้างขึ้นใหม่นั้น เหมือนกับองค์กรที่ตั้งขึ้นมาในก่อนหน้านี้ ที่เรียกว่า ‘ตระกูล ส.’ ทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็น สวรส. สปสช. สช. สสส. ที่การอนุมัติเงินงบประมาณใช้ระบบของคณะกรรมการ โหวตเสียงข้างมาก และให้อำนาจเลขาธิการมีอำนาจอนุมัติเม็ดเงินสูงถึง 1 พันล้านบาท
          แต่เมื่อการเรียกร้องคัดค้านไม่เป็นผล เพราะกฎหมายเดิมที่มีอยู่นั้น ให้อำนาจของคณะกรรมการเป็นไปในรูปแบบที่ว่า การฟ้องร้อง การเรียกร้องให้มีการตรวจสอบการใช้เงิน โดยหน่วยงานที่เชื่อว่าน่าจะเกี่ยวข้องจึงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง และยังไม่รู้ว่าจุดสิ้นสุดจะอยู่ที่ใด
          เมื่อต่างฝ่ายต่างเรียกร้อง ต่างฝ่ายต่างมองว่า ตนเองทำเพื่อประชาชน
          ‘วิกฤติสีขาว’ จึงก่อตัวขึ้นอย่างเงียบๆ และน่าเชื่อว่า จะบานปลายกระทบต่อภาพรวมของประเทศในไม่ช้านี้
          เพราะ แม้แต่ฝ่ายการเมือง ซึ่งจะเข้าไปกำกับดูแลหน่วยงานในกระทรวงสาธารณสุขทั้งหมด แต่เอาเข้าจริง เมื่อเผชิญหน้ากับ ‘ตระกูล ส.’ ฝ่ายการเมืองก็ไม่มีหนทางเดินไปในทิศทางอื่น เพราะระบบ ‘คณะกรรมการ’ ที่อิงเสียงข้างมากได้พันธนาการเอาไว้ จนทำให้ ‘เสียงเดียว’ ในที่ประชุมไม่อาจแข็งขืนต่อ 12 เสียง ที่มาจากเครือข่ายอันเข้มแข็งของทางฝ่ายนี้
          ถึงแม้ว่าหากนับเอาตามมือที่มีเพียงแค่ 12 เสียง อาจไม่ถึงกึ่งหนึ่งของ 30 เสียง แต่ในทางปฏิบัติ นอกเหนือจาก 12 เสียง ก็มีเพียงแต่ผู้แทนจากสำนักงบประมาณ ที่คอยคัดค้าน หรือโต้แย้งความเป็นไปได้ในการใช้งบประมาณโดยผ่านระบบที่เรียกว่า ‘คณะกรรมการ’ ที่ว่า
          ผลที่ออกมาหลายโครงการจึงกลายเป็นความเคลือบแคลงว่า ที่อนุมัติไปนั้น ทำได้มากน้อยเพียงใด ขัดต่อระบบการเบิกจ่ายงบประมาณแผ่นดินหรือไม่
          และ คำถามที่ยังไม่มีคำตอบก็คือ การอนุมัติโครงการต่างๆ นั้น เกี่ยวกับการเสริมสร้างสุขภาวะของประชาชนทั้งประเทศหรือไม่ ขณะเดียวกัน ใช้ดัชนีตัวไหนมาชี้วัดว่า จะดำเนินการโครงการเหล่านั้นต่อ หรือยกเลิกเพราะล้มเหลวในการเสริมสร้างสุขภาวะของประชาชน
          ในแง่ของการเมืองนั้น กระแสและมุมมองค่อยๆ ถูกปรับเปลี่ยนทีละน้อย ภาพลักษณ์ของเอ็นจีโอ ที่ไม่แสวงหาผลกำไรกำลังถูก ‘การเมือง’ เขม้นมองว่า มีเบื้องหลังที่ยิ่งใหญ่ไปกว่านั้นหรือไม่
          ถึง แม้ว่าฝ่ายการเมืองในวันนี้ จะถูกตรึงด้วยหัวขบวนของเอ็นจีโอ ที่เปิดทางให้พึ่งพาอาศัยบารมีเพื่อดับกระแสร้อน และสร้างความปรองดองในบ้านเมือง
          แต่ก็น่าเชื่อว่า เมื่อใดที่กระทรวงสาธารณสุขถูกกลืนไปทั้งหมด ฝ่ายการเมืองเป็นเพียงพระอันดับในการขับเคลื่อนระบบสาธารณสุขอย่างเด็ดขาด และกลไกเดียวกันนั้นกำลังจะเบนเป้าไปปรับเปลี่ยนองคาพยพอื่นๆ ที่วางเป้าหมายไว้แต่แรก ไม่ว่าจะเป็นระบบยุติธรรม ระบบการเมือง
          วันนั้นอาจจะเกิดความตระหนักว่า ระบบสาธารณสุขนั้นเป็นระบบที่เอื้อต่อการสร้างเครือข่าย โดยเฉพาะที่เรียกว่า เครือข่ายภาคประชาชน และไม่ใช่เรื่องยากที่จะให้เครือข่ายนี้ขับเคลื่อนไปในทุกทิศทาง แม้กระทั่งประกบ หรือปะทะกับภาคการเมือง หรือกระทั่งระบบราชการทั้งหมด
          ความ สำเร็จของ ‘ตระกูล ส.’ ที่ยึดกุมเม็ดเงินงบประมาณของกระทรวงสาธารณสุขในก่อนหน้านี้ และกำลังรุกคืบเอาส่วนแบ่ง จากราว 500 บาทต่อหัว ที่ได้ส่งไปยังโรงพยาบาลรัฐในต่างจังหวัด ผ่านรูปแบบของจำนวนครั้งในการรักษาพยาบาลเพื่อเข้ากองทุนตามร่างกฎหมายใหม่ จะยิ่งทำให้การบริหารงานโดยกระทรวงสาธารณสุขในรูปแบบเดิมเป็นไปอย่างยาก ลำบากมากยิ่งขึ้น
          ใน เมื่อต่างฝ่ายต่างอ้างถึงประชาชน ต่างฝ่ายต่างก็มีเหตุมีผลของตนเองว่า ที่ทำไปนั้นเพื่อสุขภาพประชาชน เรา-ท่านทั้งหลาย จึงต้องใช้วิจารณญาณในการฟัง อ่าน ว่าสิ่งใดดีที่สุด เหมาะสมที่สุด
          ขณะ เดียวกันภายใต้หลักสากล และหลักการปกครองประเทศ แม้จะมีระบบเสียงข้างมากที่เข้มแข็ง แต่ก็ยังต้องมีระบบตรวจสอบที่ดีไว้รองรับ หาไม่แล้วเรื่องทุกเรื่องไม่ว่าจะเกิดขึ้นในที่ใด ‘วิกฤติ’ ก็จะยังคงเกิดขึ้นในที่นั้น นั่นย่อมหมายความว่า แม้เราจะเปลี่ยนแปลงจากสิ่งหนึ่งไปสู่อีกสิ่งหนึ่งได้ เราก็จะยังคงเผชิญวิกฤติใหม่กันอยู่ดี

//////////////////////////



คศน. มีชื่อเต็ม ๆ ว่า 'เครือข่ายร่วมพัฒนาศักยภาพผู้นำการสร้างสุขภาวะแนวใหม่' เป็นความร่วมมือระหว่างหลายองค์กร เพื่อสานเครือข่ายและสร้างกระบวนการแบบใหม่ ๆ เพื่อพัฒนาศักยภาพ 'ผู้นำ' แบบใหม่
          โครงการนี้อยู่ภายใต้การสนับสนุนของ สสส. เริ่มขึ้นเมื่อปี 2552 หลังจากที่ได้หาแนวทางใหม่ๆ เพื่อให้เกิดความชัดเจน และได้ผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรม ก็นำมาซึ่งผลสรุปในการขับเคลื่อนกลไก ภายใต้การริเริ่มโดยการสร้างสุขภาวะ จึงได้แผนภูมิว่า หากจะเปลี่ยนประเทศไทยโดยผ่านระบบสาธารณสุขนั้น จะต้องมีส่วนใดบ้างที่จะต้องได้รับการปรับเปลี่ยน
          ดังแผนภูมิ (ทำเมื่อ 24 เมษายน 2553) นั้น ระบุว่า จะต้องจัดการปรับเปลี่ยนระบบสุขภาพ ระบบสื่อสารมวลชน ระบบการเมืองภาคประชาชน ระบบยุติธรรม และระบบคุ้มครองผู้บริโภค รวมไปถึงส่วนย่อยที่เกี่ยวข้อง ซึ่งหากเป็นไปตามกำหนด การเปลี่ยนประเทศไทยน่าจะเกิดขึ้นได้ในปี 2563 หรือในอีก 10 ปีข้างหน้า


ที่มา : จากเอกสาร คศน. (เครือข่ายร่วมพัฒนาศักยภาพผู้นำการสร้างสุขภาวะแนวใหม่)
http://www.wasi.or.th/wasi/index.php?page=news&group_=01&code=07&idHot_new=3275

สรุปผลการสัมมนาร่างพรบ.คุ้มครองผู้เสียหายจากการรับบริการสาธารณสุข พ.ศ. ...

ของบุคลากรทางการแพทย์ในเขตภาคเหนือ

3 พฤศจิกายน 53 ณ คณะแพทยศาสตร์ ม.เชียงใหม่

 

ผู้เข้าร่วมสัมมนาประมาณ 300คน จากคณะแพทยศาสตร์ ม.เชียงใหม่ รพ.ชุมชน รพ.ศูนย์ รพ.ทั่วไป ในเขตภาคเหนือ

ประกอบด้วย แพทย์ พยาบาล เภสัชกร ทันตะแพทย์ นักเทคนิคการแพทย์ นักกายภาพบำบัด

ผลการลงประชามติ ไม่เห็นชอบร่าง พรบ.นี้ 100% โดยมีความเห็นว่าไม่ควรมีร่างพรบ.นี้ 65% และเห็นว่าควรนำไปปรับปรุงก่อน 35%

 

ความเห็นอื่นๆ ได้แก่ ควรใช้กฎหมายเดิมที่มีอยู่แล้ว เช่น มาตรา 41 ตามพรบ.หลักประกันสุขภาพ, ร่างพรบ.นี้ไม่เป็นธรรมกับบุคลากรทางการแพทย์, คณะกรรมการควรเป็นผู้ที่มีความรู้ด้านสาธารณสุข, ร่างพรบ.นี้จะทำลายระบบสาธารณสุข, ร่างพรบ.นี้ยังไม่มีความชัดเจนและมีวาระซ่อนเร้น เป็นต้น

                                                                                                                                                                                                                    นพ.ภีศเดช สัมมานันท์

สรุปการสัมมนา
--------------------------

สรุปผลการสัมมนาร่างพรบ.คุ้มครองผู้เสียหายจากการรับบริการสาธารณสุข พ.ศ. ...

ของบุคลากรทางการแพทย์ในเขตภาคเหนือ

 3 พฤศจิกายน 53 ณ คณะแพทยศาสตร์ ม.เชียงใหม่

 

 การช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากการรักษาพยาบาลเป็นสิ่งดี  แต่การช่วยเหลือจะเป็นช่วยเหลือในรูปแบบใดต้องพิจารณาให้เหมาะสมไม่จำเป็นต้องพิจารณาแต่เรื่องการเงินอย่างเดียว

ชื่อของร่างพรบ. บ่งบอกถึงผู้ร่างมีอคติต่อบุคลากรทางการแพทย์ เพราะใช้คำว่าคุ้มครอง ซึ่งต้องการสื่อว่า ผู้ป่วยเป็นผู้ถูกรังแก เอารัดเอาเปรียบจากคนอีกกลุ่มหนึ่ง ซึ่งก็คือบุคลากรทางการแพทย์ เพราะเป็นผู้ทำให้ผู้ป่วยเสียหาย ทั้งๆที่ความจริงแล้วบุคลากรทางการแพทย์เป็นผู้ช่วยเหลือผู้ป่วย มิได้มีเจตนาร้ายต่อผู้ป่วย และความเสียหายส่วนเกือบทั้งหมดเป็นเหตุสุดวิสัย

“สถานพยาบาล” ที่อยู่ภายใต้ร่างพรบ.นี้ ประกอบไปด้วยทั้งสถานพยาบาลรัฐและเอกชน รวมทั้งคลินิค ร้านขายยา และสถานพยาบาลอื่นๆ (มาตรา 3)

บุคลากรที่อยู่ภายใต้การกำกับของร่างพรบ. มีทั้งแพทย์ พยาบาล ทันตะแพทย์ เภสัชกร เทคนิคการแพทย์ กายภาพบำบัด แม้แต่ เจ้าหน้าที่อนามัย อสม. และอื่นๆ (มาตรา 3)

ร่างพรบ.นี้มีการตัดสินถูกผิดการประกอบวิชาชีพของบุคลากรด้านสาธารณสุข

แม้ว่าจะกล่าวไว้ใน “มาตรา 5” ว่า “ผู้เสียหายมีสิทธิได้รับเงินช่วยเหลือเบื้องต้น ... ไม่ต้องพิสูจน์ความรับผิด”

แต่ “มาตรา 6”  กล่าวว่า “บทบัญญัติในมาตรา 5 มิให้ใช้บังคับในกรณีดังต่อไปนี้

                (1)           ความเสียหายที่เกิดขึ้นตามปกติธรรมดาของโรคนั้น ...

                (2)           ความเสียหายซึ่งหลีกเลี่ยงมิได้ ...

                (3)           ความเสียหายที่เมื่อสิ้นสุดกระบวนการให้บริการสาธารณสุข  แล้วไม่มีผลกระทบต่อการดำรงชีวิต...”

        ซึ่งหมายความว่า จะให้เงินช่วยเหลือก็ต่อเมื่อความเสียหายนั้นไม่เข้าข่ายข้อแม้ตาม มาตรา 6 คือ ความเสียหายนั้นต้องไม่ได้เกิดขึ้นตามปรกติ หรือความเสียหายนั้นต้องหลีกเลี่ยงได้ หรือความเสียหายนั้นต้องไม่สามารถหายได้เป็นปรกติ  แสดงว่าก่อนการจ่ายเงินช่วยเหลือต้องมีการตัดสินมาตรฐานการรักษาพยาบาลของบุคลากรทางการแพทย์ หรือสถานพยาบาลก่อน

สัดส่วนคณะกรรมการและอนุกรรมการ ไม่เป็นธรรม

ในร่างพรบ.นี้มีคณะกรรมการและอนุกรรมการต่างๆ ได้แก่ “คณะกรรมการสร้างเสริมความสัมพันธ์ที่ดีในระบบบริการสาธารณสุข”  “คณะอนุกรรมการพิจารณาให้เงินช่วยเหลือเบื้องต้น” “คณะอนุกรรมการประเมินเงินชดเชย” และ “คณะกรรมการวินิจฉัยอุทธรณ์” (มาตรา 7 12 และ 13) ซึ่งมีอำนาจหน้าที่กำหนดนโยบายและมาตรการคุ้มครองผู้เสียหาย พัฒนาระบบความปลอดภัยและป้องกันความเสียหาย พิจารณาจ่ายเงินช่วยเหลือ เป็นต้น

แต่คณะกรรมการและอนุกรรมการเหล่านี้ กลับประกอบไปด้วยผู้ประกอบบุคลากรทางการแพทย์เป็นส่วนน้อย หรือไม่มีเลย ทั้งๆที่มีหน้าที่ในการกำหนดมาตรฐานทางด้านสาธารณสุข และพิจารณามาตรฐานการประกอบวิชาชีพของบุคลากรทางการแพทย์ และสถานพยาบาล

ดังนั้นถ้าตัดสินว่ามีการกระทำความผิด บุคลากรทางการแพทย์ก็ไม่ได้รับความยุติธรรม เพราะคณะกรรมการและอนุกรรมการที่ตัดสินถูกผิดส่วนใหญ่ไม่มีความรู้ทางด้านการแพทย์ แต่ผลการตัดสินสามารถนำไปเป็นมูลฟ้องต่อศาลแพ่ง ศาลอาญา และอื่นๆได้

ใช้จ่ายงบประมาณของประเทศอย่างไม่เหมาะสม

“มาตรา 16  ให้ประธานกรรมการ กรรมการ ประธานกรรมการวินิจฉัยอุทธรณ์การรมการวินิจฉัยอุทธรณ์ ประธานอนุกรรมการ หรืออนุกรรมการ ได้รับเบี้ยประชุม ค่าพาหนะ ค่าเบี้ยเลี้ยง ค่าเช่าที่พัก และประโยชน์ตอบแทนอื่น...

“มาตรา  20  ให้จัดตั้งกองทุนขึ้น... เรียกว่า “กองทุนสร้างเสริมความสัมพันธ์ที่ดีในระบบบริการสาธารณสุข”...

                คณะกรรมการอาจจัดสรรเงินจากกองทุนที่ได้รับ...เป็นค่าใช้จ่ายในการบริการของสำนักงาน ...ได้แต่ไม่เกินร้อยละสิบต่อปี...”

“มาตรา 22  กองทุนประกอบด้วย

                (1)  เงินที่โอนมาจากเงินตามมาตรา  41 แห่งพรบ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ

                (2)  เงินที่สถานพยาบาลจ่ายสมทบ

                (3)  เงินอุดหนุนจากรัฐบาล

                ...

                เงินและทรัพย์สินตามวรรคหนึ่งไม่ต้องส่งคลังเป็นรายได้แผ่นดิน”

เท่ากับจะมีกองทุนมหาศาลอยู่เป็นหมื่นเป็นแสนล้าน และไม่ต้องส่งคืนคลัง กองทุนจะเพิ่มขึ้นทุกปีและตรวจสอบยาก น่าเป็นห่วงที่คณะกรรมการสามารถกำหนดเงินเดือน และค่าตอบแทนอื่นๆได้เองตามสบาย และอาจนำเงินกองทุนนี้ไปใช้แสวงหาผลประโยชน์แอบแฝงอย่างอื่นได้ เช่น ซื้อหุ้นจากบริษัทของพวกพ้องตนเอง นำไปลงทุนอย่างไม่คุ้มค่าแต่ได้รับผลประโยชน์ตอบแทนเป็นการส่วนตัว เป็นต้น

มีการเลือกปฏิบัติกับบุคลากรทางการแพทย์

ตาม “มาตรา 21”  สถานพยาบาลไม่ว่าสถานพยาบาลของรัฐหรือเอกชน รวมทั้งคลินิค ร้านขายยา และสถานพยาบาลอื่นๆ จะต้องจ่ายเงินเข้าสมทบในกองทุนนี้ และหากไม่ปฏิบัติตามก็จะมีการปรับในอัตราร้อยละสองต่อเดือน หรือถึงร้อยละยี่สิบสี่ต่อปี

แสดงว่าสถานพยาบาลทั้งหมดทั้งของรัฐ และเอกชน ต้องรับภาระในการจ่ายเงินเข้ากองทุนนี้ ทั้งๆที่ผู้มีสิทธิได้รับเงินช่วยเหลือคือคนทั้งประเทศ แต่บุคลากรทางด้านการแพทย์ซึ่งเสียสละตนเองเพื่อผู้ป่วยอย่างเต็มความสามารถอยู่แล้ว กลับถูกผลักภาระให้ต้องมารับผิดชอบในสิ่งที่ตนเองไม่ได้ก่อขึ้นอีก ทั้งภาระทางด้านการเงินซึ่งต้องจ่ายให้กองทุนนี้ และภาระด้านความรับผิดชอบทางกฎหมาย 

ผลเสียต่อส่วนรวม

ปัญหา แก่ประชาชน ได้แก่ หากผู้ประกอบวิชาชีพไม่กล้าปฏิบัติงานเต็มความสามารถเพราะไม่กล้าเสี่ยง โรคต่างๆที่เคยได้รับการรักษาด้วยวิธีหนึ่งก็อาจจะต้องเปลี่ยนไปรักษาด้วย วิธีอื่นที่มีความเสี่ยงน้อยกว่าแม้ว่าผลของการรักษาจะดีน้อยกว่าด้วยก็ตาม อาจมีการส่งต่อมากขึ้นจนคนไข้ไปแออัดอยู่ตามรพ.ใหญ่ๆ   เป็นต้น

ปัญหาต่อประเทศชาติ เช่น ถ้าคนเรียนแพทย์ ทันตะแพทย์ เภสัชกร ฯลฯ น้อยลง หรือลาออกเพิ่มขึ้น ก็จะไปซ้ำเติมปัญหาการขาดแคลนบุคลากรเข้าไปอีก ยังไม่นับปัญหาการเงินระดับประเทศที่ต้องคอยป้อนเงินเข้าสู่กองทุนนี้ทุกปี จนประเทศชาติต้องสูญเสียเงินเป็นหมื่น เป็นแสนล้าน เป็นต้น

นพ.ภีศเดช สัมมานันท์

รพ.นครพิงค์ เชียงใหม่

คณะทำงาน พิจารณาร่างพรบ.คุ้มครองผู้เสียหายจากการรับบริการสาธารณสุขพ.ศ. ... ของแพทยสภา

ผู้สรุปผลการสัมมนา

“มาตรา 157 ผู้ใดเป็นเจ้าพนักงานปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ เพื่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด หรือปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยทุจริต ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่หนึ่งปีถึงสิบปี หรือปรับตั้งแต่สองพันบาทถึงสองหมื่นบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ”

องค์ประกอบของเงื่อนไขในมาตรานี้คือ
๑) เป็น เจ้าพนักงาน
๒) ปฎิบัติ หรือ ละเว้นการปฎิบัติ
๓) มิชอบ หรือ โดยทุจริต (เจตนาพิเศษ)
๔) เพื่อให้เกิดความเสียหาย
๕) แก่ผู้ใด
 
๑) ปลัด หรือ รมต. เป็นเจ้าพนักงานหรือไม่....my opinion....คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 700/2490 ได้อธิบายถึงความหมายของเจ้าพนักงาน ว่าหมายถึง “ผู้ที่ได้รับแต่งตั้งโดยทางการของรัฐไทย ให้ปฏิบัติราชการของรัฐไทย”    ....รมต./ปลัด ได้รับการแต่งตั้งโดยรัฐ   และ การกระทำดังกล่าวเป็นการปฏิบัติราชการ ดังนั้น ปลัด/รมต. เข้าข่ายองค์ประกอบข้อแรกของ ปอ. ๑๕๗
 
๒) ปฏิบัติ ....การยื่นหนังสือ การสรุปความเห็นเป็นการปฏิบัติ     ..... การไม่ยื่นรายละเอียดที่ถูกต้องและเป็นจริงเป็นการละเว้นปฎิบัติ....ดังนั้นน่าจะเข้าองค์ประกอบข้อ ๒
 
๓) โดยมิชอบ  ...เทียบเคียงฎีกา 1403/2521 “การกระทำโดยมิชอบนั้น เฉพาะตามหน้าที่ของเจ้าพนักงานนั้นโดยตรงที่ได้รับมอบให้มีหน้าที่นั้นๆ ถ้าการปฏิบัติหรือละเว้นการปฏิบัติไม่เกี่ยวกับหน้าที่ของเจ้าพนักงานแล้ว ย่อมไม่มีความผิด”  ดังนั้น “โดยมิชอบ” น่าจะหมายความถึง โดยมิชอบด้วยหน้าที่ซึ่งเจ้าพนักงานมีอยู่ตามกฎหมาย
    “มีเจตนาพิเศษ” ที่ต้องการกระทำเพื่อให้เกิดความเสียหายแก่ผู้หนึ่งผู้ใด
    โดยทุจริต....ไม่ต้องคำนึงถึงข้อเท็จจริงว่าการกระทำนั้นมีจุดมุ่งหมายที่จะ ให้ผู้อื่นเสียหายหรือไม่ แม้ไม่เกิดความเสียหายก็ยังคงถือว่าเป็นการกระทำความผิดได้
  ทั้งปลัด/รมต. น่าจะเข้าข่าย การกระทำโดยมิชอบ + ทุจริต ซึ่งเป็นองค์ประกอบข้อ ๓
 
๔) ความเสียหาย...รวมถึงความเสียหายในทุกๆด้านโดยไม่จำกัดเฉพาะความเสียหายที่เป็นทรัพย์สินเท่านั้น เช่น ชื่อเสียง
         บุคคลในข้อ ๕ น่าจะเข้าข่าย ถูกกระทำให้เกิดความเสียหาย  ซึ่งเป็นองค์ประกอบข้อ ๔ ของม. ๑๕๗ นี้
 
๕) แก่ผู้ใด....ใครก็ตามที่ถูกอ้างชื่อ ซึ่งเป็นได้ทั้ง บุคคล (พญ. พจนา etc.)  และ นิติบุคคล (แพทยสภา สภาการพยาบาล สมาคมรพ.เอกชน(+/-) etc.)  เป็นนิติบุคคลตามกฎหมาย
         ปวอ. ม. ๒(๔) นิยามคำว่า ผู้เสียหายไว้ว่า หมายถึงบุคคลผู้ได้รับความเสียหายเนื่องจากการกระทำผิดฐานใดฐานหนึ่ง รวมทั้งบุคคลอื่นที่มีอำนาจจัดการแทนได้
         ผู้ใดนี้ไม่จำกัดว่าต้องเป็นรัฐ เป็นเอกชนก็ได้  ขอแต่ผู้กระทำ เป็นเจ้าพนักงานรัฐ ก็จะผิดตาม ม. ๑๕๗
         ดังนั้นทั้ง บุคคล/นิติบุคคล ที่ถูกอ้าง ก็เป็นผู้เสียหายตามมาตรานี้ ซึ่งเป็นองค์ประกอบข้อสุดท้ายของความผิดฐานนี้
     
   ดังนั้นการยื่นหนังสือเท็จต่อวิปรัฐบาลน่าจะผิดตาม ม. ๑๕๗ นี้จริง
 
   เผลอ ๆ ยังเอาผิด คณะนิติศาสตร์ หรือ ใครก็ได้ที่อยู่ในห้องประชุมวันนั้น และเซ็นเอกสารรับรองว่าสิ่งที่รมต.เสนอเป็นความจริงน่าจะผิดฐาน "สมรู้ร่วมคิด" ตามกฎหมายอาญา ดังนี้
    ผู้กระทำผิดทางอาญาที่ต้องรับโทษ มี
    1. ตัวการ คือผู้ที่กระความผิด ณ ที่เกิดเหตุ หรือพร้อมที่จะเข้าช่วยเหลือการกระทำผิดทันที .... รมต. หรือ ปลัด
        มาตรา 83 "ในกรณีความผิดใดเกิดขึ้นโดยการกระทำของบุคคลตั้งแต่สองคนขึ้นไป ผู้ที่ได้ร่วมกระทำความผิดด้วยกันนั้นเป็นตัวการ ต้องระวาง โทษตามที่กฎหมายกำหนดไว้สำหรับความผิดนั้น"
 
    2. ผู้สนับสนุน คือ ผู้ที่อำนวยความสะดวกในการกระทำควาผิด ก่อน หรือ ขณะกระทำความผิด ... คนในห้องประชุมที่ลงนามรับรองเอกสาร หรือมีหลักฐานเป็นแถบบันทึกเสียง เช่น ตัวแทนคณะนิติศาสตร์ NGO หมอเทพ etc.
       มาตรา ๘๖ ผู้ใดกระทำด้วยประการใดๆ อันเป็นการช่วยเหลือหรือให้ความสะดวกในการที่ผู้อื่นกระทำความผิดก่อนหรือ ขณะกระทำความผิด แม้ผู้กระทำความผิดจะไม่ได้รู้ถึงความช่วยเหลือหรือให้ความสะดวกนั้นก็ตาม ผู้นั้นเป็นผู้สนับสนุนการกระทำความผิด ต้องระวางโทษสองในสามส่วนของโทษที่กำหนดไว้สำหรับความผิดที่สนับสนุนนั้น
 
    3. ผู้ใช้ คือผู้ที่ ให้ผู้อื่นกระทำการแทนตนเอง รับผิดเสมือนตัวการครับ  .... รมต. หรือ ปลัด
   มาตรา ๘๔ ผู้ใดก่อให้ผู้อื่นกระทำความผิด ไม่ว่าด้วยการใช้ บังคับ ขู่เข็ญจ้างวาน  หรือ ยุยงส่งเสริม หรือวิธีอื่นใด ผู้นั้นเป็นผู้ใช้ให้กระทำความผิด

โทษคือ จำคุกตั้งแต่ หนึ่งปีถึงสิบปี หรือปรับตั้งแต่สองพันบาทถึงสองหมื่นบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ
 
มาตรานี้ เป็น "อาญาแผ่นดิน" ยอมความไม่ได้   ดังนั้น เมื่อฟ้องแล้ว ก็จะถอนฟ้องไม่ได้    แม้ผู้ฟ้องจะยอมแต่อัยการต้องดำเนินคดีต่อ   
 
ของแถม
มาตรา 267 ผู้ใดแจ้งให้เจ้าพนักงานผู้กระทำการตามหน้าที่จด ข้อความอันเป็นเท็จลงในเอกสารมหาชนหรือเอกสารราชการซึ่งมี วัตถุประสงค์สำหรับใช้เป็นพยานหลักฐาน โดยประการที่น่าจะเกิด ความเสียหายแก่ผู้อื่นหรือประชาชน ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน สามปี หรือปรับไม่เกินหกพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

มาตรา 268 ผู้ใดใช้หรืออ้างเอกสารอันเกิดจากการกระทำ ความผิดตาม มาตรา 264 มาตรา 265 มาตรา 266 หรือ มาตรา 267 ในประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นหรือประชาชน ต้องระวางโทษดังที่บัญญัติไว้ใน มาตรา นั้น ๆ
   ถ้าผู้กระทำความผิดตามวรรคแรกเป็นผู้ปลอมเอกสารนั้น หรือ เป็นผู้แจ้งให้เจ้าพนักงานจดข้อความนั้นเอง ให้ลงโทษตาม มาตรานี้ แต่กระทงเดียว

มาตรา 269 ผู้ใดในการประกอบการงานในวิชาแพทย์ กฎหมาย บัญชีหรือวิชาชีพอื่นใด ทำคำรับรองเป็นเอกสารอันเป็นเท็จ โดย ประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่นหรือประชาชนต้องระวาง โทษจำคุกไม่เกินสองปีหรือปรับไม่เกินสี่พันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
   ผู้ใดโดยทุจริตใช้หรืออ้างคำรับรองอันเกิดจากการกระทำความผิด ตามวรรคแรก ต้องระวางโทษเช่นเดียวกัน

คำถามที่ต้องตอบ และคำตอบที่ต้องใคร่ครวญเกี่ยวกับร่างพ.ร.บ.คุ้มครองผู้เสียหายฯ

          ท่ามกลางข่าวสาร ข้อมูล สองด้านที่ตรงกันข้าม จากนักเคลื่อนไหวภาคประชาชน และจากบุคลากรด้านสาธารณสุขในระยะเวลาเกือบครึ่งปีที่ผ่านมาเกี่ยวกับร่างพ.ร.บ.คุ้มครองผู้เสียหายจากการรับบริการสาธารณสุข คนทั่วๆไปที่ไม่ได้มีตัวร่างพ.ร.บ.ดังกล่าวอยู่ในมือ และไม่ได้หยิบขึ้นมาศึกษาอย่างจริงจังก็คงลังเลว่าอะไรเป็นอะไรกันแน่ กลุ่มไหนถูก กลุ่มไหนผิด บางคนก็ตัดสินไปตามกระแสข่าว คติ และอคติที่มีติดตัวมา เป็นการตัดสินใจตามอารมณ์ และความรู้สึก แม้แต่คนที่ตั้งใจหยิบร่างพ.ร.บ.ฯขึ้นมาอ่านมาพิจารณา แต่ถ้าไม่ได้เป็นผู้ที่อ่านกฎหมายรู้ ดูกฎหมายเป็น และไม่ได้มีความเข้าใจระบบสาธารณสุขดีพอ ก็ยากที่จะเข้าใจเนื้อหา และผลกระทบจากเนื้อหาของร่างพ.ร.บ.ดังกล่าวได้อย่างลึกซึ้ง ผู้มีความรู้ด้านกฎหมายที่ไม่ได้มีความรู้ด้านสาธารณสุข คงรู้ความหมาย และเข้าใจถ้อยคำในร่างพ.ร.บ. แต่ก็คงขาดความเข้าใจเกี่ยวกับผลกระทบด้านสาธารณสุข ถือได้ว่าเป็นการเข้าใจร่างพ.ร.บ.ฯแบบงูๆปลาๆ ในทำนองเดียวกันผู้ที่มีความรู้ด้านสาธารณสุขที่ไม่คุ้นกับภาษากฎหมาย และไม่ได้พยายามทำความเข้าใจ ไม่ได้ทุ่มเทเวลาศึกษาอย่างละเอียดทุกถ้อยคำ ก็อาจจะเข้าใจร่างพ.ร.บ.ฯแบบปลาๆงูๆ  จึงไม่แปลกใจเลยว่า ทำไมจึงมีผู้คนตั้งคำถาม ว่าทำไมหมอๆถึงใส่ชุดดำ ชูป้ายคัดค้าน และทำไมนักเคลื่อนไหวจึงเอาคนพิการ คนป่วยออกมาชูป้ายสนับสนุนที่ข้างถนน เบื้องลึกเบื้องหลัง รวมทั้งแรงจูงใจของแต่ละฝ่ายคงมีให้วิเคราะห์ให้วิจารณ์กัน แต่ไม่ใช่วัตถุประสงค์ของบทความนี้ ไม่มีการพิสูจน์ถูกผิดกันที่นี่ แค่ลองมาดูข้อมูลแล้วมาตั้งคำถามกันดีกว่า

คำถามที่ต้องตอบ ก่อนคิดจะทำอะไรต่อไป

1. การเงินการคลัง
          จากข้อมูลของสำนักงานหลักประกันสุขภาพ เกี่ยวกับผู้ที่ยื่นคำร้องขอรับเงินช่วยเหลือเบื้องต้น ซึ่งได้รับความเสียหายจากการรักษาพยาบาล (ตามมาตรา 41 ของพ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ)ในปี พ.ศ.2547 พบว่า มีการยื่นคำร้อง 99 ราย (มีการจ่ายเงิน 73 ราย) และในปี พ.ศ.2552 มีการยื่นคำร้องถึง 810 ราย (มีการจ่ายเงิน 660 ราย) และจากสถิติของประเทศสวีเดน(ซึ่งเป็นประเทศที่มีการอ้างถึงว่ามีการใช้กฎหมายลักษณะคล้ายร่างพ.ร.บ.ฯฉบับนี้) ก่อนเริ่มมีการออกกฎหมาย (ปี ค.ศ.1975) มีการยื่นคำร้องประมาณสิบรายต่อปี พอปีค.ศ. 1997 มีประมาณเก้าพันราย พอถึงปี ค.ศ.2004 มีการยื่นคำร้องมากถึงหนึ่งหมื่นราย นั่นคือ เป็นเกือบพันเท่าในระยะเวลายี่สิบกว่าปี ถ้าเอาข้อมูลของสำนักงานหลักประกันสุขภาพ และของประเทศสวีเดน มาเขียนเป็นรูปกราฟ คงได้กราฟในลักษณะเดียวกัน คือ พุ่งขึ้นเป็นจรวด
             จากข้อมูลของประเทศนิวซีแลนด์ ซึ่งก็เป็นอีกประเทศหนึ่งที่มีกฎหมายลักษณะนี้  มีการยื่นคำร้องประมาณ 2,000 รายต่อประชากร 4 ล้านคนต่อปี ถ้าเอาประชากรประเทศไทยมาคิด จาก 63 ล้านคน ก็คงจะมีการยื่นคำร้องประมาณ สามหมื่นรายต่อปี
          จำนวนเงินช่วยเหลือเบื้องต้นตาม มาตรา 41 ของพ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบัน จ่ายสูงสุดรายละสองแสนบาท แต่ในร่างพ.ร.บ.ฯฉบับนี้มีการจ่ายเงินช่วยเหลือเบื้องต้น เงินชดเชย และอาจมีเงินจากการไกล่เกลี่ยอีก โดยไม่กำหนดเพดาน และมีการคาดการณ์กันว่า เป็นหลักล้านบาทขึ้นไปต่อราย
          เอาตัวเลขที่คาดการณ์มาคิดดู ถ้ามีการใช้พ.ร.บ.ฉบับนี้ ประเทศไทยคงมีการใช้จ่ายเนื่องจากผลของพ.ร.บ.ฉบับนี้เป็นหลักหมื่นล้านบาทในระยะเวลาไม่กี่สิบปีข้างหน้า

          ในประเทศสหรัฐอเมริกาซึ่งเป็นประเทศที่มีการฟ้องร้องบุคลากรทางการแพทย์มากที่สุดในโลก นอกจากแพทย์จะต้องซื้อประกัน(สำหรับความผิดพลาดจากการตรวจรักษาคนไข้) เพื่อป้องกันตัวเองจากการถูกฟ้องร้องแล้ว ด้วยความกลัวการเป็นคดีความ แพทย์ยังป้องกันตัวเองด้วยการกระทำที่เรียกว่า การแพทย์เพื่อป้องกันตัวเองจากความผิดพลาด ( Defensive Medicine) ซึ่งมีสองลักษณะ ลักษณะแรก คือ การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ หรือส่งเอกซเรย์มากเกินความจำเป็น เพียงเพื่อลดความกังวลของตัวเองโดยไม่มีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ นั่นคือไม่เกิดประโยชน์ต่อคนไข้เลย   อีกลักษณะหนึ่งก็คือ หลีกเลี่ยง หรือปฏิเสธที่จะทำหัตถการ หรือตรวจรักษาผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูง ในสหรัฐอเมริกามีการศึกษาพบว่าค่าใช้จ่ายเนื่องจากการแพทย์เพื่อป้องกันตัวเองจากความผิดพลาด (Defensive Medicine) สูงมากถึงหลักแสนล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี หรือประมาณสิบเปอร์เซ็นต์ของค่าใช้จ่ายด้านสาธารณสุขของประเทศ
          ถ้ามีการใช้พ.ร.บ.ฉบับนี้ มีการคาดการณ์กันว่า จะเกิดการแพทย์เพื่อป้องกันตัวเองจากความผิดพลาด (Defensive Medicine)อย่างเต็มรูปแบบอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ งบประมาณภาครัฐที่ใช้ในด้านสาธารณสุขของประเทศไทยขณะนี้อยู่ในหลักแสนล้านบาทต่อปี นั่นหมายความว่า เงินประมาณหลักหมื่นล้านบาทจะถูกใช้ไปโดยเปล่าประโยชน์เพื่อการนี้

          คำถาม : ผลกระทบจากพ.ร.บ.ฉบับนี้ต่อระบบการเงินการคลังของประเทศเป็นอย่างนี้ รัฐบาลซึ่งเป็นผู้ดูแล และบริหารประเทศจะคิดอย่างไร

2. การเข้าถึงบริการ
           จากข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุข( ปีพ.ศ.2553) ในส่วนของโรงพยาบาลต่างๆทั่วประเทศ (ยกเว้นกรุงเทพมหานคร)  ยังขาดแคลนแพทย์เกือบสี่พันคน ขาดแคลนพยาบาลสามหมื่นกว่าคน ขาดแคลนทันตแพทย์เกือบสี่พันคน และขาดแคลนเภสัชกรพันกว่าคน  นอกจากนี้โรงพยาบาลต่างๆจำนวน 570 แห่ง(จาก 830 แห่ง) มีรายรับต่ำกว่ารายจ่าย โรงพยาบาล 258 แห่งขาดสภาพคล่องด้านการเงิน และโรงพยาบาล 191 แห่งมีสถานะด้านการเงินในขั้นวิกฤต นี่คือความขาดแคลนทั้งด้านบุคลากร และด้านการเงินที่จะใช้เพื่อการสาธารณสุขของประเทศเราในปัจจุบัน
          แผนการพัฒนาระบบสาธารณสุขของประเทศไทย ได้มีการดำเนินมายาวนาน รัฐบาลได้สร้างโรงพยาบาลอำเภอแห่งแรกของประเทศขึ้นที่อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี และได้เปิดให้บริการประชาชนในปี พ.ศ. 2495 หลังจากนั้นได้มีการสร้างโรงพยาบาลขึ้นเกือบทุกอำเภอทั่วประทศ เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงบริการสาธารณสุข โดยเอาบริการเข้าไปหาประชาชน แบบใกล้บ้านใกล้ใจ มีการพัฒนาขีดความสามารถของโรงพยาบาลอำเภอ(ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็นโรงพยาบาลชุมชน) มากขึ้นเรื่อยๆ เพื่อให้สามารถช่วยเหลือประชาชนให้ได้มากที่สุด มีการลงทุนด้านสิ่งก่อสร้าง เครื่องมือแพทย์ และบุคลากร จนสามารถดูแลรักษาประชาชนในพื้นที่ได้มากขึ้น  ยกเว้นเพียงการผ่าตัดใหญ่ๆ หรือโรคที่ต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญเป็นพิเศษ จึงจะส่งตัวผู้ป่วยไปยังโรงพยาบาลประจำจังหวัด โรงพยาบาลชุมชนหลายแห่งพัฒนาจากโรงพยาบาลชุมชนขนาดเล็กเป็นโรงพยาบาลชุมชนขนาดที่ใหญ่ขึ้นมีขีดความสามารถในการดูแลรักษาประชาชนมากขึ้น ความจำเป็นในการส่งตัวผู้ป่วยไปยังโรงพยาบาลที่ตัวจังหวัดก็น้อยลงเรื่อยๆ ประชาชนได้อาศัยโรงพยาบาลใกล้บ้านนี่แหละเป็นที่พึ่งพิงในยามเจ็บป่วย
           การพัฒนาระบบสาธารณสุขของประเทศเรามีแนวทาง และดำเนินมาในลักษณะนี้จนกระทั่งเกิด”คดีร่อนพิบูลย์” ซึ่งเป็นการฟ้องร้องคดีอาญาต่อบุคลากรด้านสาธารณสุข เนื่องจากมีการผ่าตัดไส้ติ่งแล้วผู้ป่วยเสียชีวิตที่โรงพยาบาลร่อนพิบูลย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช ในปี พ.ศ. 2545 และต่อมาเมื่อมีการตัดสินพิพากษาให้จำคุกแพทย์ท่านหนึ่งในคดีดังกล่าว ซึ่งส่วนหนึ่งของคำพิพากษา มีว่าแพทย์ท่านนั้นไม่ได้เป็น แพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ก็เหมือนเป็นการส่งสัญญาณให้บุคลากรด้านสาธารณสุขตระหนักว่า ถ้าไม่ได้เป็นผู้เชี่ยวชาญก็อย่าตรวจรักษา ปรากฏการณ์ที่มีคนเปรียบเทียบเหมือน “เขื่อนแตก” ก็เกิดขึ้น ผู้ป่วยไหลจากอำเภอต่างๆเข้าไปท่วมที่ตัวจังหวัด นั่นคือ แพทย์ที่อยู่ในโรงพยาบาลชุมชนซึ่งส่วนใหญ่ไม่ได้เป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก็ลดบทบาท ลดขีดความสามารถ ลดหัตถการ ลดการผ่าตัดที่เคยทำมาตลอด โดยส่งตัวผู้ป่วยไปแออัดกันที่โรงพยาบาลศูนย์ หรือโรงพยาบาลทั่วไปที่อยู่ในตัวจังหวัดซึ่งมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอยู่ ระบบใกล้บ้านใกล้ใจที่เพียรสร้างกันมา ก็ถูกทำลายลง ทรัพยากรที่ลงทุนไปในโรงพยาบาลชุมชน เช่น ห้องผ่าตัด เครื่องมือแพทย์ก็ถูกทอดทิ้งไม่ได้ใช้ประโยชน์ ผลด้านตรงกันข้ามก็เกิดขึ้นในโรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไป คือ ทรัพยากรที่จะใช้มีไม่เพียงพอ จนถึงทุกวันนี้สภาพการณ์ก็ยังเป็นแบบนี้
          ในร่างพ.ร.บ.ฉบับนี้มี คำว่า มาตรฐานวิชาชีพ ซึ่งมีการคาดการณ์กันว่า หากพ.ร.บ.ฉบับนี้มีผลบังคับใช้ขึ้นมาจริงๆ จะเกิดปรากฎการณ์ “เขื่อนแตก” ขึ้นอีกครั้งหนึ่ง เพราะสภาพปัจจุบัน ผู้ป่วยที่มาตรวจรักษาที่โรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไปมีจำนวนมากเกินกำลังของบุคลากรที่จะตรวจรักษาให้ได้ตามมาตรฐานวิชาชีพ มากเกินกว่าทรัพยากรทั้งทางด้านจำนวนเตียง ห้องผ่าตัด และเครื่องมือแพทย์ของโรงพยาบาลที่จะรองรับได้ การปรับให้ได้มาตรฐานจะเกิดขึ้นอย่างแน่นอน นั่นก็คือ ผู้ป่วยจำนวนที่เกินกำลัง เกินขีดความสามารถตามมาตรฐานวิชาชีพ เกินกว่าทรัพยากรที่มีอยู่ จะถูกส่งตัวไปยังโรงพยาบาลที่มีศักยภาพสูงกว่า ก็คงหนีไม่พ้นโรงพยาบาลใหญ่ๆที่เป็นโรงเรียนแพทย์ ถ้าเป็นภาคกลางก็ต้องมาที่กรุงเทพมหานคร ถ้าเป็นภาคเหนือ ก็อยู่ที่จังหวัดเชียงใหม่ ภาคอีสานอยู่ที่จังหวัดขอนแก่น และภาคใต้อยู่ที่จังหวัดสงขลา ภาพที่จะเกิดขึ้น คือ น้ำไหลจากอำเภอสู่จังหวัด ส่วนที่ท่วมล้นก็ไหลไปยังศูนย์กลางของภูมิภาค ประชาชนต้องเดินทางไปหาบริการไกลบ้าน เมื่อไกลบ้าน ภาระต่างๆจะตามมาให้ประชาชนเป็นผู้แบกรับ ผู้ที่แบกไม่ไหวก็ไม่สามารถเข้าถึงบริการได้
          คำว่า แพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ได้ทำให้เขื่อนขนาดเล็ก ขนาดกลาง (โรงพยาบาลชุมชน) ทั่วประเทศแตกมาแล้ว และคำว่า มาตรฐานวิชาชีพ ก็จะทำให้เขื่อนขนาดใหญ่ (โรงพยาบาลศูนย์/ทั่วไป) ทั่วประเทศแตกได้อีกเช่นกัน

          คำถาม : ผลกระทบจากพ.ร.บ.ฉบับนี้ต่อการเข้าถึงบริการสาธารณสุขเป็นอย่างนี้ ประชาชนซึ่งเป็นผู้ใช้บริการจะคิดอย่างไร

3. ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ป่วยกับบุคลากรด้านสาธารณสุข
           การที่ผู้ป่วยซึ่งมีความทุกข์จากโรคภัยไข้เจ็บเข้ามาหาหมอเพื่อรับการตรวจรักษาให้หาย หรือบรรเทาจากความทุกข์นั้น เป็นสิ่งที่ยอมรับกันอยู่แล้วว่าความสัมพันธ์ระหว่างคนไข้กับหมอเป็นสิ่งสำคัญมาก  ความไว้วางใจ เชื่อใจซึ่งกัน และกันเป็นกุญแจดอกสำคัญของความสัมพันธ์ที่ดี ถ้าคนไข้ไม่ไว้ใจหมอ และหมอไม่วางใจคนไข้ การตรวจการวินิจฉัย และการรักษาโรคจะไม่ได้ผลดีอย่างที่มุ่งหวัง และอาจผิดเพี้ยนไปจากสิ่งที่ควรจะเป็น รวมทั้งอาจเกิดผลที่ไม่พึงประสงค์ได้โดยง่าย  ความวิตกกังวลจะเกิดขึ้นกับทั้งหมอ และคนไข้  ภาวะตึงเครียดระหว่างคนไข้กับหมอไม่ส่งผลดีกับฝ่ายใดเลย
          มีการคาดการณ์กันว่า หากพ.ร.บ.ฉบับนี้ประกาศใช้ขึ้นมา จะมีผู้ยื่นคำขอเงินช่วยเหลือ และเงินชดเชยจากกองทุนที่เกิดจากพ.ร.บ.ฉบับนี้เป็นจำนวนมาก และมากขึ้นเรื่อยๆ ความกังวล หรือหวาดเกรงว่าจะถูกร้องเรียน หรือฟ้องร้องของบุคลากรด้านสาธารณสุขก็จะมากขึ้นเป็นทวีคูณ ฝ่ายคนไข้มีเงินเป็นแรงจูงใจ ฝ่ายบุคลากรด้านสาธารณสุขมีความปลอดภัยจากคดีความเป็นสิ่งที่จะต้องปกป้อง ความเอื้อเฟื้อเกื้อกูลต่อกัน ความเห็นอกเห็นใจซึ่งกันและกัน  การพึ่งพิงพึ่งพากัน ความดีงามเหล่านี้ที่มีมาในสังคมไทย และมีในวงการแพทย์ และสาธารณสุขที่บรรพบุรุษของเราปลูกฝังกันมาก็จะลดน้อยลง และหายไปในที่สุด สังคมที่เห็นเงินเป็นใหญ่จะเข้ามาแทนที่ สังคมที่เราอยู่จะมีแต่คนที่เห็นประโยชน์ของตนเป็นกิจที่หนึ่ง

          คำถาม : ผลกระทบจากพ.ร.บ.ฉบับนี้ต่อความสัมพันธ์ระหว่างผู้ป่วยกับบุคลากรด้านสาธารณสุขเป็นอย่างนี้ บุคลากรด้านสาธารณสุข และผู้ป่วย หรือผู้ที่อาจจะต้องเป็นผู้ป่วยในวันข้างหน้าจะคิดอย่างไร

คำตอบที่ต้องใคร่ครวญโดยปราศจากอคติ
          ความคิดเห็นของคนเราเหมือนเรือที่ลอยลำในทะเล ซึ่งมีคลื่นคอยกระทบเรืออยู่เสมอ หากไม่ตั้งลำให้ดี ก็เอียงได้ คลื่นของความรักความชอบ คลื่นของความเกลียดความชัง คลื่นของความเกรงความกลัว และคลื่นของความไม่รู้ ความเขลา ทำให้เรือเอียงได้ทุกเมื่อ  ก่อนที่จะให้คำตอบ ขอให้ทุกคนได้ใคร่ครวญให้ดี ใช้ความคิดอย่างตรงไปตรงมา ใช้ความคิดในยามคลื่นสงบ ในยามที่เรื่อตั้งลำได้ตรง
          รัฐบาล ประชาชน และบุคลากรด้านสาธารณสุข น่าจะได้คำตอบที่ใคร่ครวญแล้ว น่าจะเห็นทิศทางที่เหมาะสมที่ประเทศชาติของเราควรจะมุ่งหน้าไป
          คุณล่ะมีคำตอบหรือยัง

..............................................................................

           เนื่องจากมีความคลาดเคลื่อน และสับสนเกี่ยวกับมติ และท่าทีของสมาพันธ์แพทย์โรงพยาบาลศูนย์/ทั่วไปแห่งประเทศไทยที่มีต่อร่างพ.ร.บ.คุ้มครองผู้เสียหายจากการรับบริการสาธารณสุข ภายหลังจากที่มีข่าวของการประชุมคณะกรรมการเสริมสร้างความสมานฉันท์ในระบบบริการสาธารณสุขเมื่อวันที่ ๑๒ และ ๑๕ ตุลาคม ๒๕๕๓ ที่ผ่านมา ทางสมาพันธ์ฯ จึงขอชี้แจงดังต่อไปนี้

          มติของสมาพันธ์ฯที่มีเกี่ยวกับร่างพ.ร.บ.คุ้มครองผู้เสียหายฯ มีขึ้นจากการประชุมสมาชิกทั่วประเทศเมื่อวันที่ ๓๐ ก.ค. ๒๕๕๓ โดยให้ถอนร่างพ.ร.บ.ฉบับนี้มาศึกษาผลกระทบ และทำประชาพิจารณ์เสียก่อนเพื่อให้เกิดความเป็นธรรมแก่ทุกฝ่าย และให้เป็นประโยชน์กับประชาชนอย่างแท้จริง พร้อมกับเสนอให้มีการขยายความช่วยเหลือแก่ประชาชนโดยใช้ ม.๔๑ ของพ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพฯ สมาพันธ์ฯขอยืนยันตามมติดังกล่าว และยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงมติเป็นอย่างอื่นแต่อย่างใด

          ดังนั้นผลการประชุมของคณะกรรมการเสริมสร้างความสมานฉันท์ที่อ้างว่า สมาพันธ์ฯได้เข้าประชุม และพิจารณาแก้ไขร่างพ.ร.บ.คุ้มครองผู้เสียหายฯ มาตราต่างๆหลายมาตรา ร่วมกับตัวแทนฝ่ายเอ็นจีโอเพื่อนำไปพิจารณาแก้ไขในชั้นกรรมาธิการของสภานั้น จึงเป็นการคลาดเคลื่อนจากความเป็นจริง แพทย์ผู้เข้าร่วมประชุมกับตัวแทนฝ่ายเอ็นจีโอในบ่ายวันที่ ๑๒ ต.ค. ๒๕๕๓ และในวันที่ ๑๕ ต.ค. ๒๕๕๓ นั้น ได้ฝ่าฝืนข้อตกลงร่วมที่ปลัดกระทรวงสาธารณสุขมีกับกลุ่มแพทย์ และบุคลากรด้านสาธารณสุขที่จะจัดให้มีการประชุมแยกจากกัน
         
          ความคิดเห็นใดๆของแพทย์ผู้เข้าร่วมประชุมนั้น เป็นเพียงความคิดเห็นส่วนตัว มิได้เป็นตัวแทน และไม่ได้เป็นไปตามมติของสมาพันธ์ฯแต่อย่างใด

ขยะใต้พรมของพรบ. คุ้มครองผู้เสียหายจากการรับบริการสาธารณสุข

นพ.เมธี วงศ์ศิริสุวรรณ

     จนถึงบัดนี้ (ตุลาคม ๒๕๕๓) ยังไม่ได้ข้อสรุปว่า รัฐบาลโดยรัฐมนตรีสาธารณสุขจะเอาอย่างไรกับปัญหาที่เกิดขึ้นกับกฎหมายนี้ ซึ่งทางผู้ผลักดันคงนึกไม่ถึงว่าจะโดนต่อต้านอย่างรุนแรงจากบุคลากรสาธารณสุขเช่นนี้ ความเชื่อมั่น ไม่กังวล ไม่แคร์และไม่เชื่อว่ากลุ่มบุคลากรสาธารณสุขโดยเฉพาะแพทย์จะรวมตัวกันและดำเนินกิจกรรมทางการเมืองต่อสู้กับกลไกของมูลนิธิที่ฝังรากลึกมานาน คงเปลี่ยนไปไม่มากก็น้อย จนถึงบัดนี้เวลาล่วงผ่านมาไม่น้อยกว่า๖ เดือนนับแต่มีการเข้ายื่นต่อสภาเพื่อให้ผลักดันเป็นกฎหมาย ทางมูลนิธิคงนึกไม่ถึงว่ากิจกรรมทางการเมืองของ
มูลนิธิที่ไม่เคยถูกต่อต้านจะถูกเหยียบเบรกหัวทิ่มเช่นนี้ แต่เชื่อว่ามูลนิธิเองก็คงไม่ยอมแพ้อย่างเด็ดขาด เพราะหากแพ้ นั่นหมายถึงเครดิตที่มีอยู่ เงินทุนที่เคยได้รับการสนับสนุนจะมีปัญหา เพราะทำงานไม่แล้วเสร็จตามเป้าหมายและอาจมีการเปลี่ยนแปลงตัวบุคคลครั้งใหญ่เกิดขึ้น การผลักดันแรกเริ่มด้วยการพยายามหว่านล้อมถึงหลักการและเหตุผลที่ดูสวยหรูต่อประชาชนที่ไม่มีความรู้เรื่องกฎหมาย เปลี่ยนไปเป็นการขอให้แพทย์ที่อยู่ในกลุ่มสังกัดเดียวกับตนมาเป็นประชาสัมพันธ์ให้เพื่อทำให้ประชาชนไขว้เขว แพทย์เหล่านี้มีทั้งกลุ่มที่ได้รับการสนับสนุนจากฐานเสียงของมูลนิธิให้เป็นใหญ่เป็นโต และมีทั้งที่มีอำนาจบารมีมากพอที่จะสนับสนุนการทำงานของมูลนิธิในทางอ้อม และในที่สุดเปลี่ยนไปเป็นการดิสเครดิตฝ่ายที่คัดค้านด้วยเหตุผลที่ดูไร้น้ำหนักและไม่ใช่ข้อเท็จจริง ไม่ว่าเรื่องนี้จะลงเอยเช่นไร ผู้เขียนรู้สึกว่าปัญหาในการทำความเข้าใจในเนื้อหาของกฎหมายนี้เป็นประเด็นหลักที่ทำให้หลายคนสับสน อีกทั้งการพยายามโฆษณาชวนเชื่อยิ่งทำให้เรื่องนี้ยากต่อการทำความเข้าใจ จึงขอสรุปเนื้อหาข้อเท็จจริงมาเพื่อให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจ

หลักการที่สับสนของกฎหมายนี้และผลกระทบที่จะตามมา

     ผู้ผลักดันกฎหมายนี้ ตั้งconceptไว้ว่า การรักษาพยาบาล มีความหมายเท่ากับ การให้บริการ การขายสินค้าอุปโภคบริโภค โดยมีผู้ให้บริการคือเหล่าบุคลากรทางการแพทย์เป็นพ่อค้าแม่ค้า (ดังนั้น แพทย์ชายก็น่าจะเรียกว่า “ชายขายบริการ” ส่วนแพทย์หญิงหรือพยาบาลก็น่าจะเรียกว่า “....” ) และอาศัยสถานพยาบาลหรือคลินิกเป็นโรงงาน หรือหน้าร้าน (สถานที่ก่อเหตุ) ทั้งหมดนี้เป็นแนวคิดที่ล้อมาจาก พรบ.วิธีพิจารณาคดีผู้บริโภคที่ตนมีส่วนผลักดันให้บังคับใช้กับการรักษาพยาบาลแทนที่จะเป็นสินค้าทั่วไป เช่น รถยนต์ บ้านพัก สบู่ ยาสีฟัน เป็นต้น

     ในขณะเดียวกันก็พยายามสร้างคำจำกัดความเกี่ยวกับ “ผลที่อาจเกิดได้จากการรักษาที่เป็นไปตามมาตรฐาน” เช่น ผ่าตัดแล้วติดเชื้อโดยไม่ทราบสาเหตุ หรือติดเชื้อเพราะผู้ป่วยมีเบาหวานอยู่เดิม ติดเชื้อเพราะแผลสกปรกตั้งแต่เกิดเหตุ ซึ่งทางการแพทย์ไม่เรียกว่า “ความเสียหาย” ให้กลายเป็นความเสียหายตามมาตรา ๕ และ ๖ ของกฎหมายนี้ เพื่อที่จะทำให้ผู้ป่วยสามารถได้รับเงินเยียวยา (หลักล้านบาทขึ้นไป) และพยายามรณรงค์ให้ประชาชนเข้าใจว่า “ความเสียหาย”นี้เป็นอันเดียวกับ ความเสียหายในทางกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เพื่อให้สามารถปรับไปใช้
กับคำว่า “ละเมิด” หรือ “Tort” และสามารถนำไปต่อยอดในการฟ้องร้องทางแพ่ง(พ่วงอาญา)ได้อีกชั้นหนึ่ง

     และเพื่อหลีกเลี่ยงการต่อต้านจากบุคลากรและประชาชน ก็พยายามรณรงค์ในทำนองว่า กฎหมายนี้ไม่พิสูจน์ผิดถูก ไม่เอาโทษใคร จึงตั้งกฎว่า “หากพิสูจน์ไม่ได้ ก็ให้ยกประโยชน์ให้ผู้ร้อง (เพราะผู้ร้องหรือโจทก์คือลูกค้าผู้มารับบริการ และ ลูกค้าย่อมถูกเสมอ!!) และให้กองทุนนำเงินภาษีอากรมาจ่ายเงินให้กับผู้ร้อง (ม. ๓๐ วรรคสาม) โดยเร็ว” และเช่นกัน ทางมูลนิธิเองก็รู้ดีว่าการพิสูจน์ทราบดังกล่าวทำได้ยาก และตนไม่มีความรู้เพียงพอ แต่เนื่องจากต้องการเข้ามาควบคุมเงินมหาศาลนี้ และสามารถรับผลประโยชน์ตอบแทนจากงบบริหาร (๑๐ %) ในมาตรา ๒๐ วรรคสอง ซึ่งประมาณการณ์ว่าน่าจะเป็นหลักร้อยล้านหรือพันล้านต่อปีในเวลาไม่นาน จึงอ้างต่อประชาชนว่า “กฎหมายนี้ไม่แพ่งโทษ(?) จึงไม่จำเป็นต้องมีผู้มีความรู้ในวิชาชีพแพทย์เข้ามาเป็นกรรมการให้มากความ (ม. ๗) หากจะมีก็ขอแค่มีพอ
เป็นพิธีไม่ให้กระดากอาย เช่น ปลัดกระทรวง หรืออธิบดี ซึ่งทางมูลนิธิรู้ดีว่า บุคคลเหล่านี้ไม่มีเวลาว่างมานั่งประชุมเหมือนทีมงานตน”

ใครได้ประโยชน์จากกฎหมายนี้

     แม้ NGOจะตีฆ้องร้องป่าวว่า ประชาชนและแพทย์ได้ประโยชน์จากกฎหมายนี้ แต่มาลองดูว่าใครกันแน่ที่จะเป็นผู้ได้ประโยชน์ตัวจริง

(๑) ผู้ร้องที่สามารถทำตนให้เป็นผู้เสียหายตาม ม. ๕ + ๖ ซึ่งอาจไม่ใช่ผู้เสียหายตัวจริงในมุมมองทางการแพทย์ ดังได้กล่าวแล้ว และกลุ่มนี้น่าจะเป็นกลุ่มที่มีจำนวนมากที่สุดที่จะเข้ามาขอรับเงินจากกองทุนนี้ โดยกรรมการที่มีคนนอกเข้ามาทำตัวเป็นผู้ทรงความรู้ทางการแพทย์ในมาตรา ๗

(๒) ผู้ที่สามารถหลุดเข้ามาเป็นบอร์ด กรรมการ อนุกรรมการ ของกองทุน สามารถได้ประโยชน์จากงบบริหาร ๑๐ % (คาดว่าหลักร้อยหรือพันล้านบาท) ตามมาตรา ๒๐ วรรคสอง แล้วบุคลากรทางการแพทย์ละจะได้ประโยชน์อะไร เท่าที่อ่านดูรายมาตรา ไม่พบว่ามีมาตราไหนที่ให้ประโยชน์ นอกไปจากคำโฆษณาชวนเชื่อว่า ไม่หาคนผิด ไม่ฟ้องแพทย์ ไม่ลงโทษอาญา ซึ่งจะกล่าวต่อไปว่าเท็จจริงอย่างไร
ส่วนสถานพยาบาลได้ประโยชน์หรือไม่นั้น ก็ไม่พบว่ามีคุณอะไรต่อสถานพยาบาล แต่กลับมีสิ่งที่ระบุไว้ใน ม. ๒๑ ว่าด้วยการจ่ายเงินสมทบ ดังนี้ “แพทย์หรือสถานพยาบาลใดยิ่งทำงานมาก ก็ยิ่งเสี่ยงมาก ยิ่งต้องจ่ายสมทบมากยิ่งมีโอกาสเสื่อมเสียชื่อเสียง” ดังนั้นหากกฎหมายนี้มีผลบังคับใช้ อะไรจะเกิดขึ้นกับระบบสาธารณสุขไทยที่สมเด็จพระราชบิดาทรงวางรากฐานไว้ เพราะเชื่อแน่ว่าวิธีลดผลกระทบดังกล่าวที่ดีที่สุดคือ “คนที่ไม่เคยทำอะไรผิดพลาด คือคนที่ไม่ทำอะไรเลย”

ทาสในเรือนเบี้ย!! ย้อนยุคกลับไปสู่ยุคก่อนเลิกทาส

     ทุกวันนี้บุคลากรทำงานเหมือนทาสอยู่แล้ว ผู้ป่วยหรือญาติร้อยพ่อพันแม่ มีทั้งคนดีและไม่ดี มีทั้งมีเหตุผลและเอาแต่ใจ เดินเข้ามาห้องฉุกเฉินตอนตีสอง บอกว่าขอรับยาแก้ปวดเมื่อย หากแพทย์ไม่ให้ก็จะต่อว่าอย่างรุนแรง หาว่ารักษาฟรีเลยดูถูกใช่ไหม จะร้องเรียนแพทย์ต่อสื่อมวลชนว่าใจดำ ไม่มีหัวใจมนุษย์ แต่เรื่องนี้จะกลายเป็นเรื่องชิว..ชิว ไปเลย เพราะใน ม. ๔๖ ให้อำนาจของบอร์ดชุดนี้ในการสั่งล้มละลายสถานพยาบาล คลินิก ร้านยา ฯลฯ โดยอ้างว่าไม่ส่งเงินสมทบ หรือ สมทบล่าช้า หรือ ไม่ยอมจ่ายดอกเบี้ยสมานฉันท์ร้อยละ ๒๔ ต่อปี !!(ม. ๒๐) ให้กับกองทุนที่ตนดูแล ดังนั้นหากกฎหมายค้ำประกันเงินฝากไม่เกินล้านบาทต่อคนมีผลบังคับใช้เมื่อไร แนะนำให้เอาเงินที่เหลือไปฝากไว้ที่กองทุนนี้ ขอดอกเบี้ยสักครึ่งของเบี้ยปรับก็พอแล้ว

ผู้ทรงปัญญารู้แจ้งโดยไม่ต้องตั้งสติปัฏฐานสี่

     คณะกรรมการที่จะมาตัดสินผิดถูกในเรื่องการรักษาพยาบาลนั้น เกินกว่าครึ่งหรือเกือบทั้งหมดก็ว่าได้ ล้วนเป็นบุคคลที่ไม่มีสภาวิชาชีพทางการแพทย์รับรอง คำถามคือคนเหล่านี้มีปัญญารู้แจ้งในเรื่องทางการแพทย์ได้อย่างไรและตั้งแต่เมื่อใด และหากมีทำไมจึงไม่สวมหัวใจมนุษย์ลงมาช่วยกระทรวงสาธารณสุขในการตรวจรักษาผ่าตัดผู้ป่วยที่มีจำนวนมากมายทั่วไปประเทศ ในอัตราประชากร ๗๐ล้านคนต่อแพทย์ไม่เกิน ๓๐,๐๐๐ คน และนอกเหนือจากผู้ทรงปัญญารู้แจ้งใน ม. ๗ แล้ว ยังมีผู้ทรงปัญญารู้แจ้งอีกคือ กรรมการชั่วคราวในมาตรา ๕๐ ที่เต็มไปด้วย NGO จำนวนมาก บุคคลเหล่านี้ล้วนแต่มีอภินิหารและสามารถสั่งการให้สถานพยาบาลปรับปรุงวิธีการรักษาตามที่ตนเห็นชอบมิฉะนั้นจะใช้มาตรการทางการเงินมาเล่นงาน (ม. ๔๒)

ระบบศาลเตี้ยที่ถูกต้องตามกฎหมาย

     พรบ.ฉบับ NGO นำเสนอ (ไม่ใช่ฉบับรัฐบาลที่มีDNAแฝงอยู่) ยังดึงเอาพรบ.วิธีพิจารณาคดีผู้บริโภคมาใช้ ด้วยการร้องปากเปล่า ไม่ต้องวางเงิน และสั่งให้มีการจ่ายสินไหมชดเชยความเสียหายทางจิตใจ ดังนั้นสิ่งที่จะตามมาคือ เราจะเห็นผู้ร้องขอเงิน แสดงความทุกข์อย่างแสนสาหัส สุดจะบรรยาย เพื่อให้ได้สินไหมก้อนนี้ในอัตราที่สูงที่สุด และเช่นกัน เมื่อพิสูจน์ไม่ได้ก็ยกประโยชน์ให้โจทก์ (ม. ๓๐ วรรคสาม) นอกจากนี้กฎหมายนี้ยังอนุญาตให้บอร์ดทำตัวเป็นศาลโดยเอา ปพพ. และ ปวพ. มาปรับใช้ในการจ่ายสินไหม แทนการใช้ดุลพินิจโดยศาลเอง (ม. ๓๐) ดังนั้นจึงเป็นที่น่าหวั่นเกรงว่าในอนาคต เราจะขาดแคลนผู้พิพากษาไปอีก เพราะบอร์ดชุดนี้มีอำนาจทั้งสั่งปรับ สั่งล้มละลาย สั่งจำคุก และหยิบเอา ปพพ.มาใช้โดยไม่ต้องจบนิติศาสตร์ เนติบัณฑิต และไม่ต้องสอบเป็นผู้พิพากษา
     ของแถมจากกฎหมายนี้คือ อนุญาตให้เอาคำสั่งทางปกครองของศาลปกครองมาใช้บังคับทางแพ่งโดยไม่ต้องร้องต่อศาลแพ่ง เพื่อให้สถานพยาบาลล้มละลายได้ รวมทั้งการยึดทรัพย์ ปิดสถานพยาบาล (ม. ๒๑)

การพัฒนาระบบความปลอดภัยฉบับ “สมพงษ์ เลือดทหาร”

     โฆษณาชวนเชื่ออีกอย่างของ NGOที่พูดเป็น motto ประจำไปแล้วคือ “กฎหมายนี้จะช่วยเพิ่มระบบความปลอดภัยให้ผู้ป่วย” ใครฟังก็ต้องชอบใจ เพราะที่ผ่านมา NGOรณรงค์ให้ประชาชนไม่ไว้วางใจบุคลากรทางการแพทย์และสภาวิชาชีพได้สำเร็จแล้ว (คล้ายกรณีม็อบการเมือง เพื่อสร้างความชอบธรรมในการเคลื่อนไหว) เราลองมาดูระบบความปลอดภัยที่ NGOเสนอให้กับประชาชนว่ามีอะไรบ้าง

(๑) การตัดสินผิดถูกในเรื่องทางการแพทย์ตาม ม. ๕ และ ๖ ทำโดยกรรมการในมาตรา ๗ ที่เต็มไปด้วยคนที่ไม่ต้องจบสายวิชาชีพทางการแพทย์ และตัดสินความถูกต้องทางการแพทย์ด้วยวิธียกมือเสียงข้างมาก (ม. ๑๑) (ดังนั้นเมื่อกฎหมายนี้ผ่านสภา น่าจะได้เห็นหลักสูตร “การเตรียมตัวเป็น NGO” เชื่อแน่ว่าจบมาแล้วจะมีงานทำ รายได้ดี มีอำนาจเหนือปลัด เหนือนักการเมือง แต่ไม่ต้องเลือกตั้ง ไม่ต้องถูกตรวจสอบ มีอาชีพรองรับมากมาย เช่น บอร์ดอัยการ บอร์ดผู้พิพากษา บอร์ดบัญชี บอร์ดตำรวจ บอร์ดวิศวกร บอร์ดสถาปนิก สารพัดบอร์ดวิชาชีพ หวังว่าบอร์ดเหล่านี้คงสามารถพัฒนาระบบความถูกต้องปลอดภัยให้กับวิชาชีพเหล่านี้ได้ดียิ่งขึ้น และเมื่อกม.นี้ผ่าน แพทยสภา ทันตแพทยสภา สภาการพยาบาล สภาวิชาชีพทางการแพทย์ สภาวิชาชีพอัยการ ตำรวจ ผู้พิพากษา เหล่านี้คงต้องถูกยุบในไม่ช้าเพราะไม่มีงานจะทำ

(๒) บอร์ดที่มียีนNGOเป็นยีนเด่นสามารถออกคำสั่งให้สถานพยาบาลดำเนินกิจการในทางที่ตนเห็นว่าถูกต้องชอบพอ โดยอาศัย ม. ๔๒ที่มีอำนาจเงินมาใช้บังคับ เหมือนกับที่สปสช.กระทำกับสถานพยาบาลและบุคลากรทั่วประเทศในทุกวันนี้ ดังนั้นเมื่อกม.นี้ผ่าน สำนักงานประกอบโรคศิลป์ กระทรวงสาธารณสุข สารพัดองค์กรของรัฐที่ควบคุมมาตรฐานสถานพยาบาล คงตกงานเป็นแถว

สร้างหลักประกันในการเลี้ยงดูประชาชนตลอดชีพ

     นอกเหนือการรักษาฟรี ไม่มีเกี่ยงแล้ว ยังมีกลไกการให้เงินเลี้ยงดู (แถมการส่งเสริมการฟ้องร้อง) ดังนี้
(๑) เงินช่วยเหลือเบื้องต้นแบบด่วนได้ภายในไม่เกิน ๖๐ วัน ตาม ม. ๒๗ และเมื่อได้แล้ว ทุกคนต้องได้เงินก้อนต่อไปอีกสี่ก้อน

(๒) เงินชดเชยแบบทันใจ ตาม ม. ๓๐ ภายใน ๙๐ วัน (เฉพาะสองก้อนนี้ ไม่ต่ำกว่าหลักล้านบาท) หากได้ไม่มากพอตามที่ต้องการ ก็จะฟ้องแพ่งและอาญา แต่ไม่คืนเงินก้อนแรก แต่หากฟ้องแล้วตนแพ้ก็สามารถเปลี่ยนใจมารับเงินก้อนนี้ใหม่ได้อีก ตามม. ๓๔

(๓) เงินสะสมปันผลตาม ม. ๓๗ แบบไม่มีอายุความแน่นอน (นับแต่รู้ความเสียหาย) รับได้หลายครั้งจนกว่าจะตาย หากไม่ให้ก็จะฟ้องทั้งแพ่งและอาญา แต่ไม่คืนเงินสองก้อนแรก

(๔) เงินค่าทำสัญญาประนีประนอมใหม่หลังฉีกสัญญาเดิมไปแล้วตาม ม. ๓๘ หากให้ก็จะทำสัญญาประนีประนอมฉบับใหม่ (ม. ๓๙) หากไม่ให้ก็จะฟ้องทั้งแพ่งและอาญา แต่ไม่คืนเงินที่ได้ไปแล้ว

(๕) เงินค่าไถ่อิสรภาพ (Blackmail) ตาม ม. ๔๕ มิฉะนั้นจะร้องต่อศาลว่า “ผู้มีพระคุณที่ลงมือรักษาตนเองหรือญาติ” ไม่ยอมสำนึกผิด(ไหนว่าจะไม่หาคนผิด?) ไม่ยอมเยียวยา ห้ามศาลลดโทษอาญากฎหมายประชานิยมฉบับไหน ๆ ในโลกก็ไม่ดีเท่ากฎหมายที่ NGO สาขาประเทศไทยเสนอ เชื่อแน่ว่าNGO เหล่านี้คงมีตำแหน่งใหญ่โตในเวทีNGOโลกในไม่ช้า และนี่อาจจะเป็นกลไกการพัฒนาระบบความปลอดภัยแฝงที่พยายามนำเสนอ คือ “การให้เงินตลอดชีพ” เพื่อให้มีความปลอดภัยทางการเงินตลอดชีวิต รับรองว่า “คงไม่มีผู้ป่วยรายไหน ยอมพิการ ยอมตาย (แต่ยอมเจ็บนี่ไม่แน่)” เพื่อให้ได้เงินก้อนนี้ แต่ไม่รับรองว่าจะมีกรณี “ค้าประโยชน์จากความเจ็บ ความพิการ ความตาย ของญาติตนเอง” โดยผู้อนุบาล สามีภรรยาที่เลิกกันไปแล้ว หรือทายาทที่สาบสูญไปนานตาม ม. ๒๕ วรรคสอง

กฎหมายที่อายุความทางแพ่งยาวนานกว่าคดีอาญา ยิ่งกว่าคดีคอรัปชั่นทุจริต หรือ ฆ่าคนตายโดยเจตนา

     แทบทุกมาตราที่มีบัญญัติเรื่องอายุความ จะใช้คำว่า ทันทีที่รู้สึกตัว “รู้ถึงความเสียหาย”แทนคำว่า “นับแต่เกิดการกระทำ” หรือหนักไปกว่านั้น ในฉบับ NGO แท้ ๆ ยังระบุให้อายุความสะดุดหยุดลง (ม. ๓๘ วรรคสอง)แทนที่จะเป็น อายุความสะดุดหยุดอยู่ (ม. ๒๖) ซึ่งอันแรกจะเป็นการนับหนึ่งใหม่ อันหลังเป็นการนับต่อจากของเดิม นอกจากนี้ยังมีอายุความหยุดแล้วหยุดอีกตาม ม. ๔๐ หากต้องการพิสูจน์ข้อเท็จจริงตามอายุความเจ็ดชั่วตระกูลนี้ สถานพยาบาล คลินิก ร้ายขายยา ต้องเก็บ
เอกสารทุกอย่างไว้ตลอดชีพของลูกค้า (ผู้รับบริการ) มิฉะนั้นอาจโดนปรับดอกเบี้ย ๒๔ % หรือหากเจ้าของกิจการ(ผู้อำนวยการ รมต. ปลัด ผู้บริหาร) หรือลูกจ้าง (บุคลากร)ละสังขารไปแล้ว อาจมีการตามไปสอบถามในสุขาวดี ก็เป็นได้ หรือหากไม่ได้เพราะอภิญญายังไม่แก่กล้า ก็ยกประโยชน์ให้ผู้ร้องตามมาตรา ๓๐

บอกว่าไม่แพ่งโทษใคร แต่บัญญัติเรื่องการเอาผิดเต็มไปหมด

     มุมมองของผู้ผลักดันกม.นี้ มองว่า บุคลากรทางการแพทย์ ล้วนแต่ผู้ต้องสงสัย ผู้ก่อเหตุร้าย ที่กระทำขึ้นภายในสถานพยาบาล โดยมีสภาวิชาชีพคอยสนับสนุน ดังนั้นต้องนำตัวมาลงโทษ ดังนี้
(๑) ม. ๒๕-นับแต่รู้ตัวผู้กระทำผิด (ผู้ก่อให้เกิดความเสียหาย)
(๒) ม. ๓๗-นับแต่รู้ตัวผู้กระทำผิด
(๓) ม. ๔๕-ให้สำนึกผิด(ทั้ง ๆ ที่ไม่รู้ว่าตนผิดหรือไม่) ต่อผู้ร้องขอเงิน หาไม่แล้วจะไม่ลดโทษอาญา

เงินของข้าใครอย่าแตะ-อ้อยเข้าปากช้าง

     เงินนี้มีที่มาที่สำคัญตาม ม. ๒๒ คือ เงินภาษีอากรของผู้เสียภาษี (ไม่เกิน ๑๐ % ของประชากร) กับเงินที่สถานพยาบาลเอกชนสมทบ ซึ่งความเป็นจริงคือเงินของประชาชนที่สถานพยาบาลบวกเพิ่มในค่ารักษา(แต่ร้านค้าประเภท พลังจักรวาล กดจุด คลายเส้นเอ็น สวนทวาร ทะลวงเส้นเลือด ไม่ต้องจ่ายสมทบ ไม่ต้องรับผิดตามกม.นี้ อะไรจะเกิดขึ้น เมื่อกม.นี้มีผลบังคับใช้) ส่วนเงินบริจาคคงไม่มีใครใจดีให้ นอกนั้นก็อาจมีดอกเบี้ยมหาโหด(๒๔%ต่อปี) ที่รีดนาทาเร้นมาจากสถานพยาบาลอีกเช่นกัน (ซึ่งก็คือเงินภาษีและเงินผู้ป่วยเอง) นอกเหนือจะไปจ่ายเป็นค่าตึก ค่ารถประจำตำแหน่ง ค่าเบี้ยประชุมหลักหมื่นต่อสองสามชั่วโมง (บอร์ด สปสช.) ค่าน้ำมันรถ ค่าเดินทาง ค่าอาหาร ค่าเครื่องบินไปดูงาน ค่าสนับสนุนการวิจัยของเครือข่ายตนเอง ทุนแก่เครือข่ายเพื่อจ้างทำวิจัยหรือร่างกฎหมายการแพทย์ ค่าสนับสนุนสื่อมวลชนในสังกัด แล้ว ห้ามใครมาแตะต้อง แม้แต่กระทรวงการคลังที่เป็นคนส่งเงินนี้มาสมทบ เพราะ ม. ๒๒ วรรคสอง บอกว่าห้ามเอาเงินคืน ให้แล้วให้เลย และม. ๒๓ อนุญาตให้นำไปหาประโยชน์อื่นใดได้เพิ่มเติมภายใต้ความเห็นชอบของกท.การคลัง (ซึ่งไม่มีเวลามากพอที่จะมาตรวจสอบ) เช่น ซื้อหุ้นแบบกบข.อุดหนุนสินค้าบริการของเครือข่ายพรรคพวกตนเอง

บทสรุป – พรบ. เงิน เงิน เงิน

     อ่านแล้วอ่านอีก ก็ไม่เข้าใจว่า พรบ.นี้จะบรรลุหลักการและเหตุผลที่โฆษณาสวยหรูได้อย่างไร หากจะมีใครได้ประโยชน์ชัด ๆ ก็คงไม่พ้น ผู้ผลักดันที่ได้หลายเด้ง เริ่มจากการได้เป็นบอร์ด กรรมการ อนุกรรมการ มีตำแหน่งมีหน้ามีตา แถมได้เงินมากกว่าบุคลากรที่หลังขดหลังแข็ง ทำงานแล้วโดนด่า เมื่อบอร์ดอนุมัติเงินให้ผู้ร้อง เขาและเธอเหล่านั้นก็จะกลายเป็นวีรสตรีวีรบุรุษในสายตาผู้ร้องขอ ซึ่งจะตามมาด้วยรางวัลบุคคลตัวอย่าง และแถมท้ายด้วยการเดินเข้าสภาผู้ทรงเกียรติด้วยการอ้างอิงผลงานอภิมหาประชานิยม แบบที่นักการเมืองทั้งฝ่ายค้านและรัฐบาลต้องมาขอเป็นลูกศิษย์เรียนวิชา ส่วนประชาชนแน่นอนว่าได้เงินก้อนใหญ่ เพียงแค่เดินเข้าสถานพยาบาลแล้วตั้งข้อสงสัยเรื่องการรักษาพยาบาลไว้ก่อน (จับผิดการทำงาน) โดยไม่ต้องไปสนใจปัญหาข้อจำกัด ความขาดแคลนของระบบกระทรวงสาธารณสุขน่าจะได้รางวัลดีเด่น “รักษาฟรี งบประมาณจำกัด มาตรฐานสูง ไร้ปัญหา แต่หากเสียหายก็เลี้ยงดูตลอดชีพ โดยไม่ต้องพิสูจน์ผิดถูก” เอวัง ก็มีด้วยประการฉะนี้

หมายเหตุ อ่านประกอบกับร่างพรบ.คุ้มครองผู้เสียหายจากการรับบริการสาธารณสุข ฉบับ ครม.เสนอ
NGO หมายถึง NGO สายสาธารณสุขบางคน__